Boğulacak Gibi Öksürük Tedavisi

Vücudun savunma mekanizmasında yaşanan problemlere bağlı olarak ortaya çıkan semptomlardan bir tanesi de öksürüktür. En ufak boğaz enfeksiyonunda ya da gıcıklanma durumunda öksürük ortaya çıkabilir. Dolayısıyla öksürüğe ne iyi gelir, nasıl geçer sorusu, hemen her yaştan insan tarafından sıklıkla araştırılan bir konudur. Bazı öksürük çeşitleri bir insanın yaşamı boyunca devam edebilmektedir. Bazıları da oluşan hastalıklara bağlı olup hastalığın tedavi edilmesi ile beraber geçer. Bebeklerde, çocuklarda ve yetişkinlerde öksürük farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Oluşum nedenlerine göre de tedavi uygulanmaktadır. Doktor tarafından öksürüğün kaynağına yönelik geliştirilen tedavi programının yanı sıra evde doğal ve bitkisel yollardan da öksürüğün geçirilmesi mümkündür. Peki bebeklerde, çocuklarda ve yetişkinlerde öksürük neden olur, nasıl geçer? İşte yanıtı…

ÖKSÜRÜĞE NE İYİ GELİR?

Öksürük için bilinmesi gereken en önemli konulardan biri öksürüğün bir savunma sistemi olduğu, öksürüğü geçirmek yerine öksürüğe etken olan nedenlerin tespit edilip tedavi edilmesidir. Bebeklerde, çocuklarda ve yetişkinlerde öksürük tedavisi yaş gruplarına göre farklı yöntemler uygulanabilmektedir. Sizle için öksürüğe iyi gelen şeyler ve nasıl geçireceğinize dair bilgiler hazırladık. Evde bu yöntemleri uygulayarak öksürük şikâyetini azaltabilir ya da tamamen kurtulabilirsiniz. İşte öksürüğe iyi gelen şeyler:

• Ayva çayı
• Ekinezya Çayı
• Yaseminli portakal çayı
• Kuşburnu çayı
• Sütlü bal
• Ihlamur, Zencefil, Adaçayı
• Pekmez
• Pastil
• Günde en az 2 litre su
• Zerdeçal ve zencefil

ÖKSÜRÜĞÜ NE GEÇİRİR?

Yukarıda listelediğimiz doğal ve bitkisel yöntemleri denemenin yanında bu yöntemleri de uygulayarak öksürüğü geçirebilirsiniz.

• Bulunulan ortamın havalandırılması
• Oda nemlendiricilerin kullanılması
• Soğuk ortamlardan kaçınmak
• Sigara ve diğer tütün ürünlerinden uzak durmak
• Burnu temizlemek
• Buhar cihazı ile buhar solumak
• Yastığımızın dik ve hafif yüksek olmasını sağlamak
• Parfüm gibi kokulardan belirli süre uzak durmak

ÖKSÜRÜK NASIL GEÇER?

Bu sorunun yanıtını kuru (balgamsız) ve balgamlı öksürük türlerine göre açıklayacağız.

KURU ÖKSÜRÜK NASIL GEÇER?

Öksürükte balgam bulunmayıp, gıcıklanma hissi ile bir öksürük oluşuyorsa bunun adı kuru öksürüktür. Kuru öksürüğün oluşum sebepleri altında birçok hastalıklar yatar. Bunlar nezle, farenjit, grip, reflü, astım vb. hastalıklar olabilir. Kuru öksürük geçmezse boğazda tahriş, yanma hissi çoğalır. Kuru öksürüğe ne iyi gelir? Sorusunun yanıtını uzman doktorlar bronş genişletici tedavisi olarak önermektedir. Kuru öksürük için evde uygulayabileceğiniz yöntemler de vardır. Boğazı nemlendirmek ve yumuşatmak için bitki çaylarını deneyebilirsiniz. Ihlamur, Ekinezya, Papatya, Adaçayı, Yasemin çayı içmek iyi gelecektir. Onun yanında ılık su ile bal karışımı ya da süt ile bal karışımı içmek kuru öksürüğe iyi gelen yöntemlerdendir. Kuru öksürük tedavisinde bulunduğunuz odanın kuru ve havasız olması öksürüğü tetikleyeceği için oda nemlendirici kullanılabilir. Oda nemlendirici yoksa odanızı sıklıkla havalandırmanız gerekir.

