Basurdan Akıntı Gelmesi

Her insan güzel ve bakımlı görünmek, güzel kokmak ister, fakat kişinin hijyen kurallarına tam olarak riayet etmemesi ve anal bölgede görülen sağlık sorunları, hastalıklar bazen bu istediğinizi gölgeleyebilir. Özellikle anal bölgede görülen bir çok hastalık belirtileri arasında ağrı, kanama, kaşıntı dışında ayrıca akıntı, ıslaklık ve kötü koku gibi bezdirici şikayetleri görülmektedir.

Makatta Akıntı Neden Olur?

Öncelikle makatta akıntı deyince çok ciddi bir akıntı algılanmamalıdır. Hayal etmek gerekirse iç çamaşırın ıslanmasına neden olacak düzeyde olup, genelde irin şeklindedir. Nedenlerine bakacak olursak bir çok sorunu nedenleri ile birlikte ortaya koymak gerekir. O nedenle sayfanın devamında makat akıntısına neden olan faktörleri en önemliden sorunlardan başlayarak aktaracağız.

Fistül, Perianal Fistül:
Anüs bölgesinde akıntı ve kötü kokuya neden olan sorunların başında Fistül gelmektedir. Neden ve nasıl oluştuğuna bakacak olursak ilk etapta anüs bölgesine salgı yapan bezlerde tıkanma ile ortaya çıkmaktadır. Bu tıkanma sonucu salgının cilt altına akmasına ve iltihap oluşturmasına neden olmaktadır. Bu iltihap anlaşılıp, boşaltılmaması halinde cilt altına boşalır ve bu şekilde bir ucu kalın bağırsak ile bir ucu cilt dışında olan bir kanala neden olur. Ortaya çıkan bu kanaldan genelde daha çok dışkı benzeri akıntı gelmektedir. Geç kalınmadan tedavi edilmesi gereken bir hastalık olup, Lazer ve Seton yöntemi ile tedavi edilmektedir.

Kıl Dönmesi Apsesi
Akıntı ve kötü kokuya neden olan hususlardan biride anal apse olup, özellikle kıl dönmesi olan erkeklerde sık karşılaşılan bir durumdur. Nedenleri ve görülme şekline bakacak olursak, ilk olarak sorunun ileri derece olduğu anlamına gelmektedir. Cilt altında toplanan kıl, tüy etraftaki cilde zarar vermemesi için zarla kaplanır. Vücudumuz bununla da sınırlı kalmayıp, bu yabancı cisimleri imha etmek için belirli zamanlarda sıvı salgılamaktadır. Fakat bu sıvı cilt altına giren saç kıllarını yok etme imkanı olmayacaktır. Cilt dışına çıkmaya çalışan bu sıvı kıl deliklerinin kapalı olması sonucunda çıkamayarak apse oluşmasına neden olmaktadır. Sivilce gibi olabileceği gibi portakal büyüklüğüne ulaşabilir. Ağrı, kaşıntı ve akıntıya neden olmaktadır. Farkına varmanız halinde geç kalmadan mutlaka boşaltılması gerekir. Aksi halde bir üst başlıkta yer alan Fistül problemine neden olmaktadır.

Mayasıl (Anal Dermatit)
Makat kaşıntısı şikayetinin en önemli nedenlerinden biri olan Mayasıl her ne kadar basur hastalığı ile karıştırılsa da çok fazla benzerliği yoktur. Anal dermatit olarak bilinen bu hastalıkta genelde kişinin hataları sonucu makat bölgesi cildi korunaksız ve risklere açık hale gelmektedir. Özellikle cildin nemli bırakılması, kimyasal tuvalet kağıtları, dar pantolon, sentetik iç çamaşırı, sabun kullanımı anüs bölgesi cildinin koruma tabakasını yok etmesine neden olmaktadır. Başta kaşıntı yanı sıra sürekli tahriş, hafif kanama ve akıntıya neden olmaktadır. Çözümü için daha öncede belirttiğimiz gibi Pruzon Krem ile mümkündür. Tabii ki burada size de büyük görev düşmekte olup, eski hataları tekrarlamamanız gerekir.

Hemoroid Memeleri
Halk arasında basur olarak bilinen hemoroid iç ve dış olarak ikiye ayrılmasına karşın daha çok anüs iç kısmında görülen ve makat bölgesindeki toplardamarların genişlemesi, makat kaslarının gevşemesine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. 3. Derece basur olması ile birlikte makat dışına çıkan bu memeler genelde dışkılama sonrası geri girmekte yada kişi parmağı ile sokması gerekir. 4. Derece olması halinde ise sürekli anüs dışında durmakta ve kalın bağırsaktan akıntıların gelmesine neden olmaktadır. 4. Derece hemoroid tedavisi yalnızca ameliyat ile mümkün olduğu için size özellikle THD yöntemini araştırmanızı öneririm.

