6. aydan itibaren katı gıdalara başlanabilir. Daha az alerjik olması nedeniyle sütlü pirinçli mamalar tercih edilebilir. Bu aydan sonra kahvaltı başlanabilir. Ayrıca ekmek ve çorbalar da verilebilir. Hazırlanan yiyecekler tuzlu ve baharatlı olmamalı iyice ezilmelidir. (mümkünse rondo vb. araçlar kullanılmamalıdır.).
Kahvaltı Hazırlama: Yumurta kaynatılır(tam pişmiş). Yumurta sarısının 1/8 kadarıyla başlanır. Zamanla miktarı arttırılır. İçin bir tatlı kaşığı kadar akşamdan tuzu alınmış beyaz peynir ilave edilir. Peynirinde miktarı zamanla arttırılmalıdır.
Bir kibrit kutusu büyüklüğüne kadar çıkılabilir. tane bebe bisküvisi konulur. Biberon maması veya taze meyve suyu veya meyve püresi ile ıslatılarak ezilir. (1 yaşına dek yumurta beyazı,bal ve inek sütü kullanmayınız).
Yayla Çorbası:
¾ su bardağı yoğurt, ½ su bardağı su, 1 yemek kaşığı pirinç, 1 çay kaşığı sıvıyağ, 1 çay kaşığı un, pirinç ayıklanır, yıkanır ve su ile haşlanır. Ilımaya bırakılır, yoğurt ve ezilmiş un eklenir. Karıştırılarak pişirilir ve yağ eklenir.
Tarhana Çorbası:
1 su bardağı su, ½ yamak kaşığı tarhana, 1 tatlı kaşığı sıvıyağ, tarhana soğuk ile ezilir ve karıştırılarak pişirilir, yağ eklenir. (Tarhana acısız olmalıdır).
Sebze Çorbası:
1 küçük patates, ¼ kabak, ¼ havuç, yaprak ıspanak (8. aydan sonra konulmalıdır). 1 çay kaşığı sıvıyağ, 1 su bardağı su.
Sebzeler yıkanır. Kabuklu sebzeler soyulur ve doğranır. Küçük bir tencerede kaynamakta olan suya atılır. Su sebzelerin üzerini örtecek kadar olmalıdır. Ateş kısılır, sebzeler yumuşayıncaya kadar pişirilir. Pişmiş sebzeler ezilerek süzgeçten geçirilir. Yağ eklenir.
Mercimek Çorbası:
1 yemek kaşığı kırmızı mercimek, 1 su bardağı su, 1 çay kaşığı sıvıyağ, mercimek ayıklanır, yıkanır ve kaynamakta olan suya eklenir. Ateşin altı kısılır, mercimekler yumuşayıncaya kadar pişirilir, ezilir, yağ eklenir.
ÖRNEK MENÜ
Bu aydan sonra etler (dana , hindi, tavuk) ve sebze püreleri verilebilir. 7. aydan sonra anne sütü ile beraber çocuğun besin gereksinimlerini karşılamak için ek gıdalar yeterli miktarda alınmalıdır. Sebze pürelerine etler de katılarak verilebilir. 8. aydan sonra meyvelerden portakal ve mandalina, sebzelerden domates ve ıspanak verilebilir.
Etleri Hazırlama: Yağsız dana eti kıyma şeklinde çorbalara ve sebze pürelerine ilave edilerek başlanabilir. Tavuk ve hindi eti önce haşlanır. Daha sonra küçük parçalara ayrılarak yiyeceklerine ilave edilebilir.
8. aydan sonra yağsız dana etinden iki veya üç kez çekilmiş kıyma ile yapılan baharatsı, tuzsuz ve soğansız köfte verilebilir.
Sebze Püre Hazırlama: Sebzeler (kabak, havuç, patates, enginar, yeşil fasulye, bezelye) iyice yıkanır. (domates ve ıspanak 8. aydan sonra kullanılmalıdır.) kabukları soyulur.2 su bardağı su, 1 orta boy havuç, 1 küçük boy patates, 1 küçük boy kabak ile başlanır. (bebek bunları alınca azar azar diğer mevsim sebzelerinden ezilerek püre kıvamına getirilir. Üzerine 1 tatlı kaşığı zeytin yağı eklenir. Gerekirse et de eklenebilir.
ÖRNEK MENÜ
En sevdiğim sebzelerden bezelye Peki ek gıdacı bebeklere en uygun nasıl yedirebiliriz, hep beraber bakalım.
