Bilim Adamı Ne Yapar
Zaten Destekçiyim
Sağlığımız ve her türlü teknolojimiz de dahil olmak üzere sahip olduğumuz hemen hemen her şeyi bilime ve onu icra eden bilim insanlarına borçluyuz. Dünü değiştiren, bugünü şekillendiren ve yarını tasarlayanlar onlar. Onlara verilen değer, bu değerin niteliği ve içeriği gibi konular son derece tartışmalı olsa da, yeryüzünde saygıyı en fazla hak eden çalışma sahalarının başında bilimsel araştırma sahaları geldiği kuşkusuz. Onları daha iyi anlamalı, daha fazla desteklemeli, daha fazla el üzerinde tutmalıyız.
Bunu bireysel seviyede tutarak yapmak mümkün olduğu gibi, bilim insanı popülasyonlarını analiz ederek de tespitlerde bulunmak mümkün. Örneğin, hangi bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (BTMM) alanları revaçta? Neden? Bunların trendleri nelerdir, ne yönlere doğru gitmektedir? Bu gidişatı etkileyen toplumsal faktörler nelerdir? Bu toplumsal faktörler, o alanlarda yapılan tanıtımlardan ne kadar etkilenmektedir? İnsanlar tercihlerini bilinçli ve öz deneyimlerine dayanarak mı, yoksa sağdan soldan duyduklarına dayanarak mı yapmaktadırlar? Ülkelerin ve hükümetlerin farklı bilim dallarına yaklaşımları nelerdir? Bunların her biri büyük sorulardır ve bilimin evrimini anlamamız açısından büyük öneme sahiptir.
Bilim İnsanı Nedir?
"Bilim insanı" kelimesi, nesnelerin nasıl çalıştığını ve işlediğini daha iyi anlamak için fiziksel dünyanın çeşitli yönlerini araştıran ve inceleyen kişileri tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Bilim, tek bir meslek değildir; pek çok bilim uzmanlığı vardır. Bununla birlikte, her bilim insanı, tüm yeni keşiflerin sadece spekülasyon değil gerçeklere dayalı olmasını sağlayan katı bir kurallar dizisi olan "bilimsel yöntemi" izler.
Örneğin; bir biyokimyager canlıların kimyasal ve fiziksel prensiplerini ve biyolojik süreçleri inceler, bir biyolog yaşamı ve canlı organizmaları inceler, bir moleküler biyolog hücrelerin yapılarını ve işlevlerini moleküler düzeyde araştırır ve inceler. Bir paleontolog ise organizmaların fosilleşmiş kalıntılarını inceler. Bu saydığımız bilim dallarının yanında, her birinin konusu, araştırma alanı farklı olan birçok bilim dalı vardır. Bilimin dallarının önemli bir kısmını tek bir sayfada görmek için, Bilim Ağacı projemize uğrayabilirsiniz.
Bilim insanları, dünyayı incelemek için gözlemleme, çıkarım yapma, tahmin etme, sınıflandırma, değerlendirme ve modeller yapma gibi becerileri kullanırlar. Doğuştan her insanda olan merak duygusu, bazı insanlarda ilerleyen yaşlarda da devam eder. Merak duygusunu perçinleyen; soru sorma, araştırma, cevaplarla tatmin olmama, daha derin araştırmalar yapma istekleri, bilim insanlığına kadar uzanabilir.
Bu bakımdan bilim, tam olarak bir meslek değildir, bir yaşam biçimidir. Klasik gibi gelebilir bu cümle başta; ancak zamanla anlayacaksınız. Aktif olarak bilim yapmak hayatınızın anlamı ve tek mesleğiniz olabilir veya bir süre doktora yapıp daha sonra başka mesleklere yönelmek isteyebilirsiniz. Bir dönem için heyecanına ortak olduğunuz bilim dünyası, isminizin sonuna eklenen "Ph.D." ile beraber, sizi bırakmayacaktır nasıl olsa...
Türkiye'de veya yurtdışında akademik kariyer için neler yapılması gerektiği ile ilgili internette birçok yazı bulabilirsiniz. Örneğin kısa, öz ve güvenilir bir kaynak olarak Bahri Karaçay’ın şu yazısı önemli bir örnektir. Zaten zamanı geldiğinde, bu deneyime sahip olan kişilere sorarak da öğrenebilirsiniz.
Neden Desteğe İhtiyacımız Var?
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Destek Ol
Ancak sorun, o zamanı getirmekte, o zamanın gelişine hazırlanmakta... Bu hazırlıklar (sınavlara ve bilim hayatına genel olarak) zaman alan şeyler. Bilim insanı olmak, askere gitmemek veya Türkiye’de kalmamak için yapılabilecek bir şey değil. Eğitim müfredatımızın yeterliliğini tartışmıyorum. Şartlar ne olursa olsun kendimizi geliştirmemiz gerekiyor. Ama nasıl?
Aktif Bir Bilimsel Kariyer İçin Neler Yapmak Gerekir?
Aktif bir bilimsel kariyer için, lisede iken, belki daha bile erken başlamanız gerekebilir. Aktif bir şekilde iş başvurularını yapmak için değil, bilim insanı olmak için gereken alt yapıyı sağlamak için, ne kadar erken başlarsanız o kadar iyi olur. Okullardaki eğitim ve öğretim, genel olarak öğrencileri hazırlıyor zaten.
Bilim insanı olmak için öncelikle belli bir hayat bakışı edinmek gerekir. Çok insan üstü özellikler değil bunlar. Buyurun bakalım:
- Azim. Azimli olacaksınız. Başladığınız bir işi öyle kolayca, ilk zorlukta bırakmayacaksınız. Diyelim ki, bir azimle bir süre uğraştığınız bir proje (mesela hazırlandığını bir kompozisyon yarışması) istediğiniz gibi sonuçlanmadı. O akşam üzüleceksiniz. Ertesi sabah uyanıp, nereyi daha iyi yapabileceğinizi düşünecek ve bir sonraki projeye bakacaksınız.
- Disiplin. Disiplinli ve organize bir şekilde çalışmanız gerekiyor. Bilgisayarınızdaki dosyaların düzgün bir şekilde organizasyonuna alıştırın mesela kendinizi. Planlı programı çalışmaya, spora, arkadaşlara, okumaya, yazmaya, aileye, düzenli zaman ayırmanız gerekiyor. Bu hayatınızda kendinize yapacağınız en büyük iyilik.