BALGAMLI ÖKSÜRÜK NASIL GEÇER?

Öksürük ile beraber gelen sıvı koyu kıvamlı akıntılara balgamlı öksürük denir. Öksürdüğümüzde çıkan balgam sanki göğüs kafeslerimizden geliyormuş gibi his verir. Bu durum en çok kış ayları ile beraber soğuk algınlığı hastalıklarında ortaya çıkar. Bronşit, zatürre, akciğer hastalıkları, astım bu tarz hastalıklara örnek olarak verilebilir. Öksürük şurubu kullanmak balgamlı öksürük halinde durumun daha da kötüye gitmesine neden olabilir. Bunun yerine öksürüğe doğal çözüm yöntemlerini deneyebilirsiniz…

• Balgamlı öksürük şikâyetlerinde su tüketimi oldukça önemlidir. Su tüketimi ile beraber kuruluk ve akıntının tahriş edici özelliğini körelir.
• Pastil kullanımı boğazı yumuşatarak balgamın tıkadığı solunum yollarının açılmasını sağlar.
• Sıcak bir duş alırsak burun ve boğazı tıkayan balgamların yumuşayarak akmasını sağlayabiliriz.
• Oda spreyleri, deodorant, parfüm gibi kokular mukus üretimi sağlayacağı için uzak durulması gerekir.
• Ilık bitki çayları rahat nefes alımını sağlar.

ÇOCUKLARDA ÖKSÜRÜĞE NE İYİ GELİR?

Çocuklarda öksürük olayı çok sık görüldüğü bilinmektedir. Çocuklar çok hareketli olduğu için terlemelerle beraber öksürük kendini gösterir. Aslında bu öksürükler solunum yolu enfeksiyonların habercisi olabilir. Çocuklarda öksürüğe iyi gelen şeyler ve nelere dikkat etmemiz gerekir bunlara değinelim:

• Öksürük 2 veya 3 haftadır geçmediyse
• Öksürükle beraber morarmalar gözlemleniyorsa
• Gece uykularında öksürük rahat bırakmıyorsa
• Öksürükten kan geldiyse mutlaka doktora başvurmanız gerekir.

Çocuklara evde uygulayabileceğiniz en güzel yöntem; bir bardak sütü ısıtın. İki yemek kaşığı balı sütün içine ekleyerek karıştırın. Karışımın içine biraz da karabiber ekleyin. Daha sonra çocuğunuza bu karışımı içirin. Bunun dışında günlük su tüketim sayısını arttırarak özellikle balgamlı öksürük sorunlarını azaltabilirsiniz. Bazı bitkisel çaylar bir çay bardağı olacak kadar hazırlanarak çocuklara verilebilir. Bunlar ıhlamur, adaçayı, yasemin olabilir.

ÖKSÜRÜK NEDEN OLUR?

Öksürük nedenlerini kuru ve balgamlı olmak üzere iki başlık altında inceleyeceğiz.

KURU ÖKSÜRÜK NEDEN OLUR?

Öksürük oluşumunu etkileyen birçok etken vardır. Üst solunum yolu hastalıkları; nezle, grip, farenjit, astım gibi hastalıklar kuru öksürüp tipine neden olur. Boğazda sürekli gıcıklık hissi vererek öksürme savunmasını harekete geçirir.

BALGAMLI ÖKSÜRÜK NEDEN OLUR?

Üst solunum yolu hastalıklarından sinüzit, bronşit gibi hastalıklarda balgamlı öksürüğe neden olur. Öksürme durumunda balgam dışarı atılmaya zorlandırılır. Kronik akut öksürük ise geçmeyen öksürük tipleridir. Senelerce öksürük şikâyeti devam edebilmektedir.

BEBEKLERDE ÖKSÜRÜK NEDEN OLUR?

