Çocuklarda Öksürük Neden Olur?
Çocuklarda nezle, burun tıkanıklığı, boğaz enfeksiyonu gibi basit etkenler ve grip, kulak enfeksiyonu, krup, bronşit, zatürre, astım gibi daha ciddi solunum yolları hastalıkları öksürüğe neden olabiliyor.
Nezle, boğaz enfeksiyonu gibi hastalıklarda pek çok şikayet yaşarız. Ateş, boğazda batma hissi, halsizlik gibi şikayetler bu tür hastalıkların belirgin semptomlarıdır. Öksürük de bu şikayetlerin başında gelir. Özellikle aileler, çocuklarındaki öksürüğü fark edip endişelenirler. Öksürük, aslında bir hastalık değil, bir tepkidir. Solunum yollarına gelen yabancı cisim, balgam, iltihap ve akıntı gibi tehditlere karşı öksürük, solunum yollarını korumaya yönelik verdiğimiz bir tepkidir. Öksürük refleksini durdurmak değil, öksürüğe neden olan durumları ortadan kaldırmak doğrudur.
Öksürük Nedenleri
Çocuklarda nezle, burun tıkanıklığı, boğaz enfeksiyonu gibi basit etkenlerden grip, kulak enfeksiyonu, krup, bronşit, zatürre, astım gibi daha ciddi solunum yolları hastalıkları öksürüğe neden olabiliyor. Ayrıca yabancı cisim, alerji, sigara, reflü, kistik fibrozis, kitle, tümör gibi faktörler de öksürüğe yol açıyor. Her öksürük bizi farklı bir sağlık sorununa götürüyor. Örneğin; havlama tarzında öksürük krupta, iç çeker gibi öksürük boğmacada, göğüste hırıltıyla birlikte gelen öksürük ise astımda görülüyor. Ani başlayan ve morarmanın eşlik ettiği öksürük, yabancı cisim yutmada (aspirasyonu) ortaya çıkıyor. Çocuğunuzun öksürükle birlikte kusması varsa, gece öksürükleri artıyorsa; öksürük nedeni reflü olabiliyor. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonuna bağlı öksürükler de gece gözleniyor. Öksürük öğürme refleksini uyararak kusmaya neden olabiliyor. Kusmanın devam etmemesi bir sorun olmadığına işaret ediyor.
Öksürük Balgamlı İse…
Rahatsızlık tespit edilirken; öksürüğün zamanı, şekli (balgamlı, kuru, havlama), nasıl başladığı (ani, beslenme ve efor sonrası, toz ve alerjenlere karşı), çocukta hangi şikayetlerin eşlik ettiği (ateş, hırıltılı solunum, nefes darlığı, burun tıkanıklığı, kusma, kilo kaybı, gece terlemesi) gibi durumlar mutlaka göz önünde bulundurulmalı. Öksürük 2-3 haftayı geçmişse, hırıltı ile birlikte görülüyorsa, çocuğun ateşi olmadığı halde devam ediyorsa, tekrarlıyorsa, hapşırık, burun tıkanıklığı ve kaşıntı da varsa, öksürük nedeninin alerjik olma olasılığı çok yüksektir. Yine kreşe giden çocuklarda üst üste gelen soğuk algınlığı, öksürüğün haftalarca sürmesine neden olabiliyor. Sonuç olarak çocuğun öksürüğü üç günü geçiyorsa, öksürük giderek artıyorsa, öksürüğe ateş, nefes darlığı ve morarma eşlik ediyorsa, ani başlamış ve havlar tarzı öksürüyorsa mutlaka bir doktora götürüp muayene ettirmeli.
Bebeklerde Öksürük
Bebeklerde öksürük sorunu bebek 6 aydan daha küçükse dikkatle izlenmelidir. Aksi takdirde öksürüğe neden olan altta yatan hastalık daha ciddi sorunlara neden olabilir. Basit bir öksürük gibi görünse de bebeklerde görülen öksürük ihmal edilmesi halinde bronşit ya da zatürreye dönebilir. Bu nedenle bebekleri üç aydan küçük olan aileler öksürmeleri halinde çocuklarını doktora götürmelidir.
