Basur Icin Krem Varmi

Bu tür krem ve merhemler ile dışkılama eylemi sırasında makat derisi üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturarak, özellikle sert dışkı ve ıkınma sırasında makat çıkışının zorlanmasının yarattığı olumsuz etkilerden kişiyi olabildiğince koruma hedeflenir. Makat bölgesinde kullanılan krem ve merhemler yukarıda da belirtildiği gibi değişik maddeler içerebilmektedir, bu nedenle kesinlikle doktor önerisi olmadan rastgele kullanılmamalıdır.

Bu tür merhemler sıklıkla Genel Cerrahi Uzmanları ve Deri Hastalıkları (Dermatoloji, Cildiye) Uzmanları tarafından önerilir. Makat bölgesi veya bağırsak hastalıklarının tedavisine yoğunlaşan Genel Cerrahi Uzmanlarına ise proktoloji uzmanı, kolorektal cerrah ve proktolog gibi adlar verilir.

Nitrogliserin içeren kremler kan yolu ile yayılarak, vücutta genel etkilere yol açabildiklerinden, eldiven ile uygulanmaları veya tahta bir çubuk (spatül) yardımı ile sürülmeleri yararlı olabilir. Krem ve merhemlerin ortalama olarak günde 2-3 kez, özellikle dışkılama ve oturma banyosu sonrasında makatın etrafını kaplayacak boyutta sürülmeleri, tuvalet kağıdı ile makat bölgesinin silinmemesi ve bunun yerine su ile temizlenmesi yararlı olur.

Bölgesel (Lokal) Anestezi Yapan Kremler

Benzocaine, tetracaine, lidocaine, diperodon, dibucaine veya pramoksin türü lokal anestezik kremler makat ağrısı ve makat yanması yakınmalarını rahatlatmakta yararlıdır. Bu tür kremlerin makatın dışındaki deriye uygulanması uygun olur, makat içine uygulandıkları takdirde, bağırsak yolu ile hızla emilerek; bulantı, kusma ve kasılmalar gibi zehirli (toksik) etkiler yaratabilirler.

Antiseptik Kremler

Fenol, mentol, borik asit ve oksikinolin türü antiseptik (mikrop önleyici) kremler makat bölgesi sorunlarında gerek bakteri ve gerekse de mantarların sayılarını azaltarak etki gösterirler.

Doku Ödemini Giderici Kremler

Bizmut subgallat, Hamamelis virginiana (witch hazel), tannik asit, çinko oksit ve Peru balzamı bu anlamda yaygın olarak kullanılırlar. Derideki ödemi alarak ve dokuları sıkılaştırarak etki ederler. Bu tür kremler özellikle pıhtılaşmış (tromboze) hemoroid veya basur olgularında damarları büzme etkileri ile gayet etkilidirler.

Koruyucu Etkisi Olan Kremler

Bu tür kremler makat bölgesinde sorunlu olan yeri korur ve özellikle makatta kaşınma ile makatta yanma gibi yakınmaları ortadan kaldırır ve makat bölgesini kayganlaştırarak dışkılama eyleminin daha az sorunla gerçekleşmesine olanak sağlarlar. Bu grupta tercih edilen maddeler; çinko oksit, sukralfat, alüminyum hidroksit jel, kalamin, kakao yağı, balık yağı, gliserin, kaolin, lanolin, mineral yağı, vazelin ve nişastadır.

Damar Büzme Etkisi Olan Kremler

Efedrin, fenilepinefrin gibi maddeler içeren kremlerin damarlarda büzüşme yaparak kanamayı durdurdukları bilinmektedir, ancak aynı gerçeğin hemoroid kanamaları için de geçerli olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Bu tür maddelerin, baş dönmesi, bulantı, kusma, terleme, susuzluk hissi, çarpıntı, yüksek tansiyon, göğüs ağrısı, ritim bozukluğu, işeme bozukluğu, kas güçsüzlüğü ve uykusuzluk gibi yan etkilere yol açabildiği bilinmektedir. Kalp hastalığı, şeker hastalığı (diyabet), göz tansiyonu (glokom), yüksek tansiyon (hipertansiyon) ve tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertiroidi) sorunları olanların bu tür ilaçları doktor onayı ile kullanması gerekir.

Yara İyileşmesini Hızlandıran Kremler

Yara iyileşmesini hızlandıran ve doku onarımını arttıran bu tür kremlerden sık olarak yararlanılmaktadır. Balık yağı, Peru balzamı, Centella asiatica, A ve D vitamini içerikli kremler kullanılmaktadır.

