Bir Sefilenin Evrak I Metrukesi

Bir Sefilenin Evrak-ı Metrukesi Kısa Özet

“Sizi hem gönlüm hem gözüm arıyor. Gönlüm hissiyat-ı rekabetten müteezzi, gözüm cemalinizden mahrum. Şimdi odanızdayım. Fakat siz yoksunuz. Bu yokluk beni mahvediyor. Şu hâlin nâtık olduğu tenhaî, beni nelere sevk etti… Bunlar nâkâbil-i icradır. Beni ne derece zalimane bir surette aldatmış olduğunuzu biliyorsunuz a. Artık safiyet-i kalbinize inanamayacağım. Ne feci his! Siz beni terk ettiğiniz hâlde ben sizi terk edemiyorum. Arıyorum, bulamıyorum.” 

Matbuat hayatımızın en renkli simalarından ve Türkçenin en önemli fıkra yazarlarından olan Ahmet Rasim’in çeşitli metinlerinden oluşan bu seçki, dönemin atmosferini özgün diliyle okuyucularla buluşturuyor. Ahmet Rasim’in on dokuzuncu yüzyıl sonunda kaleme aldığı eserlerden kurmaca özelliği taşıyanlar melodram rengi ve dokusuyla karşımıza çıkarken kurmaca dışı metinler dönemin sosyal hayatını geniş bir perspektifle değerlendirme imkânı sunuyor. Kurmaca seven okurları aşk, evlilik ve tutkuyu hissedecekleri metinler beklerken fıkra özelliği taşıyan metinler de Osmanlı’da kadının ve bir kurum olarak ailenin nasıl yapılandığını gündelik hayat pratikleri üzerinden incelemek isteyen dönem araştırmacıları için eşsiz malzeme vaat ediyor.

“Sizi hem gönlüm hem gözüm arıyor. Gönlüm hissiyat-ı rekabetten müteezzi, gözüm cemalinizden mahrum. Şimdi odanızdayım. Fakat siz yoksunuz. Bu yokluk beni mahvediyor. Şu hâlin nâtık olduğu tenhaî, beni nelere sevk etti… Bunlar nâkâbil-i icradır. Beni ne derece zalimane bir surette aldatmış olduğunuzu biliyorsunuz ya. Artık safiyet-i kalbinize inanamayacağım. Ne feci his! Siz beni terk ettiğiniz hâlde ben sizi terk edemiyorum. Arıyorum, bulamıyorum.” Matbuat hayatımızın en renkli simalarından ve Türkçenin en önemli fıkra yazarlarından olan Ahmet Rasim’in çeşitli metinlerinden oluşan bu seçki, dönemin atmosferini özgün diliyle okuyucularla buluşturuyor. Ahmet Rasim’in on dokuzuncu yüzyıl sonunda kaleme aldığı eserlerden kurmaca özelliği taşıyanlar melodram rengi ve dokusuyla karşımıza çıkarken kurmaca dışı metinler dönemin sosyal hayatını geniş bir perspektifle değerlendirme imkânı sunuyor. Kurmaca seven okurları aşk, evlilik ve tutkuyu hissedecekleri metinler beklerken fıkra özelliği taşıyan metinler de Osmanlı’da kadının ve bir kurum olarak ailenin nasıl yapılandığını gündelik hayat pratikleri üzerinden incelemek isteyen dönem araştırmacıları için eşsiz malzeme vaat ediyor.

Thesis Type: Postgraduate

Institution Of The Thesis: Marmara Üniversitesi, Turkey

Approval Date: 2005

Thesis Language: Turkish

Student: Serkan Kaya

Supervisor: MUHAMMET GÜR

Ahmet Rasim, İstanbul'da doğmuştur. Babası o doğmadan annesini terk ettiği için çocukluğu maddi sıkıntılar içinde geçmiştir. Darüşşafaka'yı bitirdikten sonra iki yıl Posta ve Telgraf Nezareti'nde memurluk yapmış, daha sonra gazeteciliğe başlamıştır. 1927'de milletvekili seçilmiş, 1932'de ölmüştür. Birçok edebi türde eser vermesine rağmen, dönemin İstanbul hayatının ayrıntıları üzerinde durduğu fıkralarıyla tanınmıştır. Hikaye ve romanlarında Ahmet Mithat Efendi'nin etkileri görülür. Hikayelerinde, kurguyla doğrudan ilgisi olmayan bilgiler verdiği gibi, okuyucuyla sohbet havası oluşturmak için hikaye kişisiymiş gibi varlığını hissettirdiği görülür. Hikayelerde kötü karakterler cezalandırılarak ahlâki dersler verilir. Afife'de gelinlik çağa gelen bir genç kızın evlilik hazırlıkları yapması, evlenmesi ve sonunda mutluluğa ulaşması anlatılır. Belki Ben Aldanıyorum, Mehâlik-i Hayat, Tecarib-i Hayat ve Meyl-i Dil hikayelerinde gayr-ı meşru ilişkilerin hem aile kurumunu yıprattığı hem de insanlara felaket getirdiği anlatılır. Bir Sefilenin Evrak-ı Metrukesi yirmi mektuptan oluşan ve sonu trajik biten bir aşk hikayesidir. İhenet-i Aşk hikayesi ise tercüme bir hikayedir. Aldatma konusu üzerine kuruludur. Sonu trajik biter. Ahmet Rasim, bu hikayelerde deyimlere sık yer vermiştir. Hikayelerde ayrıca günümüzde kullanılmayan "iri iri bir şeyler mırıldanmak" ve "efkarına âdi perişanlık vermek" gibi günümüzde kullanılmayan bazı ifadeler de vardır. Eserlerinde çok sayıda kelime kullanmıştır. Bu çalışmamın amaçlarından biri de Ahmet Rasim'in kelime kadrosunu tespit etmektir. Ele alınan hikayelerde geçen yaşamış kişilerle ilgili bilgiler çalışmanın sonunda, bibliyografya kısmından önce verilmiştir. Ahmet Rasim was born in Istanbul. All his childhood passed in financial difficulties because his father had abandoned his mother before Ahmet was born. After finishing the school Darüşşafaka, he has worked in the Ministry of Post and Telegraph for two years and then he began to work on journalism. He was elected as a member of parliament in 1927 and died in 1932. Although he had many works in different literary kinds, he was mostly know with his short articles which were about the details of life in İstanbul in those times. In his stories and novels, the effects of Ahmet Midhat Efendi are seen. In his stories, sometimes he give information which were not directly related to the fiction and sometimes he made himself be felt to the readers as one of the characters in the story, to create an atmosphere of a nice conversation with the readers. In the short stories, the bad characters are punished to give moral lessons to the readers. In Afife a young woman is told, who was getting prepared for her wedding and who got married and reached happiness in the end. In the stories Belki Ben Aldanıyorum, Mehalik-i Hayat, Tecarib-i Hayat and Meyl-i Dil it is told that the illegitimate relationships wear the trust for the benefit of the family out and also they bring great misfortune to the people. Bir Sefilenin Evrak-ı Metrukesi is composed of twenty letters and it is a love story that has a tragical end. The story İhanet-i Aşk is a translation which is established on the theme of betrayal and it ends tragically. Ahmet Rasim, in these stories, uses idioms very often. In addition, there are some expressions in his stories which are not used nowadays such as "whispering some words loudly" or "giving fairly disorder to the thoughts". In his works, he used plenty of different words. One of the goals of this study is also to demonstrate Ahmet Rasim's words list. The information about the real people who were told in the stories of which are studied on this thesis, are given in the end before the bibliography.