Bir TV kanalında,tavuklarla ilgili yapılan programı izlerken,sunucu, ilgili kişiye şöyle sordu; tavuk günde iki kere yumurtlar mı? Soru karşısında ilgili kişi net ve doyurucu bir cevap veremeyince, toplum içinde çokça sorulan ve bir şehir efsanesine dönen bu konuyu, yumurta sektörünün yakinen içerisinde bulunan biri olarak yazma gereği hissettim.
Çünkü; bir çok kez aşağıda ki söylenen cümlelere şahit oldum;
-Bizim tavuk günde iki kere yumurtluyor.
-Tavuk çiftliklerinde geceleri de lambalar yanıyormuş ve tavuklar iki kere yumurtluyormuş.
-Hepsi değil ama bazı tavuk ırkları günde iki kere yumurtlar.
-Tavuklara ilaç veriyormuşsun iki kere yumurtluyormuş.
Aslında hepsi birer şehir(ya da köy) efsanesi.
Derseniz ki bu kadar yoğun ve karışık bir ülke gündemi varken başka konu bulamadın mı? İşte tam da bu yüzden böyle bir konuyla ilgili yazı kaleme almak monash.pw ben yazarken,hem de siz eğer okumaya değer görür de okursanız, biraz olsun kafamızı başka şeylerle meşgul edelim diye düşündümonash.pw uzattım galiba, izninizle konuya başlayayım.
ÜZÜM SALKIMINDAN BİR YOLCU AYRILIR
Tavuklarda yumurtalık ortalama küçük yumurta hücresini taşıyan bir üzüm salkımına benzer. Yumurtalar kılcal kan damarları ağı ile sarılı bir zar kese içinde yer alımonash.pw ilk hallerine ''folikül'' denir. Foliküller uygun büyüklüğe ulaştığında yumurtalıktan ayrılarak yurmurta kanalına düşerler.
YOLCULUK BAŞLIYOR
Yumurta kanalı tavuklarda yaklaşık 75 cm uzunluğundadır ve beş bölümden oluşur. Hücre olarak başlayan ve yumurta olarak noktalanan bu mucizevi yolculuk bu kanalda gerçekleşir.
İlk bölüm olan ''infindibulum'' da yumurta hücresi ince bir zarla kaplanır ve burada kalış süresi yaklaşık 15 dakikadır.Döllenme de bu bölümde gerçekleşir. (Eğer horoz mevcut ise)
İkinci bölüm olan ''magnum'' da yumurta yaklaşık 3 saat bekler ve katı tabakanın %45'i sentezlenir.
Üçüncü bölüm ''istmus''dur. Kabuk altı zarları ve %10'luk katı tabaka sentezlenir ve bekleme süresi yaklaşık 1,5 saattir.
Dördüncü ve en önemli bölüm''uterus''tur. Geri kaln %45'lik katı tabaka senteziyle kabuk oluşur. Yumurta, normal şeklini aldığı bu bölümde yaklaşık 20 saat bekler.
Artık tam anlamıyla hazır hale gelen yumurta,dışarı atılmak için beşinci ve son bölüm olan ''kloaka''ya geçer. Burada bir kaç dakika bekledikten sonra nemli, parlak ve tertemiz bir biçimde dünyaya merhaba der. Bilinenin aksine yumurta tavuktan temiz bir şekilde çıkar, organik ya da köy yumurtası diyerek aldığımız yumurtaların kirli oluşu, tavuğun yumurtladığı yerin pis oluşundan kaynaklanır veya satıcının bilinçli olarak kirletmesinden.
CEVAP
Dikkatli okuyanlar cevabı çoktan bulmuşlardır. Evet, bir yumurtanın tam anlamıyla oluşabilmesi için gereken yaklaşık zaman en az 24 saattir ve bu süre 36 saate kadar da çıkabilir. Günümüzde hiç bir tavuk günde iki kere yumurtlayamaz. Bu imkansızdır. Yumurta oluşum sürecinin minimum 24 saat olması, bir tavuğun her gün yumurtlaması anlamına da gelmez, bu süre bir yumurtanın oluşumu için ihtiyaç duyulan zamanı gösterir. Hiç bir tavuk ırkı her gün yumurtlamaz. Günümüzde en verimli tavuk ırklarının bile yıllık yumurta verimleri iyi bakıldığında (özellikle kafes sistemlerde) yumurtadır.
Yumurta,insan için olmazsa olmaz bir gıda maddesidir ve protein, yağ, vitamin ve minarel gibi ana besin öğelerini yoğun olarak barındırır. Her ne kadar kapalı kafes sistemleri içerisinde tavuklar esaret altında tutularak, endüstriyel yumurta üretim tekniklerine karşı olup onaylamasam da, bu durum yumurtanın mucizevi olduğu gerçeğini değiştirmez.
Özel ilgi alanıma girdiği için, yumurta konusunda her türlü sorularınızı benimle paylaşabilirsiniz. Bilgim çerçevesinde cevaplamaya çalışırım.
