Pişik Nedir?
Pişik, tıpta amonyak dermatiti adıyla bilinen bir deri hastalığıdır. Özellikle yaz aylarında aşırı terleme sebebiyle; aşırı kilolu, yatağa bağımlı ve hassas cilt sahibi kimselerde ciltte sürtünmenin fazla olduğu bölgelerde pişik gözlemlenebilir. Zamanında tedavi edilmeyen pişik problemi, deride yara oluşumuna yol açar.
Pişik; pop bölgesi, kasık çevresi ve cinsel organların etrafında cildin amonyak sebebiyle tahriş olmasıyla meydana gelen bir deri problemidir. İnsan idrarında amonyağın bir türü olan üreye rastlanır. Üre cildi tahriş edici özelliğe sahip olmasa da, özellikle yeni doğan bebeklerde bebek bezinin sık değiştirilmemesi ve ürenin cilde uzun süre temas etmesi pişik problemine yol açabilir. Çünkü ürenin içinde bulunan bir bakteri türü, uygun sıcaklıkta ürenin amonyağa dönüşmesine neden olur. Sıcak havalarda pişik probleminin artması, üredeki bakterilerin amonyak dönüşümünü daha hızlı gerçekleştirmesiyle ilgilidir.
Pişik Neden Olur?
Yetişkinlerde ve bebeklerde rastlanan pişik probleminin bazı sebepleri vardır. Pişiğe sebep olan belli başlı nedenler şu şekilde sıralanabilir:
Bebeklerde;
Alt değiştirme sırasında cildi tahriş eden ıslak mendil ve temizleyici ürün kullanımında aşırıya kaçılması
İshal döneminde sıklaşan idrar yapımı
Sıcak aylarda ve ortamlarda bebek bezinin zamanında değiştirilmemesine bağlı olarak gelişen bakteri üremesi
Bazı hastalıkların tedavisi için kullanılan antibiyotikler
Çinko yetersizliği ve bazı kalıtsal hastalıklar
pişik oluşumunun belli başlı nedenleri arasında yer alır.
Yetişkinlerde;
Bağışıklık sisteminin zayıf olmasına bağlı olarak kişilerde mantar ve enfeksiyon kapma riskinin yükselmesi
Cinsel organ ve kasıklar etrafının temizliğinin yeterince yapılmaması ve bu bölgelerde bakteri üremesine uygun ortam oluşması
Hareketsizlik ve aşırı kilo gibi sebeplerde bölgedeki sürtünmenin artmasıyla deride tahrişin meydana gelmesi
gibi sebepler pişik oluşumuna ortam hazırlayan nedenler arasında gösterilebilir.
Pişiğe Ne İyi Gelir, Pişik Nasıl Geçer?
Pişiğe engel olmak için uygulanması gereken en önemli yöntem, gerekli bölgenin yeterli hijyeninin sağlanmasıdır. Bölgenin iyice temizlenmesi ve kurulanması pişiğin birkaç gün içinde hafifleyerek geçmesini sağlar. Pişik olan bölgeye çinko içerikli losyon ve krem uygulamasının yapılması pişiğin hafiflemesine yardımcı olur. İyice temizlenen ve kurulanan bölgeye uygulanan merhem ve losyonlar bölgedeki pişik probleminin kısa sürede geçmesinde etkili olur.
Bölgenin iyice temizlenerek ve kurulanması ve sonrasında uygulanan losyon tedavisinin yeterli olmadığı durumlarda uzman bir hekime başvurulması önerilir. Hekimin hastanın cildindeki problemi detaylı bir şekilde inceleyerek vereceği ilaçların düzenli kullanımı, pişik probleminin kısa sürede geçmesini sağlayacaktır. Bu nedenle pişik probleminde öncelikle uzman bir hekimle görüşülmesi tavsiye edilir.
Bebeklerde ve Yetişkinlerde Pişiği Geçirme Yöntemleri Nelerdir?
Bebeklerde ve yetişkinlerde oluşan pişik probleminin geçmesine yardımcı olacak tedavi yöntemleri bulunur. Bu yöntemlerden en önemlisi, pişik gözlemlenen bölgenin yeterince temizliğinin yapılmasıdır. Özellikle bebeklerde gözlemlenen pişik probleminde, bölgenin her alt değiştirme sırasında iyice temizlenmesi ve kurulanması gerekir. Kurulanan bölgeye pudra, losyon, krem ve merhem gibi pişik önleyicilerin uygulanması pişik probleminin kısa sürede ortadan kalkmasını sağlar. Bu sırada bebek bezi değiştirme sıklığının da arttırılması önerilir.
