Ben Turizm Şikayet

Vize krizi her geçen gün derinleşirken Şikayetvar, vize aracılık firmaları ile büyükelçilik ve konsolosluklarla ilgili verilerini açıkladı. Aracı şirketlerle ilgili şikayetler yüzde 191, büyükelçilik ve konsolosluklarla ilgili şikayetler ise yüzde 181 arttı. Randevu tarihlerinin uzunluğu, haksız yere reddedilen başvurular, aracı firmalarla iletişim kuramama en çok şikayet edilen konular arasında yer aldı.

Vize işlemlerinde geçen yıldan bu yana yaşanan kriz gün geçtikçe derinleşiyor. Son dönemde özellikle Schengen vizesi başvurusunda alınan ret yanıtları, vatandaşların şikayetlerinde de artışa neden oldu. Çözüm platformu Şikayetvar vize işlemleri ve aracılık firmalarıyla ilgili son verilerini paylaştı. Açıklamaya göre platforma 2023’ün ilk 5 ayında toplam 3 bin 67 şikayet ulaştı. Geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında şikayetler, bu yıl yüzde 197 arttı. Büyükelçilik ve konsolosluk şikayetlerinde ise bu oran yüzde 181 oldu. Öte yandan vize ve aracılık firmalarıyla ilgili 2021 ve 2022’nin ilk 5 aylık dönemi kıyaslandığında şikayetlerin yüzde 752 artmış olduğu gözlemleniyor. En çok şikayetin geldiği büyükelçilik ise Almanya olarak kaydedildi. Mayıs ayı 830 şikayetle tüketicilerin konuyla ilgili en çok şikayette bulunduğu ay olarak kaydedildi.

Randevu tarihlerinin uzunluğu, vize aracılık firmalarının eksik ve kusurlu hizmet sunması, aracı firmalarla iletişim kuramama, yapılan sözleşmeye uymama, haksız tahsilat ve para iadesinin gerçekleşmemesi en çok şikayet edilen konular arasında yer aldı. Büyükelçilik ve konsoloslukların haksız yere verdikleri iddia edilen vize retleri ise en çok dile getirilen konular arasında yer aldı.

Vize işlemleriyle ilgili Şikayetvar’a ulaşan bazı şikayetlerse şöyle sıralandı:

“Aylardır eşimle ayrıyız”

10 Şubat 2023’te Almanya Konsolosluğundan aile birleşimi vize başvurusu talebinde bulundum. 4 ayı geçmesine rağmen hala atama bekliyorum. Aracı firma ile iletişime geçtiğimde atamanın 6-7 aya uzayabileceğini söyledi. Zaten vize işlemleri ve sonuçlanması da uzun zaman alıyor ve aylardır eşimle ayrı yaşıyoruz. Lütfen randevu atamaları yapılsın. Hem sosyal hem psikolojik hem maddi açıdan çok yıpratıcı bir süreç.

“Bu yapılan ırkçılık”

Polonya konsolosluğu çalışma belgem tam olmasına rağmen vize başvurumu reddetti. Neymiş çalışma davetiyem inandırıcı değilmiş. Bu, Türklere karşı ayrımcılık ve ırkçılıktır. Türkler’in gelmesini istemiyorlar ama kendi halkları Türkiye’ye rahatlıkla giriyor. Bu insanlar ırkçıdır.

“Schengen vize başvurumuz reddedildi”

Yunanistan için turist olarak başvurduğumuz, Schengen vize başvurumuz reddedildi. Yunanistan konsolosluğu ücretimizi iade etmiyorlar. Türkiye Cumhuriyeti öz vatandaşı olarak hükümetimizin bu konuda acil destek talep ediyoruz. Bu konuda kamuoyunda da çok fazla şikayetlerin arttığını biliyoruz.

“Konaklama yerim güven vermemiş, ret verdiler”

Daha önce 2 kere Schengen vizesi aldım. Çoğu Schengen ülkesi olan 19 ülkeye giriş çıkış yapmama rağmen şu anda ret verildi. Konaklama yerinin güven vermemesinden dolayı ret verdiler. Evraklarımın içeresine Disneyland biletimi koymama rağmen olumsuz sonuç verildi.