Anal Fissür
Daha çok can yanmasına neden olsa da ilerleyenn süreçte kronik hale gelen hastalık iltihaplanarak akıntıya neden olmaktadır. En önemli şikayetlerden biri dışkılama esnasında daha önce böylesine hiç görmediğiniz can yanması olacaktır. Acıyı tarif etmek gerekirse sanki makat iç kısmını cam ile kesiyormuş gibi diyebilirim. İlk başlarda dışkılama sonrası geçen bu can yanması hastalığın ilerlemesi kronik hale gelmesi halinde dışkılama sonrası 2-3 saat saha devam edebilmektedir. Kronik hale gelen makat çatlağının tedavisi ameliyat yada gelişmiş bir yöntem olan Botoks uygulamasıdır. Anal Fissür ameliyatı sonrası dışkı kaçırmaya neden olacağı için çok fazla önerilmez.

Dışkı Kaçırma
Makatta akıntı ve kötü kokoya neden olan durumlardan biride istem dışı gaz ve dışkı kaçırma olmaktadır. Özellikle daha önce Anal Fissür ameliyatı olan insanlarda sık görülen bir durum olup, klasik ameliyatlarda makat kasları kontrolsüz kesildiği için kişi dışkı kaçırma problemi ile karşı karşıya kalabilir. Tabii ki buda iç çamaşırda ıslaklık ve kötü kokuya neden olmaktadır.

Egzama
Bu konuda aktaracağım sorunlardan sonuncusu egzama olup, daha çok tüketilen gıdalarla alakalı olmaktadır. Kurdeşen sorununa neden olarak cilt salgısı yapabilir. Düşük bir ihtimalde olsa aklınızda bulunsun.

Kakosmi
Diğer adıyla öznel kakosmi bir başka deyimle parosmi hastalığıdır. Gerçekte kötü bir koku olmadığı halde yanlış bir şekilde böyle algılanmasıdır. Aslında anal kötü koku şikayetiyle gelenlerin çoğunu bu gurup hastalar oluşturur. Sebebi izah edilememektedir. Kakosminin en tipik özelliği hasta bütün çevresinin bundan rahatsız olduğunu düşünür, buna bağlı olarak sosyal çevresinden kopar.

Kaosmi Tedavisi
En etkili ve kalıcı tedavisi hipnoterapi yani hipnozla tedavidir. Diğer psikolojik tedavilerden yaralanma ihtimali daha düşüktür. Diğer taraftan hipnozla tedavi son derece pratik ve hızlıdır. Kişinin kendi kendini telkin etmesi de önemli etki sağlar.

Makat Hastalıkları Uzmanına Muayene Olun
Yaşadığınız sorunu kendi imkanlarınızla tespit ve teşşhis etme imkanınız olmuyorsa geç kalamdan mutlaka bir makat hastalıkları uzmanına gitmelisiniz. Doktor ve bölüm seçimi olarak her zaman için genel cerrahi uzmanlarının makat hastalıkları ile ilgilenen biri Proktoloji uzmanı tercih etmelisiniz.

Söylemekten utanıldığı için ağrı çekilen ve ne yazık ki genellikle son aşamaya ulaştığında hekime başvurulan halk arasında basur olarak da bilinen hemoroidden korunmanın aslında ne kadar kolay olduğunu biliyor muydunuz?

Hemoroid (Basur) makat etrafındaki toplardamar yumağının gevşemesi ve meme şeklinde dışarı doğru sarkmasıdır.‘Bu gevşeme ve genişleme, genellikle birden olmaz. Belli bir zaman geçmesi gerekir. Bu nedenle hemoroid problemi olan kişinin belirgin olmasa da uzun süredir devam eden şikayetleri vardır. Ancak bazen hiç şikayeti olmayan kişiler veya hemoroidi olduğu bilinen ama çok rahatsız olmayan kişiler, makatlarında aniden ortaya çıkan ağrılı bir şişlikten dolayı başvururlar. Akut tromboze hemoroid dediğimiz bu durum şiddetli ağrı sebebiyle tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.’ 

Acaba Hemoroid miyim?

• Uzun süredir kabızlık çekiyorsanız,
• Dışkınızda kan görüyorsanız,
• Makat bölgesinde şişlik, ağrı ve kaşıntınız oluyorsa,
• Ailenizde daha önce hemoroid (basur) problemi yaşamış bireyler (özellikle anne / babada) varsa,
• Acılı ve baharatlı gıdalar dışkılama sırasında yanma ve tahrişe yol açtığından bu gıdaları bolca tüketiyorsanız hemoroid (basur) olma riskiniz yüksektir.

