Bebeklerde Halsizlik Uyku Hali Nedenleri

Yenidoğan bebeklerin günün büyük çoğunluğunu uyuyarak geçirdiğini biliyoruz. Ancak büyüme hormonunun doğru ve ihtiyaç duyulan miktarda salgılanması için bu denli uyuma gerekli olmaktadır. Bebeğin gün içinde oldukça az uyanması ve normalin üstünde uyuma isteği ise anne babaları endişeye sürükleyebilir. Bebeğim hep uyuyor, diyorsanız bebeklerde aşırı uyku hali hakkında merak ettiklerinizi yazımızda bulabilirsiniz.

Bebeklerin Sürekli Uyumasının Nedenleri Nelerdir?

Bebeklerin uykusu gelişimleri açısından büyük bir önem taşımakta olup gelişim ve büyüme için gerekli hormonlar uyku saatlerinde salgılanmaktadır. Yenidoğan bebekler için günün 18 saatinde uyumak normalken bebeğin 3 yaşına gelmesiyle birlikte bu süre 12 saate düşer.

Bebeklerin anormal seviyede uyanması, uyanık olduğu sürenin yok denecek kadar az olması ise farklı hastalıkların fark edilmesi hali hazırda zorken bu durumu daha da güçleştiren bir belirti halini alır. Ailelerin böyle bir şikayeti olması halinde ekstra dikkatli olmaları gereklidir.

&#;Bebeğim Hep Uyumak İstiyor, Ne Yapmalıyım?&#;

Bebeğiniz anormal derecede uyku halindeyse ve buna ek olarak ışık kaynaklarına bakmaktan kaçınıyorsa bu durum bebeğin menenjit olduğuna dair birer belirti olabilir. Beyin sıvısında oluşan iltihaplanmaya menenjit adı verilmekte, bu sorun hayati riskler içerdiğinden çok uyku ya da tam tersi çok sık uyanma durumunda acil olarak hastaneye başvurulmasını gerektirmektedir. Uykuyla ilişkili bu durumlara ek olarak huzursuzluk ve aşırı ağlamanın da menenjit belirtileri arasında yer aldığı unutulmamalıdır.

Bebeğin çevresinde uyku halindeyken sesli ve gürültülü bir ortamın varlığı da uyku kalitesini düşürerek gün içinde uyuma isteğinin artmasına neden olur.

Mevsim geçişleri de bebeğin uyku kalitesinde olumsuz etkiler yaratarak uyku isteğinin artmasıyla sonuçlanabilmektedir. Havada bulunan serbest iyonlar bebeğe temas ettiği takdirde uykunun gelmesine yol açmakta ancak bu durumu ayırt edebilmek zor olmaktadır.

Bebeklerde vitamin eksikliği bir diğer önemli uyku nedeni olmakla birlikte kansızlık gibi gün içinde enerjiyi düşüren hastalıkların yanı sıra hayati risk içeren hastalıklara da neden olabilmektedir. Kansızlık sorunu kanla taşınan oksijen oranında azalmaya bağlı olarak  yorgunluk ve halsizlik yarattığından bebeğinizin sürekli uykusunun gelmesi normal karşılanmalıdır. Emzirme döneminde bebek kadar annenin de yeterli vitamin takviyesi aldığından emin olmak gerekmektedir.

Diş çıkarma dönemi bebeğin duyduğu acılara karşı bir tepki olarak normal saatlerde uyumamasıyla sonuçlanabilir. Bazı bebekler için diş çıkarma dönemi sürekli uyku, bazıları için uykusuzluk anlamına gelmekte olup, bu dönemde ek semptom olarak ishal görülebilir.

Bebeklerde Uyku Hali, Halsizlik için Ne Yapılabilir?

