Bebek Ateş Sirkeli Su

Vücut sıcaklığının 38 dereceye çıkması durumu ateşin yükselmesi olarak değerlendirilir. Ateş yükseldiğinde halk arasında sıklıkla sirkeli pansuman yapılır. Oysa bu uygulama bilinenin aksine aslında ateşi daha da yükseltebilir.

Sirkeli su ya da alkol ile yapılan bu uygulamalarda o an için ateş düşse de alkol damarları önce genişletip sonra daralttığı için ateş daha da yükselebiliyor. Bu sebeple de ateşlenen çocuğa alkol ya da sirkeli su ile değil normal su ile kompres yapmak daha doğru bir yaklaşımdır.

Ateş durumunda çocuğa yapılması gerekenler;

1-Öncelikle çocuğun ateşini doğru olarak ölçmek gerekiyor. İlk 3 ay içinde bebeklerde ateş yüksekliği kaç olursa olsun hekime bilgi verilmeli ya da bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

2 -Çocuğun üzerindeki kalın kıyafetlerin çıkartılması ince pamuklu bir pijama giydirin.

3-Üşüse bile üstünü örtmeyin.

4-Bol miktarda su ve sulu gıdalar içmesine özen gösterin. Özellikle sıvı alımı bebeklerde çok önemlidir. Sık sık emzirin.

5-Bulunduğu ortamın çok sıcak ya da çok soğuk olmamasına dikkat edin. Ilık duş aldırabilirsiniz. Islak bezleri eklemlerine yerleştirerek serinletmeye çalışabilirsiniz.

6- Hekiminizin verdiği ateş düşürücüyü uygun şekilde kullanın. Parasetamol ve ibuprofen içeren ateş düşürücüler genellikle dönüşümlü kullanılır. Bir defa parasetamol verildi ise diğer ilaç alım saatinde İbuprofen etken maddeli ateş düşürücü içirilir.

Yüksek ateş nasıl düşürülür konusundaki daha detaylı yazıyı buradan okuyabilirsiniz.

Dr. Fuat Bigat – Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Ateş; vücudumuzun enfeksiyonlara karşı, bağışıklık sistemini harekete geçirmek için verdiği doğal ve sağlıklı bir cevaptır. Vücuda giren mikroorganizmanın farkedilmesi üzerine, bağışıklık sistemi elemanlarının hızla hastalıklı bölgeye ulaşmaları için hareketlendiği bir acil durum sireninin çalması olarak basitçe anlatılabilir. Ateşin yükselmesiyle birlikte bakterilerin büyümesi ve virüslerin çoğalması engellenir.

Her yaşın normal vücut sıcaklığı farklıdır. Çocuk ve bebeklerin vücut sıcaklığı çoğu dış etkenden etkilenir. Hareket etmek, fazla giyinmek, sıcak bir içecek içmek dahi vücut sıcaklığını artırabilir. Evde bebek/çocuk varsa sağlıklı çalışan bir ateş ölçerin de evde mutlaka bulunması gerekir. Bakımveren kişinin bu ateş ölçeri doğru kullanabilmesi ve sonuçları da doğru yorumlayabilmesi hastalık takibinde önem taşır. Ateşin en sağlıklı kulaktan ölçerler ile ölçülmesi mümkündür. Kabaca 38 dereceden sonrasını ateş olarak kabul edebiliriz.

Kaç derecede ateş düşürücü verelim? Kaç derecede korkalım? Kaç derecede Acil Servis/’e başvuralım?

Bu soruları her ebeveyn Çocuk Doktoruna mutlaka en az bir defa sormuştur.

Ateşin derecesi ile hastalığın şiddeti korele değildir. Kişisel özellikler; her hastalığın farklı bireylerde farklı derecelerde ateş görülmesine sebep olur. Yani aynı grip mikrobunda komşunuzun çocuğu 38,5 santigrad dereceden fazla ateşlenmezken, sizin çocuğunuzun ateşi 40 dereceyi bulabilir.