Kortizonlu İlaçlar

Kortizon İçeren Kremler

Tüm dünyada kortizon içeren kremler, makat bölgesi yakınmalarında ve özellikle de makatta kaşıntı yakınmalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Buna karşın, bilimsel olarak kortizon içerikli kremlerin hemoroid veya makat çatlağının iyileşmesine katkıda bulunduğu veya makat ağrısını ortadan kaldırdığına ait bilimsel bir kanıt yoktur ve 2-3 haftayı aşın bir süreyle kullanılmamalıdır. Bu tür ilaçlar; merhem, fitil, lavman veya köpük olarak bulunabilmektedir.

Yan etkileri: Bu tür ilaçlar bırakıldığında yakınmalar tekrar başlayabildiğinden, sıklıkla uzun süreli kullanımları gerekmektedir. Bu tür ilaçların aylar veya yıllar boyunca kullanılması sonucunda, makat kaslarında küçülme (atrofi), güçsüzlük ve telenjiektazi adı verilen bazı damar bozuklukları gelişebilir. Bu tür ilaçlar, vücutta yerleşen uyuz ve şerit (solucan, tenya) gibi hastalıkları baskılayabilir ve tanının gecikmesine neden olabilir. Hamile kadınlarda uzun süreli kullanılmamaları gerekir.

Kortizon İçeren Fitiller

Fitiller dışkının çıkışı esnasında makat kanalının ağzında kayganlığı arttırarak, dışkılama eyleminin kolaylaşmasına yardımcı olurlar. İçerdikleri aktif maddeyi eridikten sonra dışarıya bırakma özelliğine sahip olduklarından geç etki gösterirler. Kortizon içeren fitil veya suppozituvarlar kalın bağırsağın makata yakın olan son 10-15 cm’lik kısmı olan rektum’un ‘’proktit’’ veya ‘’rektit’’ adı verilen iltihaplarında etkilidir. Özellikle, rektum kanseri veya makat kanseri nedeniyle ışın tedavisi (radyoterapi) uygulanan hastalarda, radyasyonun yan etkisini veya ‘’radyasyon rektiti’’ adı verilen sorunun tedavisinde kortizonlu fitillerin yararı vardır. Bu tür fitiller uzun süreli kullanımlarında (üç haftayı aşkın) yan etki olarak, makat kanalında ülserlere ve hatta makat darlığına neden olabilirler.

Kortizon İçeren Lavmanlar Veya Köpükler

Bu gruptaki ilaçlar; hidrokortizon veya prednizolon maddelerini içerirler.

Kortizon içeren lavman veya köpükler; ‘’proktit’’ veya ‘‘rektit’’ adı verilen kalın bağırsağın son kısmı olan rektum’un iltihaplarında ve ‘’ülseratif kolit’’ adı verilen iltihabi bağırsak hastalığı durumlarında etkilidir. Hastalar tarafından köpük tedavisi günlük yaşamı kısıtlamadığı için daha çok tercih edilir. Lavman ile tablet veya iğne şeklinde olan kortizona göre çok daha az emilim olduğu bilinmektedir.

5-Amino-Salisilik (ASA) Asit İçeren Lavmanlar Veya Fitiller

5-ASA grubundaki lavman veya fitil şeklindeki ilaçlar ‘’proktit’’ veya ‘‘rektit’’ adı verilen rektum’un (kalın bağırsağın son kısmı) iltihaplarında tercih edilirler.

Nitrogliserin İçeren Kremler

Özellikle, makat çatlağı, anismus (dışkılama sırasında makat kaslarının gevşememesi) ve hemoroid gibi sorunların varlığında nitrogliserin kremlerin iç makat kasını (internal anal sfinkter) gevşetme konusunda çok yararlı olduğu bilinmektedir. Nitrogliserin kremlerin, kana karışarak tansiyon düşüklüğüne neden oldukları ve bunun sonucu olarak da, baş ağrısı ve baş dönmesi gibi yan etkiler oluşturdukları bilinmektedir, bu nedenle migren, kronik baş ağrısı, düşük tansiyon ve vertigo hastalarında bu ilacın kullanımının sorun yaratabileceğini bilmekte yarar vardır.

