Silindir kapağı contası, içten yanmalı motorlarda hayati önem taşıyan görünmez kahramanlardan biri. Basit bir mekanik göreve sahip olan bu parça yanma sürecini kontrol altında tutmaya ve sıvı geçişlerinde sızmanın önüne geçmeye yardımcı oluyor.
Contanın ne olduğunu daha iyi anlamak için içten yanmalı bir motorun nasıl tasarlandığına göz atmakta fayda var.
İçten yanmalı motorlar üç ana bölümden oluşuyor:
Conta yakmak arabalarla ilgili terminolojide yaygın kullanılan terimlerin başında geliyor. Öyle ki araç sahibi olmayanların dahi conta yakmanın ne olduğuyla ilgili fikir sahibi olduğunu söylemek mümkün.
Araç neden conta yakar diye merak ediyorsanız bunun birçok sebebi olabilir. Bu arıza genellikle motorun aşırı derece ısınması sonucu ortaya çıkıyor. Radyatördeki soğutma sıvısının sızıntı yapmasıyla meydana gelen hasar contanın yüksek sıcaklığa direnç gösteremeyerek şeklinin değişmesine neden oluyor. Silindir kapağının bütünlüğü ısı nedeniyle genleşip bozularak contanın sızdırmazlık özelliğini ortadan kaldırıyor.
Conta motorda oluşan basıncı baskılama görevi taşıyor. Bu sebeple bir araç conta yaktığında hissedilir belirtiler meydana geliyor.
7 maddede araç conta yakarsa ne olur sorusunun cevabı:
Conta arızasını önlemenin anahtarı, soğutma sıvısını üreticinin önerilerine uygun seviyede tutmakta gizli. Araç park veya hareket halindeyken altında sıvı sızıntısı görülüyorsa soğutma sıvısının acilen kontrol edilmesi gerekiyor.
Ayrıca hararet göstergesini de sürekli kontrol etmekte fayda var. Düzensiz ve sürekli yanan bir hararet lambası araçta conta yakma problemine işaret ettiği için mutlaka bir profesyonelden destek almak gerekiyor. Contası yanmış bir araçla sürüşe devam etmenin yüksek işçilik ve malzeme masraflarına neden olacağını da belirtmekte yarar var.
Conta yakan araba nasıl belli olur? Conta yakan araba gider mi? soruları başta olmak üzere conta yanması belirtileri, Conta Yanması maliyeti gibi bir çok detay yeni yazımızda. Ayrıca içeriğimizin sonunda paylaştığımız videoda arabanın conta yakması ile ilgili anlattığımız detayları görerek de bilgi sahibi olabileceksiniz.
Conta Yanması araba motorundaki Motor bloğu ve silindir kapağı arasında meydana gelebilecek sızdırma gidi sorunları engellemeye yarayan Silindir kapak contası yanmasına denir.
Silindir kapak contası ince bir yapıya sahiptir. Araba motorundaki hararetin yükselmesi sonucu öncelikle bu contanın yanmasına sebep olur. contası yanmasının sebepleri
Üst kapak contası neden yanar diye baktığımızda diğer sebepler şu şekilde sıralayabiliriz:
Conta Neden Yanar? Soğutma sistemindeki parçalar şunlardır ;
Conta yanmasını detaylandırmak gerekirse, antifriz kullanımı suda oluşabilecek pasın önüne geçmektedir. Aksi halde ise hortumların ve radyatörün çürümesine neden olmakla birlikte su sızıntısı oluşur. Bu sorun halledilmediğinde araç soğuyamaz ve hararet yapar.
Silindir kapağı ile motor bloğu arasındaki conta yanar. Bunun sonucunda ise su deposuna hava basılabilir veya tekleme yaptırabilir. Bir süre sonra da yağa su karıştırır. Yaptırılmaz ve araç kullanılmaya devam ederse yatak sarar ve motorun komple yapılması gerekir.
Conta yanması meydana geldiğinde sürüşe devam etmek tehlike yaratabilir. Sürüş esnasında egzoztan çıkan dumanın renginin beyaz olması, motor soğutma suyuna yağ karışması gibi nedenlerin araba contası yanmasına neden olabileceğinden bahsettik. Küçük bir parça olmasına rağmen önemli sorunlara neden olabilmektedir.