- Dürüstlük. Burada çok ciddi bir şeyden bahsediyorum. Sonuçları ne olursa olsun, doğruyu söylemekten bahsediyorum. Sanmayın ki özel hayatınızda arada bir söylediğiniz beyaz yalanlar, bilim insanı olmanızı etkilemez. Etkiler. Yalan alışılan bir şeydir. Sonuçları ne olursa olsun, her durumda doğruyu söylemeniz gerekiyor. Ancak bu şekilde, bilimsel aktivitelerinizde saygın olabilirsiniz. Eğer bilim insanları deneyleri ve sonuçları hakkında tamamen dürüst olmazsa, bilim bu kadar üstün olmazdı.
- Meraklılık ve heyecan. Her konuya merak duyabilirsiniz. Size anlatılan her konuyu, tam anlamıyla anlamak adına, doğru sorular sormalısınız. Çünkü merak böyledir, tek bir konuya merak duymazsınız, her şeye duyarsınız. Merakınızı dindirecek bilgiye erişince yolunuza devam edersiniz. Ama bazen, bazı konular sizi heyecanlandırır. Daha çok bilmek istersiniz. O konularda okuduğunuz zaman böyle kalbinizde hissedersiniz heyecanı. Bu heyecanı ne kadar erken bulursanız o kadar şanslısınız!
- Sorgulama. Her şey sorgulanabilir, sorgulanmalıdır. Merak ettiğiniz bir konuda aldığınız bilginin kaynağını, doğruluğunu daima sorgulamalısınız. Verilen her bilgiyi sorgulamalısınız. Sorgulamalarınızı belli değişkenlerle oynayarak sınayabiliyorsanız, ne mutlu, deney yapıyorsunuz! Sorgulamalarınızın en acımasızını kendinize yapmalısınız. Gün içinde aldığınız kararları, yaptıklarınızı ve yapmadıklarınızı, söylediklerinizi ve yazdıklarınızı, düşündüklerinizi, devamlı sorgulamalısınız. Neden ve nasıl yaptığınıza dair açık cevaplarınız olmalı. Sorgulamaya o kadar alışmalısınız ki, her zaman buna açık olmalısınız. Biri sizi herhangi bir konuda eleştirdiğinde, anlamaya çalışın hemen. Müthiş, biri sizi sorguluyor! Kendi kendinize zaten yapıp, belki de göremediğiniz bir şeyi görmenizi sağlayacak bir fırsat. Kesinlikle demek değil ki ‘bütün eleştirileri kabul edin’, ama eleştiriye açık olun, sorgulanmaya açık olun, tartışamaya açık olun. Belki de sonunda kimse fikrini değiştirmeyecek, ne güzel! Herkes aynı fikirde olsa, nasıl sorgulardık birbirimizi ve kendimizi. Farklılık güzeldir, renktir.
Bu özellikleri hayat tarzı olarak belirlerseniz, istediğiniz her konuda, bir bilim insanı olmak için gereken her şeyiniz vardır.
Ve tüm bunlar, merak duygusuyla başlar. Burada, ebeveynlere çok büyük rol düşmektedir. Çünkü insan bebekleri, 2 ile 5 yaş arası yaklaşık 40.000 soru sorarlar. Eğer bu soruları sormaktan caydırılacak olurlarsa, ilerleyen yaşlarda çevrelerinde olan biteni normal ve sorgulanmaya değmez olarak kabulleniriz, şaşırmayı ve soru sormayı bırakırız ve bu noktadan itibaren merak duygumuz da körelmeye başlar. Ancak soru sormaya devam edenler, cevaplarının peşinden koşanlar için bilim insanı olmanın yolu açılır.
Bakın, dikkatinizi çekmek istiyorum, hiçbir yerde ‘zeka’ veya ‘üstün başarı’ demedim. 1. madde, azim, her türlü zeka seviyesini koşullardan silebilecek kadar önemli. Yani çok zeki ve ama yukarıda özelliklerde pek de iyi değilseniz, çok da müthiş başarılar beklemeyin. Çok azimli ve disiplinli iseniz, başarı kaçınılmazdır, garantisi var. Eğer bir de zekiyseniz, başarı sizi daha çabuk bulabilir. Ama garantisi yok.
Şunu da anlamak ve her zaman hatırlamak gerek: Bugün elimizde var olan hemen hemen her şeyi bilime ve teknolojiye borçluyuz. Ancak bilim ve teknoloji, durduğu yerde çıkan şeyler değil. Tarihte ve bugün, merakı peşinden giden, insanlık için iyi bir şeyler yapmak isteyen, araştırma tutkusuyla yanıp tutuşan insanların teri, emeği, çabası sayesinde ortaya çıkan şeyler. Dolayısıyla bunlardan faydalanıp da, bunları mümkün kılanları tanımamak bize vefasızlık gibi geliyor. Bu nedenle gelin hayatımızı değiştiren birkaç bilim insanını tanıyalım:
Bilimde Azim Neden Önemlidir?
Yukarıda, azimden söz ettik. Azmin bilimdeki önemini anlatmak adına, 3 örnekten söz edebiliriz:
Stephen Hawking: Engeller Yıldırmadı!
Yirmi yaşında motor nöron hastalığınız (ALS) olduğu ve yaşamak için sadece birkaç yılınız olduğu söylense nasıl tepki verirsiniz? Bu kişi, 1963'te Stephen Hawking'di. Yine de yarım yüzyıl boyunca fizikte devrim yarattı.
Stephen Hawking, evren anlayışımızı değiştirdiği için bir ilham kaynağıdır. Ayrıca, en çok satan kitabı A Brief History of Time ile bilimi geniş kitleler arasında popüler hale getirmeyi başarmıştır. Stephen Hawking’in hayatının ve çalışmasının başarılı olduğunu söylemek yetersizdir. İşte olağanüstü yaşamından ve bize ilham verebilecek başarılarından 8 ders:
- Engelliliğinin üstesinden gelmek için teknolojiyi kullandı.
- Engelinin araştırmasını durdurmasına izin vermedi.
- Her zaman merak etmeye devam etti.
- Mizah anlayışını hiç kaybetmedi.
- Prensiplerinin arkasında durdu.
- Asla vazgeçmedi.
- Zamanı değerli bir kaynak olarak değerlendirdi..
- Bilgisini her zaman paylaştı.
Isaac Newton: Mutsuz Çocukluğu, Güçlü Kişiliğini Şekillendirmeye Yardımcı Oldu!
