Bebekte Kabızlık Belirtileri

Sindirim sistemi problemleri, her yaştan kişiyi etkileyebilen ve toplumda oldukça yaygın görülen sağlık sorunları arasında yer alır. Özellikle kabızlık gibi bağırsak hareketleriyle alakalı rahatsızlıklar yetişkinlerde kolaylıkla ifade edilebilen klinik belirtiler gösterirken; çocuklarda ve bebeklerdeki kabızlık sorunu ebeveynler tarafından fark edilmediği takdirde, uzun süre boyunca devam edebilir ve çocuk/bebek sağlığını ciddi anlamda olumsuz etkileyebilir.

Bebeklerde Kabızlık Nedir?

Kabızlık; bağırsak hareketlerinde yavaşlama ile birlikte dışkılamanın seyrekleşmesi veya zorlaşması durumudur. Tipik olarak haftada bir kere veya daha seyrek dışkılama ile karakterizedir. Kabızlık sorunu, yetişkinlerde kolaylıkla tanınıp giderilmeye yönelik adım atılabilen bir durum olsa da özellikle anne sütüyle beslenen bebeklerde fark edilmesi güç olabilir.

Bebekler yetişkinler gibi sindirim sorunlarını ifade edemediğinden, bebeklerin günlük hareketleri ile bağırsak alışkanlıklarının takibi kabızlık sorununun tespit edilebilmesi için çok önemlidir. Bu anlamda; bebeklerde karın bölgesinde sertlik, kasılma veya şişlik görülmesi, bağırsak hareketleri esnasında huzursuzluk veya ağlama olması; bebeğin beslenmeyi reddetmesi, dışkısının sert kıvamda küçük parçalar hâlinde olması, dışkılama esnasında zorlanma ve ıkınmaya bağlı anüste oluşan çatlaklar ile kanama olması gibi durumlarda kabızlıktan şüphelenilmelidir.

Her bebeğin dışkılama sıklığı farklı olabildiğinden, kabızlık şüphesi olduğunda izlenilmesi gereken dışkılama sıklığı değil, dışkılamada yaşanan zorluğun derecesidir. Bebeklerde kabızlık sorunu sıklıkla kısa süreli, geri dönümlü olarak gerçekleşir ve tedavi ile kolayca düzeltilebilir.

Bebeklerde Kabızlık Neden Olur?

Anne sütüyle beslenen bebeklerde, anne sütünün laksatif ve sindirimi kolaylaştırıcı doğası nedeniyle, kabızlık probleminin görülmesi sıklıkla beklenmez. Ancak, 6. aydan sonra ek gıdalara başlanılması ile birlikte bebeklerde kabızlık sorununun görülme sıklığı artar. Bu bakımdan, aşağıdaki gıdalarla beslenme durumunda kabızlıkla karşılaşılabilir:

• İnek sütü: Beslenmede inek sütünün tercih edilmesi, alerji veya çeşitli sindirim problemlerinin yanı sıra kabızlık gelişimini de tetikleyebildiğinden bebeklerin diyetinde 1 yaşına kadar inek sütüne yer verilmemesi tavsiye edilir.

• Pirinç içerikli mamalar: Pirinç, suyu emerek dışkının katılaşmasına yol açan bir maddedir. Ek gıdaya başlanılan dönemde pirinç yönünden zengin mamalar kullanıldığında kabızlık görülebilir.

• Lif yönünden fakir gıdalar: Lifler, dışkıyı yumuşak hâle getiren karbonhidratlardır. Beyaz ekmek, makarna gibi lif yönünden fakir gıdaların bebeğin katı gıdalara geçtiği dönemde kullanılması kimi zaman kabızlığa sebebiyet verebilir.

Beslenmenin yanında, çeşitli koşul ve sağlık sorunlarının varlığında bebeklerde kabızlık tetiklenebilir. Bu bağlamda, aşağıdaki etkenler bebeklerde kabızlık nedenleri arasında sayılabilir:

• Sıvı alımında yetersizlik: Bebeklerin gün içinde yeterli miktarda sıvı alamadığı durumlarda daha katı dışkılama ve kabızlık görülebilir.

• Stres: Bebeğin alışkın olduğu koşul veya ortamlardan uzaklaşmasına yol açarak fiziksel veya psikolojik stres yaratan seyahat, çeşitli hareketler veya yüksek sıcaklık gibi durumlarda kabızlık tetiklenebilir.