Aynı derecedeki ateşe de her çocuğun katlanabilirliği farklıdır. Yani 39 derecede bir çocuk koşup oynarken, 38,5 derecede diğer bir çocuk yatağa serilebilir. Eğer keyfi yerindeyse, koşup oynuyorsa, iştahı yerindeyse her ateşte ateş düşürücü vermeniz gerekmez. Çocukta düşkünlük, uzayan ağlamalar, huzursuzluk, uyku bozukluğu başlıyorsa o halde 38 dereceden sonra ateş düşürücü verilebilir. Yine de ilaç vermeden önce dış ortamı serinletme, kıyafetlerini azaltma ve ılık duş uygulamalarının denenmesi önerilir. 40 dereceye ulaşan ateşte beklemeden ateş düşürücü verilmelidir. Verdiğiniz ateş düşürücünün ateşli havale geçirme riskini azaltmadığı bir gerçektir. (Ateşli havale genetik yatkınlıkla ilgili bir konudur, hasar bırakmaz, ateşin derecesi ile korele değildir.)

Ateşli dönemde çocukların günlük sıvı, oksijen ve enerji ihtiyacı artar. Kalp ve solunum hızlanır. Bu nedenle kronik olarak kalp ve akciğer hastalığı olanlar için ayrı bir değerlendirme gerekir. Bu gibi hastalığı olanlara metabolizmayı rahatlatmak için daha erken, daha düşük seviyedeki ateşlerde ateş düşürücü verilmesi gerekebilir. Önceden sağlıklı olsun ya da olmasın tüm çocukların ateşli hastalık dönemlerinde bol su içmeleri ve temiz havaya çıkmalarının önerilmesi bu nedenledir.

Aşağıdaki tablo, her annenin bilmesi gereken, böylece biz doktorların da işlerini kolaylaştıran bilgiler içermesi nedeniyle çok önemlidir.

TABLO: Ateşli çocuğa yaklaşım ile bilinmesi gerekenler.

1. Ateş normal fizyolojik bir yanıttır.

2. Ateş semptomdur, hastalık değildir.

3. Ateşe ılımlı yaklaşmak gerekir.

4. Hastalık gerileyinceye kadar ateş devam edebilir.

5. Vücut ısısı yüksekliği her zaman tam olarak belirlenemeyebilir.

6. Ateş çoğunlukla faydalı bir savunma mekanizmasıdır.

7. Ateş her zaman tedavi gerektirmez.

8. Antipiretikler her ilaç gibi bir kimyasaldır ve istenmeyen etkiler ve yan etkileri olabilir, her ilaç gibi endikasyonunda kullanılmalıdır.

9. Klinik görünüm her zaman ateş yüksekliğinden daha önemlidir. Döküntü veya beslenme ve uyku düzeninde bozulma varsa, çocuğunuz size iyi gözükmüyorsa bekletmeden doktora başvurunuz.

Ateş düşürmenin ilaç dışı teknikleri arasında kıyafetlerini soymak, ortamı serinletmek, ılık duş aldırmak, ılık su ile ıslatılmış bez ya da pamuk ile kompres yapmak olarak sayılabilir. Sirkeli su ile kompres yapmak geleneksel yöntemler arasında bulunsa da sirkenin ateş düşürme etkisi yoktur, oradaki marifet sudadır. Kompresin ya da duşun ılık suyla uygulanması önem taşımaktadır. Zira soğuk su vücudun titreme mekanizmasını çalıştırarak ateşin daha da yükselmesine sebep olabilir.

İlaç kullanmak gerektiğinde ise uygun ilacın seçilmesi önem taşımaktadır. Öncelikle hiçbir ilacın masum olmadığını bilmek gerekir. Yan etkisi en az olanlarla tedaviye başlamak gerekir. Uygun dozda ve uygun sıklıkta kullanmak için ilaçlar hakkında bilgi sahibi olmak gerekir.