“Vize ücretinden çok hizmet ücreti verdim, ret yedim”

Bu kadar kötü bir vize şirketi görmedim. Evrakları eksik söyledikleri için Amerika vizemden ret yedim. Hizmet ücreti de vize ücretinden fazla aldılar ve açıklama dahi yapmadılar. Çok pişman oldum.

“Almanya’nın yaptığı muameleyi hak etmiyoruz”

Eşimle beraber yapmış olduğumuz turistik vize başvurumuz reddedildi. Buradaki şirketlerimizde 140 çalışanımız var. Yani bir yere gideceğimiz, kaçacağımız yok. Birçok Alman firmasıyla iş yapıyoruz. Ürettiğimiz ekipmanların bazı parçaları Almanya’dan ithal ediyoruz. Bu kadar iş ortaklığına rağmen ilk defa başımıza böyle bir şey geldi. Almanya’nın yaptığı muameleyi hak etmiyoruz. Hemen vize reddine itiraz ettik. Konsolosluğun iş yükünün farkındayız fakat yaklaşık 1,5 aydır sonuçlanmasını bekliyoruz. Bildiğim kadarıyla Almanya anayasasına göre aile üyelerinin görüşme hakkı var. Yine olumsuz dönüş alırsak ben vazgeçmeyi düşünmüyorum. Hukukun bize tanıdığı hakları sonuna kadar kullanacağım. En azından emsal bir karar alırız ve böyle bir muameleye bir daha kimse maruz kalmaz.

“5 aydır Polonya vizesi için randevu almaya çalışıyorum”

Tam 5 ay 13 gün boyunca Polonya vizesi almaya çalışıyorum. Fakat bir tane boş randevuya denk gelmedim. Şimdi yeni bir güncelleme yapmışsınız giriş ekranında beni OTP doğrulama sistemi karşıladı ve başarıyla doğruladıktan sonra bir daha giriş yapamadım. Önce bana şifre yanlış dedi 1. hakkım gitti. Sonra tekrar SMS yolladım 2. hakkım da gitti. 1 hakkım kaldığı için bir daha giriş yapmadım bekledim. 2 saat sonra tekrar giriş yapmaya çalıştım bir hatayla karşılaşıldı uyarısı aldım. Sonra 1 saat daha bekledim bu sefer de hesabınız kilitlendi dedi. Resmen dalga geçiliyor insanlar oyalanıyor.

“Haftalardır randevu alamıyorum”

Haftalardır sistemlerinden farklı sebeplerden randevu alamıyorum. Telefonuma gönderilen doğrulama kodunu 3 sefer de doğru yazdığım halde hesabımın kilitli olduğu yazıyor. O düzelse zorunlu alan boş bırakılamaz yazıyor, hiçbir şey olmasa maksimum deneme sayısını aştığım için 3 saat sonra tekrar deneyin yazıyor ancak bunların hepsi tamamen sitelerinin vasatlığından kaynaklanıyor. E-maillerine ulaştığım halde gelen yanıtlar çerezleri temizleyin şeklinde. 5 farklı tarayıcıda, gizli modda giriş yapmayı denedim. Hata kesinlikle web-sitelerinde ve hala randevu alamıyorum. Mağduriyetimin giderilmesini talep ediyorum.

“Üniversiteden kabul aldım, 1 aydır randevu alamıyorum”

Tam olarak 1 ay önce Charles Üniversitesi’nden tıp öğrencisi olarak yazın 1 aylık research grubuna kabul aldım. Ama bir randevu dahi alamıyorum. Günlerdir gece gündüz ailecek seferber olduk ve her saat sistemi kontrol ediyoruz. 3 ayrı hesaptan. Lütfen yardımcı olun, bir öğrenci olarak çok endişeli ve umutsuzum. Yardımınızı bekliyorum en azından randevu oluşturmak adına yardımcı olun. Öncesinde her denediğimde sadece haziran başına veriyordu, şimdi ise hiç açılmıyor sistem.