Newton, 1642 Noel Günü'nde, çiftçi olan babasının ölümünden birkaç ay sonra, İngiltere'nin Grantham kasabası yakınlarındaki ailesinin evi Woolsthorpe Manor'da erken doğdu. Newton üç yaşındayken annesi, üvey oğul istemeyen zengin bir din adamı olan Barnabas Smith ile evlendi. Newton'un annesi yeni kocasıyla birlikte başka bir köye yerleşti ve küçük oğlunu büyükanne ve büyükbabasının bakımına bıraktı. Annesi tarafından terk edilme deneyimi Newton'u yaraladı ve muhtemelen yalnız, güvenilmez doğasını şekillendirmede bir rol oynadı. Bir yetişkin olarak Newton, işine odaklandı, hobileri yoktu ve hiç evlenmedi. Hatta yıllarca bilimsel ve matematiksel keşiflerinin bir kısmını yayınlasa bile sessiz kaldı. Annesinin, çiftçi olması yönündeki ısrarlarını da dinlemedi.
Daha sonra 1665’te, İngiltere'de veba salgınının ardından, Cambridge Üniversitesi kapılarını kapattı ve Newton'u Woolsthorpe Malikanesi'ne dönmeye zorladı. Bir gün bahçede otururken, bir ağaçtan düşen bir elma gördü ve sonunda evrensel çekim yasasını formüle etmek için, bu olay ona ilham verdi (bu elma, yaygın anlatının aksine, kafasına düşmemiştir). Newton daha sonra elma hikayesini William Stukeley'e aktardı ve o da 1752'de yayınlanan Sir Isaac Newton'un Hayatının Anıları adlı kitabına bu hikayeyi dahil etti.
1669'da, 26 yaşında olan Newton, Cambridge'de matematik profesörü olarak atandı. Newton, üniversitedeki Lucasian profesörlüğünü elinde bulunduran ikinci kişiydi. Yaklaşık 30 yıl Cambridge'de kalmasına rağmen, Newton; öğretime ya da öğrencilerine çok az ilgi gösterdi ve derslerine seyrek katılım vardı. Çünkü Newton’un dikkati kendi araştırmalarına odaklanmıştı.
Doğanın dört temel kuvvetinden biri olan kütleçekim belki de en anlaşılmaz fakat en içli dışlı olduğumuz kuvvettir. Tanınmış fizikçi Anthony Zee, anne karnında olduğumuz zamanlardan bugüne her daim farkında olduğumuz kütleçekim üzerine kısa bir giriş niteliği taşıyan bu kitabında, Albert Einstein’ın genel görelilik kuramını merkezine alıyor. Einstein’ın uzay zamanın dalgalanabildiği şeklindeki cesur önermesinden ilham alan Zee, kütleçekim dalgalarıyla başladığı yolculuğuna uzayzaman bükülmesi, kara delikler ve Hawking ışıması ile devam ediyor. Zee kitabında kütleçekim kuramının gidebildiği yere kadar gidiyor ve okurları kuantum kütleçekiminin uzlaşmazlığı ve kara madde ile kara enerjinin gizemiyle baş başa bırakıyor.
- Çevirmen: Tonguç Rador
- İlk Yayın Tarihi: 22.05.2019
- Baskı Sayısı: 2. Baskı
- Sayfa Sayısı: 182
- Cilt Tipi: Karton Kapak
- Kağıt Cinsi: Kitap Kağıdı
- Boyut: 13.5 x 21 cm
- ISBN: 9786058067820
Devamını Göster
₺50.00
Satın AlTüm Ürünler
Newton, diğer araştırma projelerinin yanı sıra, evrenin nasıl çalıştığına dair gizli mesajlar bulmak için İncil'i de analiz etti. Ayrıca simyaya ciddi bir ilgisi vardı. Bu merakı araştırmalarına ışık tuttu!
Charles Darwin: Her Şeye Rağmen Merakının Peşinden Gitti!
Darwin’in 1836’da sona eren HMS Beagle gemisiyle beş yıllık dünya turu, ona evrim teorisinin ve doğal seleksiyonun gelişimine katkıda bulunan paha biçilmez araştırmalar sağladı. Bununla birlikte, dönemin tutucu anlayışına ters düşeceğine inandığı için ve bazı ailevi sorunları dolayısıyla Evrim Teorisi'ni 1858'e kadar, İngiliz doğa bilimci Alfred Russel Wallace ile ortak bir açıklama yapana kadar sunmadı. Sonraki yıl Darwin, "Doğal Seleksiyon Yoluyla Türlerin Kökeni" adlı ufuk açıcı çalışmasını yayınladı.
Hayatı boyunca birçok olumsuzluk yaşadı. Kronik hastalıkları onu yıldırmadı! Tıp bölümü okuduğu üniversiteyi yarım bırakıp Teoloji okumaya karar verdi! Üç çocuğunu kaybetti! Aşırı çalışmaktan kalbinde rahatsızlık meydana geldi!
Jeoloji, zooloji, taksonomi, botanik, paleontoloji, felsefe, antropoloji, psikoloji, edebiyat ve teolojide Darwin'in yazıları, çoğu hala devam eden derin tepkiler üretti. Jeoloji, botanik, coğrafya, zooloji, psikoloji ve bilimsel seyahat yazarlığı alanlarındaki orijinal çalışmaları, onu bilim tarihindeki en özgün ve etkili yazarlardan biri haline getirmiştir. Darwin'in yazıları sonuç olarak hala çok geniş bir okuyucu kitlesinin ilgisini çekmektedir.
Tabii ki sadece bu isimler değil. Bilimde genelde erkeklerin gölgesinde kalan sayısız bilim kadını da, insanlığa çok sayıda katkıda bulunmuş, Evren'e bakış açımızı değiştirmiştir. Bunların aşırı kısaltılmış bir listesini buradaki yazımızda bulabilirsiniz. Kuşkusuz bilim insanları ve bilim olmasaydı, hayatlarımız şu anda olduğundan çok farklı gözükürdü. Aşağıda, bilim ve teknoloji sayesinde ürettiklerimizin yine çok kısaltılmış bir listesini görebilirsiniz.
Olmasalardı belki olurduk; ancak hayatımız pek de bir şeye benzemezdi.
Bugüne kadar bilime, teknolojiye, insanlığa ve genel olarak canlılığa hizmet sunmuş herkese selam olsun! Siz de onlardan biri olabilirsiniz, olacaksınız!
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna GitBu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci
Bir Bilim İnsanı Ne Yapar?