Öncelikle tercih edilmesi gereken ilaç parasetamol içeren şuruplardır. Yan etki profilinin az olması, doz aralığının daha geniş olması nedeniyle yenidoğan döneminden itibaren tüm yaşlarda güvenle kullanılmaktadır. Tedavi dozu 10-15mg/kg/’dır. Parasetamol içeren çoğu şurubun bir ölçeğinde (5 ml) 120mg etken madde bulunduğu göz önünde bulundurulursa 10 kg ağırlığındaki bir bebek bir ölçek ilaç içmelidir. Bu basit hesapla 15 kg olan bir buçuk ölçek, 20 kg olan iki ölçek içmelidir. 4-6 saat arayla yeniden içirilebileceği gibi günde 5 dozu aşmamak yan etkileri artırmamak için dikkat edilmesi gereken bir kuraldır. Parasetamol içeren şurupların (tüm diğer ilaçlar gibi) ev içinde çocukların ulaşamayacağı yerlerde, mümkünse kilitli dolaplarda saklanması gerekmektedir. Çocukların en sık kullandığı ilaç olma özelliği nedeniyle rengi, tadı ve kokusu çocuklar için çok cazip bir şekilde imal edildiğinden, ortada bırakılan şişelerin çocuklar tarafından bulunması halinde şişenin kalanını bir seferde içtiklerine sıklıkla rastlamaktayız. Kilo başına 150mg alınan parasetamolün toksik olduğu ve akut karaciğer hasarına yol açma riski nedeniyle hastaneye yatış gerektirdiğini unutmamak gerekir.  4 saatten daha sık vermek ya da kilo başına 90 mg olacak şekilde birkaç gün üst üste kullanmak da benzer etkilere sebep olabilmektedir. Bilinmesi gereken bir diğer nokta da parasetamolün karışım ilaçlar içerisinde en sık bulunan ürün olmasıdır. Grip ilaçlarının çoğunda parasetamol bulunduğunu ve ateşi kontrol etmek için beraberinde kullanılan diğer bir parasetamol içeren şurubun doz aşımına sebep olabileceği unutulmamalıdır. Fitil olarak kullanılan ateş düşürücülerin de, bir ölçek şurup kadar, parasetamol içerdiği bilinmelidir.

En masum ilaç olarak tanımlansa da;  annesinin hamilelikte veya erken çocukluk döneminde parasetamol kullanımının çocukların ileri yaşam dönemlerinde astım ve diğer allerjik hastalıkları artırdığı, gebelik sırasında parasetamol alan annelerin çocuklarında dikkat eksikliği/-hiperaktivite bozukluklarına benzer davranış problemleri veya hiperkinetik bozuklukların daha sık görüldüğü, laboratuvar ortamında yapılan fare deneylerinde empati yeteneğini azalttığı gösterilmiştir.

Çocuklarda ateş düşürmek için kullanılabilecek diğer bir ilaç ibuprofen içeren şuruplardır.  Böbrekler üzerine olası yan etkilerinin küçük yaşlarda daha sık olması nedeniyle altı aydan küçük bebeklere kullanılamaz. Tedavi dozu 5-10mg/kg/’dır. Bu ilacın da genellikle bir ölçeğinde 100mg etken madde bulunmaktadır. Yani yine 10 kg ağırlığındaki birini ele alırsak yarım-bir ölçek arasında tüketimi uygun olacaktır.  Kilo başına 100mg alınması toksik etkilere neden olabilir. Doz aşımı yapmadığınız halde bazı duyarlı kişilerde mide rahatsızlığı yapabilmektedir. Bunun dışında pıhtılaşma sistemleri, böbrek, kalp, rahim, merkezi sinir sistemi üzerine negatif etkileri olabileceği gibi de alerjik reaksiyonlara yol açabilir. 

Ateş düşürmek için artık kullanılmayan ilaçlardan en önemlisi aspirindir. Özellikle viral enfeksiyonların yaygın olduğu 20 yaştan önce bir çeşit ağır karaciğer hastalığına (Reye sendromu) yol açabilme riski nedeniyle kullanımı önerilmemektedir.