Bebekler ilk 12 aylık süreçte vücut dirençleri çok güçsüz olduğu için kolay hastalanırlar. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonları bebeklerde çok sık görülmektedir. Buna bağlı olarak da bebeklerde öksürük oluşur. Bebeklerde öksürük savunma mekanizmasını harekete geçiren etkenler ortaya çıkartılıp bir an önce tedavi edilmesi gerekir. Öksürme isteği baskısı tehlike oluşturabilecek farklı sonuçlara yol açabilir.

BEBEKLERDE ÖKSÜRÜK NASIL GEÇER?

Sorusunu yanıtlayacak olursak; öncelikle öksürüğün bebeklerde 3-4 gün ya da 2-3 hafta sürebileceğini unutmamak gerekir. Bebeklerde öksürük ilaçları kullanmamak gerekir. Öksürüğü kesmek yerine öksürüğe neden olan hastalıkları bulup çözmemiz gerekir. Bebeklerde öksürük için evde bitkisel çözüm önerileri şunlardır:

• Ilık süt ile bir miktarı balı karıştırıp bebeklere içirmek boğazları yumuşatacaktır.
• Boğazların yumuşaması ile beraber öksürük azalacaktır.
• Öksürük şurubu yerine su tüketimi öksürük için iyi gelecektir.
• Toz ve kirli ortamlardan bebekleri uzak tutmak
• Düzenli ve dengeli beslenmeyi sağlamak
• Uyku ile dinlenmeye önem vermek
• Sigaralı ortamdan uzak durmak

GECE ÖKSÜRÜK KRİZİNE NE İYİ GELİR?

Öksürük şikâyetlerinin en rahatsız edici olanı gece başlayan öksürüklerdir. Uykuyu altüst eden ve geçmeyen öksürükler için birkaç yöntem deneyerek rahat uyuyabilirsiniz. Geçmeyen öksürük için ne yapmalı? Sorusunun yanıtı için öneriler şunlardır:

• Yastığınız hafif dik ve yüksek olması gerekir.
• Odanızın havasız ve kuru olmaması gerekir.
• Oda nemlendirici cihazları kullanılabilir.
• Gece yatmadan önce ılık ballı-süt içilebilir.
• Pekmezi suyla karıştırıp içebilirsiniz.
• Uyumadan önce pastili ağızda eriterek rahatlama hissedebilirsiniz.

EN HIZLI ÖKSÜRÜK KESİCİ

Öksürüğe kesin çözüm yöntemleri vardır. Tabii bu durum yine de kişiden kişiye değişebilir. Öksürüğü ne keser? Bu yöntemlerden bahsedelim…

• Bir tatlı kaşığı balı bardağa koyun. Bir çay kaşığı toz zencefili karıştırarak krem şekline getirin. Daha sonra için. Öksürüğe iyi geldiğini göreceksiniz. (Çocuklar için bu yöntem önerilmez)
• Bir bardak sütü hazır bulundurun. Bir tatlı kaşığı toz karabiber ve balı sütün içine ekleyerek karıştırın. Ve için. (Çocuklar için önerilmez)
• Ihlamuru sıcak suyun içine koyun. Ayva yaprağını bir tutam alarak karışımın içine koyun. Karışımı kaynatıp ılımaya bırakın. Daha sonra için.
• Zeytinyağını biraz ısıtın. Daha sonra içine karabiber ekleyin. Sırt bölgesine sürerek masaj uygulayın. Sıcak bir bez yardımı ile kapatın.

ÖKSÜRÜĞE İYİ GELEN İBRAHİM SARAÇOĞLU KÜRÜ

Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu öksürük için kür önerilerinde bulundu. İşte o merak edilen kürler.

1. Bir soğanı 6 eşit parçaya bölün.
2. 1.5 bardak suyun içine atın ve kaynatın.
3. Karışım kaynadıktan sonra ılımaya bırakın.
4. Ilık suyu hemen içmelisiniz.

Balgamlı öksürük için kür:

1. 6-7 tane keçiboynuzunu hazırda bulundurun.
2. Yarım litre suyun içine keçiboynuzlarını atın.
3. Kaynamaya bırakın.
4. Ilık bir şekilde tüketin.
5. 3 gün düzenli şekilde uygulayın.