Conta yandığında parça değişimi için öncelikle silindir kapağı sökülmektedir. Silindir kapağı şekil olarak bozulmuş olacağından düz bir şekle getirilir ve yeni conta takımıyla birlikte araç toplanır.
Conta yanması ile aniden karşılaşmak için su seviyesini düzenli olarak kontrol etmek öncelikle yapılması gerekir. Aracı kullanırken de hararet göstergesine göz atmak bir çok sorunun çıkmasını engellemede önemli bir davranıştır. Bunların dışında anormal bir durum söz konusu olduğunda suyun soğuması için sürüş halindeyken müsait bir yerde bekleyip su soğuduktan sonra seviyesinin kontrolünün yapılması oldukça önemlidir.
Conta yanması marka ve modele göre değişiklik gösterme ihtimali vardır ve buna ek olarak da işçilik fiyatı söz konusudur. Örneğin 98 model bir aracın conta yanması 550 lira civarında ise 2010 model bir arabanın conta yakma maliyeti belki de 5000 tl yi bulacaktır.
Conta, her araçta bulunan olmazsa olmaz parçadır. Öyle ki neredeyse tüm parçaların arasında conta yer alır. Peki, conta nedir? Genel olarak conta, araçtaki sızdırmazlık elemanıdır. Contanın çeşitleri de vardır. Ayrıca zamanla bazı conta arızaları yaşanabilir. Arızalar küçük çaplı gözükse de dikkate alınmadığında büyük sonuçlar doğurabilir.
Conta, otomotiv dünyası başta olmak üzere pek çok sektörde kullanılır. Araçta temas halinde bulunan parçalar arasındaki sızdırmazlığı sağlar. Ayrıca parçaların birbirine daha iyi oturmasına yarar. Örneğin conta iki farklı maddenin birbiri arasına geçişini engeller ve maddelerin sızmamasını sağlar. Bilhassa motor soğutma sıvısı ve motor yağı arasındaki kaçakları önler.
Contaların kullanım alanlarına göre birçok farklı conta çeşidi vardır. Bu çeşitlenme daha çok hareketli ve hareketsiz parçalara göre değişir. Örneğin mantar conta genellikle yağ sızdırmazlığı için kullanılırken o-ring conta klima kompresör hattında yararlanılır. Conta çeşitleri ve görevleri ise aşağıdaki gibidir:
Genellikle su geçirmezliği için kullanılan bu conta çeşidi tüp halinde bulunur ve yüzeye uygulanır. Ardından bir süre beklendikten sonra yerine montajı yapılır. Tam kuruma sonrası kullanıma hazırdır.
Mantar conta yumuşak yapıda olan çeşittir. Genel kullanım alanıysa yağ sızdırmazlığıdır. Ayrıca oldukça başarılı contalar arasında yer alır. Genelde külbürütör kapaklarında mantar conta kullanımı görülür.
Araçların birçok yerinde kullanılır. Sızdırmazlık sağlayan kauçuk yapıdaki küçük yuvarlak contalardır. Klima kompresör hattı, soğutma suyu kapak altı, depo kapağı ve bilimum motor parçalarında kullanılır.
Bu conta genelde yüksek sıcaklık altında çalışan parçalar arasında kullanılır. Silindir kapak contası araçlarda çelik conta olarak da kullanılır. Motor ömrü için oldukça önemli olan silindir kapak contası, silindir bloğu ve kapak ortasındadır. Burada yüksek basınç ve sıcaklığa dayanıklı bir şekilde sızdırmazlık görevini yerine getirir. Fakat silindir kapaktaki conta yanması fark edilmezse araçta büyük hasarlara neden olur.