“Ocak ayından beri aile ataması bekliyorum”

19 Ocak 2023’te Aile Birleşim Vizesi için başvuruda bulundum. Hala atama bekliyor yazıyor. Eşim Almanya’ya gitti. Sürecin bu kadar uzun süreceğini bilmediğim için evimi devrettim, annemlerde kalıyorum. Bu durum beni çok yıprattı. Yardımlarınızı rica ediyorum.

“Çalışma başvurum Fransız konsolosluğu tarafından reddedildi”

Fransa için yapmış olduğum çalışma vize başvurum Konsolosluk tarafından reddedildi. Fransa’daki iş verenim Fransa Çalışma Bakanlığından onay almasına, karşılıklı iş sözleşmesi yapılmasına rağmen reddedildi. Tüm istenen evrakları tamamlamış, ofi’den sağlık muayenesinden geçmeme rağmen, neden reddettiklerini net bir şekilde açıklamayan bir belge verildi. Tüm haklarım saklı olarak itiraz edeceğim.

“Niyetimiz sadece ailemizi ziyaret etmek”

Çocuklarımız için başvuru yaptığımız Almanya Schengen vizesi reddedildi. Reddettiğiniz gerekçesi olarak 13. ve 10. maddeyi gösterdiniz. Kendim Almanya’da süresiz oturumum olduğu için sürekli çocuklarıma vize reddi veriliyor. Böyle saçmalık olamaz. Niyetimiz sadece ailemizi ziyaret etmek ve erkek kardeşimin düğününde bulunmaktı. Bu durumda bile çocuklarımın vizesi reddedildi. Bu çok kötü bir durum. Almanya insan hakları diye övünüyor ama nerede insan hakları sorarım.

“Yetkililer kafasına göre ret veriyor”

Fransa işçi vizesi için bütün evraklarım tam olmasına rağmen 1 yıldan sonra geri dönmeme ihtimaliniz var diye ret yedim. Nasıl bir öngörü bu 1 yıl sonra dönmeyeceğimi nasıl öngörebilirsiniz? Üstelik benim Fransa’daki şirketle süresiz iş sözleşmem var. Orada bulunan yetkili kafasına göre ret veriyor. Ya da hiçbir dayanağı olmadan keyfi ret veriliyor.

“Akademisyen olarak vize alamamak onur kırıcı”

Yunanistan vizesine 3. maddeden ret geldi. Bütün evraklarım eksiksiz bir şekilde hazırlandı. 5 günlük tatil için 1000 Euro hesap da gösterdim ve rezervasyonların hepsi tamdı. Aracı firma 20 Euro hizmet bedeli almasına rağmen hiçbir şekilde evrak kaynaklı bir eksiklik olacağını söylemedi ve itiraz yolu da neredeyse imkansız. Olan 1000 Euro parama oldu ve bir daha vize başvurusu yapmak istemiyorum. Akademisyen olarak vize alamamak ve elle tutulur ret sebebi sunmamaları onur kırıcı.

“Doğum yapacak eşimin yanına gidemedim”

Hollanda kraliyeti konsolosluğu, doğum yapacak eşimin yanına kısa süreli vize başvuru talebimi 2 sefer reddetti. Oysa, VIP müşteri temsilcileri ve çalışanları ile formları doldurdum. Herhangi bir eksik yok dediler. Eşimin doğum belgesini evraklar ile birlikte verdim ve ayrı zamanda Hollanda İçişleri Bakanlığı Kurumu bunu eşimin doğum doktorundan teyit etmelerine rağmen yine vize reddi verdiler. Red sebebi nedir? Gelen cevapta neden gideceğinizi belli etmediniz? Oysa dilekçe ile bile verdim. Bunların hepsi kayıtlarda mevcut ve İstanbul Ankara Konsolosluğuna bildirmeme rağmen, yine insanlık dışı, vicdansız bir tutum ile tekrar aynı durum yaşandı.

