Bebekler Kac Yasinda Dis Fircalamali

Bebeğin ilk dişleri sürdükten (6 -8 ay) itibaren temizlenmeye başlanmalıdır.0-3 yaş arasında pirinç tanesi kadar florsüz macun fırçanın üzerine konularak dişler fırçalanmalıdır. Fırçalama yapılamadığı durumda ıslak bir tülbentle veya gazlı bez ile dişler temizlenmelidir. 

Diş fırçalama günde kaç kere yapılmalıdır?

Diş fırçalama sabah kahvaltıdan sonra ve akşam olmak üzere günde 2 kez yapılmalıdır. Özellikle akşam fırçalama mutlaka yapılmalı ve ardından hiçbir yiyecek veya içecek tüketilmemelidir.

Diş nasıl fırçalanır?

Fırçalama yapılırken, çocuğun yaşına uygun miktarda  macun fırçanın üzerine konulur ve fırça ıslatılmadan dişler fırçalanmaya başlanır.

• Fırçayı diş etine 45 derece bakacak şekilde tutup, dişlerin dış yüzeylerini bastırmadan nazikçe  dişetinden dişe doğru dairesel hareketler yaparak fırçalanmalıdır.
• Aynı hareketler dişlerin iç yüzeyine yapılmalıdır.
• Alt ve üst ön dişler fırçayı dik tutarak ileri-geri fırçalanmalıdır.
• Dişlerin çiğneme yüzeylerini (girintili ve çıkıntılı yüzeylerini) dikkatlice fırçalayıp ,en arka dişlere ulaşmaya dikkat edilmelidir.
• Son olarak dil yüzeyi fırçalanıp ,ağız çalkalanmalıdır.

Çocukların erken yaşta el-motor fonksiyonları henüz tam gelişmediği için 8-9 yaşına kadar ( ayakkabı bağcını bağlayabilecek yaşa) anne veya baba ile beraber diş fırçalaması gerekir. Öncelikle olarak çocuğun fırçalama alışkanlığı kazanması için kendisi fırçalamalı sonrasında ebeveyn tekrar fırçalayıp bütün dişlerin tüm yüzeylerini temizlemelidir.

Hangi tip macun ve fırça kullanılmalı?

Çocuklarda 0-3 yaş arası tükürme refleksi henüz gelişmediği için pirinç tanesi kadar florsüz macun kullanılması gerekmektedir. 3 yaş sonrası ise çocuğun yaş aralığına uygun florlü macunu bezelye tanesi kadar fırçanın üzerine koyup fırçalama yapılmalıdır.
Çocuklarda fırça seçimi çok önemlidir. En arka dişlere ulaşabilmesi  ve çocuklarda öğürme refleksine sebep olmaması için küçük başlı diş fırçası kullanılmalıdır. Fırçanın ucu yumuşak veya sert değil, orta kıllı olmalıdır. Çocukların ilgisini çekebilecek resimli, şekilli fırçalar kullanılabilir.

Çocuğun diş fırçasını ne kadar sürede değiştirmek gerekir?

 Çocuklar fırçalama yaparken genellikle fırçayı ısırdıkları için kısa sürede fırça kılları eğilip yıpranmaya başlar. Bu yüzden yetişkinlerde olduğundan daha çok sıklıkta 1,5-2  ayda bir çocukların fırçalarının yenilenmesi gerekir.

Makaleyi Yazan Hekim: Dr. Meral Mimaroğlu

Çocukların çoğu diş fırçalamayı istemez veya zorla fırçalarlar.  Anne babaların en zorlandığı konu çocuklarına dış fırçalama alışkanlığını kazandırmaktır. Diş fırçalama; bebeklik, çocukluk, ergenlik ve yetişkinlik olmak üzere, hayatımızın her döneminde ağız ve diş sağlımızı korumamız için yapmamız gerekenler arasında yer alıyor. Çocuklarda erken yaşlarda diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması, ileriki yaşlarda çocukların ağız ve diş sağlığı açısından daha avantajlı bir durumda olmalarını sağlıyor. 6-8 aylık bebeklerde yeni çıkmaya başlayan süt dişlerinin, gazlı bez veya temiz bir bezle temizlenebileceğini, erken yaşlarda diş fırçalamanın sağlığımız için önemli olduğunu belirten Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu konuyla ilgili önemli bilgiler veriyor.