Prof. Dr. Korhan TAVİLOĞLU
Proktoloji Uzmanı

Kaynaklar

1. Rappaport YH, Kravchick S, Neheman A, et al. Scand J Urol 2021 Feb 17:1-10. Anorectal application of 5% lidocaine cream reduces pain prior to periprostatic nerve block during transrectal ultrasound guided prostate biopsy: Randomized, prospective controlled study.
2. Hang MTH, Smith BE, Keck C, et al. Increasing efficacy and reducing side effects in treatment of chronic anal fissures: A study of topical diazepam therapy. Medicine (Baltimore) 2017; 96 (20): e6853. doi: 10.1097/MD.0000000000006853.
3. Friciu M, Chefson A, Leclair G. Stability of hydrocortisone, nifedipine, and nitroglycerine compounded preparations for the treatment of anorectal conditions. Can J Hosp Pharm 2016; 69 (4): 329-333.
4. Ala S, Enayatifard R, Alvandipour M, et al. Comparison of captopril (0.5%) cream with diltiazem (2%) cream for chronic anal fissure: a prospective randomized double-blind two-centre clinical trial. Colorectal Dis 2016; 18 (5): 510-516.
5. Gandomkar H, Zeinoddini A, Heidari R, et al. Partial lateral internal sphincterotomy versus combined botulinum toxin A injection and topical diltiazem in the treatment of chronic anal fissure: a randomized clinical trial. Dis Colon Rectum 2015; 58 (2): 228-234.
6. Mosavat SH, Ghahramani L, Sobhani Z, et al. Topical Allium ampeloprasum subsp Iranicum (Leek) extract cream in patients with symptomatic hemorrhoids: a pilot randomized and controlled clinical trial. J Evid Based Complementary Altern Med 2015; 20 (2): 132-136.
7. van der Snoek EM, den Hollander JC, van der Ende ME. Imiquimod 5% cream for five consecutive days a week in an HIV-infected observational cohort up to 32 weeks in the treatment of high-grade squamous intraepithelial lesions. Sex Transm Infect 2015; 91 (4): 245-247.
8. Digennaro R, Pecorella G, La Manna S, et al. Prospective multicenter observational trial on the safety and efficacy of LEVORAG® Emulgel in the treatment of acute and chronic anal fissure. Tech Coloproctol 2015; 19 (5): 287-292.
9. Rahmani N, Khademloo M, Vosoughi K, et al. Effects of Aloe vera cream on chronic anal fissure pain, wound healing and hemorrhaging upon defection: a prospective double blind clinical trial. Eur Rev Med Pharmacol Sci 2014; 18 (7): 1078-1084.
10. Asim M, Lowrie N, Stewart J, et al. Botulinum toxin versus botulinum toxin with low-dose glyceryltrinitrate for healing of chronic anal fissure: a prospective, randomised trial. N Z Med J 2014; 127 (1393): 80-86.

1.Hemoroid tedavi edilebilir mi ?
Öncelikle hastadaki yakınmaların nedeninin  hemoroide  bağlı olduğunu ortaya net bir şekilde koymak gereklidir.Hemoroidin tipi, derecesi öncelikle belirlenmelidir. Birinci ve ikinci derecedeki hemoroidlerde  öncelikle  kabızlıkla mücadele etmek gereklidir.Hastanın beslenmesine dikkat etmesi son derece önemlidir.Hastanın kabızlık sorunu halledilir, gaita kıvamı  yumuşak hale getirilir ise hemoroidin tedavisi çok kolaydır.

Ağrı ve kaşıntının giderilmesinde kortizon ve lokal anestezik içeren merhemler ve suppozituarlar (fitiller) yararlı olur.Bugün eczanelerde hemoroid tedavisinde kullanılan birçok merhem ve fitil bulunmaktadır. Topikal merhem ve fitillerin kullanımı ; anüs bölgesinin temiz tutulması, yeterli egzersiz yapılması ve dışkının yumuşak kalmasını sağlayabilecek çeşitli önlemlerin alınmasını içeren komple bir tedavi programının sadece bir parçası olabilir. Hemoroidal damarlardaki tonüsü  artırarak  hemoroidlerin küçülmesine ve ağrının azalmasına yardımcı olabilecek ağız yoluyla alınan ilaçlar kullanıyoruz.Bu ilaçlar ile hem hemoroid küçülüyor hem de kanama kontrol altına alınmaktadır. Günde 1-2 kez  antiseptik ilave edilmiş sıcak suda 5-10 dakika oturmak kısmi rahatlama sağlayabilir.

2. Eczanelerde  satılan hemoroid ilaçları ve hemoroid kremleri nelerdir?

Öncelikle şu husus çok önemli; hemoroid ilaçları ve kremlerinin temel görevi hemoroidli  hastayı rahatlatmaktır. Yani bu ilaçların hemoroidi  kalıcı olarak tedavi etme özellikleri yoktur.  Hemoroid tedavisi mutlaka uzman bir doktor tarafından yürütülmelidir.

-Ağızdan alınan ilaçlar;

Daflon; Makat bölgesindeki toplar damarları kısmen daraltarak ağrı, şişlik ve kanamayı azaltır. Önemli bir yan etkisi yoktur sürekli kullanımda günde 2 tablet, şikayetin çok arttığı dönemlerde ise günde 4-6 tablet alınır.

