Oyun yazarı kimliğiyle öne çıkan Cevat Fehmi Başkut, 'te Edirne'de doğdu. Annesinin ismi Cemile babasının ismi ise Ömer Fehmi'dir. Eyüp Rüştiyesi ve İstanbul Erkek Lisesinde öğrenim gördü. Kurtuluş Savaşı yıllarını Ankara'da geçirdi. TBMM Basımevi'nde düzeltmenlik görevinde bulundu. Mecliste zabıt kâtibi olarak çalıştı. yılları arasında "Son Saat", "Vakit", "Son Posta" ve "Cumhuriyet" gazetelerinde muhabirlik, yazarlık ve yazı işleri müdürlüğü yaptı. Bu görevdeyken emekliye ayrıldı. İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı görevini yürüttü.
Cevat Fehmi Başkut, öğretim görevlisi olarak İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsünde çalıştı. Birkaç roman denemesinin yanında "Geceleri Bizi Kimler Bekliyor" isminde bir röportaj kitabı da çıkardı. Oyun türüyle tanınan Cevat Fehmi Başkut ilk oyununu sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahneledi. Muhsin Ertuğrul'un yönlendirmeleri ve oyunlarının yoğun ilgi görmesiyle bu alana yöneldi. Cumhuriyet'ten sonra ortaya çıkan değişimleri, mizahi unsurları kullanarak anlattı.
Dış ülkelerde oyunu sahnelenen ilk Türk yazarı olan Cevat Fehmi Başkut'un "Buzlar Çözülmeden" eseri iki kez sinemaya uyarlandı.
Evli ve iki çocuk sahibi olan Cevat Fehmi Başkut, 15 Mart 'de İstanbul'da geçirdiği kalp krizi sonucu öldü. Cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Edebi Kişiliği
Eserleri
Oyun
Büyük Şehir
Küçük Şehir
Koca Şehir
Göç
Paydos
Hacıyatmaz
Makine
Buzlar Çözülmeden
Sana Rey Veriyorum
Kadıköy İskelesi'nde
Hepimiz Birimiz İçin
Harput'ta Bir Amerikalı
Ayarsızlar
Ölen Hangisi
Tablodaki Adam
Emekli
Ayna
Filmografisi (eser)
Paydos
Deli Deli Küpeli
Buzlar Çözülmeden
Soygun
Ayrıca bakınız
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı
Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
Necip Fazıl Kısakürek ()
Ahmet Hamdi Tanpınar ()
Asaf Halet Çelebi ()
Ahmet Muhip Dıranas ()
Cahit Sıtkı Tarancı ()
Yedi Meşaleciler
Ziya Osman Saba ()
Yaşar Nabi Nayır ()
Cevdet Kudret Solok ()
Vasfi Mahir Kocatürk ()
Sabri Esat Siyavuşgil ()
Muammer Lütfi Bahşi ()
Kenan Hulusi Koray ()
Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
Nazım Hikmet Ran ()
Rıfat Ilgaz ()
Ercüment Behzat Lav ()
Hasan İzettin Dinamo ()
Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
Ahmet Kutsi Tecer ()
Ömer Bedrettin Uşaklı ()
Kemalettin Kamu ()
Halide Nusret Zorlutuna ()
Şükufe Nihal Başar ()
Necmettin Halil Onan ()
Ali Mümtaz Arolat ()
Arif Nihat Asya ()
Orhan Şaik Gökyay ()
Zeki Ömer Defne ()
Behçet Kemal Çağlar ()
Hüseyin Nihal Atsız ()
Birinci Yeni (Garipçiler)
Orhan Veli Kanık ()
Oktay Rıfat Horozcu ()
Melih Cevdet Anday ()
Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
Fazıl Hüsnü Dağlarca ()
Behçet Necatigil ()
Cahit Külebi ()
Bedri Rahmi Eyüboğlu ( )
Hilmi Yavuz ( )
Sabahattin Kudret Aksal ()
Cahit Zarifoğlu ()
Ceyhun Atuf Kansu ()
Sedat Umran ()
Ümit Yaşar Oğuzcan ()
Dilaver Cebeci ()
Gülten Akın ()
Ahmet Arif ()
Hasan Hüseyin Korkmazgil ()
Özdemir Asaf ()
Neyzen Tevfik Kolaylı ()
Enis Batur ()
Kemal Özer ()
Maviciler
Attila İlhan ()
Ahmet Oktay ()
Hisarcılar
Mehmet Çınarlı ()
İlhan Geçer ()
Bekir Sıtkı Erdoğan ()
Yavuz Bülent Bakiler ()
İkinci Yeni Şiiri
Cemal Süreya ()
Ece Ayhan ()
Edip Cansever ()
Sezai Karakoç ()
İlhan Berk ()
Turgut Uyar ()
Ülkü Tamer ()
Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
Ataol Behramoğlu ()
Refik Durbaş ()