Sözlüklerin kendisine özgü hazırlama ilkeleri ve kullanma özellikleri vardır. Bu özellikler; madde düzeni, yazım ve söyleyişle ilgili ilkeler ve diğer özellikler olarak sıralanabilir.

Madde Düzeni

Türkçe Sözlük’te madde düzeni ile ilgili olarak benimsenen ilkeler şunlardır:

1. Herhangi bir nesnenin veya kavramın adı olan ve “sözlük birimi” olarak adlandırılan söz ve söz öbekleri, bitişik veya ayrı yazılmasına bakılmaksızın madde başı yapılmıştır: almak, balık, atom ağırlığı, badem yağı, çeşitkenar, dershane, hizmet içi eğitim, işkembesi geniş, kapalı yüzme havuzu, yön gösterme eki vb.

Bunlara ek olarak bitişik yazılan birleşik fiiller (hissetmek, zikretmek) ile dolayısıyla, itibarıyla, meydanda, tutturabildiğine, vaktiyle, yanlışlıkla gibi kalıplaşmış biçimler de madde başı yapılmıştır

Madde içinde ise etmek, eylemek, olmak, kılmak, yapmak vb. yardımcı fiillerle oluşturulup ayrı yazılan birleşik fiiller; deyimler; atasözleri; gibi, kadar, ile vb. sözlerle oluşan kalıplaşmış biçimler yer almıştır: ayırt etmek, hizmet etmek, azat eylemek, göç eylemek, dost olmak, emekli olmak, namaz kılmak, otostop yapmak; abayı yakmak, çene yormak, ev açmak; ayağının bastığı yerde ot bitmez, elin ağzı torba değil ki büzesin, söz gümüşse sükût altındır; akrep gibi, ibiş gibi, kıl gibi, su gibi; parmak kadar, tırnak kadar; bileğinin hakkıyla, bin can ile vb.

2. Madde başında her sözün türü dil bilgisindeki yeri atılacak ve fiillerden önce gelen nesnelerin hangi eklerle kullanıldığı kısaltmalarla gösterilmiştir: a., sf., e., zf.; (-i), (-e), (-den), (nsz) vb.

3. Madde başlarında uzun heceler iki nokta (:) ile, vurgular vurgu işareti (') kontrol edilecek ile ince söylenmesi gereken heceler ünlünün üzerinde (^) işareti ile gösterilmiştir: abat sf. (a:ba:t), bariz sf. (ba:riz), bazı sf. (ba:zı), delalet a. (dela:let), fakirhane a. (fakirha:ne), halazade a. (halaza:de), hudayinabit sf. (huda:yi:na:bit); acaba zf. (a'caba), edepsizce zf. (edepsi'zce), eğer bağ. (e'ğer), evet e. (e'vet); dergâh a. (dergâ:hı) vb.

Türkçede kullanılan Doğu kökenli yabancı söz varlıklarının aslen uzun olan kapalı hecelerinin kısa söylenmesi eğilimi yaygınlaşmıştır. Söz gelişi, haya:t değil hayat; kara:r değil karar, ru:h değil ruh, saba:h değil sabah, zama:n değil zaman. Ancak bu yapıdaki kelimelerin çoğu, ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında aslen uzun olan son heceleri özgün söylenişine dönüşür: hayatı (haya:tı), kararı (kara:rı), ruhu (ru:hu), sabahı (saba:hı), zamanı (zama:nı) gibi. Sözlüğümüzün elinizdeki baskısında, hecenin açılması durumunda ortaya çıkan bu özellik şu şekilde gösterilmiştir: hayat a. (haya:tı), karar a. (kara:rı), ruh a. (ru:hu), zaman is.(zama:nı) vb.

Hem kalın hem de ince okunma özelliğine sahip olan l ünsüzünün söylenişinde sık sık yanlışlığa düşüldüğü görülmektedir. Bu yanlışlıkları ortadan kaldırmak amacıyla ince söylenmesi gereken l’nin okunuşu ayraç içinde belirtilmiştir: klasik, -ği a. (l ince okunur), laborant a. (l ince okunur), vals a. (l ince okunur) vb.

