Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı

Yüksek ateş, daima çocuk sahibi ailelerin korkulu rüyası olmuştur. Peki, çocuklarda ateşin yükselmesi gerçekten de düşünüldüğü kadar kötü bir durum mudur; yoksa çoğunlukla vücudun uyarı sisteminin verdiği doğal bir sinyal midir?

İnsanın bilmediği şeye korku ile yaklaşması çok doğal. Hele de söz konusu, uğruna dünyaları bile gözünüzü kırpmadan feda edebileceğiniz çocuğunuzsa… Bu sebeple aklınızdaki sorulara cevap ararken, sizin için korku unsuruna dönüşen şeyin aslında ne olduğunu bilmeniz oldukça önemli. Dolayısıyla önce, ateş nedir ve bebeklerde ateşin yükselmesi ne anlama gelir sorularının yanıtına ulaşmak gerekiyor. Bizler de yazımızın devamında, işte bu soruların yanıtlarını tüm detaylarıyla sizlerle paylaşıyor olacağız. Hadi, başlayalım!

Ateş Nedir?

Ateş için vücudun normal sıcaklığının yükselmesiyle meydana gelen bir tepki diyebiliriz. Beynin hipotalamus bölgesi, vücudun hangi sıcaklıkta olması gerektiğini biliyor ve doğru ısının korunması için vücuda mesaj gönderiyor. Ancak ateş, düşünüldüğü gibi tek başına bir hastalık değil; genellikle başka bir soruna karşı vücudun gösterdiği bir belirti olarak ortaya çıkıyor.

Ateşin yükselmesi kısaca, vücudun olağandışı bir durumla ya da hastalıkla savaştığını ve bağışıklık sisteminin bu doğrultuda çalıştığını anlatıyor. Bu yönüyle de vücudun verdiği bir alarm olarak, hastalıklara tanı konulmasına yardım ediyor. Hatta orta derecede yükselmiş bir ateşin, mikroorganizmaların üreyerek toksin oluşturmalarını engellemeye yardımcı olduğu biliniyor.

Bebeklerde Ateş Neden Olur?

Ebeveynlerin binbir emekle büyüyen evlatlarının üzerine titremeleri, elbette çok anlaşılır. Bu nedenle özellikle de bebeklerde görülen ateş ebeveynleri fazlasıyla endişelendirebiliyor. Fakat ısı artışı, acaba her zaman korkulacak bir şey olduğu anlamına mı geliyor? Yoksa ateş bazen korkunun yersiz olduğu durumlarda da yükselebiliyor mu? Öyleyse gelin, bebeklerdeki vücut ısısı artışının nelere işaret edebileceğine bir göz atalım:

Giyinme ve Ortam Şartları

Bebeklerin kalın ve fazla giydirilmesi veya sıcağa maruz kalması, hafif derecede ateş yükselmelerine sebep olabiliyor.

Aşılanma

Bebeklerde ve çocuklarda, aşının ardından da ateşlenme görülebiliyor. Ateş, çoğu zaman aşıdan sonraki 12 saat içinde başlıyor ve iki ila üç gün sürüyor. Bu durumda ateşin yükselmesi genellikle aşının işe yaradığını gösteriyor.

Diş Çıkartma

Diş çıkartmak, bebeklerin ve çocukların vücut ısısında hafif bir artışa sebep olabilse de bu artış endişelenilecek kadar yüksek olmuyor.

Çeşitli Hastalıklar ve Alerjik Reaksiyonlar

Bebeklerde ateşin kaynağı bazı durumlarda zatürre, menenjit, apandisit veya eklem ve kemik iliği enfeksiyonu gibi ciddi hastalıklar olabiliyor. Sık olmamakla birlikte ateşin metabolik bozukluklar, romatizmal hastalıklar, yiyecek ve ilaçlara karşı alerjik reaksiyonlar gibi sebeplerinin olabildiği de biliniyor.

Bebeklerde Kafa Ateşi Neden Olur?