Yetişkinlerde gözlemlenen pişik probleminde de bölgenin öncelikle hijyenine dikkat edilir. Bölgenin iyice temizlenerek kurulanması ve losyon uygulaması yetişkinler için de etkili bir tedavi yöntemidir. Ayrıca bebekler ve yetişkinlerde cildin hava almasını sağlayacak pamuklu ve temiz kıyafetlerin giyilmesi ve pişik olan bölgenin kısa sürede iyileşmesine yardımcı olur.
Yoğun terlemeden dolayı yaşanan pişik, yetişkinleri rahatsız ettiği gibi kendini ifade edemeyen bebekleri de rahatsız eder. Özellikle de sıcak günlerde ağlaması kesilmeyen bebeklerin birçoğunda görülen pişik, gece ve gündüz ağlamalarının nedenlerinden biridir.
Cildi koruyan yağ dokusunun çeşitli nedenlerden dolayı zarar görmesiyle beraber yaşanan bu durum, bitkisel yağlar ve merhemler ile çözüme kavuşturulur. Hassas bir cilde olan bebekler için de merhem önerilmektedir. Eğer bu gibi durumlarda bebeğinize merhem kullanmak yerine doğal yöntemleri tercih ederseniz; şimdi listemizdeki bitkisel yöntemleri deneyebilirsiniz.
Bebeklerde oluşabilecek pişiği önlemek adına sık sık bez değişimi yapmanız tavsiye edilir. Pişik olan bölgenin sürekli havalandırılması ve sert dokunuşlardan uzak kalması önerilir. Bez değişimi sırasında bebeklerin canı yanabilir bunu önlemek için yavaş ve narin hareketler ile bez değişimi yapılmalıdır. Ayrıca alkol ve paraben içeren ıslak mendilleri kullanmamanız daha iyi olur. Bebeğin daha rahat edebileceği ve vücudunun nefes alacağı kıyafetleri giydirerek pişiğe doğal önlem alabilirsiniz.
Şimdi sıra bitkisel çözümlerde. Bebeklerde pişiğe ne iyi gelir sorusunu doğanın sesine kulak vererek yanıtlıyoruz. Pişik için ne iyi gelir diyenler bu sayfada buluşuyor! Bebeklerde pişiğe ne iyi gelir evde çözüm arıyorum diyenleri aşağıdaki listemize göz atmaya davet ediyoruz.
Zeytinyağı Faydaları Nelerdir?
Ceviz Yaprağının Faydaları – Hiç Duymadığınız 10 Mucizevi Etkisi
Sarı Kantaron Yağı Faydaları Nelerdir? Neye İyi Gelir?
Yumurta Akı Maskesi ile Cilt ve Saç Bakımı Önerileri
Hindistan Cevizi Yağı Faydaları, Mucizevi Etkileri
Yoğurdun Faydaları, Suyunun Faydaları, Yoğurt Yemenin Faydaları
Adaçayının Faydaları: Hiç Duymadığınız Bilgiler, Uzman Görüşler
Yağlı Ciltler İçin Uygun Evde En İyi 7 Doğal Maske Yapımı
Güneş Yanığına Ne İyi Gelir? Nasıl Geçer? Evde Doğal Tedavi
Şems Arslan Güzellik Sırları, Doğal Cilt ve Saç Bakımı Maskeleri
Suna Dumankaya Tarifler, Cilt Beyazlatma Yöntemleri, Doğal Maskeler
Kuru Ciltler İçin Nemlendirici Maske, Cildinizi Besleyecek 10 Doğal Tarif
Süt çocukluğu döneminde bebeklerde hem günlük bakıma bağlı, hem de sağlık sorunlarından kaynaklanan çeşitli rahatsızlıklar meydana gelebilir. Bu anlamda klinik pratikte en sık karşılaşılan problemlerin başında pişik gelir. Pişiğe bağlı döküntü ve kızarıklığın nedenleri ile tedavisi hakkında ebeveynlerin yeterli ve doğru bilgiye sahip olması bebek sağlığı açısından son derece önemlidir.
Pişik sıklıkla vücudun hava almayan kıvrım bölgelerinin çeşitli nedenlerle ıslak veya nemli kalması sonucunda oluşur. Pişik, derinin sağlıklı ve esnek yapısının bozularak iltihaplanması ile sonuçlanan döküntü ve kızarıklığa denir. Genellikle bebeklerde idrar kaçırma ile ilişkili olduğu için bebek bezi ilişkili dermatit (diaper rash) olarak kabul edilir. Bununla birlikte pişik, yetişkinlerde de benzer nemli ve ıslak kalma durumları sebebiyle görülebilir.
