Solunum yolları ile ilgili bir hastalığınız olduğunda öksürük gelişebilir. Bu da beraberinde balgamı getirebilir. Balgam boğazınızda ya da ciğerlerinizde olabilir. Solunum yollarınızda biriken ve tiksinti uyandıran balgamın neden olduğunu merak edebilirsiniz. Bu yazıda “balgam neden olur?” ve “balgama ne iyi gelir?” gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.
Balgam, özellikle ciğerlerinizden öksürdüğünüzde gelen, içeriğinde çoğunlukla su, tuz ve antikorlar olan jölemsi bir sıvıdır. Burundan gelen mukus (sümük olarak bilinir) ile karşılaştırıldığında balgam, daha kalın ve yapışkan bir görünüme sahiptir. Her nefes alışınızda aslında toz, alerjen, kalıntı ve virüsleri vücudunuza çekmiş olursunuz. Hava yollarınızdaki balgamın amacı, bu maddelerin her birini hapsetmektir. Sonra bu mukus, alt solunum yolları olan soluk borusu, bronşlar ve akciğerlerden atılır. Aslında bu yapışkan madde, mikropları ciğerlerinizden uzak tutmaya çalışır.
Boğazda oluşan mukus ile balgam, birbirlerinin yerine kullanılsa da aynı şey değildir. Sıvı daha inceyse, burun ve sinüslerden geliyorsa bu mukustur. Boğazınızdaki sıvı, daha kalın ve daha yapışkansa bu balgamdır.
Vücudun belirli bir miktarda ihtiyaç duyduğu bu yapışkan sıvının aşırı üretilmesinin bazı nedenleri vardır. Bunlardan en yaygın neden; soğuk algınlığı gibi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı bağışıklık sisteminin verdiği tepkidir. Bağışıklığınız, soğuk algınlığı ile savaşırken daha fazla mukus üretir. Bazen de alerjik bir reaksiyon veya solunum yollarındaki bir tahriş sebebiyle balgam oluşur. Bunların da yaygın olarak nedenleri sigara içmek ve alerjenleri solumaktır. Astım hastaları, öksürmekten daha çok balgam çıkarırlar. Bu ciddi bir duruma işaret edebilir. Balgam, ciğerlerde bulunan küçük tüycükler sayesinde maddeleri ciğerlerden uzaklaştırmak için hareket eder. Yapışkan madde, yukarı doğru çıkar ve boğaz balgamına dönüşür. Buna mukosiliyer temizleme denir.
Boğazınızda her sabah balgam olduğunu hissedebilirsiniz. Gece boyunca daha az hareket etmeniz ve uyku pozisyonu almanız halinde balgam, boğazınızda ve ciğerlerinizde birikebilir. Sabah, hareket etmeye başladığınızda o da dağılır ve hareket etmeye başlar. Gece boyunca biriken balgamı, vücut öksürerek dışarı atmak ister. Aşırı alkol alımı da balgama neden olabilir. Ciğerler, günde yaklaşık 100 mililitre mukus üretir ama bu fark edilmez. Bunun fark edildiği zamanlar genellikle hastalık dönemleridir.
Balgam yeşil ya da sarı renkliyse bu, enfeksiyon olduğunun işaretidir. Bu renk, enfeksiyonla savaşan beyaz kan hücrelerinin ürettiği enzimden kaynaklanır. Kalın balgam, bir haftadan uzun süre devam ederse bu, viral enfeksiyonun bakteriyel bir enfeksiyona döndüğünün göstergesidir. Sinüs enfeksiyonları, zatürre ve bronşit gibi durumlarda bu rengi alır.
Balgam şeffaf, açık renkteyse bu, basit soğuk algınlığı ya da alerjik rinit gibi alerjilerin neden olduğu bir balgamdır. Çünkü alerjiler, mukus zarlarını histamin üretmesi için tetikler ve bu da hücrelerin daha fazla mukus üretmesine neden olur. Anti-histamin ilaçlar almak bu balgam üretimini durdurabilir.
Uzun süreli balgam oluşma durumu bazı hastalıklar nedeniyle görülür. Bunlar; kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kistik fibroz ve astım gibi hastalıklardır.
Balgam kahverengi bir görünüme sahipse bu, bakteriyel zatürre, KOAH, kistik fibroz gibi hastalıkların apse yapmasından kaynaklanır.
