Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu

Başlangıç Tarihi

Başına Aşı

İki Doz Aşı ^[c]

8 ADIMDA AŞI RANDEVUSU İÇİNtıklayınız

AŞI UYGULANACAK GRUP SIRALAMASI İÇİNtıklayınız

SIKÇA SORULAN SORULAR İÇİN tıklayınız

AŞI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER İÇİNtıklayınız

COVİD 19 AŞISI BİLGİLERİ İÇİNtıklayınız

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI COVİD 19 AŞISI BİLGİLENDİRME
PLATFORMU SAYFASI İÇİNtıklayınız

AŞI RANDEVUSU NASIL ALIRIM?

• Vatandaş "Aşı Durumunu" e-Nabız hesabından veya 2023'e Kısa Mesaj (SMS) göndererek öğrenir.

e-Nabız uygulamasına girerek COVID-19 aşısı yapılacak grupta olup olmadığınızı kontrol ediniz. 
Aşı yapılacak grupta olup olmadığınızı kısa mesaj (SMS) ile öğrenmek için AŞI yazıp aralarında boşluk bırakarak sırasıyla T.C. Kimlik Numarası ve T.C. Kimlik Seri Numarasının son 4 hanesini yazıp 2023'e kısa mesaj (SMS) gönderebilirsiniz. (Örnek: AŞI 12345678910 1234) 
Aşı yapılacak grupta iseniz Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS web, MHRS mobil, Alo 182) veya e-Nabız üzerinden aşı için randevu alınız. Temas riskini en aza indirmek için lütfen, randevu almadan sağlık kuruluşuna başvurmayınız. 

• Aşı yapılacak grupta yer alıyorsa randevu işlemi için MHRS uygulamasına yönlendirilir. Tarih ve saat aralıkları seçilerek randevu işlem tamamlanır.
• Randevu işlemi sonucunda vatandaşa Kısa Mesaj (SMS) ile bilgilendirme yapılır. Randevu bilgileri e-Nabız ve MHRS uygulamalarından da öğrenilebilir.
• Vatandaş "randevu tarihinde" randevu aldığı sağlık kuruluşuna gider.
• Aşıyı uygulayacak sağlık personeli, AŞILA uygulamasından vatandaşın sorgulamasını yapar.
• Uygulama üzerinden, uygulanacak aşının barkodu okutulur ve kaydedilir. Kayıt işlemi tamamlandıktan sonra AŞI UYGULANIR.
• Aşıyı uygulayan sağlık personeli vatandaşın 2. doz randevusunu oluşturur.
• 2. Doz için oluşturulan randevu bilgileri vatandaşa Kısa Mesaj (SMS) ile iletilir.
• Vatandaş randevu ve aşı bilgilerine e-Nabız hesabından da ulaşabilir.
• Vatandaş elektronik aşı kartına e-Nabız ve Hayat Eve Sığar Uygulamalarından ulaşabilir.

(Kaynak: https://covid19asi.saglik.gov.tr/Eklenti/40457/0/8adimdanasilasiolurumafis50x70cmpdf.pdf?_tag1=91A6ACDDAB290ECAAA57A927362AB87B4C090400)

***

YAN ETKİLERLE KARŞILAŞTIĞIMDA NELER YAPMALIYIM?

Bugüne kadar COVID-19 aşılarına yönelik gerek yürütülen klinik çalışmalarda gerekse mevcut aşı uygulamalarında ciddi yan etkilere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir.
(https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77715/covid-19-asisi-sonrasi-yan-etkiler.html)

Aşı sonrasında sık olarak karşılaşılabilecek durumlar ve bu hafif durumlara yönelik destekleyici yaklaşımlar şunlardır:
- Aşı uygulanan bölgede ağrı/şişlik/kızarıklık
Aşı uygulanan kolunuza yüksekte olacak şekilde pozisyon veriniz. Soğuk uygulama yapınız. (Örnek: Soğuk suyla ıslatılmış bir havlunun aşı yapılan bölgeye uygulanması vb. Bu sırada cilde doğrudan buz temas ettirilmesinden kaçınılmalıdır.)
Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılabilir.
- Yorgunluk 
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz.
- Hafif ateş, titreme 
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
- Baş ağrısı 
Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
- Kas/eklem ağrısı 
İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
- Kusma, ishal 
Bol sıvı takviyesi yapabilirsiniz, beslenmenizi ishal diyetine uygun olarak düzenleyebilirsiniz. Ağızdan sıvı ve gıda alınamayacak kadar kusma olması durumunda sıvı kaybı olabileceğinden sağlık kuruluşuna başvurunuz.