Öksürük şikayetleriniz geçmek bilmiyor ve gün geçtikçe de sıklığı artıyorsa bir uzmana danışmanızda fayda var. Genellikle soğuk algınlığı sonucu görülen öksürük, 3 haftadan daha uzun sürüyorsa akciğer kanseri ve verem gibi ciddi hastalıkların habercisi olabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü uzmanları, öksürüğün nedenleri ve dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında bilgi verdi.

Akciğer kanseri öksürükle kendini gösterebilir

Öksürük, havayollarındaki sekresyon adı verilen salgıların, yabancı cisim ve toz gibi havayollarında tahriş edici maddelerin temizlenmesinde görev alan önemli bir savunma mekanizmasıdır. Öksürüğün en sık nedeni, üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Ancak öksürük basit bir üst solunum yolu enfeksiyonuna bağlı olabileceği gibi, akciğer kanserinin ilk belirtisi de olabilir. Bu nedenle uzun süreli öksürük şikayeti olan kişilerin mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurması önerilmektedir.

Öksürükle birlikte ateş ve kilo kaybı varsa dikkat edin

Kısa süren öksürük şikayeti ilk planda enfeksiyonu düşündürürken, 3 haftadan daha uzun süre devam eden kronik öksürük, alt solunum yolları ile ilgili KOAH veya astım gibi ciddi ve kronik seyirli olabilecek hastalıkları akla getirmektedir. Ayrıca kronik öksürük en sık geniz akıntısı ve reflü hastalığı durumlarında karşımıza çıkabilmektedir.. Bunun dışında kalan öksürük nedenleri arasında özellikle öksürüğe eşlik eden ateş, terleme, kilo kaybı gibi yakınmaların verem hastalığına işaret etme olasılığı yüksektir.

Uzun süren öksürük kalpte ritim bozukluğuna yol açabilir

Öksürük ile ilgili en büyük sıkıntı, sigara içenlerin bu şikayetini önemsememesidir. Kişiler öksürüğün sigara içmenin doğal sonucu olduğunu düşünerek doktora başvurmazlar. Oysa akciğer kanserinin en erken belirtilerinden biri olan öksürük, önemsenmediğinde erken tanı olasılığı ortadan kalkarak tedavi şansı azalmaktadır. Öksürük uzun sürdüğü zaman akciğerler başta olmak üzere pek çok organda hasara neden olmaktadır. Bunlardan en sık rastlanılanı uzun süren öksürükler sonucu akciğer zarında yırtılma ve gırtlakta kanamaların görülmesidir. Öksürük, şiddeti ve süresi arttıkça baş ağrısı, idrar kaçırma, uyku bozukluğu ve kusmaya neden olabileceği gibi; kalpte ritim bozuklukları, yemek borusunda yırtılmalar, bayılma nöbetleri, kaburga kırıkları, gözde kanamalar ve boyunda fıtıklaşma gibi ciddi sorunlara da yol açabilmektedir.

Öksürük şurubu bilinçsizce kullanılmamalı

Dirençli öksürük doğru merkezlerde ve ileri tetkiklerle araştırılmalıdır. Öksürük yakınmasında dikkatli bir hasta öyküsü alınması önemli ipuçları vermektedir. Bu nedenle kişi yakınmalarının başlangıcını, süresini, eşlik eden diğer şikayetlerini, kullandığı ilaçları ve geçirdiği hastalıkları doktoruna eksiksiz aktarmalıdır. Örneğin balgamın eşlik etmediği öksürük, bazen sadece hastanın kullandığı tansiyon ilacının durdurulması ile çözülebilmekte, bazen de akciğer tomografisi ve kardiyolojik muayene ile birlikte geniş kapsamlı bir araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Tüm bunlara rağmen öksürüğün nedeni tespit edilemez ise akciğerin bir kamera sistemi ile incelendiği "bronkoskopi" adı verilen girişimsel bir işlem yapmak gerekmektedir.  Öksürüğün tedavisi bu yakınmayı ortaya çıkaran hastalığa yöneliktir. Neden tespit edilmeden bilinçsizce alınan öksürük şurupları akciğerin önemli bir savunma refleksini baskılayarak kanser gibi bazı hastalıkların tanısında gecikmelere neden olabilir.