Nihat Behram ()
Süreyya Berfe ()
İsmet Özel ()
Sonrası Türk Şiiri
Hüseyin Atlansoy ()
Haydar Ergülen ()
Murathan Mungan ()
Sunay Akın ()
Küçük İskender ()
Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Âşık Veysel Şatıroğlu ()
Âşık Murat Çobanoğlu ()
Âşık Mahzuni Şerif ()
Âşık Şeref Taşlıova ()
Âşık Feymani ()
Abdürrahim Karakoç ()
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Emine Işınsu Öksüz ()
Sevinç Çokum ()
Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) ()
Mithat Cemal Kuntay ()
Aka Gündüz ()
Nahit Sıtkı Örik ()
Dursun Akçam ()
Mahmut Makal ()
Abbas Sayar ()
Sabahattin Ali ()
Mahmut Yesari ()
Kemal Bilbaşar ()
Kemal Tahir ()
Fakir Baykurt ()
Sadri Ertem ()
Talip Apaydın ()
Zeyyat Selimoğlu ()
Faik Baysal ()
Yaşar Kemal ()
Orhan Kemal ()
Necati Cumali ()
Aziz Nesin ()
Samim Kocagöz ()
Orhan Hançerlioğlu ()
Tarık Dursun ()
Peyami Safa ()
Abdülhak Şinasi Hisar ()
Tarık Buğra ()
Samiha Ayverdi ()
Mustafa Kutlu ()
Sait Faik Abasıyanık ()
Haldun Taner ()
Bahaeddin Özkişi ()
Vüs'at Orhan Bener ()
Bilge Karasu ()
Rasim Özdenören ()
Yusuf Atılgan ()
Füruzan ()
Ferit Edgü ()
Orhan Pamuk ()
Adalet Ağaoğlu ()
Oğuz Atay ()
Selim İleri ()
Nezihe Meriç ()
Oktay Akbal ()
Pınar Kür ()
Ayşe Kulin ()
Tomris Uyar ()
Latife Tekin ()
Elif Şafak ()
Buket Uzuner ()
Tahsin Yücel ()
İnci Aral ()
Nazlı Eray ()
Ayla Kutlu ()
Oya Baydar ()
Nedim Gürsel ()
Leyla Erbil ()
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Muhsin Ertuğrul ()
Refik Erduran ()
Recep Bilginer ()
Turan Oflazoğlu ()
Orhan Asena ()
Turgut Özakman ()
Güngör Dilmen Kalyoncu ()
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Nurullah Ataç ()
Suut Kemal Yetkin ()
Sabahattin Eyüboğlu ()
Mehmet Kaplan ()
Salah Birsel ()
Cemil Meriç ()
Pertev Naili Boratav ()
Eflatun Cem Güney ()
Şevket Süreyya Aydemir ()
Şevket Rado ()
İskender Pala ()
Nihat Sami Banarlı ()
Asım Bezirci ()
İsmail Habip Sevük ()
Ayrıca bakınız
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 1
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 2
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 3
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 4
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 5
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 6
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 7
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 8
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 9
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 10
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 11
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 12
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 13
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 14
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 15
Ana Sayfa
'te Edirne'de doğdu. 15 Mart 'de İstanbul'da yaşamını yitirdi. Oyun yazarı ve gazeteci. Eyüp Rüşdiyesi ve İstanbul Sultanisi'nde (İstanbul Erkek Lisesi) öğrenim gördü. Kurtuluş Savaşı yıllarını Ankara'da geçirdi. TBMM Basımevi'nde düzeltmenlik yaptı. Meclis'te zabıt katibi olarak çalıştı. arasında Vakit, Son Saat, Son Posta, Cumhuriyet gazetelerinde muhabirlik, yazarlık, yazıişleri müdürlüğü yaptı. İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı görevinde bulundu.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. "Geceleri Bizi Kimler Bekliyor" adlı bir röportaj kitabı ve birkaç roman denemesi var.