Öksürüğe Bu Belirtiler Eşlik Ediyorsa…
Bebek ya da çocuğunuzda öksürük ile birlikte başka bazı belirtiler de görülüyorsa bekletmeden doktora gitmeniz gerekir. Bu belirtileri şöyle sıralayabiliriz;
- Çocuğunuzun ateşi yüksekse,
- Halsiz ve yorgun görünüyorsa,
- Göğsünün ağrıdığını söylüyorsa,
- Çocuğunuz sık sık, hızlı bir şekilde nefes alıp veriyorsa,
- Nefes alıp verirken hırıltı sesi geliyorsa,
- Yüzünde, dudaklarında maviye yakın bir renk değişimi varsa,
- Güçlükle nefes alıp verebiliyorsa,
- Öksürürken kan geliyorsa mutlaka bir çocuk doktoruna muayene ettirmelisiniz.
Çocuklarda Öksürüğe Ne İyi Gelir?
Ilık Su İçirin
Genel durumu iyi, ateşi, hırıltılı solunum gibi nefes alma problemi olmayan çocuklar evde izlenebilir. Bu gibi durumlarda en iyi öksürük şurubu; ılık sudur. Bol su ve sıvı alımı, çocuğunuzun boğazını yumuşatarak rahatlama sağlar.
Burnunu Açın
Burun tıkanıklığı varsa, deniz suyu veya fizyolojik serumlar ile açabilirsiniz. Bu yolla rahatlama elde edemiyorsanız doktor tavsiyesi ile burun açıcı sprey ilaçlardan yarararlanabilirsiniz.
Havayı Nemlendirin
Hava kuruluğunda da öksürük olabileceğinden, alerji dışı öksürük nedenlerinde ve basit üst solunum yolu enfeksiyonlarında uygun nemi sağlamak için su buharından faydalanabilirsiniz. Evinizde gün içerisindeki nem ortamını yaklaşık yüzde 50 seviyelerinde tutmak çocuk ve bebeklerinizin öksürük sorununa iyi gelecektir. Evi nemlendirmek için soğuk buhar makinesi kullanıyorsanız bu cihazların bakımını ve temizliğini ihmal etmemelisiniz.
Antihistaminik İlaçlar
Alerji sorunu varsa doktor önerisi ile antihistaminik ilaçlardan yararlanılabilir. Bu ilaçlar sayesinde çocuğunuzun öksürüğü azalacaktır.
Balgam Sökücü İlaçlar
Yine doktor önerisiyle çocuğunuzun öksürüğünü rahatlatmak için balgam sökücü ilaçlar verebilirsiniz. Çocuğun balgamı atmasıyla birlikte öksürüğü de azalacaktır.
Çocuğa gelişigüzel öksürük şurubu ve antibiyotik vermek yerine doktor kontrolünde bazı öksürük yumuşatıcı ilaçlar da tercih edilmelidir.
Ihlamur Çayı Verebilirsiniz
Öksürüğe karşı, yetişkinlerde olduğu gibi 6 aydan büyük çocuklarınızda da ılık vermek şartıyla doktor önerisiyle ıhlamur suyu kullanabilirsiniz. Günde bir ya da iki kez çeyrek çay fincanı kadar içireceğiniz ıhlamur çayı çocuğunuzun boğazının rahatlamasına katkıda bulunacaktır. Ihlamurun içindeki bileşenlerden flavonoidler; iltihap giderici ve ağrı kesici etki gösterirken, musilajların; tahrişi önlediği ve boğazı yumuşattığı yönünde birçok veri mevcut. Tedaviye yönelik kullanılan ıhlamur çayına şeker ilave etmeyin. Şeker, çaydaki etkili bileşenlerle reaksiyona girebiliyor. Bal ilavesini ise 40 derecenin altındaki sıcaklıklarda yapmak gerekiyor.