• Annenin özellikle emzirme döneminde yeterince vitamin alması
• Ek gıdaya geçiş döneminde ek vitamin desteğine başvurulması
• Bebeğin uyuduğu odanın karanlık ve tamamen sessiz olmasını sağlamak
• Bebeğin diş çıkarma döneminde rahatlatıcı ve ishali önleyici etkileri bulunan bitkisel çaylardan destek almak
• Bebeğin bol su içmesini sağlamak
• Bebeğin uykusuzluğa ek olarak ışığa bakmama ve ateşinde yükselme varsa menenjit şüphesiyle doktora başvurmak

bebeğin sürekli uyumak istemesi halinde yapılabilecek en temel maddelerdir.

Çocuklarda görülen yüksek, ateş anne babaları en çok korkutan sağlık sorunlarından biridir. Ateşin görülmesiyle birlikte paniğe kapılan ebeveynler, çocuğa ateş düşürücü ilaçlar içirmek veya kalın kıyafetler giydirmek gibi bilinçsiz yaklaşımlarda bulunmaktadır. Ancak bu durum,  ateş tablosunun daha ağır seyretmesine neden olabilir.

Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzmanları, çocuklarda yüksek ateş durumunda yapılması gerekenler hakkında bilgi vererek ailelere önerilerde bulundu.

Ateş vücut direncini artırıyor

Ateş; normalin üstündeki vücut ısısı olarak tanımlanabilir. Makattan yapılan ölçümlerde 38 derece üzeri, ağızdan 37,5, koltuk altından 37,2, kulaktan 38 derecenin üstündeki değerler ateş olarak kabul edilmelidir. Ateş çocuk hastalıklarında özellikle enfeksiyonlarda görülen bir bulgudur. Tek başına bir hastalık değildir. Ateş aynı zamanda vücudun enfeksiyon etkeniyle savaşmasını, bağışıklık sisteminin daha iyi çalışmasını sağlar.

Yüksek ateşte çocuğun yaşına göre önlem alınmalı!

Ateşli bir çocukta, ateşin yüksekliğinden çok çocuğun yaşı ve genel durumu önemlidir. ay arası bebeklerde, normalin üstünde ölçülen bir vücut ısısı hangi değerde olursa olsun hemen doktora ulaşmayı gerektirir. Daha büyük çocuklarda ise, çocuğun genel durumuna dikkat etmek gerekir. Eğer çocuk uyanık ve aktifse, oynuyorsa, yiyip içebiliyorsa, uykusu düzeni ve solunumu normalse, ateş düşürücü önlemler alındıktan sonra ateşin seyrine göre doktora danışılır. Çünkü ateşin yüksekliği ile hastalığın ağırlığı paralel değildir. Çocuklarda ateşin en sık nedeni olan basit viral enfeksiyonlar, derece ateşe neden olabilirken bazı ciddi hastalıklar çok yüksek ateşe yol açmayabilir. Ancak çocukta; uyku hali, huzursuzluk, solunum zorluğu ve şiddetli ağrısı varsa, yeme içmeyi reddediyorsa, ateşi düşse de genel durumu düzelmiyorsa veya ateş saatten uzun sürerse, yine doktora ulaşmak gerekir.

Yenidoğan bebeklere sıcak ortamlarda ince kıyafetler giydirilmeli

Soğuk algınlığı, grip gibi enfeksiyonlar ateşin sık görülen nedenleridir. Soğuk algınlığında ilk 24 saat tek bulgu ateş olabilir, diğer belirtiler arkadan gelir. Anjin, orta kulak iltihabı, ishal, idrar yolu enfeksiyonu da ateşe yol açar. Nadiren zatürre, menenjit, tüberküloz gibi ciddi enfeksiyonlar da ateşin nedeni olarak saptanabilir. Bazı aşılardan sonra ateş görülebilir, aşıyı yaparken doktor gerekli uyarıda bulunacaktır. Küçük bebekler, özellikle yenidoğanlar sıcak ortamlarda fazla giyimli olurlarsa, vücut ısılarını dengeleyemediklerinden ateşleri yükselebilir. Bu nedenle öncelikle oda sıcaklığı değerlendirilmeli, bebeğin üzerindeki kıyafetler azaltılmalı ve ateşi tekrar ölçülmelidir. Özellikle yenidoğan bebeklerde beslenme yetersizliği ve fazla tartı kaybı, vücut ısısının yükselmesine sebep olabilir. 

