Buz Neden Suyun Üzerinde Yüzer
Buz Neden Yüzer?
Buz ve Suyun Yoğunluğu
Buzlar çoğu katı gibi, batmadan ziyade suyun üstünde yüzüyor? Bu sorunun cevabının iki kısmı var. İlk olarak, bir şeyin neden yüzdüğüne bir bakalım. Daha sonra buzun neden dibe batmaktansa sıvı suyunun üstünde yüzdüğünü inceleyelim.
Neden Buzlu Şamandıralar
Bir madde, bir karışımdaki diğer bileşenlerden daha az yoğunsa veya birim hacimde daha az kütleye sahipse yüzer. Örneğin, bir avuç dolusu suyu bir kovaya atıyorsanız, suya kıyasla yoğun olan kayaçlar batar.
Kayalardan daha az yoğun olan su yüzer. Temel olarak, kayaçlar suyu yoldan çeker ya da yerinden çıkarır. Bir nesnenin yüzebilmesi için, kendi ağırlığına eşit bir sıvı ağırlığını değiştirmesi gerekir.
Su, maksimum yoğunluğunu 4 C'ye (40 F) ulaşır. Daha fazla soğur ve buza donduğu için aslında daha az yoğunlaşır. Öte yandan, çoğu madde katı (donmuş) halde sıvı hallerine göre daha yoğundur. Hidrojen bağı nedeniyle su farklıdır.
Bir su molekülü , bir oksijen atomu ve iki hidrojen atomundan yapılır, birbirlerine kovalent bağlarla kuvvetle birleştirilir. Su molekülleri ayrıca, pozitif yüklü hidrojen atomları ile komşu su moleküllerinin negatif yüklü oksijen atomları arasındaki daha zayıf kimyasal bağlar ( hidrojen bağları ) tarafından birbirlerine çekilmektedir. Su, 4 ° C'nin altına soğuduğunda, hidrojen bağları, negatif yüklü oksijen atomlarını ayrı tutmak için ayarlanır.
Bu genellikle 'buz' olarak bilinen bir kristal kafes oluşturur.
Buz yüzer çünkü sıvı sudan yaklaşık% 9 daha az yoğundur. Diğer bir deyişle, buz sudan yaklaşık% 9 daha fazla yer kaplar, böylece bir litre buz bir litre sudan daha az ağırlığındadır. Daha ağır su, daha açık olan buzun yerini değiştirir, böylece buz üstte yüzer.
Bunun bir sonucu göllerin ve nehirlerin yukarıdan aşağıya doğru donması ve gölün yüzeyi donmuş olsa bile balıkların hayatta kalmasıdır. Buz battıysa, su yukarı doğru yer değiştirecek ve daha soğuk havaya maruz kalacak, nehirleri ve gölleri buzla doldurmaya ve katılaşmaya zorlayacaktır.
Ağır Su Buz Lavaboları
Ancak, tüm su buzları düzenli su üzerinde yüzemez. Hidrojen izotop döteryum içeren ağır su kullanılarak yapılan buz , düzenli suda çöker. Hidrojen bağı hala oluşur, ancak normal ve ağır su arasındaki kütle farkını dengelemek için yeterli değildir. Ağır su buzları yoğun suda çöker.
Buz Neden Suyun Üzerinde Yüzer?
Buzun yoğunluğu sıvı hâldeki suyun yoğunluğundan düşüktür. Bu nedenle buz kütleleri suyun üzerinde yüzer.
Buzun yoğunluğu sıvı hâldeki suyun yoğunluğundan düşüktür. Dolayısıyla su donarken hacmi artar yani genleşir. Göl ve deniz gibi büyük su kütlelerinin yüzeylerinden donmaya başlamasının ve buz kütlelerinin suyun üzerinde yüzmesinin nedeni bu durumdur.
Yorumlar
arda_tâl Sa, 03/21/2023 - 00:39
Daha detaylıca bakmak gerekirse; çoğu molekülün katısının kendi sıvısında batmasının fakat su için bunun geçerli olmamasının nedeni su molekülleri arasında oluşan hidrojen bağlarıdır. 4 derece celcius a kadar su molekülleri içinde oluşan hidrojen bağları anlık olarak kırılıp tekrar oluşmaktadır. Fakat 4 derece celciustan düşük sıcaklıklarda hidrojen bağları kırıldığından daha çabuk oluşum göstermektedir. Bu da bir kristal yapı meydana getirmektedir. Bu sayede buz suya göre daha az yoğun olup suyun üzerinde yüzer.
Buz neden suyun üzerinde yüzer?
Bilindiği üzere katılar donduğunda molekülleri veya atomları birbirine daha çok yaklaşır ve yoğunluğu artar. Fakat buzda böyle değildir. Buz +4 ile 0 derece arasında donar. Fakat donarken molekülleri birbirinden uzaklaşır. Böylece yoğunluğu da azalmış olur. Yani suyun yoğunluğundan daha azdır. Hatta aynı kaptaki buz sudan daha hafiftir.
Aslında bunun böyle olmasının iyi bir de nedeni var. Eğer buz daha çok ağırlaşsaydı sudan o zaman su kütleleri yüzeyden değil de dipten donmaya başladı. İşte böyle bir şey de felakete neden olurdu. Suyun altında yaşayan bütün canlılar ölürdü. Hatta su kütle halinde donduğu için susuz bir yaşam başlardı ve yaşam belirli bir süre sonra biterdi.
Suyun yoğunluğunun azalması ise buzun su yüzeyinde yüzmesine doğal olarak da suyun yüzeyden donamasına neden oluyor.