Silindir kapağı araçta motorun, eksantrik milinin, hidrolik iticilerin ve sübap sistemin olduğu alanda yer alır. Bu alanın yapısı gereği sızdırmazlık elemanın bulunması gerekir. Elemanlar silindir kapak contası ile monte edilir. Ayrıca silindir kapakta pul-oring ve conta bulunur. Fakat her contanın bir ömrü vardır. Burada yer alan contaların tahrip olması veya civatalarda gevşeme gibi sorunlar yaşanması terleme ya da sızıntıya neden olur. Araçtaki sızıntıların önüne geçilmezse sonuçları daha ağır olabileceği için aracı servis yetkilisine göstermekte fayda var.
Araç motorları genel olarak su soğutmalı olarak çalışır. Soğutma sisteminin parçaları arasında su radyatörü, fan, fan müşürü, hararet müşürü, termostat, su hortumları ve su pompası (devridaim) yer alır. Soğutma suyunu daha sağlıklı bir hale getirmek için antifriz kullanmak gerekir. Bu sayede pas oluşumu engellenir. Antifriz kullanılmadığı takdirde sudaki pas, hortumların yanı sıra su tapalarını ve radyatörü çürütebilir. Su sızıntılarına yol açar. Eğer fark edilmezse araç suyu olmadığı için soğuyamaz hararet yapmaya başlar. Hararet yapan araçtaki conta ısıya dayanamaz hale gelir. İşte, bu noktada silindir kapağı ile motor bloğu arasında yer alan conta yanar.
Contanın yanıp yanmadığını egzozdan çıkan renkten anlamak mümkün. Bu durum genellikle beyaz renkli olarak açığa çıkar. Ayrıca contası yanık olan aracın arızası, contanın yandığı yere göre değişiklik gösterebilir. Örneğin su deposuna hava basabilir ya da silindirlerin arasından yandıysa tekleme yaptırabilir. Tabi, bir süre sonra yağa su karıştırır. Yaptırılmaz ve araç kullanılmaya devam ederse yatak sarar. Bu noktada arıza büyür ve motorun tamamen yaptırılması gerekir. Conta yanması sebeplerinden biri de su pompasının kanatlarının aşınmasıdır. Su radyatöründe soğuyan su, pompa vasıtası ile motora taşınmaz ise araç hararet yapar ve conta yakar. Ayrıca fan müşürü veya termostatın açmaması durumunda da conta yanar. Bu ikisinden biri dahi meydana gelirse fan devreye girmez ve suyu soğutmaz. Araç hararet yapar ve conta yine yanar.
Aracınızda contanın yandığına dair belirti fark etmeniz durumunda yetkili bir servise götürün. Tamir servis yetkilisi, aracınızın conta yakmış olduğunu size söylediği an süreç başlamış olur. Tamir sürecine dair bir örnek vererek açıklayalım. Öncelikle silindir kapağı sökülerek durumuna bakılır. Eğer silindir kapağında çürüme belirtisi yoksa sökülen silindir kapağı kapakçıya gönderilir. Subaplar vakum testine sokularak kaçak varsa lastikleri değiştirilir. Fazla sıcaklıktan yüzeyinde şekil bozukluğu olan kapak taşlanarak düz hale getirilir. Fakat silindir kapağında çürük veya çatlak varsa kullanılmaz. Yeni conta takımıyla birlikte araç toplanır. Tabi tamir süreci her conta için farklı olacaktır.
Genel olarak conta yakma maliyeti araçlara göre farklılık gösterir. Örneğin Tofaş’ın conta yakması ile daha farklı model aracın conta yakması farklı maliyet çıkarabilir. Ancak maliyete dahil olan bazı değişkenler vardır. Örneğin işçilik, motor yağı, üst kapak contası, subap değişimi veya yağ filtresidir. Son olarak zaman zaman sürücülerin aklına “conta yakan araba ne kadar su eksiltir?” gibi sorular gelebiliyor. Bu noktada conta yakan aracın ne kadar su eksilttiği hasara göre değişmektedir. Yaklaşık cevabı aracı tamir eden servis yetkilisi verecektir.
Diferansiyel Pinyon Contası Nedir? Nasıl Değiştirilir?
« Radyatör Fanı Sürekli Çalışıyor
Arabalarda hiç istenmeyen durumlardan birisi de conta yanmasıdır. Conta yakan araçta oldukça büyük masraflar çıkabilmekte ve aracın komple edilmesine neden olabilmektedir. Bazı durumlarda sadece conta değişimi ile araç eski haline kavuşmaktadır. Fakat conta yanığı ile uzun süre hareket eden arabalarda masraf çok daha fazla büyüyebilmektedir.
