Bozanın Faydaları

Genellikle kış aylarında tercih edilen, bağışıklık sistemini güçlendiren ve vücudu hastalıklara karşı koruyan boza, Türk içecek kültürünün en özgün içeceklerinden biridir. Boza, mısır, çavdar, yulaf, buğday ve pirinç gibi tahılların öğütülmesiyle hazırlanır. Öğütülen tahıllara su ilave edilir ve pişirilir. Karışıma maya ve laktik asit fermantasyonu oluşması için şeker eklenerek üretilir. Besleyici değeri yüksek olduğu için, bol miktarda B grubu vitamini içerir.

Bozanın Faydaları Nelerdir?

1. Bozadaki laktik asitler, hazmı kolaylaştırıcı bir etkiye sahiptir.
2. B vitamini, fosfor, magnezyum ve demir gibi mineraller bakımından zengindir.
3. Sindirim sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır.
4. İçerisindeki aktif mayalar sayesinde probiyotik özelliğe sahiptir.
5. Kronik ve mevsimsel hastalıkların önüne geçmeye yardımcı olur.
6. Mide yanması, hazımsızlık, gaz problemleri ve bağırsak fonksiyonlarının düzenlenmesinde etkilidir.
7. Vücuda enerji verir, vücudu dinç tutar.
8. Emziren annelerde süt yapıcı özelliğe sahiptir.
9. Kilo almak isteyenlerin en sık başvurduğu yöntemlerden biridir. İştah açıcı özelliği vardır.
10. Öksürüğü yok eder.
11. Midenin yorulmasını önler ve bağırsakları temizler.
12. Antioksidan bakımından zengindir.

Boza Kaç Kalori?

Bozanın faydalarının yüksek olmasının yanında dikkat gerektiren noktası: Kalorisi! Bir küçük bardak boza ortalama 350-400  kalori içermektedir.  Eğer yanında leblebi ile tüketirseniz 2 yemek kaşığı leblebinin de 1 dilim ekmek olduğunu unutmadan günlük beslenmenizde dengeleyerek ver verebilirsiniz.

Boza Nasıl Tüketilir?

Bozanın en yaygın tüketimi üzerine tarçın ve leblebi eklemektir. İsteğe göre ara öğünlerde tüketilebilir.

Bozanın Zararları Nelerdir?

Her besinde olduğu gibi bozanında aşırı tüketilmesi, şişkinlik, gaz ve ishal gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca kalori değeri yüksektir. Diyabet hastalarının ve hamilelerin, boza tüketmeden önce mutlaka doktora danışması gerekir.

Boza Günde Ne Kadar İçilmeli?

Kilo almak isteyen kişiler, bozayı günde 1 bardak şeklinde tüketebilir. Ancak fazla kilosu olan kişiler veya kilo vermek isteyenler, günde 1 çay bardağını geçmemelidir.

Yazar:

Uzm. Dyt. Aslıhan Küçük Budak

instagram.com/uzmdytaslihankucuk

Şunlara da göz atın;

1. Evde salep nasıl yapılır?
2. Sıcak su içmenin faydaları
3. Arı sütü ne işe yarar?
4. Kremalı chai çayı nasıl yapılır?
5. Adet söktürücü bitki çayları

Türk mutfağının geleneksel içecekleri arasında yer alan ve kış aylarının vazgeçilmezi olan boza sağlık için de oldukça faydalı bir besin. Mısır, darı, buğday, pirinç ve yulaftan meydana gelen bu içecek yumuşak bir içime sahipken aynı zamanda vitamin deposu olarak da karşımıza çıkar. Kış aylarında içinizi ısıtacak bozanın faydaları hakkında merak edilenleri sizler için bir araya getirdik.

Bozanın Faydaları

Mısır, darı, buğday, pirinç ve yulaftan yapılan bozanın faydaları İbrahim Saraçoğlu gibi uzmanlar tarafından da dile getirilir. Kişilerin merak ettiği boza neye iyi gelir? sorusunun cevapları şunlardır:

• Boza karbonhidrat oranı yüksek bakliyatlardan elde edilen bir içecek olduğu için enerji verici bir özelliği bulunmaktadır.
• Sindirim sistemini zorlamaz. Bağışıklık ve sindirim sistemini düzenleyerek hazmı kolaylaştırır.
• Emziren anneler boza tükettiği takdirde sütlerinin artmasına katkı sağlar.
• İçeriğinde önemli B vitaminleri bulunur. Bu yüzden özellikle spor yapan ve vücut çalışan kişiler tarafından tüketilmesi önerilir.
• Probiyotik özelliği olan bir içecektir.
• Kilo almak isteyenlere yardımcı olur.
• Zihinsel faaliyetleri destekler, algıyı güçlendirir.
• Sinirleri yatıştırır.
• Kemik sağlığına fayda sağlar.
• Çocuklar tarafından tüketilmesi faydalıdır.
• Öksürük problemlerinde öksürük kesici bir içecek olarak tüketilebilir.