Ateşli çocuğun susuz kalmamasına özen gösterin!

•  Öncelikle ateşin düşmanımız değil, dostumuz olduğunu bilerek hareket edin. Ateşin yükselmesiyle, vücut enfeksiyon etkeniyle daha iyi savaşabilmektedir. O halde, ateşli çocukta hemen ateşi düşürmeye çalışmak gereksizdir.
  
  
  •  Ateşli çocuğun, normalden fazla sıvı almasına, susuz kalmamasına dikkat etmek gerekir. Eğer bir enfeksiyon söz konusuysa, ateşi düşürmek enfeksiyonu daha çabuk iyileştirmeyecek, nedeni ortadan kaldırmayacaktır. Ancak çocuk ateşli dönemde kendini kötü hissediyorsa, halsizse ateş düşürücü ilaçların yardımıyla kendini daha iyi hissedecektir. Bu durumda, doktorun önereceği ateş düşürücüler kullanılabilir.
    
    
  •  Eğer ateş çok yüksek değilse ve çocuk kendini kötü hissetmiyorsa, ilaç vermeden önce ılık bir duş aldırılabilir. Bulunduğu oda serin tutulmalı, giysileri mümkün olduğunca ince ve pamuklu olmalıdır. Çocuğun genel durumu ateşin yükseliş hızı, ateş düşürücülere verdiği cevap takip edilmeli ve bir uzman doktora danışılmalıdır.

Çocuklarda pek çok soruna ba&#;l&#; olarak halsizlik görülebiliyor. Ba&#;&#;rsak parazitleri ya da besinlerden kaynaklanan sorunlardan halsizlik olu&#;abilece&#;i gibi demir eksikli&#;ine, uyku apne sendromuna ya da geniz eti problemine ba&#;l&#; olarak da halsizlik olabiliyor. Lösemi ve malintelere ba&#;l&#; da olu&#;abilen halsizlik problemlerinim tek ba&#;&#;na de&#;erlendirilmemesi  gerekti&#;ini söyleyen Liv Hospital Çocuk Sa&#;l&#;&#;&#; ve Hastal&#;klar&#; Uzman&#; Dr. Emre Çenesiz, halsizlikle belirti gösteren hastal&#;klar hakk&#;nda bilgi verdi.

Ba&#;&#;rsak parazitleri
Özellikle yaz aylar&#;nda ba&#;&#;rsak parazitlerine çok s&#;k rastlan&#;r. &#;yi y&#;kanmam&#;&#; sebze ve meyvelerle bula&#;&#;r. Genel belirtileri a&#;&#;zdan salya akmas&#;, makatta ka&#;&#;nt&#;, halsizlik, i&#;tahs&#;zl&#;k ve a&#;&#;z kokusu olan ba&#;&#;rsak parazitlerinin tan&#;s&#; basit testlerle konularak tedavisi kolayl&#;kla yap&#;l&#;r ancak erken tedavi edilmedi&#;i takdirde çocuklar&#;n geli&#;imlerini etkileyebilir. Ba&#;&#;rsak parazitleri tedavi edilebilen ancak bazen de tekrarlayabilen bir hastal&#;k oldu&#;undan ebeveynlerin oldukça dikkatli olmas&#; gerekiyor.