Conta yanığı durumunda araçta bir takım belirtiler olacaktır. Bunların başında zor çalışma, çekiş düşüklüğü ve sürekli su eksiltmesi gibi olaylar yaşanmaktadır. Bu gibi durumlarda araç kullanılmamalı ve en yakın servise gidilerek tamir işlemlerine başlanmalıdır. Günümüzde bazı modellerin conta yanığı masrafını sizlere alttaki tabloda aktaralım. Fiyatlar sadece conta değişimi ve işçilik için geçerlidir.
Tofaş conta yanması nasıl anlaşılır | 3500 TL |
Opel astra conta yanması | 4800 TL |
Uno conta yanması | 3200 TL |
Opel vectra b conta yanması | 4500 TL |
Peugeot 206 conta yanması | 4200 TL |
Ford transit conta yanması | 5500 TL |
Golf 4 conta yakması | 5800 TL |
BMW f30 conta yakması | 7000 TL |
Skoda favorit conta yanması masrafı | 3200 TL |
Arabanın conta yakması çok bariz belli olmaktadır. Özellikle sabahları geç çalışma, sürekli su ve yağ eksiltme, çekiş düşüklüğü görülür. Contası yanmış bir araba oldukça gürültülü çalışır. Bu belirtilenler ileri seviye conta yanığında görülen belirtiler olmaktadır. Contası yanan bir araç her türlü araç sürücüsü tarafından anlaşılır. Aracınızda su eksiltmesi varsa ve eksilten yerler bulunamıyorsa ilk bakılması gereken yer üst kapak contasıdır. Uzman bir servise giderek üst kapak contasının test edilmesini sağlayabilirsiniz.
Conta yanığı olan araçta hararet görülebilir. Contada ki yanıktan dolayı araç soğutma suyunda sürekli basınç meydana gelecek ve su seviyesinde azalmalar görülecektir. Conta yakan araçta su eksiltmesi çok olacağından ötürü araç susuz kalabilir ve hararet yapabilir. Susuz kalan motorda oluşan ısı yükselmesi sonucunda masraf daha da büyüyebilir.
Bu çok acil durumlar için geçerlidir. Motor contasında bir yanık varsa hiç hareket ettirmemeniz şiddetle tavsiye edilir. Bilinçsiz bir şekilde contası yanık arabayı kullanmak, masrafı çok daha yüksek seviyeye çıkabilir.
Conta yanığı olan bir araçta sürekli su eksiltmesi yaşanır. Aracınızın su kaçağı varsa ve bu su kaçağını ustalarınız tespit edemiyorsa sorun %80 üst kapak contasında bulunan bir yanıktır. Bu gibi durumlarda profesyonel servislerden yardım almanız gerekmektedir. Su kaçağı olan bir aracı uzun süre kullanmak motorun hararet yapmasına neden olur ve beraberinde daha fazla parçanın zarar görmesine sebep olur.
Arabalarda üst kapak contasının en sık görüldüğü nedenlerden birisi su eksikliğidir. Araç kullanıcıları motor suyunda ki eksikliği fark edemeyebilir ve bu durumda araç hararet yaparak conta yakabilir. Araç motorunda bulunan termostat arızasından kaynaklı, fan motorundan kaynaklı da araç hararet yapabilir ve direkt olarak üst kapak contasına zarar verebilir. Conta yanmasının birçok sebebi olabilir. Sürekli yüksek devir kullanımı da araç contasına zarar verebilmektedir. Periyodik bakımların zamanında yapılmamasından kaynaklı da motor contasında yanık görülebilir.
Motor contası birçok sebebe bağlı olarak zarar görebilir. Eğer motor contasının yandığını düşünüyorsanız aracı fazla kullanmadan hemen bir servise götürmeli ve gerekli testlerin yapılmasını talep etmelisiniz. Erken fark etmek hem bütçeniz açısından hem de motor sağlığı açısından oldukça faydalı olacaktır.