Bozanın İçinde Ne Var?

Probiyotik özelliği olan ve sağlığa pek çok faydası bulunan boza hakkında en merak edilen konulardan biri de içeriğinde neler olduğudur. Bu yüzden boza neden yapılır? sorusu sık sık sorulmaktadır. İşte bozanın içeriğinde yer alan besin maddeleri:

Boza Osmanlı döneminde yapılan ve günümüze kadar ulaşan sağlıklı bir içecektir. Ancak boza farklı ülkelerde de tüketilen bir içecektir. Bu yüzden ana maddesi yapıldığı ülkeye göre değişiklik gösterebilir. Türkiye’de boza yapımında kullanılan besin genellikle darıdır. Ancak, çavdar, kara buğday, arpa, mısır, gernik ve arnavutdarısı gibi tahılların da boza yapımında kullanıldığı görülmektedir. Boza mayalandırma yöntemi ile yapılan bir içecektir.

Bozanın Faydaları Cinsellik

Hem kadınlar hem de erkekler, gün içinde tükettikleri besinlerin cinsellik üzerindeki faydalarını merak etmektedir. Bu yüzden bozanın da cinselliğe faydası olup olmadığı merak konusudur. Bozanın cinsel isteği arttırdığı ifade edilmektedir. Özellikle afrodizyak etkisi bulunan bozanın enerji verdiği de bilinmektedir. Bozanın erkeklerde sperm kalitesini de arttırdığı bilinmektedir.

Bozanın Zararları

Kemik yapısından sindirim sistemine kadar pek çok alanda fayda sağlayan bozanın zararları da bulunmaktadır. Bozanı tüketiminde dikkatli olunması gerekmektedir. Özellikle sindirim sistemine iyi gelen boza aşırı bir şekilde tüketilir ise gaz ve şişkinlik gibi problemlere yol açmaktadır. Bunun yanı sıra karbonhidrat oranı yüksek bir içecek olduğu için kalori oranı yüksektir. Bir bardak bozanın kalorisi 150 ila 200 kalori arasında değişiklik gösterebilir. Eğer fazla tüketimi gerçekleşirse kilo alımına yol açar. Bu yüzden diyet döneminde olan kişilerin boza tüketiminde dikkatli olması gerekmektedir. Kilo almak isteyen ve sporcular tarafındansa yoğun bir şekilde tüketilir.

Soğuk havalarda ısınmak için başvurulan en temel yöntemlerden biri sıcak içecekler. Özellikle kış aylarının vazgeçilmezleri arasında yer alan salep ve bitki çaylarının yanı sıra boza da önemli kış içecekleri arasında yer alıyor. Boza bağışıklık sistemini kuvvetlendirerek kanser gibi ciddi hastalıklar başta olmak üzere pek çok rahatsızlığın önüne geçilmesinde rol oynuyor.

Uz. Dyt. Merve Yüksek, birçok faydası bulunan boza hakkında bilgiler verdi.

Boza, ilk ortaya çıkışı binlerce yıl öncesine dayanan geleneksel bir Türk içeceğidir. Darı irmiği, su ve şekerden üretilen bu içecek, genellikle kışın tercih edilir. İnsan vücudu havalar soğudukça metabolizmayı koruma altına almak ister. Enerji harcaması azalır ve gıdalardan alınan enerjiyle vücut ısısı korunmaya çalışılır. Ortaya çıkan bu enerji ihtiyacından dolayı, özellikle kışın yoğun karbonhidrat içerikli, yüksek kalorili, tatlı ve şekerli gıdalara düşkünlük artar. Kış aylarında nasıl beslenmemiz gerektiği konusunda daha fazla bilgi almak için bu yazımızı okuyabilirsiniz...

Boza, fermente bir üründür. Florasında pek çok laktik asit bakterisi bulunur. Bu mayalar ve laktik asit bakterileri probiyotik etki gösterirler. Probiyotikler bağırsaklarda bulunan canlı bakterilerdir. Bu faydalı bakteriler sayesinde bağışıklık sistemi güçlenir, vücudun direnci artar. Hem kronik hem de mevsimsel hastalıklara karşı güçlü bir korunma kalkanı sağlanır. Probiyotiklerin kan şekeri, kolesterol ve hatta vücut ağırlığının dengede kalmasında da rolleri vardır. Laktik asit bakterileri sindirim sistemini korurlar. Mide yanması gibi şikayetleri önler, bağırsakfonksiyonlarını düzenler, hazmı kolaylaştırır, gaz şikayetlerinin ortadan kalkmasını sağlar, kabızlığı azaltır. Bozanın içerdiği bu faydalı bakteriler, tükettiğimiz gıdalarla vücudumuza giren toksik, alerjen ve kanserojen maddeleri yok eder. Boza oldukça besleyici ve enerji veren bir içecektir. Zengin bir karbonhidrat ve B vitamini içeriği vardır. Bu yüzden özellikle kilo almak isteyenler, büyüme çağında olan gençler, halsizlik çekenler, yüksek enerjili diyetle beslenmesi gerekenler ve ağır iş temposunda çalışanlara önerilebilir.