Yetişkinlerde ve Çocuklarda Geçmeyen Öksürük

Bazen Koruyucu Bazen de Korkutucu Bir Refleks: ÖKSÜRÜK

Öksürük nedir?

Öksürük, esasında akciğerleri mekanik, kimyasal ve termal etkenlere karşı koruyan karmaşık refleks bir olaydır ve bu yönüyle solunum sisteminin savunma mekanizmalarından biridir. Amacı, yabancı maddelerin havayollarına girmesini önlemek ve bunların ve havayollarındaki salgıların dışarı atılmalarını sağlamaktır. Öksürük refleksi, istemli olabileceği gibi bazen isteğimiz dışında da ortaya çıkabilir. Öksürüğün ortaya çıkmasına neden olan duyarlı bölgelerde öksürük hücreleri (reseptör) vardır. Bunların en çok bulundukları yerler gırtlak, ana nefes borusu ve büyük bronşlardır, ama burun, sinüsler, yutak, kulak zarı, dış kulak yolu, kalp zarı ve hatta midede bile öksürük hücreleri (reseptör) bulunur. Ayrıca beynimizde, solunum merkezi yakınlarında bir öksürük merkezi vardır. Öksürük hücreleri (reseptörleri) sinirler aracılığıyla gelen uyarılar sayesinde bu merkez aktive olur ve bunun sonucunda da yine sinirler aracılığıyla öksürüğü oluşturacak yapılara gerekli uyarılar gönderilir.

Öksürüğün üç dönemi vardır.

• Birinci dönemde derin bir nefes alınır.
• İkinci dönemde gırtlak kapanır ve bu kapalı gırtlağa karşı solunum kasları kasılır. 200 milisaniye süren bu dönemde akciğer içindeki basınçlar hızla artar.
• Üçüncü dönem, ise gırtlak birden açılarak akciğerler ve dış atmosfer arasındaki büyük basınç farkı nedeniyle sıkışmış olan hava şiddetle dışarı atılır. Bu hızlı akımlar sayesinde solunum yollarında biriken salgılar, yabancı maddeler dışarı atılmış olur. Bu sırada havayollarındaki salgıların, bronş duvarlarının ve komşu dokuların titreşimi ile malum ‘öksürük sesi’ duyulur.

Öksürük Neden Olur?

Akut ve Kronik Öksürük Nedir?

Akut öksürük genel olarak kısa süren ve dönemsel geçirilen hastalıklara bağlı olarak oluşur. Hastalık tedavi edildiğinde, öksürük de bir süre sonra geçer. Ancak kronik öksürük ise tam tersi olarak, uzun süreli olan ve yanında mutlaka ciddi bir hastalığında eşlik edebildiği bir öksürük türüdür.

Solunum sistemi hastalıkları

Öksürük yalnızca akciğer hastalıklarında değil, diğer organ hastalıklarıyla birlikte de ortaya çıkabilir. Solunum sistemi burundan başlayarak, akciğerlere kadar uzanmaktadır. Dolayısıyla burunda oluşan bir sorun, solunum sistemlerini de ilgilendirir. Burun içinde meydana gelen sorun, burun içinde yabancı madde, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, sinüslerle ilgili problemler, boğazda veya ağızda oluşabilecek tüm problemler; faranjit, grip, bademcik iltihabı, soğuk algınlığı gibi birçok problemin başlangıcı öksürük ile karşımıza çıkabilir. Günümüzde zatürreler tüm enfeksiyona bağlı ölüm nedenleri içerisinde birinci sırada yer almaktadır. Ve sadece öksürük ile hastalar doktora gelebilir. Bunların dışında bronşitazi dediğimiz hava yollarının genişlemesi ile karşımıza çıkan bir hastalık var bunda da yine öksürük kolaylıkla karşımıza çıkabilir. Özellikle sigara içimine bağlı olarak ortaya çıkan ve dünyada şu anda 4. En sık ölüm nedeni olan KOAH hastalık grubu en sık öksürük nedenlerinden bir tanesidir. Bunun dışında astım hastalığı da öksürük yapan nedenlerdendir.

Mide problemleri

Yemek borusu problemlerinde ve iltihaplarında özellikle mide içeriğinin geriye doğru kaçması buna reflü denir. Reflü de öksürüğe yol açan nedenlerden biridir.