İlk oyunu "Büyük Şehir" sezonunda İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda sahnelendi ve büyük ilgi gördü. Bu ilgi üzerine çalışmalarını tiyatroda yoğunlaştırdı. Hemen her yıl yeni oyunlar yazdı. Türkiye'de Cumhuriyetten sonra ortaya çıkan değişimleri mizah unsurlarını kullanarak anlattığı oyunları yaygın bir ün kazandırdı. Biçim denemelerine de giriştiği oyunlarında bütün toplum katlarından ve her çevreden insanı tiplemeye çalıştı.
Dış ülkelerde oyunu sahnelenen ilk Türk yazarı unvanını aldı.
Filmografisi (eser)
Ödülleri
Cevat Fehmi Başkut;gazeteci, yazardır. (Edirne İstanbul )
İstanbul Sultanisindeki ortaöğrenimden gazeteciliğe geçti () ve mesleğine adandığı yıllar boyunca kendini yetiştirdi. Cumhuriyet gazetesinin genel yayın müdürlüğü görevinden emekliye ayrıldı (). Vakit gazetesindeki tiyatro eleştirmenliğinden onun yazarlığına yönelerek Muhsin Ertuğrulun yüreklendirmesi ve eserlerinin vakitli sahnelenmesiyle üretkenliğe kavuştu. Gazeteci bakışı ve hızıyla toplumdaki çelişkileri gözleyip eleştirirken olumlu tutumlar yönünde yol gösterdi, halkın sevdiği bir tiyatro edebiyatçısı kimliğine kavuştu, toplumumuzun doğru ve haklı temellere dayalı has değerlerini sanatsal düzeyi savundu. Röportajları, polis romanları bir yana, sahneleniş sırasıyla önemli oyunları: Büyük Şehir (), Küçük Şehir (, İnönü Tiyatro Armağanı ), Paydos (, yurt dışında ilk oynanan eser, Atinada 65 temsil), Sana Rey Veriyorum (), Harputta Bir Amerikalı () Buzlar Çözülmeden (), Ayna (), Emekli (), Ölen Hangisi ().
Başlıca eserlerinin özetleri:
Küçük Şehir, üç perdelik tiyatro eseri; İnönü Tiyatro Armağanını kazandı (), Devlet Tiyatrolarının Ankara Küçük Tiyatro Bölümünde sahnelenen ilk eser oldu (), de kitaplaştı. Yolda kalan İstanbul-Ankara ekspresinin küçük bir kasabadaki zorunlu konukluğu sırasında ortaya çıkan karşıtlıkları, yozlaşıp çürümüş büyük kent insanlarının o küçük kentte sırıtan ahlak çöküntülerini sergileyen eser, belediye başkanı genç ve çalışkan Adem ile evlendirilmeye götürülen paşa kızı Nebilenin çevresinde döner. Büyük kent insanlarının her birinin küçük kentin saflık, yalınlık, doğruluk ve ahlak sağlamlığına uymayan yanlışlıklarını belirttikten sonra trenin yola çıkışıyla üç günlük karabasan sona erer. Yazarın Paydosdan () sonra en tutulan eseri oldu.
Paydos, yazarın en ünlü oyunu (, üç perde), öğretmenliğe adanmış, gereksinim duyduğu ruh diriliğini -fazla bir maddi karşılık beklemeden- içinde bulmuş elli beş yaşlarındaki Murtaza Beyin oğul mutluluğu hatırına ve eşinin düzenleriyle bakkallığa itilişi; ilkokul öğretmenliğindeki özverili yaşamına özlem duyuşu. Bakkal Hacı Hüsamettinin temsil ettiği para dünyasıyla Murtaza Beyin simgelediği manevi değerler yapısının karşıtlığı, bakkallığı zorunlulukla sürüklemeye yargılı Murtaza Beyin sonunu paydos diye bağladığı sınıf ve ders düşleri. İlkin Ankara Devlet Konservatuarı Tatbikat Sahnesinde (), sonra İstanbul Şehir Tiyatrosunda ( dönemi, temsil) oynandı; Rumca çevirisi Atina Devlet Tiyatrosunda sahnelenerek (65 temsil) profesyonel bir yurtdışı sahnesine geçen ilk Türk oyunu oldu.