Bilim insanı, evrene dair her şey hakkında sürekli olarak kullanılabilir bilgileri mevcut bilgi edinme yöntemleriyle derinleştirmeye çalışan insandır. Bilgiyi elde etmek için deney ve gözleme dayalı olan bilimsel yöntemi kullanırlar. Bilimsel keşif dünyasında bilgi, yalnızca sarih ve tartışılmaz bir biçimde, her olasılık altında kanıtlanabilir haldeyse bilgi olarak kabul edilebilir. Bilim insanları bu bilgiyi edinip, deneyip tüm diğer insanların kullanımına sunarlar.
Bilim, her şeyle ilgilidir. Bizim hayatımızdaki ya da diğer canlıların hayatlarındaki her şey bilimsel olaylardır, bilimin konusudur. Kayalardan ırmaklara, binalardan gök cisimlerine kadar görülebilen, algılanabilen, hayal edilebilen her şey bilimsel yöntemin ve bilim insanının konusudur. Bu bilgi edinme yöntemlerini kullanarak denizlerde bulunan su miktarlarını ölçebiliriz. Dünyamızın evrendeki yerini tahmin edebiliriz, geçmişte yaşayan insanların dillerini ve sembolleri öğrenebiliriz, bedenlerimizle yapamayacağımız eylemleri yapabilecek aygıtlar, makineler yaratabiliriz.
Bilim İnsanı Kime Denir?
“Bilim insanı” tanımı ilk kez İngiliz filozof ve bilim tarihçisi William Whewell tarafından 1833 yılında anonim olarak kullanılmıştır. Bu tanım artık dünyada yaygın olarak icra edilen bir meslek grubunu da ifade etmektedir. “Bilim insanlığı” üst meslek çatısının altında, kuramcılık ve deneycilik faaliyetleri bir araya gelir.
Kuramcılar genellikle var olan bilgilerle yeni modellemeler yaparlar, yeni sonuçlar tahmin ederler. Deneyciler ise yeni modellemeleri gözlem yaparak test ederler. İkisi de bilimsel yöntemler kullanılarak yapılan şeylerdir ve bilim insanları deneycinin de kuramcının da işini yapar. Bilim insanının faaliyet alanında bilimsel yöntemin kullanılabileceği tüm durumlar vardır.
Bilim İnsanlarının Sınıflandırılması
Bilim içinde her şeyle ilgili araştırmalar yapılabilen alanların bütününü temsil ediyorsa, farklı farklı bilimsel alanlar, farklı farklı bilim insanı tipleri vardır. Bilim insanları uğraş verdikleri bilimsel alanların belirlenmesiyle birbirlerinden ayrılırlar. Bir zoologun bir matematikçiyle, bir astronomun sanat tarihçisiyle arasında büyük farklılıklar vardır. Ortak noktaları, tüm bu alanlarda yalnızca ve yalnızca deney ve gözleme dayanan bilimsel bilgi edinme metotları kullanmalarıdır.
Bilim insanları;
- Arkeolog
- Biyofizikçi
- Tarihçi
- Fizikçi
- Deniz biyologu
- Patolog
- Astronom
gibi bilişsel alanlarına göre farklı isimlere ayrılırlar. Bilimsel metot her türden bilginin edimine göre şekil değiştirse de deney ve gözleme dayalı olması ilkesi bilim olarak kabul edilen her disiplinde görülür.
Bilim İnsanı Ne Demek?
Bilim insanı; ifadesi çoğu zaman duyduğumuz ama iş, bu ifadeyi açıklamaya geldiğinde duraksadığımız ve açıklayıcı değil de genel geçer tanımlamalar yaptığımız bir kavram olarak ele alınabilir. “Bilim insanı ne demek?”, sorusuna sıklıkla verilen en kısa tanımlardan “Bilim insanı; bilimle ilgilenen kişidir.”, ifadesi üzerinde duralım. Bu tanım elbette doğru ama kısmen yetersiz. Bu tanımda ilk aydınlatılması gereken ise bilimin ne olduğu, hangi alanları kapsadığı. Bilim için insanların belli bir konuyu bilme isteğiyle ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Bilim, bir konu hakkında gerçekçi bilgi edinmek adına yöntemli araştırma süreçlerini içinde barındırır. Ayrıca bilim araştırmaları; fiziksel, matematiksel alanlarda olduğu gibi elbette sosyal alanlarda da yapılabilir.
Bugün geçmiş yıllarla kıyaslandığında; işlerimizi kolaylaştıran teknolojiye sahip oluşumuz, sağlık sorunlarına hızlı çözümler bulup sağlığımızı daha sürdürülebilir hale getirebilmemiz gibi birçok ilerleyişi, bilime borçluyuz. Aslında bilimi, bu denli önemli yapan ve onu, öne çıkaran kişilerse bilim insanlarıdır. Bana göre onlar, hayatımızın karanlıklarına ışık tutan toplumun en değerli bireyleri. “Bilim insanı ne demek?”,sorusuna verilebilecek en güzel cevaplardan biri de şu olsa gerek; “Bilim insanı: dünü değiştiren, bugünü şekillendiren ve yarını tasarlayandır.”
Bilim Adamı Ne Demek?
Bilim insanı teriminin, 1833 yıllında İngiliz filozof ve bilim tarihçisi William Whewell tarafından icat edildiği kabul ediliyor.Bu terimin gerekliliğini ise William Whewell, şu sözleriyle ifade etmeye çalışmıştır: “Genel olarak bilimin yetiştiricilerini tanımlamak için özel bir isme ihtiyacımız vardır.”. Bilim insanı ifadesinin dünyaya doğuşu böyle ama toplumlara yansıması veya kullanım şekline bakacak olursanız bilim adamı şeklindeki kullanımının daha yaygın olduğunu fark edeceksiniz. Bilim insanı kelimesi için Türkçe kaynaklarda araştırma yaptığınızda karşınıza; bilim kadını, bilim adamı, bilgin, alim, bilge gibi birçok ifade çıktığını göreceksiniz.
TDK sözlüğünde ise bilim insanı ifadesi için verilen tanım sadece bilim adamı şeklinde. Ancak bilim adamı ifadesine bakarak TDK sözlükte daha açıklayıcı bir sonuca erişebiliyorsunuz. Eski yıllarda bilimle uğraşanların çoğunlukla erkek oluşu ya da kadının bilimle ilgilenecek fırsatı yakalayana kadar birçok toplumsal tabudan kurtulması gerekliliği; sanıyorum ki bilim adamı ifadesinin, bilim insanı ifadesi yerine kullanılmasına zemin hazırladı. Oysa günümüzde kadınlar da artık bilim dünyasında. Ve bu değişimi gören bilinçli insanların; günümüzde, bilim adamı ifadesi yerine bilim insanı ifadesini bilinçli olarak kullanmayı tercih ettiğini söyleyebiliriz. Bu noktada şunu belirtmekte fayda görüyorum: bilim adamı ya da bilim insanı terimleri birbirinden farklı değil. Aynı anlamları karşılamak için kullanılan iki ayrı ifade. Burada bilim insanı ifadesinin bilim adamı ifadesi yerine kullanımındaki ısrar; cinsiyetçiliği örtbas ederek bir anlam iyileştirmesi yapmak olarak algılanabilir.