Metamizol içeren ilaçlar ateşi etkili bir şekilde düşürmesi nedeniyle endişesi yüksek aileler tarafından tercih edilse de, biz hekimler tarafından yine önerilmeyen ilaçlar listesindedir. ABD ve İngiltere/’de çocuklarda kullanımı yasaklanmıştır. En sık kullanıldığı Brezilya’da (ilaç Brezilya aspirini olarak bilinir) 2007 yılında süt çocuklarında yapılan bir çalışmada annelerinin sık metamizol kullanması halinde bebeklerde lösemi riskinin arttığı gösterilmiştir. “Agranülositoz” denilen kan hücrelerinin yapımının azalması durumu, şok, solunum sıkıntısı, ciltte soyulmalarla giden ağır bir reaksiyon (toksik epitelyal nekroliz) korkulan yan etkilerindendir.

Bu bilgiler ışığında, ilaç dışı ateş düşürme yöntemleri denendikten sonra, hala 38 dereceden yüksek ve bebeğin / çocuğun konforunu düşüren ateş varlığında ilk seçilecek ilaç parasetamol olmalıdır.  Ateşin ısrarla devam etmesi halinde ilk dozdan en erken 4 saat sonra yeniden parasetamol verilmesi gerekmektedir. Yan etkilerin artabilme riski nedeniyle rutin olarak dönüşümlü ilaç verilmesi önerilmemektedir. Parasetamol içeren şurupların defaten verilmesine rağmen ateşin çok kısa süreli yeniden yükselme durumlarında; günde en fazla iki defayı aşmayacak şekilde; araya ibuprofen içeren bir ilaç ile girilmesi ateşin kontrolünü artıracak ve aile endişesini azaltacaktır. Daha sık kullanılması, 3 saat arayla rutin olarak bir parasetamol bir ibuprofen verilmesi, ateş düştüğü halde ateş düşürücülere devam edilmesi, saati geldi diye rahat rahat uyuyan çocuğun ateş düşürücü saati geldi diye uyandırılması önerilmemektedir.

Uz. Dr. Görkem ASTARCIOĞLU

Evde Ateş Düşürmek İçin Ne Yapmalı?

Havaların sürekli değişmesinden dolayı birçok insan hastalanmaktadır. Hatta bu hastalık yüksek ateşlere neden olmaktadır. Vücutta bir yükselip bir düşen bu ateş nedir? Sadece sizi hasta edip yataklara düşüren bir faktör değildir. Ateş, yetişkinlerde ve bebeklerde vücut ısısının, normal değerlerin üzerine çıkmasıdır. Vücudun hastalıklara karşı gösterdiği direncin sonucunda oluşan biyolojik bir eylemdir. Ateş halk arasında bir hastalık olarak bilinmektedir.

Ateşi Ne Düşürür?

• Islak Çorap Giyin
• Ilık Duş Alın
• Bol Su İçin
• Islak Bez ile Soğuk Kompres Yapın
• Sıvı Gıda Tüketin
• Kalın Kıyafetlerden Uzak Durun
• Meyve Tüketin
• Kekik Çayı İçin

Ateş, hastalık habercisidir. Çok geçmeden bir hastalığın vücudunuza geleceğinin sinyallerini veren bir durumdur. Yetişkinlerde vücut sıcaklığı 36 ve 37 derece normal kabul edilir. Bu durum bebekler için aynı değildir. Bebeklerin normal vücut sıcaklığı ise 38 dereceyi bile görebilir; 38 derecenin üzeri yüksek kabul edilir. Bu değerlerin üzerinde bir ateş ölçümü yapıldıysa mutlaka doktora gitmelisiniz.

Vücut ısısını yükselten faktörler enfeksiyonlardır. Bebeklerde bu duruma diş çıkarma dönemini de ekleyebiliriz. Yetişkinlerde ve çocuklarda ise vücutta oluşan bakterilerle toksinler, vücudun savunma mekanizmasıyla etkileşime girdiği anda ateş yükselmesi başlar.