Balgam beyaz renkli ise bu, viral bir enfeksiyon tarafından tetiklenir, bakteriyel bir enfeksiyona dönüşürse sarı ve yeşil renk alabilir. Kalp yetmezliği, kronik reflü, KOAH gibi sebepler bu balgama neden olabilir.
Siyah renkli balgam ise kömür, is gibi şeylerin solunmasıyla oluşur. Sigara nedeniyle de karşılaşılır. Bazen kistik fibroz hastaları ve kömür işçilerinde görülür.
Balgam kırmızı veya pembe renkteyse bu tıbbi olarak değerlendirilmelidir. Verem (tüberküloz), kalp yetmezliği, zatürre, pulmoner emboli (akciğerdeki kan pıhtıları) ve akciğer kanseri gibi hastalıkların habercisi olabilir.
Kahverengi, pembe/kırmızı ve siyah renkli balgam görülürse vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir. Üstelik kilo kaybı, yorgunluk ve öksürük eşlik ediyorsa acilen doktora danışılmalıdır. Balgamınız kalınsa ve düzelmiyorsa, ateşiniz 38 derecenin üzerindeyse yine doktora gidilmelidir.
“Balgam nasıl geçer?” diye düşünüyorsanız, balgama iyi gelen birkaç basit öneriyi uygulayabilirsiniz. Bunlar şöyle sıralanabilir:
Balgamı atmanız için burnunuzdan destek alabilirsiniz. Ağzınızı kapatıp burnunuzdan nefes alın. Dil ve boğaz kaslarınız ile fazla balgamı tutabilirsiniz. Havayı ve tükürüğü ileri doğru iterken dilinizde bir U şekli oluşturun ve balgamı lavaboya tükürün.
Balgamı bu teknikle atmanız doğrudur. Ancak balgamı atmak için hızlandırıcı birtakım uygulamalar yapabilirsiniz. Balgamı daha kolay atmak için öncesinde balgam söktürücü içip balgamı yumuşatabilirsiniz. Yine aynı şekilde bal ilave ettiğiniz bir bitki çayı içmek de balgamı yumuşatarak daha kolay atmanızı sağlayabilir. Sıcak bir duş almanız da balgam atmanızı hızlandırabilir. Zencefil, zerdeçal, karabiber, limon ve balı karıştırarak hazırlayacağınız bir karışım yine balgam atmanızı kolaylaştırabilir. Bu tür bir macun karışımı aynı zamanda iyileştirici bir etki de sağlayabilir. Tahriş olan boğazınızda rahatlama yaratabilir.
Doğal yollarla balgam sökülmesi için esansiyel yağlardan yararlanabilirsiniz. Anti-bakteriyel ve anti-inflamatuvar olabilen bu yağlar, sinüslerde rahatlama sağlayabilir. Uçucu yağı suya damlatarak buhar banyosu yapabilir ya da göğsünüze sürebilirsiniz. Tıkanıklığa yardımcı olabilecek bazı bitkisel yağlar şunlardır:
Ancak bu uçucu yağları kullanmadan önce mutlaka doktora sorun. Su içmenin yanında su ile gargara yapmak da balgam söktürebilir. Yine tuzlu su ile gargara yapmak balgamı gevşetebilir. Balgamı önlemek için bağışıklığınızı güçlü tutarak enfeksiyonlardan korunun.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Yayınlanma:
Balgam, rahatsız edici bir durum olasa da solunum sistemi için hayati öneme sahiptir. Peki balgam (mukus) nedir? Balgam neden olur? Balgam tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz…
BALGAM NEDİR?
Balgam, vücutta birçok astar dokusu tarafından üretilen normal, kaygan ve lifli bir sıvı maddedir. Vücut fonksiyonu için önemlidir ve kritik organların kurumasını önlemek için koruyucu ve nemlendirici bir tabaka olarak hareket eder. Mukus ayrıca toz, duman veya bakteriler gibi tahriş edici maddeler için bir tuzak görevi de görür. Enfeksiyonlarla mücadele etmek için antikorlar ve bakteri öldürücü enzimler içerir. Mukus, vücudun birçok bölgesinde, çok sayıda organın astar dokularında mukus bezleri ile üretilir. Bunlar;
– Akciğerler,
– Sinüsler,
– Ağız,
– Boğaz,
– Burun, ve
– Gastrointestinal sistemdir.
Balgam yapışkandır, böylece toz, alerjen ve virüsleri yakalayabilir. Sağlıklı olduğunuzda, mukus zayıf ve daha az fark edilir. Hasta olduğunuzda veya çok fazla partiküle maruz kaldığınızda, balgam kalınlaşabilir ve bu yabancı maddeleri yakaladığı için daha belirgin hale gelebilir.