Malzemeler
1 çay bardağı bezelye (Ayıklanmış araka)
Küçük boy patatesin çeyreği
1 tatlı kaşığı tereyağı
Yapılışı
Bezelye ve patatesleri malzemeleri parmak geçecek kadar suyla haşlıyoruz. Haşlama suyunu atmıyoruz.
Pişen bezelye ve patatese sıcakken tereyağı ilave edip blendırdan geçiriyoruz.
Bebeğinizin yiyeceği kıvama göre haşlama suyuyla sulandırıyoruz. Afiyetle bebeklere yediriyoruz.
Not: Bu püreyi yoğurtla da yedirebilirsiniz. Karıştırarak değil de, bir kaşık yoğurt bir kaşık bezelye yedirerek bebeğinizi şaşırtın :) Bir de büyük bebekler için bu yemek tuzla daha lezzetli oluyor, haberiniz olsun. Bir çimdik himalaya tuzu atılabilir.
Bebeğiniz iştahsızsa Bebeklerde İştahsızlığın Olası Nedenleri başlıklı blog yazıma göz atabilirsiniz.
Bezelye ilkbahar itibariyle yaz sonuna kadar taze olarak tezgâhlarda bulunabilen bir sebzedir. Bezelye nişasta, lif, antioksidan, karoten ve bitkisel protein açısından zengin olduğundan besleyici bir gıdadır. Bezelye C vitamini yönünden de diğer benzer gıdalardan üstündür. Tüm ailenin sağlıklı beslenmesi için size bezelyeli tarifler öneriyoruz.
Besin değeri yüksek olan bu değerli sebzenin gramı yaklaşık kaloridir. Bezelyeyi satın aldığınızda bekletmeden yemenizde fayda var zira bekledikçe içindeki şeker nişastaya dönüşür ve lezzeti değişir. Bezelye, Uzak Doğu ülkelerinde de oldukça sevilen hatta bizdeki kuruyemişler gibi kavrularak satılan bir sebzedir.
Hazırlanışı
Tuz: Yemeği servis etmeden hemen önce tencereye 1 çay kaşığı iyotlu tuz serpebilirsiniz. İyot uçucu olduğundan yemekle birlikte pişen tuzdaki iyot buharlaşır. Bu nedenle sonradan tabağa serpmek veya yemek piştiğinde son aşamada tuz atmak daha uygundur.
Hazırlanışı
Servis önerileri:
Bu makarnaya arzunuza göre siyah zeytin, haşlanıp didiklenmiş tavuk, köz biber ekleyerek zenginleştirebilirsiniz.
Bir yaşına kadar anneler bebeklerinin beslenmesine büyük önem veriyorlar. Ancak bir yaşından itibaren zamanla bu özen azalmaya başlıyor. Yapılan araştırmalar çocuklarımızın bir yaştan sonra abur cuburla, hamburgerle ve hatta kola ile tanıştıklarını ortaya koyuyor.
Oysa bu yaş bu yiyeceklerle tanışmak için çok erken!
Slimcity Kurucusu Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşegül Bahar 1 – 3 yaş döneminde beslenme konusunda dikkat edilecek noktaları ve yapılan hataları anlatıyor.
Bir çocuğun sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanabilmesi ve gelişimini sağlıklı sürdürebilmesi için 3 yaşına kadar azami özen gösterilmesi gerekiyor.
Milupa Aptamil Junior tarafından gerçekleştirilen “Bir Yaşından Sonra Bebek Beslenmesi Araştırması” sonuçları ise Türkiye’de durumun pek de iç açıcı olmadığını gösteriyor.
Araştırma, bebeklerin 1 yaşında hamburger, kola ve patates kızartmasına başladığını ve benzeri birçok hatanın yaygın olarak yapıldığına işaret ediyor. Bebekleri 1 yaşından önce yetişkin sofralarına da taşıyan aileler evde kendileri için pişirdikleri yağlı, salçalı, baharatlı ve tuzlu yiyecekleri bebeklere vermeye başlıyor.
Oysa bu yiyeceklerin içeriğindeki tuz ve yağ bebeklerin böbrekleri için yük oluşturarak ileriki yaşlarda yüksek tansiyon, şeker ve obezite riskini artırıyor.
Yiyecek seçimlerinin anne insiyatifinde olduğu ay arasında besin değeri yüksek çorba, yoğurt ve meyveler ön planda iken; bir yaş sonra lezzet faktörünü keşfeden bebeklerde makarna, çikolata, gofret, kızarmış patates tüketimi artıyor.