• Enfeksiyonlar: Bebekte hastalanma ile sonuçlanan her türlü solunum, sindirim veya idrar yolu enfeksiyonlarında, vücudun yüksek ateş ve ishal ile birlikte sıvı kaybetmesi sonucu kabızlık ortaya çıkabilir.

• Kronik hastalıklar: Sindirim sistemini doğrudan etkileyen bazı rahatsızlıkların seyrinde kabızlık görülebilir.

Bebeklerde Kabızlık Tedavisinde Neler Yapılır?

Bebeklerde kabızlık sorunu genellikle altta yatan nedenlerin ortadan kaldırılması ile kısa sürede düzelir. Kabızlık ile mücadelede evde uygulanacak çeşitli tedbirler ve yaşam tarzı değişiklikleri de yeterli etkiye sahip olabilir. Bu doğrultuda yapılabilecek uygulamalar aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Gün içinde bebeklerin bol sıvı almasının temin edilmesi oldukça faydalıdır. 6 aydan küçük bebeklerde düzenli anne sütüyle beslenme yeterli olurken; 6 aydan büyük bebeklerde günlük 900 ml’ye kadar sıvı alımı önerilir.

• Ek gıdalara başlanılmasıyla birlikte meyve suyu tüketimi tercih edilebilir. Bebeğe günlük 60 – 100 ml kadar meyve suyu verilmesi, laksatif etkiyle kabızlığı önlerken ek gıda olarak gerekli besin ve vitaminlerin teminini sağlar.

• Günlük diyette lif yönünde zengin elma, armut, kuru erik püresi, bezelye gibi gıdalara ağırlık verilmesi kabızlığın giderilmesinde yararlıdır.

• Kabızlık sorunu olan bebeklerde bacaklara bisiklet sürer gibi hareket yaptırmak, bağırsaklarda hareketlenmeyi tetikleyerek dışkılamayı kolaylaştırır. Benzer bir etki yaratmak için, alternatif olarak, oyuncakların bebeğin karnına koyulması suretiyle bebeğin oyuncağa ulaşması için karın kaslarını çalıştırması sağlanabilir.

• Bebeklerin karnına tek elle yumuşak, dairesel hareketlerle masaj yapılması yoluyla bağırsak hareketleri artırılabilir.

• Bebeklere ılık banyo yaptırılması bağırsak hareketlerini tetiklediği için yararlı olabilir.

• Bebeklerde anal bölgeden ateş ölçmeye yarayan rektal termometrelerin kullanılması dışkılamayı tetikleyebilir.

• Dışkılamanın kolaylaştırılıp anal bölgede yaralanmanın önlenmesi adına anal bölgeye fitil veya gliserin uygulaması yapılabilir.

Bu tedbirlere rağmen kabızlık sorunun devam etmesi hâlinde bir sağlık kuruluşuna başvurulması yararlı olacaktır. Uzman bir hekim tarafından, bebeğin genel durumu incelenmeli ve detaylı muayene ile olası hastalık bulguları araştırılmalıdır.

Bebeklerde Kabızlığın Önlenmesi İçin Neler Yapılabilir?

Bebeklerde kabızlığın gelişmesini tetikleyen koşul ve etkenlerin ortadan kaldırılması, özellikle anne sütüyle beslenen bebeklerde kabızlığı önlemek için yeterli olur. Bu anlamda, aşağıdaki tedbirlerin günlük hayata tatbik edilmesi ile bebeklerde kabızlık sorunu önlenebilir:

• 6.aya kadar bebeklerde sadece anne sütü ile beslenme yapılmalıdır. 6. aydan önce herhangi bir katı gıdaya başlanmamalıdır.

• 6.ay sonrasında bebeğe verilecek ek gıdaların arasında lif içeriği yüksek fasulye, tahıl, bezelye gibi besinler olmasına dikkat edilmelidir.

• Bebeklerin günlük yeterli miktarda sıvı alması önemlidir. Bu bağlamda günlük 1 litreye yakın sıvı alımı yararlıdır.

• Bebeklerin günlük aktivitede bulunması; karın masajı, bacakların karna doğru hareket ettirilmesi gibi bağırsak hareketlerini teşvik edici hareketlerin yaptırılması faydalıdır.

