Beyne pıhtı atması, kalıcı hasarlara yol açabilen oldukça önemli bir problemdir. Tıkanan damara ve kişiye göre değişkenlik gösteren bu problemin şiddeti, ne boyutta bir sonuç doğuracağının en net göstergesidir. Pıhtı atmasına neden olan pek çok faktörden ve bu faktörlere yönelik tedavi yöntemlerinden bahsetmek mümkündür. İşte pıhtı atması neden olur ve nasıl tedavi edilir soruları ile birlikte bu sorunun ortaya çıkabileceğini işaret eden belirtilerden bahsettik.
Pıhtı atması belirtileri tıkanan damara göre değişiklikler gösterir. Pıhtı atmasında çok hafif hatta bazen gözden kaçabilen hafif derecede etkilenen hastaların yanı sıra ani ölümler de görülebilir. Pıhtı atmasının gözle görülür tablosunda;
Öncelikle hastalığın tanınması ile koruyucu tedaviler yapılarak beyin damarlarının pıhtı atması büyük ölçüde engellenebilmektedir. Fark edilebilirse pıhtı atmasının erken tanınması (ilk birkaç saat) ile tıbbi müdahaleler yapılarak beyin dokusunda çok ileri hasar oluşmadan pıhtı atması ve yaratabileceği etkileri geri döndürülebilmektedir.
Özellikle bacakların hareket ettirilmesi pıhtı oluşumunu önlemede büyük önem taşır. Vücudu sürekli işleyen bir mekanizma olarak düşünecek olursak hareket mekanizmanın düzenli çalışmasına yardımcı olur. Eğer uzun süre hareketsiz kalınırsa özellikle bacakların bükülü kaldığı uzun seyahatlerde pıhtı atma riskini artırmaktadır.
Pıhtı atmasının neden olduğu durumlar;
Büyük damarların tıkanıklıklarında konuşamama, vücudun bir tarafını hareket ettiremeyecek kadar belirgin güçsüzlük veya bunların kombinasyonu ortaya çıkabilir. Felcin şiddeti değişken olmakla birlikte tedavi olasılığı ve önemi aynıdır. Beyin damarına gelen pıhtı; şah damarından, beyin damarlarının kendisinden veya kalpten köken alabilir. Ancak, pıhtının nereden kaynaklandığı inme tedavisi sırasında önemli değildir. Önemli olan, tıkanan beyin damarını açabilmektir.
İnme tedavisi mümkün olan en kısa sürede yapılmalıdır. Beyin damarı tıkandığında, beyin dokusunda hasar oluşmaya başlar. Bu hasar bekledikçe daha da genişler. Tıkanan damar büyük olduğunda ve süre uzadığında beyin hasarı artar. Bir an önce damarın açılması ise tüm bunları engelleyerek beyin dokusunda oluşan hasarın genişlemesinin önüne geçer. Beyin dokusunda inme nedeniyle oluşan hasarı, ne kadar kısıtlı tutabilirsek o derece erken ve hızlı düzelme sağlayabiliriz. İlk altı saat içinde müdahale edilen hastaların düzelme şansları çok daha yüksektir.
Beyne Pıhtı Atması Nedir?
Beyindeki damarların emboli ile tıkanması olayına pıhtı atması denir. Bu durum kalpte kapakçık olduğunda, enfeksiyonlarda, tümörlerde ortaya çıkabilmektedir. Beyin ve kalp en önemli organlarımızdır. Beyin ve kalbi besleyen damarlarda ise yağdan dolayı pıhtı oluşabilir. Pıhtı atmasına ise toplumda ‘’inme’’ denmektedir. İnme ise kişilerde felç durumuna kadar gitmektedir.
Sağlıklı beslenmek ve dengeli yaşamak beden sağlığını korumak açısından son derece önemlidir. Dengesiz beslenmek ve hareketsizlik kalp sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Katı yağlar, et, hamur tüketimi, sigara kullanımı gibi faktörler kalbi ve damarları tahrip eder.