Balgam, rahatsız edici bir durum olasa da solunum sistemi için hayati öneme sahiptir. Mukus, ağız, burun, sinüsler, boğaz, akciğerler ve gastrointestinal sistem hatları için son derece faydalıdır. Ancak balgam, burun ve göğüs tıkanıklıklarına, diğer yandan da, şiddetli öksürüklere neden olabilmektedir. Bu durumdan kurtulmak için, bazı doğal ilaçlar ve reçetesiz ilaçlar size yardımcı olabilir. Ancak bu konuda öncelikle bir doktora danışmanızda yarar var.
İlginizi ÇekebilirÖksürük nasıl geçer? İşte öksürüğü kesen tedavi yolları...BALGAM NEDEN OLUR?
Soğuk algınlığı, grip ve sinüzit gibi solunum yolu enfeksiyonları, artan mukus üretiminin ve mukusun neden olduğu öksürüğünün yaygın nedenleridir. Alerjik reaksiyonlar, mukus üretiminin artabileceği başka bir nedendir. Balgamın diğer nedenleri şunlardır:
– Boğaz enfeksiyonu
– Bademcik iltihabı
– Larenjit
– Mononükleoz
– Krup hastalığı
– Sigara içmek
– Hava kirliliği
– Kimyasal uçucu maddeler
– Gebelik
– Anksiyete
Hastalıkların ve rahatsızlıkların yanı sıra, aşırı balgam üretimine bazı gıdaların da sebep olduğu bilinmektedir. Bunlar:
– Süt
– Yoğurt
– Tereyağı
– Peynir
– Dondurma
– Soya ürünleri
MUKUS VE BALGAM ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Balgam, özellikle aşırı mukus üretildiğinde ve öksürüldüğünde, solunum sistemi tarafından üretilen mukozaya atıfta bulunmak kullanılan terimdir. Bir enfeksiyon sırasında, mukus, enfeksiyondan sorumlu virüsleri veya bakterileri ve vücudun bağışıklık sisteminin (beyaz kan hücreleri) enfeksiyonla savaşan hücrelerini içerir.
Balgamın kendisi tehlikeli değildir, ancak büyük miktarlarda bulunduğunda, hava yollarını tıkayabilir. Balgam genellikle öksürük ile dışarı atılır ve bu genellikle burun tıkanıklığı, burun akıntısı ve boğaz ağrısı gibi belirtilerle birlikte görülür.
İlginizi ÇekebilirBurun akıntısı nasıl geçer? Burun akıntısının nedenleri ve tedavisi…MUKUS VE BALGAMIN FARKLI RENKLERİ NE ANLAMA GELİYOR?
– Birçok hastalığa eşlik eden kalınlaşmış mukus genellikle normal, berrak, ince mukus ile karşılaştırıldığında daha koyu ve sarı renklidir.
– Yeşilimsi mukus, mukusun enfeksiyonla mücadele eden beyaz kan hücrelerini içerdiği anlamına gelir.
– Kahverengimsi mukus, özellikle de burun içi tahriş olmuş veya yaralanmış ise, üst solunum yolu enfeksiyonları ile sık görülür.
– Mukusdaki az miktarda kan normal olsa da, aşırı kanama varsa bir sağlık uzmanına görünmelisiniz.
AŞIRI BALGAM NE ZAMAN SORUN OLUR?
Aşırı mukus nadiren ciddi bir tıbbi sorun olmakla birlikte, özellikle sinüsleri bloke ettiği veya öksürük nöbetlerine neden olduğu zaman rahatsızlık verici ve rahatsız edici bir durumdur. Kalınlaşmış mukus ve aşırı balgam üretimi, aşağıdakiler dahil olmak üzere pek hoş olmayan semptomlara neden olur:
– Burun akması,
– Burun tıkanıklığı,
– Boğaz ağrısı,
– Sinüs başağrısı ve
– Öksürük.
BALGAM TEDAVİSİ
Balgamın altında yatan nedenler ise genellikle antibiyotikler, diğer ilaçlar ve solunum yolu tedavi yöntemleriyle tedavi edilebilmektedir. Bazı durumlarda ameliyat da gerekli olabilir. Balgamın altında yatan bazı nedenler viral olabilir ve bunlar antibiyotiklerle tedavi edilmez. Bunun yerine, iyileşmek için sadece iyi beslenmek, nemlendirme yöntemleri uygulamak ve istirahat yeterli olabilmektedir.