4. 1988 ve 1998 baskılarında madde başı sözlerin köken bilgisini gösterme konusuna ağırlık verilmişti. Bu baskıda da bütün yabancı söz varlıklarının hangi dilden geldikleri ve öz- XII gün biçimleri gösterilmeye çalışılmıştır: adliye a. Ar. ¤adliyye, ahu a. (a:hu:) Far. ¥h°, anarşi a. Fr. anarchie, sadrazam a. (sadra:zam) Ar. ¹adr + a¤©am, doping a. İng. doping, fok a. Fr. phoque, filiz a. Rum., forint a. Mac. forint, marina a. (mari'na) İt. marina, mart a. Lat., martini a. (marti’ni) İt. martini, kuruş a. Alm. Groschen, temel a. Rum., vasistas a. (va'sistas) Fr. vasistas

Köken bilgisinde, Doğu dillerinden alınan sözlerin özgün yazımı, uluslararası bilim çevrelerinde benimsenmiş bulunan çeviri yazısı alfabesine göre verilmiştir: alem a. Ar. ¤alem, hakikat, -ti a. (haki:kat) Ar. §a®³®at, Hüda a. (hüda:) Far. ¬ud¥, hudayinabit sf. (huda:yi:na:bit) Far. ¬ud¥y + Ar. -³ + n¥bit. Bitişik olarak yazılan ve iki kelimesi de aynı dilden olan sözlerin köken bilgisi verilirken iki kelimenin arasına (+) işareti konmuştur. şehriyar a. Far. şehr + y¥r vb.

Tek sözden veya bitişik kelimelerden oluşan madde başlarında köken bilgisi ayrıntılı olarak gösterilirken ayrı yazılan birleşik kelimelerde bu ilke uygulanmamıştır. Örnek olarak millî ekonomi maddesinde köken bilgisi verilmemiş, bu kelimelerle ilgili bilgiler, millî ve ekonomi maddelerinde yer almıştır. Ancak ayrı yazılmasına karşın birleşik sözü oluşturan sözler ayrıca madde başı olarak yer almıyorsa bu sözlerin köken bilgileri verilmiştir. nitrik asit Fr. acide nitrique, fort pense Fr. fort pince. Ayrıca Türkçe yapım ekleriyle oluşturulan yeni söz varlıklarının köken bilgilerinin verilmesine de gerek duyulmamıştır.

5. Madde başı sözler eğer herhangi bir bilim dalının veya alanın terimi ise bunlar kısaltma ile gösterilmiştir: anat. (anatomi), coğ. (coğrafya), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), jeol. (jeoloji), kim. (kimya), sin. (sinema), sp. (spor) vb.

6. Madde başı sözlerin açıklanmasında bir başka incelik de kullanım sıklığı, eskilik ve halk dilinde yaşama özelliğidir. Yaygın kullanımdaki sözler için herhangi bir kısaltma verilmemiştir; eskilik için esk., halk arasında yaşayan sözler için hlk. kısaltmalarına yer verilmiştir. Ancak bu kısaltmalar kelimelerin türevlerinde kullanılmamıştır

7. Genellikle yaygın anlamlar önce, mecaz, argo, alay, hakaret ve öteki anlamlar sonra verilmiştir. Ardından deyimleşmiş veya kalıplaşmış biçimler anlamlarıyla, varsa örnekleriyle sıralanmış; atasözleri de bu bölüm içinde gösterilmiştir.

Ali Cengiz oyunu; Ali kıran baş kesen; Ali’nin külahını Veli’ye, Veli’nin külahını Ali’ye giydirmek gibi özel adlarla kurulmuş deyim ve atasözlerine de Türkçe Sözlük’te yer verilmiştir. Ancak bunların sözlükte yer alabilmesi için özel adın madde başı yapılması gerekmiştir. Söz gelişi, Ali Cengiz Oyunu deyimine yer verebilmek için Ali sözü madde başı olarak alınmıştır.