Bilim İnsanı Kısaca Ne Demek?
Bilim insanı kısaca; bir olay ya da soruna doğru bir açıklama üretebilmek adına bilimsel araştırma basamakları ve uzmanlık bilgisini kullanarak sonuca ulaşmaya çalışan kişi. Bilim insanı olmak isteyenler tek bir alanla sınırlanamaz. Bir bilim insanı birden fazla alanda uzman olabilir. Bilim insanı, merak duyduğu konular üzerine sorular soran ve bu sorularına bilimsel çalışmalar ışığında sistematik şekilde cevap üretmeyi amaçlayan kişidir. Bir bilim insanı, yaptığı çalışmalarıyla kendini kanıtlar. Günümüzde dünyayı etkisine alan Covid – 19 salgınında çözüm yine toplumların yararı üzerine çalışan bilim insanlarının çalışmaları ile üretilmiştir. Aşı olarak ortaya konan bu çözüm sayesinde Covid – 19 ve varyantlarının sebep olduğu ağır hastalık durumu ve ölümlerinin önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Bilim insanları, her ne sebepten ortaya çıkarsa çıksın, toplumların karşılaştığı sorunlara kısa sürede çözümler üretebilecek kapasiteye sahip insanlardır. Bir meslekten bahsettiğiniz de yaptıkları ve yapabileceklerine bir sınır çizebilirsiniz. Ama bilim için ön görülebilir ve kabul görmüş bir sınır yoktur. Bu da bilim insanlarının çalışmalarının bir sonu olmadığını ve bilim insanı olmak dendiğinde, sadece bir mesleğe mensup oluşun anlaşılmaması gerektiğinin göstergesidir.
Günümüze bakarak konuşacak olursak şaşılacak bir şekilde bilim insanlığı; yaygın olarak icra edilen bir meslek olarak karşımıza çıkıyor. Bilimsel çalışmalarla uğraşan her kişiye direkt olarak bilim insanı sıfatını uygun görmek sizce ne kadar doğru? Bu soru, tartışılmaya değer derin bir konu. Yine araştırdığınızda bazı kaynaklarda akademisyen için de bilim insanı ifadesinin kullanıldığını görebilirsiniz. Ama çoğumuzun bildiği gibi akademisyen yüksek öğrenim kurumları bünyesinde eğitim veren, araştırma yapan ve kendine has araştırmalarıyla kendi alanına çeşitli yönlerden katkıda bulunan kişiler için kullanılan genel bir mesleki unvandır. Bu nedenle bilim insanı ifadesinin akademisyenler için kullanılması yine eleştirilen bir konudur. Ben, bilim insanı teriminin çok fazla kişi için kullanılacak kadar yaygınlaşmasını; bir şekilde ünlü olan herkese sanatçı ya da aydın denmesine benzetiyorum. İsterseniz bu konudaki görüşlerinizi yorum kısmından paylaşabilirsiniz.
Peki, bilim insanı olmak bu kadar kolay mı? Bence değil. Yaptığım araştırmalar da fikrimi değiştirmeme sebep olmadı. Aksine kendi görüşüme daha abartılı şeklide bağlandım. Dijital alanda taradığım kaynaklara göre toplumlar bilim insanlarını birer kurtarıcı olarak görme eğilimindeler. Bunun en güzel örneği olarak günümüz dünyasını sallayan Covid – 19 pandemisi gösterilebilir. Corona vakalarının baş göstermesiyle birlikte gözler direkt bilim insanlarına çevrildi. Onların bulacağı ilaç, aşı ya da herhangi bir çare için tüm dünya sabırsızlıkla bekledi. Görüyorsunuz ya gerçekten de mesleğini toplum yararına kullanan bilim adamları toplumların kurtarıcısı. Bu gönüllü fedakârlıklar, canla başla çalışmalar işte bu yüzden mesleki yaptırımdan ziyade tercih edilmiş bir yaşam şekli olarak nitelendirilir. Yani demem o ki; tüm hayatını topluma faydalı çalışmalar için severek harcayan insanlarla sırf koltuk, para ya da mesleki kariyer sevdasıyla daha çok soyut kulvarda çalışan insanlar bir tutulabilir mi? Artık bu noktada da yorum size kalıyor.
Bilim İnsanının Özellikleri
Bilimsel olarak bir probleme çözüm bulmak ya da bilinmeze ışık tutmak basit bir olay değildir. Kimi bilimsel çalışmalar kısa sürede sonuçlansa da kimi çalışmalar yıllarca sürmekte hatta bir neticeye varmayan yarım çalışmalar da bulunmaktadır. Bu durumda bilim insanlarını diğer insanlardan ayıran özelliğin sadece zekası ve uzmanlık bilgileri olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Peki, bilim insanlarının ön plana çıkan özellikleri neler? Bilim insanlarının genellikle sahip olduğu özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
Bilim insanı;
Araştırmalar için meraklı ve isteklidir. Bu özellikleri, sonuca ulaşma sürecinde önemli rol oynar.
Çevresini gözlemleme yetenekleri diğer insanlara kıyasla daha üst seviyededir. Sadece olayları gözlemleyerek bile genellemelere ulaşabilir.
Bilimsel bir olay veya sorunun çözüm sürecinde gerekli olan istek ve kararlılığa sahiptir.
Akılcı ve gerçekçi davranarak insanlığa fayda sağlayabilecek konularda araştırma yapma eğilimindedir.
Çalışmalarından bir sonuç alıncaya kadar araştırmalarını sürdürür.
Gözlem ve deneylerinde uygun yöntemi belirleyebilir, elindeki yöntem ve materyali en iyi şekilde kullanabilir.
Şüpheci davranmak onu farklı kılan başka bir özelliktir. Üzerinde çalıştığı konu hakkında ortaya atılan fikirlerin etkisinde kalmayıp gözlem ve çalışmalarda bulunur.
Bir otoriteye bağlı kalmaz, tarafsızdır.
Diğer bilim insanlarının yaptığı çalışmaları takipte kalır ve literatür taraması yapar.
Bilimsel metodoloji yöntemini kullanarak yeni bir bilgi elde etmeye çalışan kişiler bilim adamı olarak nitelendirilir. Ya da sorular soran ve bu sorularına sistematik şekilde cevap üretmeyi amaçlayan kişidir. Diğer bir tanımla; bir probleme bilimsel şekilde çözüm üretmeye çalışanlara bilim insanı denir.
Bilim insanlarını diğer insanlardan ayıran özellikler sadece zeka ve uzmanlık bilgileri değildir. Bunlara ek olarak bazı kişisel özellikleri de bulunur. Yapı itibariyle daha meraklı, istekli, kararlı, akılcı, tarafsız çalışma ve iyi gözlem yapma kabiliyetleri ön plandadır.
Bilim adamı ifadesi ile bilim insanı ifadesi, birçok dijital kaynakta aynı tanımlamayı karşılamaktadır. “Bilim insanı” ifadesi, bilimle uğraşanlara özel bir isim gerektiğini düşünen William Whewell tarafından icat edilmiştir. Bilim insanları, yaptıkları bilimsel çalışmalarla evrenin bilinmezini anlayabilmemize katkı sağlar.
Bilim insanlarının çalışma alanları arasında biyoloji, kimya, fizik, jeoloji, astronomi, matematik, psikoloji, ekoloji, tıp, tarih, filozofi, sosyoloji, antropoloji ve diğer alanlarda araştırma ve keşifler yapmak sayılabilir.
Bilim insanlarının çalışmaları hayatımızın her alanında önemli etkileri olan faydalı buluşları, keşifleri ve geliştirmeleri ortaya çıkarmaya yardımcı olur. Bilim insanlarının çalışmaları teknolojinin gelişmesine katkıda bulunur, sağlık alanlarında daha iyi çözümler bulmamıza yardımcı olur ve daha çevreci bir yaşam sürmemiz için yeni fikirler üretir. Bilim insanlarının çalışmaları, hayatımızı daha kolay, daha zahmetsiz ve daha üretken hale getirebilir. Aynı zamanda, bilim insanlarının çalışmaları, insanlar arasındaki farklılıkların anlaşılmasına ve çözümlenmesine de katkıda bulunur.
Bilim insanlarının çalışmaları topluma çok sayıda fayda sağlamaktadır. Bunlar arasında; sağlık alanındaki gelişmeler, yeni teknolojilerin ortaya çıkması, verimlilik artışı, hava, su ve toprak kalitesinin iyileşmesi, toplumsal gelişme ve ilerleme, çevre koruma, ekonomik büyüme ve üretim gibi konular sayılabilir.
Bilim İnsanı Kavramına Genel Bakış:
Bilim insanı kavramı, doğal ve sosyal bilimler gibi birçok bilim dalında çalışan kişileri içermektedir. Bu kapsamda, farklı disiplinlere ait konuları inceleyen ve yenilikçi düşünce ve yöntemlerle bu alanlara katkıda bulunan araştırmacıların hepsine bilim insanı denilebilir.
Doğal Bilimlerde Çalışan Bilim İnsanları:
Doğal bilimler, fizik, kimya, biyoloji ve astronomi gibi alanları kapsar. Bu alanlarda çalışan bilim insanları, evrendeki doğal fenomenleri araştırır, teoriler geliştirir ve deneyler yaparak bilimsel bilgi birikimine katkıda bulunur.
Sosyal Bilimlerde Çalışan Bilim İnsanları:
Sosyal bilimlerde çalışan bilim insanları ise ekonomi, psikoloji, sosyoloji gibi disiplinlerde insan ve toplum üzerinde yapılan araştırmalara odaklanır. Bu araştırmalar sonucunda bireysel ve toplumsal düzeyde yaşanan olaylar ve etkileşimler incelenerek, çözüm önerileri sunulabilir.
Mühendislik ve Teknolojide Çalışan Bilim İnsanları:
Mühendislik ve teknoloji alanlarında çalışan bilim insanları ise, yenilikçi ve daha verimli olan teknolojik sistemler üzerine yoğunlaşır. Bu alandaki araştırmalar, yaşam kalitesini artırmayı amaçlayan ve günlük yaşantımızda kullandığımız ürün ve hizmetlerin geliştirilmesinde önemli roller üstlenir.
Matematik ve İstatistik Alanlarında Çalışan Bilim İnsanları:
Matematik ve istatistik alanlarında çalışan bilim insanları, teorik ve uygulamalı matematiksel yöntemler kullanarak çeşitli problem ve olaylara çözümler sunar. Bu çalışmalar, diğer bilim dalları için önemli bir temel oluşturur ve analiz ve tahmin yöntemleri konusunda katkı sağlar.
Tıp ve Sağlık Bilimlerinde Çalışan Bilim İnsanları:
Tıp ve sağlık bilimleri alanında çalışan bilim insanları, insan sağlığı ve hastalıklarla ilgili araştırmalar yaparak, öncelikle hastalıkların nedenlerini ortaya çıkarmaya çalışır. Bu bilgiler ışığında, yeni tedavi yöntemleri ve ilaçlar geliştirerek, insanlık için önemli gelişmeler sağlar.
Sonuç olarak, bilim insanı kavramı çeşitli alanlarda çalışan kişileri kapsamaktadır ve bu kişiler, topluma ve insanlığın gelişimine önemli katkılarda bulunur. Unutulmamalıdır ki bilim insanlarının çalışmaları sayesinde kültür, toplum ve yaşam kalitesinde büyük ilerlemeler kaydedilmiştir.
Bilim İnsanının Görev ve Sorumlulukları
Araştırma ve İnceleme
Bilim insanının temel görevlerinden biri, alanında sürekli araştırma ve inceleme yaparak bilgi birikimini artırmaktır. Bu sayede ilgili katılımcılara yeni ve güncel bilgi sunarak alanının ilerlemesine katkı sağlar.
Bilgi Paylaşımı ve Eğitim
Bilim insanı, elde ettiği bilgi ve deneyimleri, sözlü veya yazılı biçimde öğrenciler, akranlar ve toplumla paylaşmalıdır. Bu amaçla seminer, konferans ve eğitim programları düzenlemekte veya yazılı yayınlara katkı sunmaktadır.
Yeni Teknik ve Yöntemlerin Geliştirilmesi
Alanındaki gelişmeleri ve teknolojik yenilikleri takip eden bilim insanı, bu sayede yeni teknik ve yöntemlerin geliştirilmesine katkı sağlar. Sürekli gelişen bir bilim dünyasında, bu yeniliklerin öğrenilmesi ve geliştirilmesi önemlidir.