Hemoroidim var ama ne düzeyde diyorsanız…

Basur yani Hemoroid hastalığının dört derecesi vardır.

• Birinci derece hemoroidde hastanın dışkılama esnasında az miktarda kanama şikayeti olur. Gözle muayenede hemoroidler görülemez. Anoskop ile makattan içeri bakılınca büyümüş hemoroid memeleri (pakeleri) görülür.
• İkinci derece hemoroidde, dışkılama esnasında memeler dışarı çıkıp kendiliğinden içeri girerler. Kanama, kaşıntı gibi rahatsızlıklar olur.
• Üçüncü derece hemoroidde, memeler dışkılama sonrasında ancak el ile içeri itilebilir. Kanama, şişlik, kaşıntı gibi şikayetler de artmıştır.
• Dördüncü derece hemoroidde, memeler artık tamamen dışarıdadır, elle itmekle dahi içeri gitmezler. Kanama, akıntı, kaşıntı, akıntı ve makatta rahatsızlık hissi olur.

Hemoroid başka hastalıkların habercisi olabilir mi?

Hemoroid şikayetleri, kalın barsak kanseri olan bir hastanın şikayetleriyle karıştırılabilir. Hemoroid tedavi edilirken kanser gözden kaçabilir. Bu nedenle hastanın durumuna göre hemoroid tedavisi öncesi kalın barsak kontrolü (kolonoskopi)  gerekebilir. Makatta ve çevresinde sıkça görülen diğer hastalıklar, anal fissür (çatlak), fistül (tünel), kıl dönmesi ve siğiller de hemoroid hastalığı ile karıştırılabilir. Dikkatli bir muayene ile bu hastalıklar teşhis edilip tedavi edilebilirler.

Ne zaman ve nasıl tedavi olmam gerekiyor?

Maalesef hemoroid şikayetleri olan hastalar hem önemsemedikleri hem de utandıkları için hekime geç başvurarak; ileri evrede tedavi için yardım isterler. Oysaki daha hastalığın başında hemoroid tedavi edilmelidir ki ilerleyip şikayetler artmasın, ilaçlarla düzelebilecek hastalık ameliyat gerektirmesin ve çok miktarda kan kaybından dolayı kansızlık gelişmesin. Hemoroidde evrelerine göre çeşitli tedaviler vardır.

• Birinci derece hemoroidde ilaç tedavileri, barsak alışkanlıklarının düzenlenmesi, acılı yiyeceklerden sakınmak, kabızlığın giderilmesi genellikle yeterlidir.
• İkinci derece hemoroidde de; ilaç, ışın (infrared koagülasyon) ve lastik bantla bağlama tedavileri uygulanır. Lastik bantla bağlama yöntemi henüz ameliyat aşamasına gelmemiş iç hemoroidler için çok uygun; 5-10 dakika gibi kısa süreli ve ağrısız bir işlemdir. İşlem sonrası normal hayata hemen dönülür.
• Üçüncü derece hemoroidde, lastik bantla bağlama ve ameliyat tedavileri uygulanır.
• Dördüncü derecede hemoroidde ise sadece ameliyat tedavileri uygulanır. Ameliyat ile hastalığı oluşturan memeler ortadan kaldırılır.

Bu tedavi yöntemleri arasında uzun vadede en etkilisi ve tekrarlama ihtimali en düşük olanı halen ameliyattır. Güncel olarak Longo yöntemi denilen metod ile ağrısız olarak hemoroide müdahale edilebilir. Bu metodda makatın yaklaşık 4 cm içinden 2 cm genişliğinde bir silindirik halka çıkarılıp kalan iki uç tek kullanımlık bir cihaz (stapler) ile uç uca dikilir. Böylelikle hemoroid memeleri makatın içine çekilmekte ve kan akımı kesintiye uğratılarak sönmeleri sağlanır.

Ameliyattan sonra günlük hayata dönüş nasıl olur ve hemoroid tekrar eder mi?

Ameliyat sonrası ilk dışkılama esnasında biraz ağrı ve kanama normaldir. Sonrakilerde bu durum azalır. Kabızlığın olmaması, ilaçların düzenli kullanılması, sıcak su oturma banyoları hem ağrıyı keser hem de iyileşmeyi hızlandırır. Bütün hemoroid memelerinin alındığı bir ameliyattan sonra tekrarlama görülmez. Ancak yara iyileşmesinin tam olmadığı durumlarda hastalar ağrı ve kanamadan şikayet edebilirler. Bu, hastalığın tekrarı değil, iyileşmemiş yaranın yaptığı rahatsızlıktır.