8. Madde başı olan söz sadece mecaz anlam taşıyorsa bu söz için mec. kısaltması kullanılmamıştır.

9. Sözlerin cümle içindeki kullanımlarını göstermek ve anlamlarına açıklık getirmek için Türk edebiyatının tanınmış yazarlarından seçme örnekler, tırnak içinde ve eğik yazıyla dizilerek verilmiştir. Herhangi bir örnek cümle, içindeki sözlerin zenginliği, kullanım güzelliği veya çarpıcılığından dolayı bazen birden fazla madde için örnek gösterilmiştir

10. Türkçe Sözlük’ün bu baskısında gönderme düzeninde ayrıca şu ilkeler benimsenmiştir:

a. Sözlerin kullanım sıklığı dikkate alınmış ve eş anlamlı sözlerden yaygın olanında tanım verilmiş; yaygın olmayan sözlerde ise tanım yerine karşılık verilmekle yetinilmiştir: mahcur sf. Kısıtlı; mahiye a. esk. Aylık; telaki a. esk. Buluşma, kavuşma; teşrinievvel a. esk. Ekim; teşrinisani a. esk. Kasım; uca (II) sf. hlk. Yüce; üstüvane a. esk. Silindir vb.

b. Dilde kullanımdan düşmüş olan kelimeler bk. kısaltması ile yaygın söz veya söz öbeklerine gönderilmiştir: ır a. bk. yır vb. Yaygın yanlışlar doğru biçimlerine gönderilmiştir: abi a. bk. ağabey; ayrıyeten zf. bk. ayrıca; muzur sf. Ar. mużirr bk. muzır vb.

c. Dilimize son zamanlarda girmekte olan Batı kökenli sözler özgün biçimiyle eğik olarak yazılmış, burada tanım verilmeyerek Türkçe karşılıklarına gönderme yapılmıştır: check-up a. İng. check-up tıp bk. tam bakım; factoring a. İng. factoring ekon. bk. alacaklandırma; tubeless sf. İng. tubeless bk. içsiz vb

ç. Birleşik sözler sözlükte ilk kelimesine göre abece sırasıyla yer almaktadır. ” biçiminde yer almaktadır.

Yazım ve Söyleyiş

1. Türkçede yalın biçimleri iki heceli olan vakit, sabır, meyil, şehir, hasım, resim, asıl, nehir, beyin gibi Doğu dillerinden, özellikle Arapçadan geçmiş bazı alıntı kelimelerin, ünlüyle başlayan bir çekim eki aldıklarında veya etmek, eylemek, olmak yardımcı fiilleriyle birleştiklerinde, ikinci hecelerindeki dar ünlü düşer: vakitim değil vaktim, sabırın değil sabrın, meyili değil meyli, şehire değil şehre, hasımı değil hasmı, resimi değil resmi, asılı değil aslı, nehire değil nehre, beyinim değil beynim; küfretmek, kasdetmek, kaybolmak, kahrolmak, zehrolmak , sabreylemek vb. Türkçe Sözlük’te bu tür değişikliklere uğrayan kelimeler madde başında vakit, -kti, sabır, -brı, meyil, -yli, şehir, -hri, hasım, -smı, resim, -smi, asıl, -slı, nehir, -hri, beyin, - yni biçiminde gösterilmiştir.

Yalın biçimleri iki heceli olan ve ikinci hecelerinde dar ünlü bulunan gönül, burun, ağız, karın, boyun, göğüs gibi bazı Türkçe kelimeler de ünlüyle başlayan çekim eki aldıklarında hece kaybına uğrar. Bu tür kelimeler de Türkçe Sözlük’te gönül, -nlü, burun, -rnu, ağız, -ğzı, karın, -rnı, boyun, -ynu, göğüs, -ğsü biçiminde verilmiştir.

2. Sert ünsüzlerle biten bazı kelimelerin, ünlü ile başlayan ek almaları durumunda son sesleri yumuşar. Son sesteki bu değişme, açık, -ğı, barınak, -ğı, kürek, -ği, elek, -ği, araç, -cı, süreç ,-ci, söğüt, -dü, kanat, -dı, itimat, -dı, yurt, -du, kitap, -bı, hesap, -bı örneklerinde görüldüğü biçimde gösterilmiştir.