Bu etkileşim sonucunda vücut ısısı yavaş yavaş yükselir. Beyindeki hassas hücrelere kadar ulaşır ve hastanın daha hızlı nefes almasına neden olur. Bu durum vücut ısısının yükseldiğinin ve bu ısının deriye yansıyacağının habercisidir. Çok geçmeden vücut terlemeye başlar. Terlemenin nedeni ise vücut ısısını azaltmaktır.

Hastalığın habercisi ateş, çocuklarda ve yetişkin bireylerde kendini gösterdiğinde, hemen ne yapmalı diye herkes düşünür. Ateş düşürmenin yolları hakkında sizler için hazırlanan bu yazıyı bir köşeye not edin. Geçmeyen ateş durumlarında, vücudunuzda farklı belirtileri de açığa çıkmışsa gecikmeden doktora başvurmalısınız.

Sağlıkta en doğru tedavi yöntemleri ve kesin sonuçlar için mutlaka alanında uzman bir doktora başvurunuz. Tavsiyelerimiz hafif şiddetteki rahatsızlıklar için evde geçici bitkisel öneriler içerir. Reçete niteliği taşımaz. Sağlıklı günler dileriz…

Ateşi Ne Düşürür? Evde Yüksek Ateşi Düşüren 8 Yöntem

1) Islak Çorap Giyin

Özellikle de çocuklarda uygulandığında oldukça etkili olan bileklere çorap koyma yöntemi, ev içinde uygulanan ateş düşürmenin en etkili yolu kabul edilir.

• Yükselen ateşi düşürmek için çorapları ıslatın.
• Daha sonra ayak bileklerinin üzerine yerleştirin.
• Çoraplar kuruduğunda yeniden ıslatıp bu işlemi tekrarlayın.
• Çorapları çok ıslak koymanıza gerek yoktur.
• Islatıp suyunu sıkmak bile yeterli olacaktır.

Bu yöntem bebeklerde ateş düşürme yolları arasında en çok uygulanan bir yöntemdir.

2) Ilık Duş Alın

En çok bilinen yöntemdir ılık su ile duş almak. Genelde yanlış uygulamalarla ciddi sorunlar meydana gelebilir. Ilık su ile duş yöntemi birden değil, yavaş yavaş uygulanmalıdır. Ateşi yükselen çocuğa veya bireye aniden soğuk duş aldırılırsa şok etkisi oluşturabilir.

3) Bol Su İçin

Genellikle hasta insanların su içmeye bile mecali olmaz. Fakat vücuttaki mikropların bir an önce yok olması için, bol su tüketmek gerekir. Ateşi yükselen hastaya eğer çocuksa 1.5 litre, yetişkin ise 2-2.5 litre su vermelisiniz. Vücut hastalık döneminde mikroplarla savaştığından hücrelerin yenilenmesi için suya ihtiyaç duyar.

4) Islak Bez ile Soğuk Kompres Yapın

Baş ve boyun bölgenizde sıcaklık hissettiğiniz bu dönemde yine ıslak beze ihtiyaç duyacaksınız. Ayak bileklerinize çorap koyduğunuz gibi, baş ve boyun bölgesine de ıslak mendil veya bez uygulamanızı tavsiye ederiz. Bezler kurudukça ıslatıp ateşi düşürene kadar bu işleme devam etmelisiniz.

5) Sıvı Gıda Tüketin

Yüksek ateş durumlarında sıvı yiyeceklere ve çorbalara ağırlık verin. Özellikle de tavuk suyu ile yapılan çorbalar vücuttaki mikropları daha hızlı atacaktır. Mevsim sebzeleri ya da tavuk, et gibi proteinlerle hazırlanan çorbayı bol limonlu yeşil salatayla tüketebilirsiniz.

Tarif için: Hasta Çorbası Tarifi

6) Kalın Kıyafetlerden Uzak Durun

Ateşi yükselen hastanın üzerini örtmeyin. Sık yaşanan bir durum olan titreme onun üşüdüğünü ifade etmez. İnce bir çarşaf ile hastayı dinlendirebilirsiniz. Eğer kalın örtüler örterseniz, hastanın ateşini düşürmek yerine daha da yükseltebilirsiniz.