Kalp hastalıkları

Kalp yetmezliği çok önemli öksürük nedenlerinden biridir. Bazen hiçbir neden bulunamayabilir. Buna alışkanlık nedeniyle oluşan öksürük diyebiliriz.

Akciğer ve kanser hastalıkları

Akciğer kanseri , en sık öksürük şikayeti ile başvuran hastalarda görülebilir. Dolayısıyla öksürük ile gelen kişilerde çok daha detaylı bir inceleme yapılması gerekir. Bunun dışında hava yollarında oluşabilecek herhangi bir tümör, iltihap, kronik bronşit gibi zatürre akciğerlerin mikrobik hastalığıdır. Günümüzde zatürreler tüm enfeksiyona bağlı ölüm nedenleri içerisinde birinci sırada yer almaktadır. Ve sadece öksürük belirtisi ile kişiler doktora başvurabilir. Bunların dışında bronşitazi denilen hava yollarının genişlemesi ile ortaya çıkan hastalığın belirtisi olarak öksürük görülebilir.
Tüberküloz olarak bilinen hastalığın da tek başına belirtisi öksürük olabilir.

Öksürük Çeşitleri Nelerdir?

Kuru öksürük

Kuru öksürükte genel olarak balgam bulunmaz fakat boğazda ciddi tahriş oluşturur. Öksürük; grip, faranjit , astım, reflü, nezle, kalp yetmezliği ve türberküloz gibi hastalıkların beraberinde görülmektedir. Uzun süreli geçmeyen kuru öksürük, akciğerlerde ağrıya ve hatta kas ağrılarına neden olabilir. Geçmeyen kuru öksürüğünüzle birlikte aşağıdaki belirtilerden birkaçı varsa mutlaka bir doktora muayene olun.

• Şiddetli göğüs ağrısı
• Uykuda terleme
• Hırıltı
• Yorgunluk
• İştahsızlık
• Sürekli yüksek ateş

Balgamlı öksürük

Öksürüğün yanında balgam denilen bir sıvı eşlik edebilir. Balgama en çok sigara kullanımı sinüzit ve bronşit neden olabilir. Genel olarak sigara içen kişilerde normal olarak görülen balgamlı öksürük, sanılanın aksine normal bir durum değildir. Kronik hastalık haline gelebilen bu öksürük, sigara öksürüğü olarak bilinen bronşektazi hastalığı da olabilir.

Alerjik öksürük

Alerjik bünyelerde özellikle solunum yollarında dönemsel olarak öksürük görülür. Alerjiye bağlı öksürüklerde, bu sorunun hangi alerjenden kaynaklandığının ortaya çıkması için mutlaka alerji testleri yapılması gerekir. Alerjenin türü belli olduktan sonra öksürüğü engellemek için koruyucu ilaçlara ve alerji tedavisine mutlaka başlanmalıdır.

Öksürük Nasıl Geçer?

Kişide geçirilen bir hastalık öksürük şikayetine neden oluyorsa, öksürüğü geçirmeye yönelik medikal tedaviler uygulanır. 3 haftaya kadar sürebilen öksürüklerde mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanı tarafından görüş alınmalıdır. Enfeksiyonel hastalıklarda oluşan öksürük şikayetinde bronşların genişletilmesi için bir tedavi uygulanabilir. Eğer doktor tarafından uygun görülürse, bir akciğer filmi ve solunum fonksiyon testi de yapılabilir. Çocuklarda Geçmeyen Öksürük Hakkında Detaylı Bilgi için Yazımızı Okuyabilirsiniz.

Öksürük hangi durumlarda ciddiye alınmalıdır?

Öksürük ciddiye alınması gereken ve kendi kendine düzelebilecek bir durum değildir. Kişide oluşan ciddi bir hastalığın en önemli belirtisi olabilir. Bu nedenle aşağıda sıralanan durumlarda öksürük mutlaka ciddiye alınmalıdır. Bunlar;

• 15 günden fazla sürüyor ve medikal tedavi ile geçmiyorsa,
• Öksürükle birlikte yüksek ateş ve nefes darlığı yaşanıyorsa,
• Öksürük balgamlıysa ve kan geliyorsa mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.