2. Sert ünsüzlerle biten bazı kelimelerin, ünlü ile başlayan ek almaları durumunda son sesleri yumuşar. Son sesteki bu değişme, açık, -ğı, barınak, -ğı, kürek, -ği, elek, -ği, araç, -cı, süreç ,-ci, söğüt, -dü, kanat, -dı, itimat, -dı, yurt, -du, kitap, -bı, hesap, -bı örneklerinde görüldüğü biçimde gösterilmiştir.

Ünlüyle başlayan ek aldıklarında son ünsüzü değişen Batı kökenli kelimeler de vardır. Bunlar için de lirik, mikrop, lort, lastik, gardırop, otomatik, komik, prensip örneklerini verebiliriz. Bu tür kelimeler de Türkçe Sözlük’te lirik, -ği, mikrop, -bu, lort, -du, lastik, -ği, gardırop, -bu, otomatik, -ği, komik, -ği, prensip, -bi biçiminde gösterilmiştir.

3. Yazımla ilgili bir başka sorun, Arapçadan dilimize geçen ve aslında ikiz ünsüz bulunduran kelimelerle ilgilidir. Türkçede son sesleri tek ünsüze dönüşmüş olan hak (hakk), his (hiss), zan (zann), ret (redd) gibi kelimelerin, ünlüyle başlayan ek almaları veya etmek, eylemek, olunmak yardımcı fiilleriyle birleşmeleri durumunda, yapılarında var olan çift ünsüzler yeniden ortaya çıkar: hak, hakkım; his, hissi, hissetmek, hissolunmak; zan, zannı, zannetmek, zannolunmak; ret, reddi, reddetmek, reddeylemek, reddolunmak. Türkçe Sözlük’te bu tür değişikliğe uğrayan kelimeler hak, -kkı; his, -ssi; zan, -nnı; ret, -ddi biçiminde gösterilmiştir.

4. Son ünlüsü kalın olmasına rağmen ince sıradan ek alan Doğu ve Batı kökenli kelimeler menfaat, -ti; saat, -ti; lügat, -ti; feragat, -ti; harf, -fi; hayal, -li; ihtimal, -li; istikbal, -li; rol, - lü; alkol, -lü; mareşal, -li; festival, -li biçiminde gösterilmiştir

5. Sonu p, ç , t , k ile biten özel adlar ünlü ile başlayan ek aldığında çoğunlukla son seslerinde yumuşama olur ancak bu değişim yazıda gösterilmez: Suruç, -ç’u; Gaziantep, -p’i; Güzelyurt, -t’u; Zonguldak, -k’ı biçiminde gösterilmiştir. Bu özel adların okunuşlarındaki değişiklik ise (su’rucu); (ga:zi'antebi); (güze'lyurdu); (zo’nguldağı) biçimlerinde belirtilmiştir.

Diğer Özellikler

Türkçe Sözlük’ün kullanımında yukarıda verdiklerimizin dışında başka bazı teknik özellikler de yer almıştır. Yapı bakımından birbirine benzeyen ve eş sesler bulunduran birçok kelime Türkçe Sözlük’te art arda gelmektedir: boy, çay, kalın, saf, sandal bu tür örneklerden birkaçıdır. Kaynakları ve anlamları farklı olan bu yapıdaki kelimeler boy (I), boy (II), boy (III); çay (I), çay (II); kalın (I), kalın (II), kalın (III); saf (I), saf (II); sandal (I), sandal (II), sandal (III) biçiminde Romen rakamlarıyla birbirlerinden ayrılmışlardır.

Diyarbakır'da 2 sağlık çalışanı, ihbar üzerine gittikleri adreste, damar yolu açamadıkları gerekçesiyle hasta S.T.'nin (53) yakınları tarafından darbedildi. Sağlık çalışanları, darp raporu alıp, S.T. ve yakınlarından şikayetçi oldu

Abone Ol: