Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 18/06/ tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: monash.pw
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
This work is an exact translation of the article originally published in Nature Education. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki
Bugün Öğrendim ki
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın % okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. D. Breed, et al. Canlıların Davranışları Nasıl Şekillenir? Hem Çevre Hem Genetik Yapı Davranışı Birlikte Etkiler!. (9 Eylül ). Alındığı Tarih: 18 Haziran Alındığı Yer: monash.pw
Breed, M. D., Ağacı, E., Özdil, A. Ş. (, September 09). Canlıların Davranışları Nasıl Şekillenir? Hem Çevre Hem Genetik Yapı Davranışı Birlikte Etkiler!. Evrim Ağacı. Retrieved June 18, from monash.pw
M. D. Breed, et al. “Canlıların Davranışları Nasıl Şekillenir? Hem Çevre Hem Genetik Yapı Davranışı Birlikte Etkiler!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Evrim Ağacı, Evrim Ağacı, 09 Sep. , monash.pw
Breed, Michael D.. Ağacı, Evrim. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. “Canlıların Davranışları Nasıl Şekillenir? Hem Çevre Hem Genetik Yapı Davranışı Birlikte Etkiler!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Evrim Ağacı. Evrim Ağacı, September 09, monash.pw
yılında bilim iletişimine güç katın!
Bu yıl sayfamızda gezdiniz.
Evrim Ağacı, Türkiye'nin en büyük, en çok ziyaret edilen, en güvenilir popüler bilim sitesi. Ancak bulunduğumuz noktaya oturduğumuz yerden gelmedik: yılından beri gece gündüz demeden çalışıyoruz. yılı sitemizi ve diğer tüm iletişim araçlarımızı baştan yarattığımız müthiş bir yıl olacak. Ancak bunu sürdürülebilir kılmamız için sizlerin desteğine ihtiyacımız var. Çünkü biz bu işi hobi olarak yapmıyoruz; Evrim Ağacı bizim yegane mesleğimiz, tek görevimiz. yılında da bunu yapmaya devam edebilmek için bize yardımcı olabilirsiniz. Tek seferlik destek olun veya daha iyisi, aylık destekçilerimiz arasına şimdi katılın.
Kreosus (₺)YoutubePatreonDiğer Yöntemler
kaynağı değiştir]
İnsan-olmayan hayvanların zihin ve davranışları, insanların hayal gücünü asırlar boyu cezbetmiştir. Descartes gibi pek çok yazar, hayvan zihninin varlığı ya da yokluğu hakkında tahminlerde bulundular.[6] Bu tahminler, henüz modern bilim ve deneyler yokken hayvan davranışlarının gözlemlenmesine yol açtı. Bunun ulaştığı nihai nokta, hayvan zekasına dair çok sayıda hipotez üretilmesi olmuştur.
Ezop Masallarından Karga ile Sürahi’de, bir karga sürahideki suyu içebilene dek içini taşla doldurur. Bu, kargagillerin suyun hareketleri hakkındaki anlayışlarının göreceli olarak isabetli bir anlatımıdır.[7] Romalı naturalist Yaşlı Plinius, bu hikâyenin gerçek hayattaki kargagillerin davranışlarını yansıttığını söyleyen ilk kişiydi.[8]
Aristoteles, biyolojisinde, bir hayvanın duyu organlarının, aldıkları bilgiyi karar almaya muktedir bir organa ilettiği, sonra bunların bir motor organa bağlandığı bir nedensellik zinciri hipotezi öne sürmüştür. Aristoteles’in kardiyosentrisizmine (bilişin kalpte oluştuğu yönündeki yanlış inanç) rağmen, bu yaklaşım bazı modern bilgi işlem anlayışlarına yaklaşmıştır.[9]
İlk çıkarımlar illa kesin veya isabetli olmak zorunda değildi. Yine de, hayvanların mental kabiliyetlerine duyulan ilgi ve bu kabiliyetlerin insanlarınkiyle kıyası, Linnaeus’la başlayarak insanın primat olarak sınıflandırılması ile ve karınca davranışlarını inceleyen erken dönemlerinde mirmekolojinin etkisiyle artmıştır.
Morgan Kanunu[değiştir kaynağı değiştir]
^abcdefghijklmnopShettleworth, S.J. (). Cognition, Evolution and Behavior. 2. Oxford Press, New York.&#;
^Krueger, K.; Heinze, J. (). "Horse sense: social status of horses (Equus caballus) affects their likelihood of copying other horses' behavior"(PDF). Animal Cognition. 11 (3). ss.&#; doi/s PMID&#; 10 Ekim tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül &#;
^Krueger, K.; Farmer, K.; Heinze, J. (). "The effects of age, rank and neophobia on social learning in horses"(PDF). Animal Cognition. 17 (3). ss.&#; doi/sx. PMID&#; 29 Eylül tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül &#;
^Schuetz, A; Farmer, K; Krueger, K. (). "Social learning across species: horses (Equus caballus) learn from humans by observation"(PDF). Animal Cognition. 20 (3). ss.&#; doi/s PMID&#; 19 Temmuz tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül &#;
^"Reptiles known as 'living rocks' show surprising cognitive powers". Nature (İngilizce). (). 29 Kasım s.&#; BibcodeNatur doi/d&#;
^Descartes, R. (), Passions of the Soul
^"Crows understand water displacement at the level of a small child: Show causal understanding of a 5- to 7-year-old child". ScienceDaily (İngilizce). 28 Mart tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık &#;
^Pliny the Elder (). Natural History. 6 Kasım tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül &#;
^Corcilius, Klaus; Gregoric, Pavel (1 Ocak ). "Aristotle's Model of Animal Motion". Phronesis (İngilizce). 58 (1). ss.&#; doi/ ISSN&#;&#;
^Morgan, C.L. (). An Introduction to Comparative Psychology. 2. W. Scott, London. ss.&#;&#;
^Darwin, C. , The descent of man, and selection in relation to sex
^Romanes, J. G. , Animal Intelligence
^Dewsbury, D. (). Comparative Animal Behavior. McGraw-Hill Book Company. New York, NY.