Tüm bunların üzerine hareketsiz bir yaşamda sağlık açısından olumsuz etkiler. Damarlarda biriken yağ, damardan ayrılarak kan yoluyla pıhtı atılmasına neden olur. Pıhtı atması sonucunda ise kişi felç geçirebilir ya da hayatını kaybedebilir.
Beyne Pıhtı Atması Neden Olur?
Kolesterol oranının yüksek olması hayati bir tehlike oluşturmaktadır. Damarlarda biriken yağ kan yoluyla ilerleyerek pıhtı oluşturur. Pıhtı atılmasının nedenleri kişinin vücut sağlığından kaynaklanmaktadır. Şeker hastaları, yüksek tansiyon hastaları risk altındadır. Kalbe ve beyine ulaşan damarlarda biriken yağ pıhtıya sebep olur ve bu durum felce kadar gider.
Beyne Pıhtı Atması Önlenebilir Mi?
Beyne pıhtı atmasının farklı nedenleri olabilir. Bu nedenler zamanında teşhis edilerek tedavisi yapılırsa, sorunun önüne geçilebilir. Pıhtı atması kalp rahatsızlığı yaşayan kişilerde görülebilir. Bunun dışında vücuttaki tümörler veya enfeksiyonlarda pıhtı atılmasına neden olabilir. Pıhtının neden olabileceği hastalıklar tespit edilirse erken teşhis ile önüne geçilebilir.
Pıhtı Atmasının Belirtileri Nelerdir?
Pıhtı atması sırasında bazı belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bu belirtiler hafif olduğunda ise göz ardı edilebilir. Bu belirtilerden bazıları şunlardır;
Görme konusunda sorun yaşanması
Felç
Duyma kaybı
Konuşma problemleri
Algılama Sorunları
El ve ayaklarda kuvvet kaybı yaşanması
Pıhtı Atmanın Tedavisi
Emboli nedeniyle beyin damarlarının hasar görmesi durumuna pıhtı atılması denmektedir. Eğer kişiler düzenli olarak doktor kontrollerini yaptırırlarsa bazı hastalıkların önüne geçmek mümkün olabilir. Erken tanı ile pıhtı atmasının önüne geçebilir. Tespitle ile kişiler ona göre diyet programı oluşturabilirler. Ayrıca yaşam tarzlarını ona göre belirlemeleri gerekmektedir. Gerekli tedbirler ile oluşabilecek hasarların önüne geçilir.
Yüksek tansiyon veya şeker hastalarının diyetlerine dikkat etmesi gerekir.
Kardiyolojik muayenelerin zamanında ve düzenli yapılmasına özen gösterilmelidir.
Kişiler sağlıklı beslenmeye dikkat etmelidir. Özellikle göbek bölgesinde yağ oluşumunun önüne geçilmelidir.
Düzenli spor yapılmasına özen gösterilmelidir. Spor yapmak kolesterol oranını düşürmektedir.
Bol su içmek
Varis sorunu yaşayanların varis çorabı kullanması
Pıhtı Atma Riski Taşıyan Kişiler
Bazı kişiler yaşadıkları rahatsızlıklar nedeniyle pıhtı atmaya daha eğilimli olabilirler. Bu yapıdaki kişilerin sağlıklarına daha fazla dikkat etmesi gerekir. Beyne pıhtı atmasında erken müdahale edilmesi son derece önemlidir. Pıhtı atmasının sonuçları tıkanan duruma göre değişiklik göstermektedir.
Kilo problemi olanların en kısa sürede kilolarında kurtulması gerekir.
Kanda emboli yaşanma eğilimi olan kişiler
Enfeksiyon nedeniyle hastanede yatan kişiler
Koah hastaları
Astım sorunu yaşayan kişiler
Yatalak olarak yaşamak durumunda olan hastalar
Kanser hastalığı ile mücadele eden kişiler
Yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastalar
Hamile olan kişiler
Uzun soluklu bir operasyon geçirmiş olan hastalar