Saygı ve sevgi ile 22 EYLÜL / Özkan SARI
Ataks tavuklar, kümes hayvanlarnn verimli ve az maliyetli bir ekilde yetitirilebilmesi için ylnda açlan Tavukçuluk Aratrma Enstitüsü (TAE) kapsamnda yaplan ylnda yaplan slah çalmalar sonucunda Türkiye adna tescillenmitir. Bu tavuk türü salma olarak yetitirildiinde oldukça verimli bir yumurta üretimi gerçekletirmektedir. Ataks tavuklar dayankl bir tür olduundan çeitli hastalklara kar dirençli ve 3 yl boyunca yumurta üretimini devam ettirebilir. Ataks tavuklarnn bakmnda steril bir ortamda kaliteli yemler ve bol oksijenli bir ortam oldukça önemlidir. Bu sayede üst düzey bir verim salanabilir. Ataks tavuklarnn bir dier özellii ise safkan olmalardr. Bu tavuklarn melezletirilmesi yumurtadan alnacak verimi yar yarya azaltr. Bu yüzden tavuk yetitiriciliinde safkan ataks tavuklar önerilir.
Ataks tavuklar genellikle salma olarak beslenir. Bakld artlara göre farkl özellikler gösterseler de temel olarak tad özellikler u ekilde sralanabilir:
Doal ortamlarnda büyütülen ve safkan olan atak tavuklar, hafta içerisinde yumurtlamaya balar. Kapal kümeslerde büyütülen tavuklar ise hafta aralnda yumurtalamaya balamaktadr. Ataks tavuk yumurta verimi, tavuklar serbest gezinirken beslendiklerinde bir yl içerisinde arasnda yumurta üretimi gerçekletirir. Suni yem olarak beslenen tavuklar ise ylda aralnda yumurta üretimi yaparlar. Ataks tavuk yumurta verimi için önemli olan nokta salma olarak yetitirilen tavuklarn yumurtalar daha kaliteli ve besleyici olur.
Salma olarak beslenen tavuklar, yl içerisinde aras yumurta üretimi yapar. Tavuklar suni yem ile beslenirse aras daha fazla bir yumurta üretiminden bahsedilebilir. Ancak, bu yumurtann kalitesi açsndan da deiiklik gösterir. Salma olarak beslenen tavuklarn yumurtalar daha besleyici ve kalitelidir.
Ataks tavuk yetitirmek isteyenlerin dikkat etmesi gereken baz unsurlar bulunur. Örnein birçok tavuk yetitiriciliinde olduu gibi beslenme ve tavuun büyüdüü ortam oldukça önemlidir. Ataks tavuklarnn yumurtalarndan en üst seviye verim alnabilmesi için tavuklarn salma olarak baklmas gerekir. Bu ekilde baklan tavuklarn yumurtalar daha dolu ve kaliteli olacaktr. Salma yöntemiyle beslenen tavuklara ek besin verilip, yumurta says arttrlabilir. Salma yöntemiyle yetitirilen tavuklarn yumurtalar, bütün türlerde daha verimli olmaktadr.
Ataks tavuk yetitirmek isteyenlerin mutlaka safkan ataks tavuklar yetitirmeye dikkat etmesi gerekir. Melezletirilmi tavuklarn yumurtalar, safkan atakslara göre daha az verimli olacaktr. Bununla birlikte melez tavuklar, ataks tavuunu dayankl ve güçlü klan özelliklerinden yoksun olacaktr. Ataks tavuklarnn çiftlik içerisinde birlikte beslenmesi, bölünerek daha küçük ortamda beslenmelerinden daha verimli olacaktr.
Tüy dökme, endielenilmemesi gereken bir doal süreçtir. Genellikle tavuklarn tüyleri yumurtlama ilemi bittiinde dökülmeye balar ve bu çok normal bir süreçtir. Tüyler mevsim geçilerinde, özellikle sonbahar mevsiminde günelenme imkannn azalmaya balamasyla, tüylerin fazlalat dönemlerde hassaslap dökülebilir. nsanlar rknda da benzer bir durum bulunur. Yl içerisinde yaanan mevsim geçilerinde ortaya çkan dönemsel hastalklar örnek verilebilir.
Ataks tavuklarnn bakmnda dikkat edilmesi gereken noktalar aadaki gibidir:
Ataks tavuklar bir günde gram aras yem yiyebilirler. Erikin tavuklar ise aras yem tüketimi yapabilirler. Bu durum tavuun itahna göre deiiklik gösterebilir. Tavuklarn yeterli beslendiinden emin olunmaldr. Bununla birlikte ya yapc besinlerden uzak durulmaldr.
Ataks tavuklar 21 gün civarnda bir kuluçka döneminden geçerler. Bu kuluçka süresinden sonra gün kadar yumurtlamazlar. Bu süreçte, her annede yaanan bir üçgüdüyle birlikte yavrularna bakacaktr.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