Boza, A, B grubu, E vitaminleri ve kalsiyum, demir, fosfor mineralleri bakımından zengindir. Bu zengin enerji ve vitamin içeriği dolayısıyla da sporcular, gebeler ve emziren anneler de tüketebilir. Zengin kalsiyum içeriği ile yetişkinlerde kemik erimesini önler. Yapılan bir araştırma darıdan yapılan bozanın anne sütünü arttırdığını kanıtlamıştır. Boza emziren annede hem prolaktin salgılanmasını sağlamakta, hem de yüksek kalsiyum içeriği ile süt miktarının artmasına katkıda bulunmaktadır. Bu sayede bebeğin kemik gelişimine de katkı sağlanmış olur. Dikkat edilmesi gereken önemli bir konu ise anne ve bebek için bozanın güvenilir ve hijyenik koşullarda üretilmiş olmalıdır. Hamilelikte beslenme nasıl olmalı? konulu haberimize buradan ulaşabilirsiniz.

Hamilelikte kilo alımına dair merak ettiğiniz her şey için bu haberimizi okuyabilirsiniz.

Beslenme ve Diyet Uzmanı Ulaş Özdemir, "Boza, kemik sağlığının korunmasına, stresle mücadele edilmesine yardımcı olur” açıklamasında bulundu.

Darı irmiği veya un, şeker ve su bazlı bir içecek olan boza, içerdiği demir, fosfor, A, E, B1 ve B2 vitamin ve mineralleri sayesinde tam bir şifa kaynağı. Bozada bulunan bakteriler, hem kolon kanseri riskini düşürüyor hem de kısa vadede kabızlığa iyi geliyor. Özdemir: “Bozanın fermantasyonu sırasında yapısında üreyen yararlı laktat bakterileri bağırsak sağlığı için çok önemli” şeklinde konuştu.

Bozaya yüksek kalorili olması sebebiyle temkinli yaklaşılması gerekiyor. Bir bardak bozada yaklaşık 30 gram karbonhidrat var. Aynı zamanda boza şeker de içerdiği için hamileler ve diyabet hastaları boza tüketimine çok dikkat etmeli. 1 su bardağı boza, ortalama 200-250 kalori ve bu nedenle sağlıklı ve spor yapan bireyler bozayı rahatlıkla tüketebilirken, kilo verme dönemindeki bireyler 1 çay bardağı kadar bozayı ara öğün olarak tüketebilir. Hangi yiyecek kaç kalori öğrenmek için buraya tıklayın!

Bozanın ideal tüketim süresinin 3-5 gün civarında olduğunu söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Ulaş Özdemir “Karışım heterojen olduğu için tüketilmeden önce çalkalanması doku dağılımı açısından daha doğru olacağı gibi bekletilen günlerde mayalanma devam edeceği için tadında ekşime olabilir. Daha fazla bekletilen bozalar gıda zehirlenmesine sebep olabilir. Bu yüzden bozayı ortalama 2-3 gün içinde tüketmek en sağlıklısı” dedi. Besin zehirlenmesinin ne olduğunu ve nelerden kaynaklandığını öğrenmek için bu haberimizi okuyabilirsiniz.

• Emziren kadınlarda süt yapıcı özelliği vardır.

• Vitamin kaynağı bol olduğundan sporculara tavsiye edilir.

• Probiyotik özelliği vardır.

• Kilo almak isteyenlerin iştahını açar.

• Zihin açıcı özelliği vardır.

• Sinirleri dinlendirici etkisi vardır.

Boza, en eski Türk içeceklerindendir. Binlerce yıldır devam eden bu geleneğin geçmişi ise Mezopotamya'ya kadar gitmektedir. Doğru şekilde tüketildiği zaman iyi bir ara öğündür. Özellikle kış aylarının vazgeçilmez içeceklerinden biri olan bozanın faydaları arasında bağışıklık sistemini ve sindirim sistemini güçlendirmesinin yanında, insan sağlığına yararlı birçok özelliği de bulunmaktadır. Fermente edilmiş bir içecek olan boza; demir, fosfor, sodyum, A, B1, B2 ve E vitaminleri açısından da zengindir.

Özellikle kış aylarında çok sık tercih edilen, bağışıklığı destekleyen ve vücudu hastalıklara karşı koruyan boza; mısır, çavdar, yulaf, buğday ve pirinç gibi tahılların öğütülmesi ile birlikte hazırlanmaktadır. Besleyici özelliği yüksektir ve B grubu vitamini içermektedir.