Bilimsel Etik Kurallarına Uyma
Bilim insanı, çalışmalarını yürütürken bilimsel etik kurallara sıkı sıkıya bağlı kalmalıdır. Bu kurallar, araştırmaların dürüstlük, tarafsızlık, saydamlık ve güvenilirlik ilkelerine uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlar.
Topluma Hizmet ve Ekonomik Fayda
Bilim insanının sosyal ve ekonomik sorumluluğu, topluma hizmet etmek ve çalışmalarıyla ekonomik değer yaratmaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmesi için bilim insanı, çalışmalarının toplumun ihtiyaçlarına yanıt vermesi, kaynakların verimli kullanılması ve ekonomik katma değer sağlanması açısından dikkatli davranmalıdır.
Sonuç olarak, bilim insanının temel görev ve sorumlulukları araştırma ve inceleme yapma, bilgi paylaşımı ve eğitim sağlama, yeni teknik ve yöntemlerin geliştirilmesine katkıda bulunma, bilimsel etik kurallara uyma ve topluma hizmet etme ve ekonomik fayda sağlama şeklinde özetlenebilir. Bu görev ve sorumluluklar, bilim insanının hem bilimsel alanda hem de genel olarak toplum için başarıya ulaşmasının temelini oluşturur.
Bilimsel Araştırmaların Toplumsal Katkıları
Bilim insanlarının yürütüğü bilimsel araştırmaların topluma ve bilim dünyasına birçok katkısı bulunmaktadır. Öncelikle, bilimsel çalışmalar sayesinde yeni teknolojiler geliştirilmekte, yaşam kalitesi ve hayat standardı yükseltilmektedir. Ayrıca, araştırmalar önemli hedeflerle ilerler ve insanlığın sorunlarını çözmeye yönelik önemli çözümler sunar.
Sağlık Alanında İlerlemeler
Sağlık alanında yapılan araştırmalar sayesinde, yeni tedavi yöntemleri ve ilaçlar geliştirilir, hastalıkların teşhis ve tedavisinde başarı oranı artar. Bu durum da insan yaşam sürelerinin uzamasına, kronik hastalıkların daha iyi kontrol altına alınmasına ve tıbbi sorunların toplum üzerindeki etkisinin azalmasına katkı sağlar.
Çevre ve Enerji Çözümleri
Bilim insanları, dünyamızın ve doğal kaynaklarının korunması için çözümler sunarken enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik çalışmalar gerçekleştirir. Bu çalışmalar, doğal çevremizi temiz tutmak ve dünya kaynaklarını sürdürülebilir bir biçimde yönetmek için gerekli olan ilerlemeyi sağlamaktadır.
Eğitim ve Bilgi Altyapısı
Bilimsel araştırmalar, eğitim ve bilgi altyapısı için de önemli katkılarda bulunur. Bu yolla, eğitim uygulamaları ve değerlendirmede kullanılan araçlar geliştirilir. Üstelik bilginin hızlı ve doğru yayılması, toplumun her kesimine bilgi ve eğitim erişiminin sağlanmasına yardımcı olur.
Ekonomik ve Sosyal Faydalar
Bilimsel çalışmalar, ekonomik ve sosyal faydalara da yol açmaktadır. Geliştirilen yeni ürünler ve teknolojiler sayesinde, iş gücü verimliliği, üretkenlik artışı ve ekonomik büyümenin gerçekleşmesi sağlanır. Bilgi birikiminin sürekli olarak paylaşılması, dünya genelinde işbirliği ve ülke ekonomisine katkı sağlar.
Sonuç olarak, bilim insanları tarafından sürdürülen araştırmaların topluma ve bilim dünyasına katkıları büyük öneme sahiptir. Araştırmalar ile sağlık, çevre, enerji, eğitim ve ekonomik alanlarda önemli gelişmeler elde edilmekte, gelişen toplum yapısı ve yaşam kalitesi artırmaktadır. Bu nedenle, bilimsel çalışmaların desteklenmesi ve kullanılması esastır.
Bilim İnsanının Kapsadığı Alanlar
Bilim insanı, bilimi araştıran ve geliştiren bireylerdir. Bilimsel disiplinlere göre alanları ayrılabilir. Fizik, biyoloji, matematik ve sosyal bilimler gibi pek çok farklı alanı kapsamaktadır. İşte başlıca bazı bilim insanı kapsadığı alanlar:
Fizik ve Matematik: Fizik ve matematik alanında çalışan bilim insanları, evrenin işleyişinin temel prensiplerini incelemek için kuantum mekaniği, genel görelilik teorisi ve karmaşık sayılar gibi kavramları kullanmaktadır.
Biyoloji: Biyologlar, canlılar üzerine yapılan araştırmaların disiplinler arası bir alanını temsil eder. Genetik, ekoloji, moleküler biyoloji ve paleontoloji gibi dallarda çalışan bilim insanları, doğadaki yaşam çeşitliliği ve süreçlerini incelemektedir.
Kimya: Kimya alanında çalışan bilim insanları, maddelerin yapılarını, bileşimlerini ve tepkimelerini incelemektedir. Bu disiplinde organik, inorganik, analitik ve fiziksel kimya gibi alt alanlar bulunmaktadır.
Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri: Bu alan, bilgisayar ve iletişim teknolojileriyle ilgili olarak, yazılım geliştirme, ağlar, veri analizi ve siber güvenlik gibi konuları kapsamaktadır.
Yer ve Uzay Bilimleri: Bu alanda çalışan bilim insanları, dünya ve diğer gök cisimlerinin bilinmeyenlerini ortaya çıkarmaya çalışan astrofizikçiler, jeologlar ve oşinograflar gibi disiplinlerde uzmanlaşmıştır.
Sosyal Bilimler: Sosyal bilimler, toplum, kültür ve insan davranışları üzerine yapılan çalışmaları içermektedir. Bu alanda çalışan bilim insanları arasında antropologlar, psikologlar, siyaset bilimciler ve sosyologlar bulunmaktadır.
Tıp Bilimleri: Tıp alanında çalışan bilim insanları, hastalıkların teşhis, tedavi ve önlenmesi ile ilgili araştırmalar yapmaktadır. Bu alandaki uzmanlar genellikle patologlar, epidemiyologlar ve farmakologlar gibi alt dallara ayrılmaktadır.
Sonuç olarak, bilim insanının kapsadığı alanlar oldukça geniş ve kapsamlıdır. Başarılı bilim insanları, alanlarına duydukları tutku ve merakla, insanlığa büyük katkılar sağlamaktadır.