7) Meyve Tüketin

Bol su içeren meyveler yemeye özen gösterin. Bu dönemde kırmızı meyveler ve karpuz, portakal, kavun, kivi, dut tercih edebilirsiniz. Kabak ve domates gibi C vitamini içeren gıdalar tüketmek tercihiniz olabilir. Bol sulu gıdalar tercih edildiğinde vücut katı yiyecekleri parçalamak yerine mikroplarla savaşmak için enerji harcayacaktır. Böylece iyileşme süreciniz daha da hızlanacaktır.

İlginizi çekebilir: C Vitamini En Yüksek 12 Süper Meyve

8) Kekik Çayı İçin

Çayınıza ilave edeceğiniz kekik hem yetişkinlerde hem de çocuklarda ateş düşürme yolları bitkisel yöntemleri arasındadır. İsterseniz çayınıza ekleyin isterseniz sıcak su ile kekiği demleyip içebilirsiniz. Tadı acı gelirse limon ve bal ile tatlandırabilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Kekik Çayı Faydaları, Neye İyi Gelir? En İyi 10 Etki!

Geçmeyen Ateş Durumunda Acil Doktor Muayenesi

Doktora danışmadan çocuklara veya bebeklere kesinlikle ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar verilmemelidir. Tehlikeli durumlar meydana gelebilir. Tavsiye ettiğimiz ateş düşürme yöntemleri ile hastanın ateşi düşmüyorsa vakit kaybetmeden hemen doktora gitmelisiniz.

Ateş Düşürmeye Yardımcı Besinler Nelerdir?

Hastalık sürecinde saatlerdir devam eden ateşi düşürmek için besinlerden yardım alabilirsiniz. Bunun için aklınıza mor ve kırmızı renkli besinler gelebilir. Bu süreçte mor üzüm, mor erik, kırmızı üzüm, kırmızı erik, karpuz, çilek, nar, elma gibi meyveleri soğuk tüketebilirsiniz. Eğer bebeklerde ve çocuklarda ateş devam ediyorsa bu meyveleri ezerek soğuk yedirebilirsiniz. Ateşin düşmesine yardım edecektir. Ayrıca bitki çaylarını da soğuk içmek önemlidir. Zerdeçal, zencefil, yeşil çay, portakal çayı, kekik çayı tercih edilebilir.

Limon Ateşi Düşürür mü?

Birçok kişi ateş düşürmek için limon tüketmeye başlar. Limonun ateş üzerindeki etkisi yüksektir. Yüksek oranda C vitamini içerdiği için hastalık anında ihtiyaç duyulan C vitaminini karşılar. Ayrıca daha rahat nefes almaya yardım ederek vücut direncini yükseltir. Ateşi yüksek olan kişilerin limonlu su içerek kendini daha iyi hissetmesi beklenir. Mikroplarla savaşmaya yardım ederek kısa sürede iyileşmenizi sağlar.

Sirkeli Su Ateşi Düşürür mü?

Geleneksel bir alışkanlık olan sirkeli suyun, ateş düşürme konusunda etkisi olduğu tıbben kanıtlanmamış. Hatta sirkeli soğuk su ile ıslatılan bez, çocukları birkaç dakika rahatlatsa da ardından ateşin yükselmesine neden olmakta. Uzmanlar bu konuda ailelerin bilinçli davranmasını, birkaç saat boyunca düşmeyen ateşler için doktora görünmesini önermektedir.

Sağlıkta en doğru tedavi yöntemleri ve kesin sonuçlar için mutlaka alanında uzman bir doktora başvurunuz. Tavsiyelerimiz hafif şiddetteki rahatsızlıklar için evde geçici bitkisel öneriler içerir. Reçete niteliği taşımaz. Sağlıklı günler dileriz…

Kışın Hastalıktan Koruyan Beslenme İpuçları

Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Yiyecekler Listesi

D Vitamini Nelerde Var? Vitamin Kaynağı 7 Doğal Besin

Kış Meyveleri Nelerdir? Vitamin Deposu 10 Besleyici Meyve

Sonbaharda Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Mucize: Propolis