Mukus, bağırsaklarınız tarafından doğal olarak üretilen kaygan, sümüksü bir maddedir. Dışkının bağırsaklarda kaygan bir şekilde hareket etmesine yardımcı olurken, bağırsak duvarını aşındırıcı atıklardan koruyabilir. Dahası, kolon duvarlarından sıvı kaybını önlemeye yardımcı olarak nemli tutar. Ancak, üretilen mukus miktarı fazla olduğunda makattan gelebilir ve bu bir şeylerin yolunda gitmediğinin işareti olabilir.

Makattan Gelen Sümüksü Sıvının Ne Olduğunu Anlamak

Burun delikleriniz dışında vücudunuzdaki başka bölgelerde de doğal olarak mukus olduğunu biliyor muydunuz? Sümüksü bir madde olan mukus, doğal olarak bağırsaklarda da üretilir ve aslında birden fazla önemli amaca hizmet eder. Bunlardan bazıları, dışkıyı kayganlaştırarak hareketini kolaylaştırmak, sert kıvamlı atıklardan bağırsak duvarını korumak, kolon duvarından sıvı kaybını önlemek ve bölgeyi nemli tutmaktır. Herhangi bir nedenden dolayı bağırsaklardaki mukus üretimi arttığında makattan dışarı sızabilir. Rektal akıntı olarak tanımlanan bu durum, halk arasında makattan sümüksü akıntı veya sıvı gelmesi olarak adlandırılır.

Rektal akıntısı olan çoğu insan, iç çamaşırında veya taharet esnasında jöle benzeri sümüksü sıvıyı fark eder. Ayrıca, sık tuvalete gitme dürtüsü duyabilir, yalnızca mukus veya çok az dışkıyla birlikte mukus boşaltımı yapabilirler. Bunlarla birlikte, sorunun altta yatan nedenine bağlı olarak, anal kaşıntı, makatta ağrı, ishal, kabızlık, kanama ve karın ağrısı gibi rahatsız edici başka durumları deneyimleyebilirler. Beyaz veya sarı akıntı enfeksiyon olduğu anlamına gelebilirken pembe veya kırmızı renk kanama olduğunu gösterebilir. Peki ama tüm bunların perde arkasında ne var?

Makattan sümüksü akıntı gelmesinin hemoroid (basur), gıda kaynaklı enfeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, inflamatuar bağırsak hastalığı, irritabl bağırsak sendromu (huzursuz bağırsak sendromu), anal fistül ve anal apse gibi pek çok nedeni olabilir.  Aşağıda, bu olası senaryoları tartışıyoruz ve ayrıca rahatsızlığınızla ilgili olarak sağlık kuruluşlarının hangi bölümüne gitmeniz gerektiğine değiniyoruz.

İnflamatuar Bağırsak Hastalığı (İBH)

Kısaca İBH olarak adlandırılan bu rahatsızlık, bağırsakların iltihaplanması durumuyla karakterize hastalıkları tanımlar. Bağırsakların iltihaplanması aşırı mukusa neden olabilir. En yaygın iki İBH, crohn hastalığı ve ülseratif kolittir.

Crohn hastalığı genellikle ince bağırsakla ilişkilidir ancak bazen kolonu da (kalın bağırsak) etkilediği görülür. Kolonu etkileyen kişilerde anüsten kan, irin veya mukus akıntısı gelmesi mümkündür. Anti-inflamatuar ilaçlar ana tedavidir.

Ülseratif kolit ise bağırsakları etkileyen ayrı bir inflamatuar durumdur. Genellikle alt bağırsakları ve rektumu etkiler. Karın ağrısına, idrar kaçırmaya ve anüsten kan ve mukus akıntısına neden olabilen iltihaplanmayla karakterizedir.

Bilim insanları İBH’nin neden olduğunu tam olarak çözebilmiş değiller. Ancak, birkaç olası nedenden kaynaklanabileceğini düşünüyorlar. Bunlardan bazıları, genetik faktörler, sık olarak çok yağlı yemekleri tüketmek, stres, anormal bağışıklık tepkileri ve antibiyotikler, doğum kontrol hapları gibi ilaçların yan etkileridir.

Hemoroid (Basur)

Hemoroid veya yaygın bilinen diğer ismiyle basur, anüs ve rektal bölgedeki damarların şişmesi ile karakterize çok yaygın görülen anorektal tıbbi bir durumdur. Kabızlık, hamilelik, uygun olmayan beslenme alışkanlıkları veya bağırsak hareketleri sırasında zorlanma nedeniyle oluşabilir.