Kabızlık bir yaşından küçük bebeklerde yaygındır, ancak ebeveynler için endişe kaynağı olabilir. Bazen bebeğiniz gerçekten kabız değildir, ancak bağırsaklarının düzene girebilmesi için biraz zamana ihtiyaç vardır. Normalde, bir bebeğin kakası yumuşaktır ve bağırsaktan kolayca geçer. Bebek kabız olmasa bile, bağırsak hareketleri düzensiz olabilir. Nadir durumlarda, kabızlık sinir eksikliği veya alt kalın bağırsakta yapısal sorunlardan kaynaklanabilir. Şimdi, bebeklerde kabızlık nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında bilinmesi gerekenlere bir göz atalım...

Sozcu.com.tr

Yayınlanma:

Kabızlık özellikle bebeklerde ve çocuklarda en sık görülen rahatsızlıklardan biridir. Kabızlığın birden çok sebebi bulunmaktadır. Kabızlık tedavi edilmediği ve kronikleştiği durumlarda şiddetli karın ağrısı ile sık sık idrar yolu enfeksiyonlarına neden olan kabızlık ile ilgili merak edilen tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz… Bebeklerde kabızlık nedenleri, belirtileri ve tedavisi…

BEBEKLERDE KABIZLIK NEDEN OLUR?

Kabızlık sadece anne sütü ile beslenen bir bebekte oldukça nadir görülür, ancak katı ve bazen de mama ile beslenen bebeklerde daha yaygındır. Bir bebekte kabızlık meydana geldiğinde, bunun nedeni genellikle diyetlerinde yeterince sıvı alamamalarıdır.

Bebeklerde kabızlığa ayrıca; Hirschsprung hastalığı, hipotiroidizm veya kistik fibroz gibi altta yatan bir durum neden olur. Bunların dışında kabızlığa sebep olabilecek nedenler arasında;

– Doğuştan var olan anatomik bozukluklar,
– Endokrin hastalıklar,
– Mide-barsak sistemi hastalıkları,
– Sinir sistemi bozuklukları,
– Bağırsağın sinir ve kas bozuklukları,
– Diş çıkarma döneminde bağırsak florasının değişmesi,
– Doğuştan anormal karın kas yapısı,
– Yetersiz ve dengesiz beslenme,
– Bağ dokusu hastalıkları,
– İnek sütü alerjisi,
– Kalsiyum yüksekliği,
– Potasyum azlığı,
– B12 vitamini eksikliği,
– Demir ilaçlarının kullanımı
– Diyet faktörleri yer alır.

BEBEKLERDE KABIZLIK BELİRTİLERİ

– Karın bölgesinde sertlik
– İştah kaybı
– Kokulu kaka
– Ağlama ve huzursuzluk
– Kaka yapmadan önce ağrı, hırçınlık
– Kuru, sert ve topaklanmış kaka

KABIZLIK TEDAVİSİ

Kabızlık tedavi edilmediğinde uzun dönemde iştahsızlık-gelişme geriliği, karın ağrısı, çocuğun konforunda ciddi bozulma, mutsuzluk, huzursuzluk ve bunların sonucunda psikolojik bozukluklar (sosyal dışlanma, depresyon ve anksiyete, özellikle kaka kaçırma da varsa), anüste çatlaklar (fissür), popodan kan gelmesi, hemoroid, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları ve idrar kaçırmaya neden olabileceğinden mutlaka tedavi edilmelidir. Kabızlığın giderilmesi için yapılabileceklerden bazıları şu şekildedir:

– Bebeğiniz ek gıdalar yiyecek yaşta ise, ona meyve ve sebze verebilirsiniz.

– Bebeğiniz henüz hazır bebek maması yemiyorsa, günde 60 ila 120 mililitre meyve suyu (kuru erik, armut, kiraz veya elma) verebilirsiniz.

– Doktorunuz tarafından söylenmediği sürece bebeğinize lavman, müshil veya fitil vermeyin.

Çok fazla kaka yapmayan bebeklerin çoğunun “kabız” olmadığını ve normalden farklı bir şeye ihtiyaç duymadıklarını unutmayın.

AğrıanksiyeteanneBebekdepresyondiyetkabızlık