Aileler, bebeklerinin alnını ten teması yoluyla kontrol ettiklerinde, bazen bebeğin kafasının vücudundaki diğer bölgelerden daha sıcak olduğunu hissedebiliyor. Böyle durumlarda eller endişeyle termometreye gidiyor, lakin termometrenin gösterdiği derece çoğunlukla normal kabul edilen sınırları aşmıyor. Haliyle bu da şaşkınlık yaratarak, ebeveynleri söz konusu duruma farklı bir neden aramaya itebiliyor.

Bebeklerde kafanın vücudun genelinden daha sıcak olması, çoğu durumda bir tehlikeye işaret değil. Bu duruma nelerin sebep olabileceğini bilmek, başın ısısını düşürmeye yardımcı olabilir. O halde olası sebepleri de vakit kaybetmeden inceleyelim:

• Sıcak ve nemli hava veya bebeğin bulunduğu odanın ısısı, baş bölgesinde ateş görülmesine neden olabilmektedir. Bu durumda ısıyı normal seviyeye getirmek faydalı olacaktır.
• Bebeği mevsime uymayan kıyafetlerle sarıp sarmalamak ve başına bere takmak da kafa ateşinin yükselmesine yol açabilmektedir.
• Bebeğin uzun süre belirli bir pozisyonda uyuması, baş sıcaklığının artmasının bir başka nedenidir. Zira bazı pozisyonlarda kan akışı başa doğru yönelebilmektedir.
• Fazlaca ağlayan ve sevimli heyecanlarla hareketlenen bebeklerde de kafa bölgesinin ısındığı görülebilir.
• Diş çıkaran bebeklerde, yüz ve baş çevresinde daha belirgin olan bir ısı artışı hissedilebilmektedir. Böyle bir durumun var olup olmadığını anlamak için bebeğin, şişmiş diş etlerini rahatlatma gayesiyle nesneleri ısırmaya yönelip yönelmediğini kontrol etmek ipucu olabilir.
• Bazı ilaçlar da -baş gibi- vücudun belirli bir bölgesini daha sıcak hale getirebilmektedir.

Bebeklerde Ateş Kaç Olmalıdır?

Ateş Bebeklerde Normal mi?

Vücut, gün içinde ister istemez beden ısısını değiştirebilen hava vb. dış etkenlere maruz kalıyor. Vücudun 37°C olması normal kabul ediliyor fakat bu sıcaklık, gün boyunca sabit kalmayıp °C’den 38 °C&#;ye kadar değişebiliyor. Bedendeki bu ısı değişimi, bebeklerde ve çocuklarda yetişkinlere oranla daha fazla görülüyor. Dolayısıyla sıkça sorulan “Bebeklerde ateş normal mi?” sorusunun yanıtı da bu şekilde ortaya çıkmış oluyor.

Bebeklerde Rektum (Makat) Ateşi Kaç Olmalı?

Makattan yapılan ateş ölçümü, dış ortamdan daha az etkilendiği ve vücut içi sıcaklığa en yakın değerle ulaşabildiği için en güvenilir sonuçları veriyor. Makattan ölçüm yapıldığında, 38°C&#;den itibaren ateşlenmeden söz edilebiliyor. İlk üç aya kadar olan bebeklerde bu ısı artışına özellikle dikkat etmek gerekiyor.

Bebeklerde Kulak Ateşi Kaç Olmalı?

Kulak termometresi, ufak bebeklerde kulak kanalları dar olduğu için altı ayın altındaki bebeklere önerilmiyor. Altı aydan büyük çocuklarda ise bu yolla yapılan ölçüm, hipotalamusa yakın bir alandan sağlandığı için doğru sonuçlar verebiliyor. Bu yolla yapılan bir ölçümün sonucu 38°C’den yüksekse ateşin yüksek olduğu kabul ediliyor.

Bebeklerde Koltuk Altı Ateşi Kaç Olmalı?

Koltuk altından yapılan sıcaklık ölçümü, kolay uygulanması bakımından sık tercih ediliyor ancak ortamdan etkilenmesi sebebiyle her zaman doğru sonuçlar vermeyebiliyor. Aynı zamanda bölgenin büyük arterlere yakın olmaması da tutarsızlığa neden olabiliyor. Koltuk altından ateş ölçümü, bir yaşın altındaki çocuklarda sonuçların güvenilirliği açısından önerilmiyor. Ancak dört yaşın altındaki çocuklar ile diğer ateş ölçme yöntemlerinde zorluk çıkartan çocuklarda bu yöntem kullanılabiliyor. Koltuk altından yapılan bir ölçümün sonucu 37,2°C’den fazlaysa ateşin yüksek olduğu kabul ediliyor.