Basurun yaygın belirtileri arasında, makat bölgesinde kaşıntı, rahatsızlık hissi, ağrı, kanama, şişlik ve rektal akıntıdır. Aloe vera, hindistan cevizi yağı, çobançantası bitkisi, ılık banyo, sarımsak ve çay ağacı yağı gibi geleneksel ev çözümleri basura iyi gelebilirken, özellikle ilerlemiş vakalarda bir uzmandan yardım almak gereklidir.

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar (CYBE)

Makattan sümüksü sıvı gelmesine neden olabilecek CYBE’ler genellikle ters ilişkinin sonucunda bulaşır. Ancak, normal cinsellik sonrasında genital bölgedeki enfeksiyonun anal bölgeye yayılması da mümkündür. Bu hastalıklardan bazıları, bel soğukluğu, klamidya, frengi, insan papilloma virüsü (HPV) ve uçuk virüsü olan herpes simpleks virüsü tip 2’dir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar oldukça rahatsız edici olmasına rağmen büyük çoğunluğunun günümüz modern tıbbında tedavisi kolaydır. Başka birinden CYBE kapmış olduğunuzu düşünüyorsanız kısa zaman içinde doktorunuzdan randevu alarak gerekli tedavi adımlarını izleyin.

Gıda Kaynaklı Enfeksiyonlar

Halk arasında gıda zehirlenmesi olarak bilinen besin kaynaklı hastalıklar, birçok farklı bakteri, virüs ve parazit türünün neden olabileceği enfeksiyonlardır. Bulantı, kusma, ishal gibi yaygın semptomlarına ek olarak makattan sümüksü akıntı gelmesine neden olabilir. Salmonella, nörovirüs, şigelloz, enterik kampilobakteriyoz, campylobacter, entamoeba ve e. coli yaygın enfeksiyonlardan bazılarıdır.

Gıda kaynaklı enfeksiyonların büyük çoğunluğu kendi kendine geçer ancak bazı durumlarda antibiyotik tedavisi gerekebilir. Bununla birlikte, kusma ve ishalin neden olduğu su kaybını telafi etmek için iyileşme sürecinde bol su içmek önemlidir.

İrritabl Bağırsak Sendromu (Huzursuz Bağırsak Sendromu)

Toplumun %10’undan fazlasını etkileyen bu hastalık kalın bağırsağın kronik bir bozukluğudur. Kısaca IBS olarak tanımlanan huzursuz bağırsak sendromu ishal, gaz, karın krampları, şişkinlik ve bazen kabızlıkla el ele gider.

IBS’nin bilinen kesin bir nedeni yoktur. Uzmanlar, stresin ve bazı yiyeceklerin etken rol oynadığını düşünüyor. Yaşam tarzı değişiklikleri, probiyotikler ve bazı ilaçlar durumu kontrol altına alabilir.

Anal Apse ve Anal Fistül

Anal apseler içi irinle dolu enfekte doku keseleridir ve genellikle enfekte anal bezlerin içinde gelişirler. Rektal akıntı, şişlik, kabızlık, anal bölgede ağrı yaygın belirtileridir. Tedavi edilmezse enfeksiyon çevre dokulara yayılabilir ve bazı durumlarda enfekte apse ile derideki bir açıklık arasında tünel oluşturabilir. Bu duruma anal fistül denir.

Her iki durumunda evde tedavisi mümkün değildir. Bu nedenle, doktorunuzdan randevu alarak gerekli tedavi adımlarını izlemeniz şarttır.

Yukarıda sayılanlara ek olarak, rektal akıntının daha az görülen diğer nedenleri arasında, proktit, rektal prolapsus ve oldukça nadir görülen anal kanserdir.

Makatta Akıntı İçin Hangi Doktora Gidilir?

Rektal akıntı, genellikle altta yatan bir durumun varlığına işaret ettiği için endişeye neden olabilir. Ancak soğuk kanlılığınızı yitirmeniz için neden yok. Günümüz modern tıbbında bu tür rahatsızlıkların teşhisi ve tedavisi kolaydır. Öncelikle, genel cerrahi veya eğer mümkünse proktoloji bölümünden randevu alınız. Proktoloji, kalın bağırsak, rektum ve makat bölgesi hastalıkları ile ilgilenen tıp dalıdır. Doktorunuz, birkaç sorunun ardından fiziksel muayene yapabilir ve ardından bazı testleri yaptırmanızı isteyebilir. Sorunun kaynağını belirledikten sonra uygun tedavi aşamasına geçecektir.