Bozanın Sağlığa Faydaları Nelerdir?

Sindirim Sistemini Destekler
İçeriğinde yer alan aktif mayalarla ve laktik asit ile sindirimi kolaylaştırır. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta ise aşırı tüketilmesi halinde gaz ve ishal biri rahatsızlıklara yol açabilir. Bu nedenle ölçülü tüketilmesi gerekmektedir.

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Boza içerisinde bulundurduğu güçlü antioksidan özelliği ile bağışıklığı destekler ve güçlendirir. Böylece grip ve nezle gibi soğuk algınlığı hastalıklarına ve kanser hücrelerine karşı koruyucudur. Antimikrobiyal özelliği sayesinde farklı enfeksiyonların tedavisinde de etkilidir. Özellikle çocuklarda öksürük problemleri bakımından da etkili olduğunu düşünülmektedir.

Cilt ve Saç Sağlığını Korur
İçerisinde yer alan B12 vitamini ve mineraller ile cilt ve saç sağlığına karşı oldukça faydalıdır. Saç dökülmesini karşı önleyicidir, cildi nemlendirir ve kurumasını önler, cildi yumuşatır ve cilde daha parlak bir görünüm kazandırır.

Anne Sütünü Artırıcı Etkisi Vardır
Özellikle emzirme dönemlerinde anne sütünü artırıcı etkisinin bulunmasının yanı sıra bu dönemlerde gerekli olan enerji ve sıvı ihtiyacını da karşılar. 

Gelişimi Destekler ve Kemik Sağlığını Korur
Çocukların gelişimi bakımından ihtiyacı olan enerji gereksinimi karşılar ve kemik yapısını güçlendirir. Metabolizmadaki işleyiş için gerekli olan vitamin ihtiyacını da karşılar. Hafızayı güçlendirerek konsantrasyon ve odaklanmayı kolaylaştırır.

Enerji İhtiyacını Karşılar
Yoğun egzersiz ve spor yapan kişilerin düzenli olarak tükettiğinde enerji ihtiyaçlarını karşılamada faydalıdır. İçerisinde bulunan B grubu vitaminleri, karbonhidrat yakımı sağlayıp enerji açığa çıkmasını sağlar. Ayrıca probiyotik özelliği ile bağışıklık sistemini destekler.

Depresyonu Önler ve Sinir Sistemini Korur
B grubu vitaminleri ile depresyon ve anksiyete gibi psikolojik problemlerin gelişmesini önlemede etkilidir. Bağırsak florasını destekler ve sinir sistemi üzerinde olumlu bir etkisi bulunur. Yıpranın sinirleri rahatlatır ve sakinleşmesini sağlar.

Bozanın Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Boza, vitamin deposu olmasının yanında bir karbonhidrat kaynağıdır. Her gıda ve besinde olduğu gibi bozanında aşırıya kaçmadan tüketilmesi önemlidir. Çok fazla tüketildiği durumlarda birtakım yan etkilere ve zararlara yol açabilir. Aşırı tüketilen bozanın zararları arasında; gaz, şişkinlik ve ishal gibi sorunlar yer alabilir. Ayrıca kalori değeri yüksek olan bu besini özellikle hamile ve diyabet hastalığı bulunan kişilerin tüketmeden önce bir doktora başvurması önemlidir.

Bozanın Besin Değeri Nedir?

1 su bardağı boza yaklaşık 300 kalori içerir. Enerjisi ise içerisinde bulunan karbonhidrattan gelmektedir. Karbonhidrat oranı yaklaşık yüzde 85’dir. Ayrıca yüzde 9 protein ve yüzde 6 yağ bulundurur. Boza, içerisinde pek çok vitamin ve mineral bulundurur. Bu özellikleri ile pek çok fayda sağlar. Bozada bulunan vitamin ve mineraller ise; B grubu vitaminleri (B1, B6, B12 vitaminleri), A ve E Vitaminleri ve demir, fosfor ve sodyum minerallerinden zengindir.

Boza Nasıl Yapılır?

Boza yapımında dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan biri de kullanılacak ekipmanların hijyen koşullarını karşılamasıdır. Boza fermantasyon işlemi esnasında kirli kaplar ya da ekipmanlar daha fazla mikro üremesine yol açabilir. Boza yapılışı için öncelikle (su bardağı olarak) 7 bardak su, 3 bardak kalın bulgur, 1 bardak pirinç gerekir. Kıvamı için; 6 bardak su, 1,5 bardak toz şeker gereklidir. Maya karşımı için; 1 kaşık toz şeker ve 1 tatlı kaşığı yaş maya ile birlikte 1 bardak ılık süt gerekiyor.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.