Ayrıca, evde tedavi yöntemleri ile belirtilerinizi hafifletebilirsiniz:
– Nemlendirici kullanma
– Tuzlu su ile gargara
– Okaliptüs yağı gibi solunum yolları açıcıları kullanma
– Bazı reçetesiz ilaçları alma
ameliyatanksiyetebeyazgebelikGrippeynirSağlıksigarasoğuk algınlığısütyoğurt
Balgamlı öksürük, vücutta bulunan mukusun akciğerden gelen hava ile atılması olarak tanımlanır. Dışarı atılan balgam sarı ya da beyaz renkte olur. Kremsi şeklinde koyu kıvamı vardır. Balgamlı öksürük en çok soğuk algınlığı, nezle, grip gibi enfeksiyona bağlı hastalıklarda ortaya çıkar. Bronşit, zatürre, astım gibi hastalıklarda da belirti olarak kendini göstermesi mümkündür. Balgamlı öksürükten kurtulmak için doktor kontrolü altında ilaç tedavisi alabilir ya da evde uygulayacağınız bazı yöntemlerle balgamın sökülmesini sağlayabilirsiniz. Balgamlı öksürüğe ne iyi gelir? sorusunun yanıtını açıkladık. Balgam söktürücü bitkiler için işte tavsiyeler…
BALGAMLI ÖKSÜRÜK NEDEN OLUR?
Balgamlı öksürük mevsim geçişlerinde ya da soğuk havalarda grip, mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonlar, bronşit, zatürre, astım, kronik obstrüktif akciğer hastalıkları, kistik fibrozis gibi hastalıklardan dolayı ortaya çıkabilmektedir. Bunun yanında akciğer ve solunum yollarında normal şartlarda bir miktar mukus üretimi de olur. Bu mukus solunum yollarını temizler. Akciğeri tahriş edici yabancı maddelerden korur. Balgamlı öksürük durumunda ise mukus üretimi aşırı artar. Bu da ciğerlerde, boğaz arkasında tıkanmışlık hissi verir. Akciğerlerden gelen havanın hızlı bir şekilde dışarı atılması ile de öksürme refleksi gerçekleşir. Bu da mukusun dışarı atılmasını sağlar. Balgamlı öksürük bu şekilde gerçekleşir.
BALGAMLI ÖKSÜRÜĞE NE İYİ GELİR?
Balgamlı öksürüğe iyi gelen şeyler genellikle kişinin kendisini iyi hissettirecek yöntemler uygulanır. Bu yöntemler öksürüğün şiddetini azaltır. Evde ve günlük yaşantınızda balgamlı öksürük için uygulayabileceğiniz birkaç yöntem vardır. Balgamlı öksürüğe iyi gelen şeyler şunlardır:
BALGAMLI ÖKSÜRÜK NASIL GEÇER?
Balgamlı öksürük doktor kontrolünde ilaç tedavilerine başlayabilirsiniz. Bu tedavilerde bazı ilaçlar iyi gelmektedir. Balgamlı öksürüğü ne geçirir? İşte ilaçlar:
BALGAMLI ÖKSÜRÜĞÜ NE KESER?
Buharlı su: Evde ılık bir su ile duş alabilirsiniz. Banyonun buharlı olması sayesinde vücuttaki balgam yumuşayarak dışarı atılmasını sağlar ve boğazdaki tıkanıklık açılır. Ayrıca vücuda temas eden su ağrılarınızı azaltacaktır.
Kapsaisin: Biberlerin ana maddesi olan kapsaisin balgam tedavisinde olumlu sonuçlar vermektedir. Günlük belirli miktarlarda alarak vücudun balgam üretimini azaltabilirsiniz.
Civanperçemi: Bu bitki birçok hastalığa iyi geldiği gibi balgamlı öksürüğe de iyi gelmektedir. Hızlı ve pratik çözüm için bunu deneyebilirsiniz.
Bal ve pekmez: Bu muhteşem ikilinin birini ılık su ile karıştırıp içebilirsiniz. Bal ve süt karışımı, pekmez ve ılık su karışımı, bal ve karabiber karışımı, pekmez ve tahin karışımı gibi birçok karışım yapabilirsiniz.
Balgama ne iyi gelir? Bitkisel yöntemler arıyorsanız şunları deneyebilirsiniz:
BALGAM SÖKTÜRÜCÜ BİTKİLER
KULLANICILARIN MERAK ETTİĞİ DİĞER SORULAR
Sağlık