^Thorndike, E. L. , Animal intelligence.
^Pavlov, I.P. , Lectures on conditioned reflexes
^Watson, J. B. (). "Psychology as the Behaviorist Views it". Psychological Review. 20 (2). ss.&#; doi/h hdl/&#;
^Miller, S.; Konorski, J. (). "Sur une forme particulière des reflexes conditionels". Comptes Rendus des Séances de la Société de Biologie et de Ses Filiales. Cilt&#; ss.&#;&#;
^Skinner, B. F. () The Behavior of Organisms
^Hull, C. L. () The Principles of Behavior
^Skinner, B. F. About Behaviorism
^Köhler, W. () The Mentality of Apes
^Tolman, E. C. () Cognitive maps in rats and men Psychological Review, 55,
^Niesser, U. () Cognitive Psychology
^p. 3, Hebb, D. O. A Textbook of Psychology
^p. 2, Menzel, R. & Fischer, J. () Animal Thinking: Contemporary Issues in Comparative Cognition
^Foster, James J.; Smolka, Jochen; Nilsson, Dan-Eric; Dacke, Marie (31 Ocak ). "How animals follow the stars". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. (). s.&#; doi/rspb ISSN&#; PMC&#;&#;$2. PMID&#;&#;
^Grandin, Temple () Animals Make Us Human: Creating the Best life for Animals (with Catherine Johnson)
^Stebbins, W. C. & M. A. Berkley () Comparative Perception, Vol. I, Basic Mechanisms; Vol. II, Complex Signals New York: Wiley.
^Smith, E. E., and Kosslyn, S. M. () "Cognitive Psychology: Mind and Brain" Pearson Prentice Hall.
^Blough, D. S. () Reaction-time explorations of visual attention, perception, and decision in pigeons. In E. A. Wasserman & T. R. Zentall (Eds) Comparative Cognition: Experimental Explorations of Animal Intelligence pp. New York: Oxford.
^N. J. Mackintosh () Conditioning and Associative Learning New York: Oxford
^Kamin, L. J. () Predictability, surprise, attention, and conditioning. In Campbell and Church (eds.) Punishment and Aversive Behavior, New York: Appleton-Century-Crofts pp.
^Zentall, T. R. (). "Selective and divided attention in animals". Behavioural Processes. 69 (1). ss.&#; doi/monash.pw PMID&#;&#;
^Blough, D. S. (). "Attention shifts in a maintained discrimination". Science. (). ss.&#; BibcodeSciB
kaynağı değiştir]
Kirpiler tehdit altında hissettiklerinde içgüdüsel olarak kendilerini bir top gibi yaparlar; bu onları rahatsızlıktan kaçınma çalışmaları için uygunsuz kılar.
İçgüdüsel sürüklenme, bilişsel araştırmaların yorumlanışını etkileyebilen bir başka etkendir. Bu etken, bir hayvanın öğrenilmiş yanıtlarının önüne geçebilen, içgüdüsel davranışlarına dönme eğilimidir. Konsept, Keller ve Marian Breland’ın bir rakuna kutu içine madeni para koymayı öğretmesinden köken almıştır. Rakun, yemek ararken yaptığı gibi pençelerini paraya sürtme davranışına geri dönmüştür.[]
Hayvanların uyaranları işleme ve yanıtlama kabiliyetleri beyin boyutlarıyla korrelasyon içindedir. Küçük beyinli hayvanlar, büyük beyinli hayvanlara nazaran öğrenmeye daha az dayalı basit davranışlar göstermeye meyillidirler. Omurgalılar, bilhassa memeliler, büyük beyinlere ve tecrübeyle değişen karmaşık davranışlara sahiptirler. Ensefalizasyon katsayısı denen bir formül, beyin ve vücut boyutu arasında bir ilişki bulunduğunu göstermektedir. Bu katsayı H. J. Jerison tarafından ’ların sonlarında ortaya konmuştur.[] Ensefalizasyon katsayısı bir eğri şeklindeyken, eğrinin üstünde kalan bir hayvan kendi boyutundaki ortalama bir hayvandan daha fazla bilişsel kabiliyet göstermektedir; aynı şekilde eğrinin altındaki bir hayvanın da bu kabiliyetinin daha düşük olması beklenir. Çeşitli formüller ileri sürülmüşse de, Ew(beyin) = w(vücut)2/3 formülünün memeli örneklerine uyduğu bulunmuştur.[] Formül en iyi ihtimalle fikir verici olarak ele alınmalı, memeli olmayanlara yalnızca ciddi dikkatle uygulanmalıdır. Bazı diğer omurgalı sınıflarında üs olarak 2/3 yerine ¾ kullanılmaktadır ve pek çok omurgasız grubunda formül anlamlı sonuçlar vermeyebilmektedir.
Hayvan bilişinin aleyhindeki deneysel kanıtlar[değiştir
nest...