Bey E Nasıl Yazılır

Türk Dil Kurumu (TDK), özel isimlerden sonra gelen ekleri ayırmada kullanılan kesme işaretinin kullanımı ile ilgili bir değişikliğe gitti.

Değişiklik TDK sitesindeki "Noktalama İşaretleri (Açıklamalar)" sayfasındaki "Kesme İşareti" açıklamasına "Uyarı" olarak girdi.

Uyarıda "Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz" denildi. Değişiklik "Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun, Danışma Kurulundan, Yürütme Kuruluna; Türkiye Büyük Millet Meclisinin ’nci Birleşiminin 2’nci Oturumunda; Mavi Köşe Bakkaliyesinden vb." şeklinde örneklendi.

TDK'da kurallarına göre Kesme İşareti ( ’ )

1. Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır: Kurtuluş Savaşı’nı,Atatürk’üm, Türkiye’mizin, Fatih Sultan Mehmet’e, Muhibbi’nin, Gül Baba’ya, Sultan Ana’nın, Mehmet Emin Yurdakul’dan, Kâzım Karabekir’i, Yunus Emre’yi, Ziya Gökalp’tan, Refik Halit Karay’mış, Ahmet Cevat Emre’dir, Namık Kemal’se, Şinasi’yle, Alman’sınız, Kırgız’ım, Karakeçili’nin, Osmanlı Devleti’ndeki, Cebrail’den, Çanakkale Boğazı’nın, Samanyolu’nda, Sait Halim Paşa Yalısı’ndan, Resmî Gazete’de, Millî Eğitim Temel Kanunu’na, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği’ni, Eski Çağ’ın, Yükselme Dönemi’nin, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’na vb.

“Onun için Batı’da bunlara birer fonksiyon buluyorlar.” (Burhan Felek)

senesi Mayıs’ının 19’uncu günü Samsun’a çıktım. (Atatürk)

       Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti kullanılır: Hisar’dan, Boğaz’dan vb.

       Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun, tüzük, yönetmelik sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır: Bu Kanun’un maddesinin c bendi Yukarıda adı geçen Yönetmelik’in 2’nci maddesine göre vb.

      Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan önce kullanılır: Yunus Emre’nin (?), Yakup Kadri’nin (Karaosmanoğlu) vb.

Ek getirildiğinde Avrupa Birliği kesme işareti ile kullanılır: Avrupa Birliği’ne üye ülkeler

UYARI: Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz: Boğaz Köprümüzün güzelliği, Amik Ovamızın bitki örtüsü, Kuşadamızdaki liman vb.

UYARI: Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun, Danışma Kurulundan, Yürütme Kuruluna; Türkiye Büyük Millet Meclisinin ’nci Birleşiminin 2’nci Oturumunda; Mavi Köşe Bakkaliyesinden vb.

UYARI: Başbakanlık, Rektörlük vb. sözler ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde Başbakanlığa, Rektörlüğe vb. biçimlerde yazılır.

UYARI: Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan, Atatürkçülüğün vb.

UYARI: Sonunda p, ç, t, k ünsüzlerinden biri bulunan Ahmet, Çelik, Halit, Şahap; Bosna-Hersek; Kerkük, Sinop, Tokat, Zonguldak gibi özel adlara ünlüyle başlayan ek getirildiğinde kesme işaretine rağmen Ahmedi, Halidi, Şahabı; Bosna-Herseği; Kerküğü, Sinobu, Tokadı, Zonguldağı biçiminde son ses yumuşatılarak söylenir.

UYARI: Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz ve kendisinden sonra gelen ekler kesme işaretiyle ayrıl­maz.

2. Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur: Nihat Bey’e, Ayşe Hanım’dan, Mahmut Efendi’ye, Enver Paşa’ya; Türk Dil Kurumu Başkanı’na vb.

3. Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur: TBMM’nin, TDK’nin, BM’de, ABD’de, TV’ye vb.

4. Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur: ’te, 8’inci madde, 2’nci kat; 7,65’lik, 9,65’lik, ’yle vb.

5. Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayırmak için konur: Başvurular 17 Aralık’a kadar sürecektir. Yabancı Sözlere Karşılıklar Kılavuzu’nun veri tabanının Genel Ağ’da hizmete sunulduğu gün olan 12 Temmuz Pazartesi’nin TDK için önemi büyüktür.

6. Seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü göstermek için kullanılır:

Bir ok attım karlı dağın ardına

Düştü m’ola sevdiğimin yurduna

İl yanmazken ben yanarım derdine

Engel aramızı açtı n’eyleyim (Karacaoğlan)

Şems’in gözlerine bir şüphe çöreklendi: “Dostum ne’n var? Her şey yolunda mı?” (Elif Şafak)

Güzelliğin on par’etmez

Bu bendeki aşk olmasa (Âşık Veysel)

7. Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur: a’dan z’ye kadar, Türkçede -lık’la yapılmış sözler. (HK)

Türkçede yer alan baz&#; sözcüklerin unvan, sayg&#; sözü, lakap veya rütbe adlar&#; aras&#;nda oldu&#;u bilinir. Bu sözcüklerden biri de do&#;ru yaz&#;l&#;&#;&#; pek çok ki&#;i taraf&#;ndan sorgulanan bey olarak belirtilebilir. TDK Yaz&#;m Kurallar&#; K&#;lavuzu kaynak olarak kullan&#;ld&#;&#;&#; takdirde bey sözcü&#;ünün cümledeki konumuna ve ifade etti&#;i anlama göre nas&#;l yaz&#;lmas&#; gerekti&#;i aç&#;klanabilir. &#;lgili sözcü&#;ün do&#;ru yaz&#;l&#;&#;&#;na yönelik olan örneklerin sunulmas&#; ise bu konunun daha kolay bir &#;ekilde kavranmas&#;n&#; sa&#;layacakt&#;r.

Bey nas&#;l yaz&#;l&#;r?

Genellikle ki&#;i adlar&#;ndan sonra kullan&#;ld&#;&#;&#; görülen bey sözcü&#;ünün nas&#;l yaz&#;ld&#;&#;&#; konusunda kar&#;&#;&#;kl&#;k ya&#;anabilir. Çünkü bu sözcü&#;ün büyük mü küçük mü yaz&#;lmas&#; gerekti&#;i merak konusu olur. Bu kapsamda özellikle “Bey küçük mü yaz&#;l&#;r?” sorusuna yan&#;t arayan ki&#;ilerin ço&#;unlukta oldu&#;u görülür. Ancak bu sözcü&#;ün TDK taraf&#;ndan belirtilen kurallara göre do&#;ru bir &#;ekilde yaz&#;lmas&#; için ilk olarak temel anlamlar&#;na de&#;inilmelidir. Bu sayede bey do&#;ru yaz&#;l&#;&#;&#;n&#;n cümle içerisindeki görevine ve konumuna göre incelenmesi mümkün olacakt&#;r.

Bey büyük mü yaz&#;l&#;r?

Cümle içerisinde farkl&#; görevlerde kullan&#;labilen bey sözcü&#;ünün pek çok anlam&#; mevcuttur. Dolay&#;s&#;yla bey TDK taraf&#;ndan belirtilen do&#;ru yaz&#;l&#;&#;&#;, bu sözcü&#;ün cümle içerisindeki konumuna ve kullan&#;m amac&#;na göre de&#;i&#;ebilir. Bu ba&#;lamda bey kelimesinin ba&#; harfinin büyük olarak yaz&#;lmas&#; gereken duruma de&#;inilmelidir. Bey TDK güncel çevrim içi sözlü&#;ündeki ilk anlam&#;yla kullan&#;ld&#;&#;&#; zaman, sözcü&#;ün ba&#; harfi büyük olarak yaz&#;lmal&#;d&#;r. Yani cümle içerisinde ki&#;i ad&#;ndan sonra kullan&#;lan bey kelimesinin ba&#; harfi büyük olmal&#;d&#;r. Ahmet Bey, Malkoço&#;lu Bali Bey, Pa&#;a Bey gibi kullan&#;mlar buna örnek verilebilir. Ancak bu kural&#;n d&#;&#;&#;nda kalan cümle örneklerinde bey yaz&#;m&#;n&#;n küçük harflerle olmas&#; gerekti&#;i söylenmelidir.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