Bebeklerde Alın Ateşi Kaç Olmalı?

Alından ölçülen ateş, kulak ve makattan ölçülen ateşe kıyasla daha az doğru sonuçlar verse de bebek için rahat, aileler için de hızlı ve kolay bir yöntem olması bakımından sıkça tercih ediliyor. Bu yolla yapılan bir ölçümün sonucu 38°C’nin üstünde ise ateş yüksek olarak kabul ediliyor.

Bebeklerde Ağız (Oral) Ateşi Kaç Olmalı?

Ölçüm öncesinde ağız sıcaklığını etkileyecek bir şeyler tüketildiyse, ağız termometresinin yarım saat kadar bekledikten sonra kullanılması gerekiyor. Bu yolla yapılan bir ölçümün sonucu 37,8°C’den fazlaysa ateş yüksek sayılıyor. Ancak ağızdan yapılan sıcaklık ölçümü, bebeklere ve dört yaşın altındaki çocuklara önerilmiyor.

Çocuklarda Ateş Düşürme Yöntemleri

Ana babaların korkulu rüyası olan yüksek ateşin her durumda tehlikeli kabul edilmediğini artık biliyorsunuz. İçiniz rahat olsun! Peki, çocuğunuzun ateşlenmesi durumunda neler yapabileceğinizi de öğrenmeye ne dersiniz? Öncelikle; bebekler ve altı aydan büyük çocukların ateşlenmeleri söz konusu olduğunda, ilk yapılması gereken çocuğun davranışlarını izlemek. İştahında, uyku düzeninde ve oyun oynama isteğindeki farklılıklar, endişeye mahal olup olmadığı noktasında güçlü birer ipucu niteliğinde. Sonrasında ise şu adımları izlemeniz faydalı olabilir:

• Çocuğunuzun odasını havalandırarak temiz hava almasını sağlayabilirsiniz.
• Ateşin daha kolay düşmesi için çocuğunuzun düzenli olarak sıvı tüketmesini sağlayabilirsiniz.
• Çok kalın olmayan hafif kıyafetlerle ateşin düşme sürecini hızlandırabilirsiniz.
• Çocuğunuza ılık suyla banyo yaptırabilirsiniz.

Konu ile İlgili Diğer Merak Edilenler

Her çocukta ateş görülebiliyor ve çoğu durumda vücut ısısı birkaç gün içinde normale dönüyor. Bir yaşından büyük bebekler ve çocuklar söz konusu olduğunda; davranışların ve hareketliliğin her zamankinden farklı olup olmadığını gözlemlemek, termometrede görülen sayıları yorumlamaktan daha anlamlı sonuçlar verebiliyor. Fakat çocuğunuzun ateşlenmesi durumunda yapmanız gerekenlere ya da ateşin ne anlama gelebileceğine dair soru işaretleriniz olduğunda, her şeyden önce bir doktorun bilgisine başvurmak gerekiyor.

Ateşi Olan Çocuğa Nasıl Yaklaşılmalıdır?

Her ebeveynin ateşle ilgili kafasına takılan sorulardan biri de ‘‘Uyguladığım tedavi çocuğuma iyi gelir mi?’’ sorusu oluyor. Halk arasında yaygın olan yanlış tedavi yöntemleri sebebiyle, çocukların hastalığı iyiye gitmek yerine ilerleyebiliyor. Bu yüzden ateşi olan çocuğa nasıl yaklaşılması gerektiğini bilmek çokça önem arz ediyor.

• Ateşi düşürmek için bol bol sıvı tüketmenin yararı malum… Ancak çocuğa verilen içeceklerin çok sıcak ya da çok soğuk olmamasına dikkat etmek şart!
• Ateşli hastalıkların tedavisinde yaygın kullanılan ilaçların etken maddeleri olan parasetamol ile ibuprofen kullanımında, çocuğun yaşına ve ihtiyacına göre doğru dozların alınmasına dikkat etmek gerekiyor. Bu ilaçların, verilmesi gereken saat aralıklarını atlamadan kullanılması önem taşıyor. (Elbette burada, herhangi bir ilaç kullanmadan önce doktora danışmanın önemini bir kez daha yinelemek isteriz!)
• Vücut ısısı yükselmiş çocuğu kalın kıyafetlerden kurtarmak yerine daha da kalın giydirmek, yapılan hatalardan bir başkası! Kalın giysilerle sarılan çocukta ateş daha fazla yükselebiliyor.
• Ateşi düşürmek için vücuda alkol sürmek de doğru kabul edilen bir başka yanlış uygulama. Alkol cilt tarafından emilerek ya da solunum yoluyla ciğerleri etkileyerek, çocukta riskli durumların ortaya çıkmasına sebep olabiliyor.

*Bu sayfada yer alan bilgiler, doktorunuzun ya da bir sağlık hizmetleri uzmanının verdiği önerilerin yerine geçmemelidir. Bebeğiniz hakkında en doğru bilgi için pediatri uzmanınıza danışmanız gerekmektedir.

Bebeklerde ve çocuklarda ateş kaç olmalı? Ateşi düşürme yolları neler?

Ateş, değişik hastalıklara karşı vücudun gösterdiği, bebek ve çocuklarda özellikle sık görülen bir bulgu. Tüm bebekler zaman zaman ateşlenir. Peki Bebeklerde ve çocuklarda ateş kaç olmalı? Ateşi düşürme yolları neler? Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları / Yenidoğan Uzmanı Prof. Dr. Filiz Bakar bebeklerde ve çocuklarda ateş ile ilgili merak edilenleri anlattı.

Normal şartlarda ateş minimum ve maksimum kaç derece olmalı? 

Normal vücut ısısı arası olup ortalama 37 derece olarak kabul edilmektedir. Vücut ısısı yaşa, aktivite düzeyine ve günün saatine göre değişim gösterir. Küçük bebeklerde vücut ısısı daha büyük çocuklar ve erişkinlere göre daha yüksektir. Yenidoğanlarda ortalama vücut ısısı derecedir. Sabah saatlerinde vücut ısısı daha düşük iken akşam saatlerinde 0,5 derece daha yüksektir.

Bebeklerde ve çocuklarda kaç derece ateş tehlike göstergesidir? 

Küçük bebeklerde (36 aya kadar) vücut ısısının 38 derece üzerine, daha büyük çocuklarda ise derece üzerine çıkması ateş olarak kabul edilmektedir. Ortamın çok sıcak olması ya da çocuğun kalın giysilerle giydirilmesi özellikle küçük bebeklerde vücut ısısını geçici olarak yükseltebilir. Ancak sıcaklık düşürüldüğünde ya da çocuğun giysileri hafifletildiğinde ateş düşmüyorsa bu durum gerçek ateş olabilir.

Çocuklarda ateş nasıl ölçülmelidir? 

Ağızdan, alından, kulak yolundan, koltuk altından, makattan ateş ölçülebilir. Makattan ölçüm çocuğu rahatsız ettiğinden pratikte çok kullanılmayan bir yöntemdir. Küçük bebeklerde koltuk altı, biraz daha büyük çocuklarda kulak yolundan ölçüm hekimler tarafından daha çok tercih edilen ve önerilen yöntemlerdir.

Hangi durumlarda yüksek ateş nedeni ile hastaneye başvurulmalıdır? 

Üç yaş altındaki bebeklerde ateş varsa mutlaka hastaneye başvurulmalıdır. Daha büyük çocuklarda dirençli ateş varsa, sık aralıklarla yükseliyorsa, beraberinde halsizlik, genel durum bozukluğu, kusma, baş ağrısı, ishal, öksürük, nefes darlığı, döküntü, eklemlerde şişlik ve bilinç kaybı varsa ebeveynler çocuğu acil olarak hastaneye götürmelidir. Özellikle 3 günden daha uzun süren dirençli ateş olması ciddi bir durumun göstergesidir ve hastaneye başvurulmalıdır.

Çocuğumuz covid mi grip mi nasıl anlarız? Ateş ikisinde de olur mu? 

Grip, nezle, bademcik enfeksiyonu gibi üst solunum yolu enfeksiyonları çocukluk çağında görülen ateşin bir numaralı sebebidir. Gripte de Covid’de de en sık görülen belirtiler boğaz ağrısı, boğazda gıcıklanma, kuru öksürük, kas ve eklem ağrıları, iştahsızlık, yüksek ateş, karın ağrısı ve ishaldir. Grip ve Covid u klinik belirti zemininde birbirinden ayırt etmek mümkün değildir ve hastaneye başvuran hastalarda sorgulama ve muayene ile ayırt etmek kolay değildir. Ancak PCR testiyle anlaşılabilir.

Çocuklarda yüksek ateş nasıl düşürülür? Doktora gitmeden evde bakım nasıl olmalı? 

Ateş bir hastalık değildir. Özellikle enfeksiyon hastalıklarının önemli bir klinik belirtisidir. Bu yüzden ateşin tedavisinde ilk basamak nedenin saptanması ve ona yönelik tedavi başlanmasıdır. Ateş tek başına beyin hasarı yapmaz. Çocuğun ateşini düşürmek için ilk yapılacaklar sıvı alımının artırılması ve aktivitesinin kısıtlanmasıdır. Bunlara rağmen ateş çocuğa rahatsızlık veriyorsa ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Grip ilaçları da ateş düşürücü içerdiğinden ateş düşürücülerle beraber kullanılmamalıdır.

Ateşli havale nedir? 

38 derecenin üzerinde ateşle beraber kasılma ve bilinç kaybı ile seyreden bir durumdur. Altı ay -5 yaş arası çocuklarda görülmekle beraber en sık görüldüğü yaş grubu ay arasıdır. Ailede ateşli havale geçiren birey varsa risk artar. Çocuğun yakın zamanda aşılanmış olması riski arttırır. Daha çok virüs infeksiyonlarının seyrinde görülür. Genellikle infeksiyonun ilk gününde görülür. Sıklıkla 39 derece üzerindeki ateşlerde görülmekle beraber derece arasında da görülebilir.

Ateşle ilgili doğru bilinen yanlışlar nelerdir? 

Aileler çocuklarında ateş olduğunda özellikle ateşli havale korkusu ile telaşlanıp kaygılanıyorlar. Oysa ateş vücudun infeksiyon etkenleri ile savaşmada verdiği sağlıklı bir tepkidir. Bu açıdan bakıldığında ateşin vücuda faydalı olduğu bilinmelidir. Ateş düşürücüler gerekli olmadığı takdirde kullanılmamalıdır. Ateş düşürücü infeksiyonu tedavi etmez, sadece çocuğu rahatlatır.

Formu doldurun, biz sizi arayalım:

Değişik hastalıklara karşı vücudun gösterdiği bir tepki olarak görülen ateş, bir hastalığın pek çok işaretinden biri olabileceği gibi hastalığın tek bir işareti olarak da meydana gelebilir. Yetişkinlerde görülebileceği gibi bebeklerde ve çocuklarda sıklıkla karşılaşılan bu durum, özellikle ebeveynlerin korkulu rüyasıdır. Peki bebeklerde ateş nedir? Bebeklerde ateş kaç olmalı? ve Bebeklerde ateş nasıl düşürülür? Hepsi ve daha fazlasına Özel Avicenna Hastanesi olarak ele aldığımız bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Bebeklerde Ateş Nedir?

Ateş, çoğunlukla vücuda giren bakteri ve virüslere karşı bedenin verdiği bir cevaptır. Üşüme ve titreme gibi belirtiler ateşin yükselmekte olduğunu gösterirken, terleme ise ateşin düşmekte olduğunu göstermektedir. Bebeklerde yüksek ateş, farklı nedenlerden dolayı sıklıkla meydana gelen bir durumdur. Vücudun hastalıkla mücadele etmesinden kaynaklı ortaya çıkan ateş, eğer 40 derecenin üzerinde ise bebeğe zarar verebilir.

Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?

Genel olarak 38 derecenin üstüne çıkan ateş, bebekler için yüksek kabul edilir ve 40 derece ve üstüne çıkan ateş ise, tehlikeli sınır olarak kabul edilir. Bebeğin ateşi 38 dereceyi gösterdiğinde ya da bunun üzerine çıktığında durumu kesinlikle kontrol altına almanız gerekmektedir.

Bebeklerin Ateşi Neden Yükselir?

Virüsler ya da bulaşıcı hastalıklardan kaynaklı olarak ortaya çıkar. Bu durum vücudun normal halidir. Ancak her ihtimale karşı kontrol altına alınması şarttır. Peki bebeklerde yüksek ateş nedenleri nelerdir?

• Menenjit
• Romatizmal hastalıklar
• Üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları
• Mide &#; bağırsak sisteminde ishal ve kusma ile kendini belli eden enfeksiyonlar
• Orta kulak iltihabı
• Daha çok kız çocuklarında meydana gelen idrar yolu enfeksiyonları
• Aşı sonrası çocuklarda hafif ateş
• Bebeklerde diş çıkarma döneminde görülen ateşlenme
• Zatürre

Bebeklerde Ateş Ölçümü Nasıl Yapılır?

Ölçüm için ilk olarak bebeğin koltuk altını tercih edin. Çünkü en iyi sonuca buradan ulaşırsınız. Ayrıca bu durum yaşa göre de değişmektedir. Örneğin;

• Yenidoğandan 6 yaşa kadar ilk seçenek koltuk altı, ikinci seçenek rektal ve üçüncü seçenek deri üzeri olmalıdır.
• 6 yaş ve üzerinde ilk seçenek yine koltuk altı, ikinci seçenek kulak ve üçüncü seçenek ise deri üzeri olmalıdır.

Hangi Durumlarda Doktora Gidilmelidir?

• 3 aydan küçük bebeklerde ateş yükseldiği zaman beklenilmeden doktora gidilmesi gerekmektedir.
• Ateş ile birlikte ciltte döküntü meydana geldiyse,
• Öksürük, kulak ağrısı, hırıltı, karın ağrısı, boğaz ağrısı, devamlı kusma, sık ishal, idrar yaparken yanma, idrar renginde değişiklik ve beslenme güçlüğü olduğunda,
• Ateş düştüğü halde huzursuzluk devam ediyorsa,
• Zor ve sık nefes alıyorsa,
• Bıngıldağında atma ve kabarıklık varsa,
• 2 yaşından küçük bir çocuğun ateşi 24 saatten fazla sürüyorsa, 2 yaş üzerindeki çocuğun 3 günden uzun süreli ateşi varsa,
• Ağzında kuruluk, gözyaşının olmaması, göz küresinde ve bıngıldakta çöküklük varsa, mutlaka doktora gidilmesi gerekmektedir.

Bebeklerde Ateş Nasıl Düşer?

Bebeklerde ateş düşürme işlemi için yapılacak bazı şeyler vardır. Ancak ateşi çok yüksekse ve düşmüyorsa ya da 3 aydan küçük bir bebeğin ateşi varsa zaman kaybetmeden bir an önce doktora başvurmanız gerekmektedir. Bunun dışında bebeğinizin üzerini çıkarmalısınız. Buna ortamın sıcaklığına göre karar vermeniz daha doğrudur. Gerekirse üstündeki her şeyi çıkartabilirsiniz. Sonrasında ise ılık bir duş aldırın. Aynı zamanda serin bir havada ya da hafif rüzgarlı bir havada bebeğinizi biraz balkona çıkarmak da ateşi düşürmeye yardımcı olur. Eğer çocuğunuz 6 aydan büyükse su vermeniz işe yarayabilir. Bunların dışında sık sık ateşini ölçün ve alnına ıslak bez koyun.

Yapılan Yanlışlar;

• Bebeği doğrudan soğuk su altına koymayın!
• Islak çarşaf ile bebeği sarmayın!
• Üşüdüğü için üzerini giydirmeyin, üzerini örtmeyin ve oda sıcaklığını artırmayın!
• Zorla yemek vermeye çalışmayın!
• Aspirini ateş düşürücü yerine kullanmayın!
• Sirkeli su ile ovmayın!

Sıkça Sorulan Sorular

Avicenna Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Doktorları