Pişik temelde cildin uzun süre ıslak kalmasına bağlı olarak ikincil enfeksiyonların gelişmesiyle oluştuğu için gelişiminde idrar, dışkı, ter gibi vücut sıvıları ile birlikte bölgenin hava almaması, bebek bezi veya kıyafetle sıkı temas etmesi söz konusudur. Ayrıca pişik gelişen bölgelerin tekrarlayan travmaya maruz kaldığından söz etmek mümkündür.
Bebeklerde bebek bezi ilişkili gelişen pişiklerde karşılaşılan en önemli hata bebek bezinin kuru tutulmasına yönelik yeterli hassasiyetin gösterilmemesi, ıslak cildin temizlenmesinde gecikilmesi ve bezin çok sıkı bağlanmasıdır. İdrarla veya dışkıyla temas eden ve kısa süre içinde iltihaplanma riski ile karşı karşıya kalan cilt, bebeğin hareketleri ile birlikte bez tarafından sürekli travmaya maruz kalır. Sonuç olarak ıslaklıkla bütünlüğü bozulan cilt; travma ve iltihaplanmayla birlikte ödemlenir, kızarır ve hassasiyetle ağrı şikayetleri ortaya çıkar. Yetişkinlerde ise hasta bezi, dar kıyafet kullanımı veya yapılan aktiviteler sebebiyle pişik gelişebilir.
Pişik gelişen cilt yüzeyinin temizlenmesi ve bakımında yapılan hatalar nedeniyle pişik lezyonu daha da ilerleyebilir veya genişleyebilir. Özellikle çeşitli kimyasal maddeler, hassas hale gelen cilt yüzeyini daha da tahriş ederek lezyonda ilerlemeye yol açabilir. Yine bölgenin temizlenmesi esnasında cildin silinmesi travmaya neden olarak şikayetleri artırabilir.
Bez kullanımı ve bölgenin temizliği konusunda belirli hususlara dikkat edilerek pişiğin giderilmesi ve önlenmesi mümkündür. Bu anlamda aşağıdaki tedbir ve uygulamalar pişik tedavisi ve önlenmesinde etkilidir:
Bebek bezinin ıslanması durumunda vakit geçirmeden bezin değiştirilmesi gerekir. Bezle temas eden bölgenin nemli tutulmadan en kısa sürede kurulanması ve temizlenmesi önemlidir.
Temizleme aşamasında alkol bazlı olmayan ürünler ve bol su kullanılmalı, uygun havlu veya mendille nazikçe silme yoluyla temizlik sağlanmalıdır.
Bebek bezi bağlanırken sıkı bağlanmamalı ve cildin belirli oranda hava alması temin edilmelidir. Bebek, gün içerisinde bez takılı değilken kuru bir havlu üzerinde bez bölgesiyle temas eden cildin havalanması sağlanacak şekilde takip edilmelidir.
Pişik gelişen bölgelerin tedavisinde çinko bazlı krem veya jeller kullanılabilir. Yine vazelinli kremler ve alkol bazlı olmayan nemlendiriciler yararlı olabilir. Pişiklerin tekrarının önlenmesinde bebek pudrası kullanılabilse de cildin kurumasına ve tahriş olmasına neden olabileceği ve bebek tarafından solunum yoluyla alınarak akciğerde tahrişe yol açabileceği için gerekmedikçe kullanımından kaçınılmalıdır. Nişasta kullanımı ise kandida gibi mantarların pişik bölgesinde üremesine yol açabileceğinden kesinlikle önerilmemektedir.
Pişik bölgesinin temizliğinde yoğun kokulu, parfüm bazlı, kimyasal içeriği yüksek ürünlerden kaçınılmalıdır. Sabun ile temizlik belirli bebeklerde tahrişe yol açabileceğinden az miktarda kullanılmalı ve bol su ile durulanmalıdır.
Bez üzerine giydirilen kıyafetlerin hava geçirdiğinden ve rahat olduğundan emin olmak gerekir.
Pişik döküntüsünün uzun süre sebat etmesi, ciltten kabarık ve ağrılı döküntülerin ortaya çıkması, ateş gelişmesi, pişik bölgesinde iltihaplı akıntı oluşması gibi durumlarda ise mutlaka pediatri doktoruna başvurulmalıdır.