Bilim İnsanlarının Hayatımıza Katkıları
Toplumun en değerli bireyleri olarak kabul edilen bilim insanları, hayatımızın karanlıklarına nasıl ışık tutarlar? Bu soruya verilebilecek birinci cevap kuşkusuz ki, bilim insanları sayesinde gerçekleştirilen keşifler ve icatlarla yaşamımız kolaylaşmaktadır. Günümüzde işlerimizi kolaylaştıran teknolojiye sahip oluşumuz ve sağlık sorunlarına hızlı çözümler bulup sağlığımızı daha sürdürülebilir hale getirebilmemiz gibi ilerlemeleri, bilim insanlarının araştırmalarına borçluyuz.
Bilim İnsanının Tanımlanması ve Önemi
Bilim insanı; bilimle ilgilenen, bu alanda çalışmalar yapan ve bilgiyi arttırmayı amaçlayan kişidir. İngiliz filozof ve bilim tarihçisi William Whewell; 'Bilim insanı: dünü değiştiren, bugünü şekillendiren ve yarını tasarlayandır.' ifadesi ile güzel bir tanım sunar. Bu tanım kapsamında, bilim insanları hem geçmişteki bilgiyi anlamamıza yardımcı olur, hem de gelecekte başarılı bir toplum yaşamı için önemli çalışmalara öncülük eder.
Farklı Disiplinlerde Bilim İnsanları
Bilim insanları, fiziksel ve matematiksel alanların yanı sıra sosyal alanlarda da önemli araştırmalar yaparlar. Bu sayede toplumun değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için gerekli olan bilgiye ulaşarak hayatımızın çeşitli yönlerine ışık tutarlar. Bu araştırma ve çalışmaların sonucunda, eğitim, ekonomi, siyaset ve sosyal hizmetler gibi alanlarda büyük ilerlemeler kaydedilir.
Cinsiyetçilikten Uzak Bir Yaklaşım
Bilim insanı ve bilim adamı terimleri aynı anlamları karşılamak için kullanılırken günümüzde, bilim insanı ifadesi cinsiyetçiliği örtbas ederek bir anlam iyileştirmesi yapmak amacıyla tercih edilmektedir. Bilim dünyasında artık kadınlara ve erkeklere eşit fırsatlar sağlandığı göz önünde bulundurularak, bilim insanı kavramıyla toplumun daha kapsayıcı ve adil bir yapıya ulaşması amaçlanmaktadır.
Sonuç olarak, bilim insanları hayatımızın karanlıklarına ışık tutarak toplumun yaşam standardını ve bilgi birikimini artıran değerli bireylerdir. Onların çalışmalarına, keşiflerine ve icatlarına olan minnettarlığımızı ifade etmek için de bilim insanı terimini kullanarak herkesi kapsayıcı ve adil bir dil kullanmaktayız.
Bilim İnsanı Teriminin Tarihçesi
Bilim insanı terimi, 1833 yılında İngiliz filozof ve bilim tarihçisi William Whewell tarafından icat edildiği kabul edilir. Whewell, bilimin yetiştiricilerini tanımlamak için böyle bir terime ihtiyaç duyduklarını ifade etmiştir. Ancak, bilim insanı terimi ile birlikte bilim adamı terimde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu terimlerin Türkçe karşılıkları ise bilim kadını, bilim adamı, bilgin, alim, bilge gibi ifadelerle karşılaşabileceğiniz anlamları içerir.
Bilim ve Bilim İnsanlarının Alanları
Bilim, bir konu hakkında gerçekçi bilgi edinmek adına yöntemli araştırma süreçlerini içinde barındıran bir alanı kapsar. Fiziksel ve matematiksel alanlarda olduğu gibi sosyal alanlarda da gerçekleştirilebilir. Bugün, teknolojik ilerlemeler ve sağlık alanındaki gelişmeler gibi pek çok alanı, bilime borçluyuz. Bilim insanları ise, bu ilerlemelerin ve bilimin önemini ortaya çıkaran kişilerdir.
Bilim İnsanı Tanımının Önemi
Bilim insanı tanımı, hayatımızın karanlıklarına ışık tutan ve toplumun en değerli bireylerinden kabul edilebilir. Bu nedenle, 'Bilim insanı ne demek?' Sorusuna verilebilecek en güzel cevaplardan biri 'Bilim insanı: dünü değiştiren, bugünü şekillendiren ve yarını tasarlayandır' şeklinde ifade edilebilir.
Cinsiyetçilik ve Terimin Kullanımı
Bilim insanı ve bilim adamı terimlerinin kullanımındaki fark, günümüzde artan cinsiyet eşitliği bilincine bağlı olarak meydana gelmiştir. Eski dönemlerde, bilimle uğraşanların çoğunluğu erkek olduğu için bilim adamı terimi daha yaygın kullanılırken, günümüzde kadınlar da bilim dünyasında yer almaya başlamıştır. Bu nedenle, bilinçli insanlar cinsiyetçilikten uzak durmak adına bilim insanı terimini kullanmayı tercih etmektedirler.
Sonuç olarak, bilim insanı ve bilim adamı terimleri aslında aynı anlamı taşımakla birlikte, cinsiyet eşitliği bilincinin artmasıyla birlikte tercih edilen ifadelerde değişiklik meydana gelmiştir. Bu değişiklik, cinsiyetçiliği örtbas etmek ve anlam iyileştirmesi sağlamak amacıyla gerçekleştirilen bilinçli bir tercihtir.
1989 Aralık doğumdur. İskenderun/ Hataylıdır. Konya Necmettin Erbakan üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Öğretmenliği (BÖTE) bölümünden mezun olmuştur. 2019 yılında Anadolu Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümüne başlamıştır, halen devam etmektedir. Yüz yüze İş güvenliği, online olarak içerik editörlüğü eğitimleri almıştır. Dijital İllüstratör çizimleri yapmakta ve yazar olarak çalışmaktadır.
Bilimi Anlatmamıza Yardım Edin!
Her ay milyonlarca bilimsever, Evrim Ağacı olarak karmaşık bilimsel konuları basitçe anlatmamızdan ve ülkemizde bilim anlatıcılığını geliştirmeye yönelik yaptığımız kapsamlı çalışmalarımızdan faydalanıyor. Bütçenize zarar vermeden, aylık veya tek seferlik sadece 20₺ gibi miktarlarda bize destek olarak bu çabalarımızı destekleyebilir, Türkiye'de bilim okuryazarlığını güçlendirmemize katkı sağlayabilirsiniz.
Destek Ol
Neden Destek İstiyoruz?
nest...