Doxium: Daha çok mikrodolaşımı düzenleyerek  toplar damar dönüşünü rahatlatır. Böylece basurdan kaynaklanan rahatsızlıklar geriler.  Şikayetin derecesine göre günde 1-3 tablet alınır.

Ağrı kesiciler; Ağrının yoğun olduğu dönemde ağrıyı azaltmak için kullanılır.

Krem şeklinde uygulanan basur ilaçları;

Anestol; Hemoroid, fissür (çatlak)  gibi ağrılı her durumda kullanılabilir. İçindeki bölgesel uyuşukluk sağlayan maddeler sayesinde ağrıyı azaltır. Sadece dış kısma sürülmektedir.

Hedensa pomad; içerdiği maddeler bölgesel olarak ağrıyı ve şişliği azaltır, mentol serinlik hissi vererek rahatlatır. Hem dışarı hemde kanülle anüs içine sıkılarak uygulanır.

Hemoralgine pomad; İçerdiği uyuşturucuyla ağrıyı, damar büzücülerle kanamayı azaltır, dışarı ve kanülle anüs iç kısmına günde iki defa uygulanabilir.

Kortos krem; içerdiği kortizon sayesinde şişlik ve kaşıntıyı azaltır.Günde iki defa uygulanabilir.

Procto-Glivenol krem; İçerdiği bölgesel uyuşturucuyla ağrıyı azaltır, şişlik ve kaşıntıyı azaltır. Günde iki defa uygulanabilir.

Proctolog krem; kaşıntı ve şişlik hissini azaltabilir kortizon içermediğinden belirgin yan etki oluşturmadan uzun süre kullanılabilir. Günde iki defa uygulanabilir.

-Fitil şeklinde uygulanan basur ilaçları;

Kortos fitil (supozituvar); içerdiği kortizon sayesinde şişlik ve kaşıntıyı azaltır, kortizonun ciltte yapabileceği başka sorunlar sebebiyle uzun süre kullanılmamalıdır. Günde iki defa uygulanabilir.

Procto-Glivenol (supozituvar); İçerdiği bölgesel uyuşturucuyla ağrıyı azaltır, şişlik ve kaşıntıyı azaltan maddeler şikayetlere iyi gelir, belirgin yan etkisi yoktur. Günde iki defa uygulanabilir.

Proctolog (supozituvar); kaşıntı ve şişlik hissini azaltabilir kortizon içermediğinden belirgin yan etki oluşturmadan uzun süre kullanılabilir.Günde iki defa uygulanabilir.

3.Hemoroid tedavisinde ameliyat dışında kullanılan yöntemler var mı?

3 değişik yöntem vardır. Bu yöntemler;  etkili , oldukça ucuz , pratik , az ağrılı ve hatta tamamen ağrısız , çabuk sonuç veren yöntemlerdir. I. , II. derece hemoroidlerin tamamı , III. derece hemoroidlerin %70'i ve bütün hemoroidlerin ise  %90'ı bu yöntemlerle tedavi edilebilir.

a.Lastik band yöntemi ile bağlama (band ligasyonu)

İç hemoroidlerin tedavisinde kullanılır.Dışarıya doğru sarkan ve kanayan hemoroid pakelerinde uygulanır.Hemoroid pakelerinin kökten bağlanması oldukça iyi bir yöntemdir. Lastik bandlar ile hemoroidal damarlar bağlanıyor ve boğularak söndürülüyor. Basit bir yöntemdir.Poliklinik şartlarında günübirlik ayaktan uygulanabilen, ucuz  bir işlemdir.Hemoroid ve band birkaç gün içinde kendiliğinden düşmektedir. Dış  hemoroidlere lastik bant uygulanmamalıdır, yoksa çok ağrı yapar .

b.Enjeksiyon (Skleroterapi );

Makattan dışarıya çıkmayan ve kanamaya neden olan iç hemoroidlerde kullanılmaktadır.Hemoroidal damarlar içine  ilaç enjeksiyonu ile damarların kurutulması işlemidir. Böylece kanama önlenir ve damarların küçülmesi sağlanır ve dışarıya sarkması önlenir.Bu işleme Skleroterapi adını veriyoruz.Hemoroidin büzülüp kaybolması  bir iki haftayı alır. Ancak hemoroid ya da başka nedenle bir kanama varsa, bir kaç dakikada durur.

c.İnfrared  koagülasyon;

Üçüncü işlem koterizasyondur.İnfrared  ışını ile damarların yakılması işlemidir.Lazer ışık gurubuna yakın , zaman ayarlı bir sıcak ışık olup , çok iyi kontrol edilebilir; 1-2 saniyede kanamaları durdurabilir ve 1-3 saniyelik uygulamalar ile  I. - II. ve bazı III. derece hemoroidleri 1 hafta içinde sorun olmaktan çıkarır.

Bu tedavilere yanıt vermeyen hastalarda yani  yakınmaları  kontrol  altına  alınamayan hastalarda cerrahi tedavi  yöntemlerinin uygulanması gerekir.

4.Hemoroid tedavisinde anokryo tedavisi  için  ne söylemek istersiniz ?

Son yıllarda kullanım sahamıza girdi. Buz tedavisi olarak  da biliniyor.Eski bilgilerimizin tam tersi bir durum.Zira yıllardır hastalarımıza sıcak su oturma banyosu öneriyorduk.ANOKRYO `nun düşük ısıda makattan uygulanması  güvenli bir tedavi seçeneği sağlar.Anokryo yaklaşık 10 cm. uzunluğunda 1.5 cm. çapında plastik bir çubuk.Hasta tedaviyi evde kendisi yapabilir. Hastaların  şikayetleri  süratli bir şekilde  geriler ve hızlı bir iyileşme olur. Bir tedavi süresi 5-10 dakika sürer ve günde 2-3 defa uygulanmalıdır. Uygulanan buz etkisi ile damarlarda büzülme olur, kan akımı azalır. Her hangi bir yan etkisi yoktur. Anokryo  tedavisi ile hemoroidini tedavi ettiğimiz hasta sayısı 70 dolayındadır.Bunların hepsi ameliyat sınırında olan hastalar idi.

5. Anokryo’ nun  kullanım şekli nasıldır ?

Çubuk 1-2 saat buzdolabında buzlukta  -15 - 20°C tutulduktan sonra, en düşük sıcaklığı olan -15°C ulaşır. Çubuk daha sonra suda çözülebilen bir jel ile kayganlaştırılır ve anal kanala 5-10 dakika kalacak şekilde yerleştirilir. Temizlik ve dezenfeksiyondan sonra, çubuk kendi kabı ile birlikte tekrar buzdolabına konulmalıdır. ANOKRYO defalarca kullanılabilir; sağlığa zarar verici bir madde içermez. Kokusuzdur, hijyeniktir, kullanılan bölgede leke bırakmaz.

6.Hemoroid hastalarında ne zaman ameliyat önerilir ?

Üçüncü derece hemoroidlerde de öncelikle yukarıda bahsettiğim yöntemler denenmeli sonuç alınamaz ise ameliyat önerilmelidir.

Dördüncü  derece  hemoroidlerde  tedavi  cerrahidir. Cerrahi tedavi yöntemleri ise hastaya  göre değişiklik göstermektedir.Hemoroidektomi, stapled hemoroidopeksi (De Longo)  ve diğer bazı ameliyat teknikleri uygulanmaktadır.  Bu tedavilerden  hangisinin uygulanacağı hastadaki hemoroidin derecesine, eşlik eden ikinci bir rahatsızlığın(çatlak v.b.) varlığına ve cerrahın tecrübesine ve  tercihine göre değişmektedir.Cerrahi  girişimlerin  avantajları ; daha etkili ve  daha kalıcı netice vermeleridir . Ancak daha sıkıntılı ve pahalı , daha meşgul edici , daha ağrılı ve istenmeyen yan etkileri daha fazladır .Hemoroid tedavisinde cerrahinin  yeri %10'dan az olmalıdır . Çünkü cerrahi girişimlerde , özellikle ehil olmayan ellerde , genelde 1-2 hafta süren şiddetli ağrılar  ve beklenmeyen komplikasyonlar olabilir . Cerrahi girişimler , genel anestezi , yani narkoz ve hastanede yatış ; önceden müshil ve lavman ile barsak temizliği gibi zahmetli bir ön hazırlık yapmayı gerektirir .

Bu nedenle hastalarda tedavi yöntemini ilk tanı aşamasında iyi belirlemek gereklidir.Her hastaya mutlaka ameliyat gerekir ön yargısıyla yaklaşmamak gereklidir.

7. Hemoroid  ameliyatı sonrasında hangi komplikasyonlar görülebilir?
İdrar  yapma  zorluğu, makattan kanama, geride memelerin kalması, makat darlığı  gelişmesi, makat çatlağı, makat  fistülü, enfeksiyon, dışkı veya gaz kaçırma, basur pıhtılaşması ve sürekli ıkınma hissi gibi komplikasyonlar gelişebilir. Görüldüğü üzere ameliyat sonrası komplikasyonlar azımsanacak düzeyde değildir.Ameliyat gerekliliğine karar verilmesi, cerrahın bilgisi, tecrübesi ve deneyimi son derece önemlidir.

8.Hemoroid  nüks edebilir mi?

Can alıcı bir soru. Basur (hemoroid)  tedavi edilse bile ameliyatsız yöntemlerde % 10-50, ameliyatlı yöntemlerde % 1.5-15 oranında tekrarlayabilir. Nedenler arasında uygulanan cerrahi teknik, devam eden kabızlık ve beslenme alışkanlıklarındaki hatalar vb. nedenler sayılabilir.

9.Sonuç olarak hemoroidli bir hastaya önerilerimiz neler olmalıdır ?

YAPILMASI GEREKENLER

• Kişisel temizliğinize özen gösterin (anal bölgenin düzenli temizliği)
• Dışkılama hissi geldiğinde  barsaklarınızı mümkün olduğunca çabuk boşaltın
• Kilo almayınız.Şişmanlık hemoroid için ciddi bir risk faktörüdür.
• Kabızlık için verdiğimiz önerilere mutlaka uyunuz

YAPILMAMASI GEREKENLER

• Kabızlık ve  dışkılama esnasında  ıkınma
• Ağır yük taşıma
• Dar giysilerin giyilmesi

·         {C}Kahve, alkol, baharat, hardal sürekli tüketilmemelidir

·         {C}Bisiklete, ata binmek, uzun süre ayakta kalmak ya da oturmak

• Kontrolsüz müshil kullanımından kaçınmak gereklidir.Bazı hastalar hergün müshil almaktadır.Bu son derece  yanlış bir  yöntemdir.

SON SÖZ: Hemoroid  tedavi  sonrası  nüks  edebilir.Hastanın  öncelikle kabızlık sorununu çözmesi gereklidir.

Basur hastalarının en çok merak ettiği konulardan biride basur hastalığının ilaçla iyileşip, iyileşmeyeceğidir. Bu yazımızda basur ilaçları nelerdir, hangi ilaç nasıl kullanılır ve etkisi nelerdir gibi başlıklara yer vereceğiz.

Tam sınırları olmasa da şu çeşitleri vardır;
– Haplar (tablet veya kapsül)
– Fitiller
– Anüs içine kanülle uygulanan kremler
– Anüse dışarıdan sürülerek uygulanan merhemler
– Spreyler
– Bitkisel kürler (genellikle bulamaç tarzında)
– Bitkilerle hazırlanan içecekler

Bu ilaçları veya kürleri kullanırken şikayetlerinizin bir hafta on günde geçmemesi halinde muayene olmalı ve anoskop muayenesi yaptırmalısınız çünkü şikayetlerinizin sebebi kötü huylu başka bir hastalık olabilir. (1)

Basur İlaçları (Tablet)

Daflon Tablet
Toplar damarların çeperini güçlendirerek daralmasını sağladığı söylenen hisperidin ve diosmin adlı maddeleri içerir. Bu etkisiyle şikayetleri azaltma yanı sıra kanama ihtimalini ve şişliği de azaltması beklenebilir. Şikayetlerin az olduğu dönemde sabah 2 akşam 2 şeklinde alınır, şişlik, ağrı, kanama gibi şikayetlerin arttığı dönemde günde üç defa iki tablet alınabilir.

Doxium Tablet
En çok bilinen ikinci ilaçtır. Kalsiyum dobesilat içerir 500 ve 1000 mg lık formları vardır. Etkisi diosmin gibidir, daflon ile kıyaslandığında yaklaşık aynı sonuç elde edilir. Günde 2 tablet yeterli olmaktadır. Kalsiyum dobesilat bölgedeki toplar damarlar üzerinde kısmı daraltıcı etki gösterir.

Vendios
Daflonun içeriklerinden diosmin içerir etkisi daflon ve doxium gibidir. Elde edilecek sonucun da benzer olması beklenir. Şikayetlerin durumuna göre günde iki veya üç tablet alınabilir.

Venoruton Tablet
Okserutin içerir, vazoprotektif yani damar koruyucu ve güçlendirici etkisi vardır. Minimal kanamaların durdurulmasına yardımcı olabilir. Diğer tabletlerle yaklaşık aynı sonuçlar beklenebilir.

Basur Fitilleri

Fitiller iç hemoroid için kullanılır. Fitil (supozituvar) formu olan her ilacın anal krem formu da vardır.

Kortos Fitil
Kortizon (hidrokortizon) ve poidokanol içerir. Kortizonun en belirgin etkisi uygulandığı yerde şişlik ve ödemi azaltır. Poidokanol uygulandığı yerde damarlarda büzülme sağlar bu hem kanamayı azaltır hem de ödemin azalmasına yardımcı olur.

Kortizon içerdiği için bir haftadan uzun süre kullanılmamalıdır.

Proktolog Fitil
Proktolog ismi çok iyi düşünülmüştür çünkü makat hastalıkları uzmanı doktora proktolog denir. Ruskogenin ve trimebutin içerir. Ruskogenin toplar damarlarda büzüşme sağlar diğerleri gibi etkilidir, trimebutin spazm çözücü etkisi vardır, spazmdan kaynaklanan ağrıyı azaltır.

Prokto Glyvenol Fitil
İçeriğindeki lidokainin lokal anestezik etkisi ön plandadır, bu sayede ağrıyı azaltır. Tribenosid venoprotektif yani damar duvarı güçlendirici etkiye sahiptir bu sayede kanamayı ve diğer şikayetleri azaltabilir.

Basur Kremleri

Yukarıda belirttiğimiz gibi fitili olan tüm ilaçların anal kremleri de vardır. (2)

Kortos Krem
Kortizon (hidrokortizon) ve poidokanol içerir. Kortizonun en belirgin etkisi uygulandığı yerde şişlik ve ödemi azaltır. Poidokanol uygulandığı yerde damarlarda büzülme sağlar bu hem kanamayı azaltır hem de ödemin azalmasına yardımcı olur.

Kortizon içerdiği için bir haftadan uzun süre kullanılmamalıdır.

Proktolog Krem
Ruskogenin ve trimebutin içerir. Ruskogenin toplar damarlarda büzüşme sağlar diğerleri gibi etkilidir, trimebutin spazm çözücü etkisi vardır, spazmdan kaynaklanan ağrıyı azaltır.

Prokto Glyvenol Anal Krem
İçeriğindeki lidokainin lokal anestezik etkisi ön plandadır, bu sayede ağrıyı azaltır. Tribenosid venoprotektif yani damar duvarı güçlendirici etkiye sahiptir bu sayede kanamayı ve diğer şikayetleri azaltabilir.

Basur Merhemleri

Bunlar kanülle anüsün içine uygulanmaz, dışarıdan sürerek uygulanır, bu grupta 4 ilaç vardır, Anestol Merhem, Anuflex Merhem, Hedensa Merhem, Hemoralgine Merhem. Bunlardan Anuflex hariç diğerleri sadece bölgesel uyuşturma yapar.

Anestol Merhem
İçeriğinde bölgesel uyuşturucu vardır, anal hematom, tromboze hemoroid, makat çatlağı gibi anüsün ağrılı hastalıklarında ağrıyı azaltmak için kullanılır.

Anuflex Merhem
En etkili ağrı kesici merhemdir, etkisinin yüksek olmasının sebebi bölgesel uyuşturma etkisi yanı sıra bölge kaslarının gevşemesini de sağlar. Bölgesel uyuşturma etkisini eugenia caryophyllataile sağlar Boğulmuş basur, makatta pıhtı toplanması gibi çok şiddetli ağrı yapan hastalıklarda anüs kaslarına kontrolsüz bir şekilde kramp girer ve ağrının önemli kısmı bu kramptandır Anuflex işte bu krampı da çözerek şikayetleri azaltır. (4)

Hedensa Pomad
Bölgesel uyuşturucu etkisiyle tromboze hemoroidde ağrıyı azaltır, anestole benzer bir etkiye sahiptir. Ağrı arttıkça tekrar uygulanabilir, sık uygulanmasının sakıncası yoktur.

Hemoraljin Pomad
Ağrıyı azaltma yanı sıra kısmen damar büzüşmesi yaparak sızıntı şeklinde olan kanamaları azaltabilir, daha çok ağrılı durumlarda önerilir.

Basur Spreyi

Bu sınıfta bir tek Memethol adlı sprey ve onun çakması Hemerothol Sprey adlı spreyler bulunur. Anüsün içindeki hemoroide dışarıdan sprey püskürterek iyileşmesini iddia etmek de böyle bir beklentiye girmek de çok mantıklı durmamaktadır. “Bizim ürünümüz farklı” zihniyetiyle üretilmiş gibi görünüyor.

Bitkisel Basur Tabletleri

Bunları üretenlerin, ürettirenlerin, satanların ne hemoroid hakkında ne de tıp hakkında hiçbir bilgisi olmadığını düşünüyorum. “üretelim de mutlaka satacak birilerini buluruz” mantığıyla üretilen, bilimsellikle hiçbir ilişkisi olmayan uzak durulması gereken ürünler olduğu için isimleri bile yazılmadı.