Bebeklerin ortalama 1 yaşında fast food ile tanıştığını ortaya koyan araştırma sonuçlarına göre 10 bebekten iki tanesi bir yaşından önce hamburger, patates kızartması ve kola tüketmeye başlıyor.
Bebeklerde kola tüketiminin de ileriki aylarda hızla arttığı görülüyor. ay arasında %6 olan oran, ay arasında yaklaşık 7 kat artarak %41’e yükseliyor.
Durum gerçekten vahim. Peki ne yapmak gerekiyor? Biz sorduk, Slimcity Kurucusu Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşegül Bahar sorularımızı yanıtladı.
Bu dönemde yapılması ve yapılmaması gereken her şey bu yazıda!
Bebekler, hepimiz gibi bir miktar tuza ihtiyaç duyarlar. Fakat yine hepimiz gibi çok fazla tuz da onlar için zararlıdır. Bebeklerin böbrekleri yüksek miktarlarda sodyumla başa çıkamaz ki!
Zaten doğa da bu sebepten dolayı anne sütünü çok düşük bir sodyum oranıyla yaratmıştır. (İnek sütündeki bardak başına miligrama kıyasla anne sütünde sadece 5 miligram sodyum bulunmaktadır.)
Bebeklerinin besinlerini kendileri hazırlayan anneler de aynısını yapmalıdır. Bezelyelerin ya da pürelerin üzerlerine kendi damak tatlarına uymadığı için tuz serpmeleri çocuklarının da hoşuna gideceği anlamına gelmez. Annesi ve yol göstericisi olarak ona yiyecekleri tuzla karıştırmadan tatması için bir şans vermelisiniz.
Böylece bütün hayatı boyunca sahip olacağı doğal yiyecek lezzetini geliştirmiş olacaktır. Bir yaşında sonra ise çocuğunuzu tuzlu ve şekerli gıdalarla ödüllendirmeye çalışmayın.
Tatlıları 3 yaşına kadar özendirici hale getirmeyin, kendisi keşfetsin. Tuza gelince, sizin yemeklerinize koyduğunuz kadar tüketmeye başlayabilir. Ancak ekstra tuz dökmemesine dikkat edin. Çünkü bebeğiniz 1 yaşından itibaren sizinle beraber yemek yemeye başlayacaktır.
Yemeklere tat vermek amaçlı eklediğiniz kadar tuz yeterlidir.
1 yaş için normali günde yaklaşık 1 gr. tuz verilmesidir. Şeker için bir gramajdan bahsedemeyiz. Çünkü çocukların şeker yemesi gibi bir zorunluluk yoktur.
Çikolata, şeker, gofret ve gazlı içecekleri 3 yaşına kadar vermeyin!
Dengeli beslenme konusunda ailelerin bilinçli davranması gerektiği için 1 yaşına kadar bebek beslenmesine gösterilen özenin ileriki yıllarda da devam etmesi gerektiğini, ‘abur cubur’ olarak nitelendirilen çikolata, şeker ve gazlı içeceklerin üç yaşına kadar çocukların hayatına sokulmaması taraftarıyım, çünkü sağlıklı beslenen nesiller yetişmesi konusunda bu gıdalar çok olumsuz rol oynuyor.
Ayrıca da şişmanlamasına neden olur. Bu tür gıdalar çocuklarımızı tamamen esirleri haline getiriyorlar ve çocuklar bu gıdaları tüketmek için (veya tükettiklerinden dolayı tok oldukları için) normal sağlıklı yemeklerini yemiyorlar.
Evet, kesinlikle unutulmamalı ki besinler ne kadar çok işlemden geçerse o kadar besin değeri kayıpları olur. Çocuk 1 yaşında itibaren katı gıdalara alıştırılmalıdır. Belki rondodan geçirerek değil de çatalla ezerek yemeklere değişik isimler vererek olabilir.
Ör: Canavar ezmesi patates ve havuç (ezilmiş havuç ve patates haşlama) veya kütüğün üzerindeki uğur böceği yemekleri (zeytinyağlı kereviz üzerinde üzümler, bezelyeler ve havuçlar minik olarak) vb gibi.
Özellikle altını çizmek isterim ki çocuklarımızı temiz tabak klübüne üye yapmaya çalışarak yemeklerini tabakta bırakmamaya zorlamayın veya yiyebileceği kadar yemek ekleyin.