Çocuklara diş fırçalama alışkanlığı, 2 yaşlarında kazandırılmalı

Çocuklara ilk fırçalama alışkanlığının süt dişlerinin hemen hemen tamamlandığı 2-2,5 yaş aralığında kazandırılması gerektiğini ifade eden Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu,  konuyla ilgili görüşlerini şu sözlerle sürdürüyor: “Ebeveynler bu yaştaki çocuklarının dişlerini, kontrollü bir şekilde fırçalamalı ve 3-3,5 yaşından itibaren çocukların kendi kendine fırçalama alışkanlığı kazanmasını sağlamalıdır. Çocuklara diş fırçalamayı sevdirmek için, çocuklarla birlikte anne babaları da fırçalama yapmalıdır. Ayrıca; diş şekli içeren görsellerle aylık bir çizelge oluşturularak, çocuğun da boya kalemleriyle dahil olacağı bir etkinlik, anne baba kontrolünde düzenli olarak yapılmalıdır. Bu etkinlik sonucunda çizelgeye uyan ve diş fırçalamasını aksatmayan çocuğa ödül olarak, istediği bir oyuncak ya da kitap hediye edilmelidir.”

Okullarda florür vernik uygulanmalı mı? Zararlı mı, faydalı mı?

Çocuklarda nasıl bir diş fırçası ve macun kullanılmalıdır? 

Çocuklar için diş fırçası seçimi yapılırken öncelikle çocuğun ağız ve diş yapısına uygun yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş bir diş fırçası seçilmelidir. Çünkü diş fırçasının sert olması çocuğun dişetlerine zarar verebilir. Eğer çocuk dişlerinde bir acıma hissi ya da kanama görürse korkar ve dişlerini fırçalamaktan vazgeçebilir. Bu yüzden diş fırçası önemlidir. Diş macunu olarak florürlü diş macunları tercih edilmelidir. Diş macunu bir nohut tanesi büyüklüğünde kullanılmalı, diş fırçası düzenli olarak 6 ayda bir değiştirilmelidir.
Çocukların dişleri günde 2 kez sabah kahvaltısından sonra ve gece yatmadan önce 3’er dakikalık periyotlarda fırçalamalıdır.

Çocuklara diş fırçalama nasıl sevdirilebilir?

• Çocuğunuzla aynı anda dişlerinizi fırçalayın. Çünkü çocuklar anne ve babalarının davranışlarından etkilenir.

• Çocuklara çeşitli renklerde sevdiği birkaç fırça alın. Böylece değiştirerek kullandığı zaman bunu bir oyun haline getirebilir. Bu alışkanlığı daha kolay kazanır.

• Çocuğunuza onun sevdiği çizgi film karakterlerinin bulunduğu piyasada satılan diş fırça ve macunlardan alarak diş fırçalama işlemini daha sevimli bir hale getirin.

• Çocuğunuzun boyuna uygun bir diş fırçalama panosu oluşturun.

• Önce kendisinin dişlerini fırçalamasına izin verin daha sonra örneklerle ona gösterin.

• Oyuncak bebeklerinin ya da oyuncaklarının dişlerini fırçalamalarını isteyin. Böylece herkesin dişlerini fırçalaması gerektiğine inanacaktır.

• Çocuklarınıza diş fırçalama alışkanlığının yanı sıra doğru beslenme alışkanlığını da kazandırmanız çok önemlidir. Şeker, çikolata, cips gibi yiyecekleri sınırlı tüketmesine izin verin.

• Şeker ve benzeri ürünleri yedikten sonra bir ayna yardımıyla dişlerinde ki şeker artıklarını gösterin. Fırçaladıktan sonra da tekrar bir ayna yardımı dişlerini çocuğunuza gösterin. Böylece dişlerinin temiz olduğunu görmesi ona bu işlemin gerekli olduğunu düşündürecektir.

• Dişlerini fırçaladıktan sonra mutlaka takdir edin ve onu ödüllendirin.

Ülkemizde ağız ve diş sağlığı bakımından en önemli konulardan birisi de koruyucu diş hekimliğidir. Çocuklarımızın dahil edileceği koruyucu diş hekimliği uygulaması ile sağlıklı dişlere sahip nesiller yetiştirilmesi sağlanılacaktır. Bunun sağlanması için ebeveynler, çocuklarını düzenli olarak, her 3 ayda bir diş hekimine kontrole götürmelidir.