Basur İçin Bitkisel Karışım

Yaygın olarak bilinen ancak sıcak su oturma banyosu kadar dahi etkili olmayacak patlıcan sapı suyu en bilindiklerindendir. Evde yapılabilir bir şeydir ancak yine de en mantıklı yaklaşım anoskop muayenesi yaptırıp kesin teşhis koydurup bu konuda uzman doktorun önerisiyle ilaç kullanmaktır.

Basur Ağrısı Nasıl Geçer

En pratik ve etkili yöntem sıcak su oturma banyosudur. Banyo suyundan biraz sıcak suyun içinde 5-10 dakika oturmak bölge kaslarını gevşeterek ciddi rahatlama sağlar, gün içinde defalarca uygulanabilir, hiçbir yan etkisi yoktur.

Ağrıyı azaltan en etkili ilaç ise Anuflex Merhemdir, hem uyuşturma hem de kasları gevşeterek rahatlama etkileri vardır.

Bunun dışında Anestol Pomad, Hedensa Pomad, Hemoraljin Pomad da bölgesel uyuşturucu etkisiyle kısmi rahatlama sağlar.

Basur Kaşıntısı Nasıl Geçer

Hemoroid kaşıntısına özel bir ilaç yoktur ancak makat bölgesi kaşıntılarının tedavisine özel üretilmiş olan Pruzon Merhem diğer makat kaşıntısı sebepleri gibi hemoroid kaşıntısı için kullanılabilecek en etkili ilaçtır. Kortizon içeren kremler gibi yan etkisi yoktur.

Hemoroid Nasıl Bir Hastalıktır

Hemoroid yaygın olarak bacaklardaki gibi toplar damar genişlemesi olarak bilinir ancak bu doğru değildir. Her ne kadar o bölgedeki toplar ve atar damarlarda genişleme olsa da temel sorun bu değildir, asıl sorun bölgede taşıyıcı görevi olan bu sayede damarların genişlemesini de engelleyen bağ dokusu denilen yapının bozulmasıdır.

Önce bölgedeki bağ dokusu bozulur bunun üstüne damarlar genişler yani ana sorun doku hırpalanması, bozulmasıdır.

Basur İlaçları İşe Yarar mı?

Doku hasarı şeklinde olan bir çok hastalık gibi hemoroid hastalığında da dokudaki bozulma ilaçlarla düzeltilemez ancak şikayetlerde az veya çok düzelme elde edilebilir.

Basur ilaçlarını kullanırken diş çürümesinden kaynaklanan ağrı için ağrı kesiciden beklenen kadar etki beklemelisiniz. Çürük dişin ağrısını ağrı kesici ile geçirseniz bile diş hala çürüktür. Basurlar için de bu söylenebilir basurdan kaynaklanan şikayetleriniz azalır ama basurunuzun derecesi değişmez, tabi ki ilk teşhisin doğru olması şartıyla.

İlaç alarak basurunun düzeldiğini söyleyenlerin yaşadığı bu durum şöyle izah edilebilir; hasta tuvalete gider fazla ıkınarak anal hematom yani makatta pıhtı birikmesine neden olur ve sonraki günlerde ilaçlar kullanarak hastalığın geçmesini sağlar. Aslında burada oluşan anal hematom % 100 ihtimalle kendiliğinden geçen bir durumdur, bir şey kullanmasa da aynı sürede geçecektir ama teşhis doğru konmadığı için ilaçlardan alınan cevap da yanlış değerlendirilmiş olur.

Kalıcı Tedaviler olan rubber band ligation, infrared cogulation, cerrah, lazer ve cerrahi işlemler ayrı yazılarda ele alınmıştır. (3)

Basur İçin En Etkili İlaç Nedir?

Basurun yaptığı şikayete göre kullanılacak ilaç değişir. Şikayetlerin hafif olduğu dönemde tablet olarak iki seçenek vardır, ikisi arasında belirgin fark yoktur. Daflon Tablet ve Doxium Tablet kullanılabilir, bunlar dışındaki bitkisel adıyla satılan ürünlerden uzak durmak gerekir. Ağrılı dönemde yine bu tabletler yanı sıra Anuflex Merhem ağrının azalmasında ciddi katkı sağlar. Bunlara ek olarak ılık su oturma banyosu da faydalıdır.

Referanslar:
1- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hemorrhoids/diagnosis-treatment/drc-20360280#:~:text=Apply%20an%20over%2Dthe%2Dcounter,bath%20fits%20over%20the%20toilet
2- https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/hemorrhoids/treatment
3- https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/hemorrhoids_and_what_to_do_about_them