Kans&#;zl&#;k ve kan hastal&#;klar&#;
Birçok &#;ey çocuklarda demir eksikli&#;i anemisine sebep olabiliyor. Çocuklarda en s&#;k görülen kans&#;zl&#;k nedeni demir eksikli&#;i anemisi. Büyüme-geli&#;me ça&#;&#;ndaki çocuklarda demir eksikli&#;ine çok dikkat edilmesi gerekiyor. Gün içinde halsizlik, yorgunluk, dikkat bozuklu&#;u varsa özellikle kans&#;zl&#;&#;&#;n ara&#;t&#;r&#;lmas&#; gerekiyor. Demir eksikli&#;inde normalde demir içermesi gereken k&#;rm&#;z&#; kan hücreleri say&#;ca azal&#;yor. K&#;rm&#;z&#; kan hücrelerinin esas görevi dokulara oksijen ta&#;&#;mak ve dolay&#;s&#;yla enerji vermektir. Kan hücreleri azald&#;&#;&#;nda dokulara ta&#;&#;nan oksijen de azalaca&#;&#;ndan çocuk halsizle&#;iyor. Ancak tedavi edilmedi&#;i takdirde zihinsel fonksiyonlar da etkilenebiliyor. Demir eksikli&#;i olanlarda mental ve motor (zihinsel ve hareket) geli&#;im skorlar&#; daha dü&#;ük oluyor, dikkat eksikli&#;i daha s&#;k görülüyor. Sa&#;lam çocuk takibinde ilk alt&#;nc&#; ay sonunda hemogram, demir düzeyi bak&#;l&#;p tan&#;s&#; konulabiliyor. Senede bir kere tekrar etmek gerekiyor. Demir eksikli&#;inin erken tan&#;s&#; için düzenli aral&#;klarla kan say&#;m&#; yap&#;lmas&#; gerekiyor. Prematüre ve dü&#;ük do&#;um a&#;&#;rl&#;kl&#; bebeklerin ’nc&#; ayda, zaman&#;nda do&#;mu&#; bebeklerin ise ’uncu ayda tam kan say&#;m&#; yap&#;lmas&#; önemli. Doktorunuz gerekli görürse testin zaman içinde tekrarlanmas&#; önerilebiliyor. Kans&#;zl&#;k saptan&#;rsa demir tedavisine ba&#;lamak gerekiyor. Demir eksikli&#;i anemisi tan&#;s&#; konan çocuklara kilosuna uygun dozda demir içeren ilaçlar ba&#;lan&#;yor ve diyet düzenleniyor. Demir emiliminin daha iyi olmas&#; için ilac&#;n aç karna al&#;nmas&#; ve C vitamini bak&#;m&#;ndan zengin g&#;dalar&#;n bolca tüketilmesi öneriliyor. 1 ay k&#;rm&#;z&#; kan hücrelerinin art&#;r&#;lmas&#; ve 2 ay da demir depolar&#;n&#;n dolmas&#; için toplam 3 ay tedavi sürdürülmeli, tedavi bitiminde kan say&#;m&#; kontrolü tekrar yap&#;lmal&#;. Demir tedavisine ba&#;l&#; di&#;lerde lekelenme ve d&#;&#;k&#;da renk de&#;i&#;ikli&#;i görülebilirse de bu durum geçici. Kans&#;zl&#;&#;&#;n belirtileri varsa malinteler, lösemi gibi kans&#;zl&#;&#;&#;n daha az görülen nedenleri de önemle ara&#;t&#;r&#;lmal&#;.

Uyku apnesi sendromu ve geniz eti
Çocuklarda geniz eti varl&#;&#;&#; pek çok soruna neden olabiliyor. Geniz etinin büyük olmas&#; burnun arka deliklerinin kapanmas&#;na sebep oluyor. Geniz eti sebebiyle, burnun kapal&#; olmas&#; sonucunda çocukta a&#;z&#; aç&#;k uyuma, horlama ve uykuda k&#;sa süreyle nefes kesilmesi (uyku apnesi) geli&#;ebiliyor. Gece uyuyamayan çocuk gündüz halsiz oluyor. Burnu t&#;kanan çocuk gece kaliteli uyuyamad&#;&#;&#; için okul ba&#;ar&#;s&#; da olumsuz etkilenebiliyor.