BLW (bebek liderliğinde beslenme) yöntemini daha önce duydunuz mu? Hemen öğrenmek için aşağıdaki linke tıklayın!
BLW Yöntemi: monash.pw
aylık çocuklar için az yağlı çeşitlerine nazaran normal süt tavsiye edilmektedir.
Normal süt % oranında daha fazla yağ ve kalori içermektedir. Yağ konsantre bir enerji kaynağı olarak hızlı bir büyümenin gerçekleştiği bu dönem için önemli bir yakıttır. Ayrıca normal sütteki kolestrol özellikle çocuğun beyin gelişimine yardımcı olur. İkinci yaş gününden itibaren çocuğunuzun enerji ihtiyacını karşılayacak süt tipini değiştirebilirsiniz.
Günlük olarak çocuğunuzun tüketimine göre sadece süt tüketiyorsa 1 kupa süt yeterlidir.
Bebeğiniz süt içmiyorsa bu açığı kapatmak ve kalsiyumu yeterli tüketebilmesini sağlamak amacıyla günde sadece 50 gr peynir veya 1 kupa yoğurt ve 15 gr peynir gibi kombinasyonlarla süt grubu açığını kapatabilirsiniz.
Bebeğinize keçi sütü vermeniz için 5 neden makalemizi incelemek için aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz.
Bebeğinize keçi sütü vermeniz için 5 neden!monash.pw
Bir yaşından itibaren ideal çocuk beslenmesinin ölçüleri:
Ekmek, tahıl, pirinç, makarna:
C vitamini açısından zengin meyveler ve sebzeler:
A vitamini açısından zengin koyu yeşil ve turuncu meyve ve sebzeler:
Diğer meyve ve sebzeler:
(patates dahil) günde 3 porsiyon (pişmiş doğranmış ¼ kupa, bütün 1/4 tane, meyve sebze suyu 1/ 4 kupa)
Süt, yoğurt veya peynir günde 3 porsiyon (süt-yoğurt ½ kupa, peynir 15 gr)
Et, kümes hayvanları, balık, kuru baklagiller, yumurta ve yağlı tohumlar günde 2 porsiyon:
(yağsız et, balık, kümes hayvanları yemek kaşığı, yumurta 1 tane, kuru baklagiller yemek kaşığı, fıstık /fındık ezmesi 1 yemek kaşığı)
Katı ve sıvı yağlar:
Günde porsiyon (margarin, tereyağı, sıvı yağ 1 tatlı kaşığı)
(parantez içinde belirtilen porsiyonlar 1 porsiyonu belirtmektedir.)
Kaynak: Manual For Clinical Dietetics,Fifth edition monash.pw Amerikan Dietetic Association,
1 yaşındaki Oyun Çağı Çocukları İçin Beslenme Mönüsü:
Kahvaltı: | ½ kupa tam süt ½ muz ½ tatlı kaşığı tereyağı ½ dilim ekmek |
Ara: | 1/ 2 kupa karışık meyve suyu (taze) |
Öğlen: | ½ tam yoğurt 45 gr biftek 1/2 dilim ekmek 2 kaşık pişmiş havuç ¼ haşlamış patates 1 kaşık sıvı yağ |
Ara: | 15 gr peynir ve ½ dilim ekmek |
Akşam: | 1/2 kupa makarna ve üzerine 2 kaşık kıymalı sos 2 kaşık brokoli haşlama 1 kaşık sıvı yağ |
Ara: | 1/ 2 kupa süt ve ¼ elma |
Bir yaşından itibaren çocuğunuz sizlerle birlikte sofraya oturmalı ve bir yetişkin gibi beslenmelidir. Yasaklanmış yemek anlayışını yerleştirmeyin.
Kendimiz için bile yasak besinlerin daha çekici olduğunu hatırlatmak isterim. Ayrıca unutmayın ki çocuklarınız sizleri izleyerek öğrenir.
O sebeple sizler ne kadar sağlıklı alışkanlıklara sahip olursanız bebekleriniz de sizleri taklit ederler.
Onlara tatlıları bir ödül olara değil yemekten sonra yenilen bir ara öğün olarak verebilirsiniz. Çocuklarınız tatlılara odaklı olmasınlar. Abur cubur dediğimiz fast foodlar, hazır cipsler, hazır satılan gıdalar ve gazlı içecekler bebeğimiz için sakıncalı gıdalardır.
Daha dengeli beslenmeye alışkanlık yapalım ki bu saydığımız gıdaların esiri olmasınlar ve obez bir nesil yetiştirmeyelim.