COVID-19 aşısı uygulamasından sonra bunların dışında aşıyla ilişkili olabileceği düşünülen bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

(Kaynak: https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77716/yan-etkilerle-karsilasildiginda-yapilacaklar.html)

***

BAZI SIKÇA SORULAN SORULAR

Grip ve/veya Zatürre aşısını yeni yaptırdım. Covid-19 aşısı olabilir miyim?
Grip ve/veya zatürre aşısı olduktan en az 2 hafta sonra inaktif COVID-19 aşısı olabilirsiniz.  

COVID-19 aşıları nasıl bu kadar hızlı geliştirildi?
COVID-19 aşıları, bilim tarihinde 2009 pandemik domuz gribi aşılarından sonra bu kadar hızlı hazırlanan ilk aşıdır. Virüs ailesinin tanınıyor olması, Koronavirüslerin biyolojisinin ve nasıl davrandığının bilinmesi, bilim tarihinde belirli bir yol katedilmesi, bilgiye erişimin kolaylaşması, moleküler genetik bilimindeki ilerlemeler, kullanılan cihaz teknolojisi ve metotların yıldan yıla gelişme göstermesi, bilim insanları arasında elde edilen bilginin hızla koşulsuz olarak paylaşılması, klinik çalışmalarda hızlı yol alınması ve acil çözüm bulma çabası aşı üretim sürecini hızlandırdı. COVID-19 aşıları da diğer aşı ve ilaçlarda olduğu gibi kalite, güvenlilik ve etkinlik konusundaki yasal gereklilikler izlenerek geliştirilmektedir.

İnaktif COVID-19 aşısı nedir? Kaç doz yapılacak? Gebelere uygulanır mı? Emziren kadınlara uygulanır mı?
İnaktif COVID-19 aşısı, COVID-19'a neden olan Yeni Koronavirüs'ün (SARS-CoV-2) kimyasal ve fiziksel uygulamalardan geçirilerek hastalık yapıcı özelliğinin ortadan kaldırılmasıyla elde edilen, vücutta bağışıklık yanıtı oluşturabilen cansız virüs aşısıdır.
Gebelikte inaktif COVID-19 aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. 18 ve üstü yaştaki kişilere dört hafta ara ile birer doz olmak üzere toplam iki doz olarak uygulanacaktır. COVID-19'u ağır geçirme riski yüksek olan gebelere kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir. Aşının gebeliğin ilk üç ayında uygulanmaması tercih edilir. Emzirme döneminde inaktif COVID-19 aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. COVID-19'u ağır geçirme riski yüksek olan emziren kadınlara kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir.

COVID-19 mRNA aşısı kimlere uygulanacaktır? Kaç doz uygulanacak? Gebelere ve emzirme döneminde uygulanabilir mi?
Hastalığa maruz kalma, hastalığı ağır geçirme ve bulaştırma riskleri ile hastalığın toplumsal yaşamın işleyişi üzerindeki olumsuz etkisi değerlendirilerek COVID-19 aşısı uygulanacak gruplar belirlenmiştir. Bilindiği üzere ülkemizde COVID-19 aşılamasına ilk olarak inaktif COVID-19 aşısı ile başlanmış olup 14.01.2021 tarihinden bu yana söz konusu gruplara sırasıyla uygulanmaktadır. COVID-19 aşısı uygulanma zamanı gelen kişilerin tercihlerine göre COVID-19 mRNA aşısı veya inaktif COVID-19 aşısı uygulanabilecektir. En az dört hafta ara ile birer doz olmak üzere toplam iki doz olarak uygulanacaktır. Emzirme döneminde COVID-19 mRNA aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. COVID-19'u ağır geçirme riski yüksek olan emziren kadınlara kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir. Gebelikte COVID-19 mRNA aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. COVID-19'u ağır geçirme riski yüksek olan gebelere kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir. Aşının gebeliğin ilk üç ayında uygulanmaması tercih edilir.

COVID-19 mRNA aşısının yan etkileri var mıdır?
Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir. Klinik çalışmalarda COVID-19 mRNA aşısı sonrası bildirilen yan etkiler genellikle yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, aşı uygulanan bölgede ağrı/kızarıklık/şişlik, halsizlik, bulantı, lenfadenopati şeklindedir. COVID-19 mRNA aşısının ciddi alerjik reaksiyona neden olma olasılığı çok düşüktür. Aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hekime yakın zamanda aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır.

Zatürre aşısını yeni yaptırdım. Covid-19 aşısı da olmama gerek var mı?
Zatürre (pnömokok) aşıları COVID-19'a karşı koruma sağlamamaktadır. Dolayısıyla COVID-19'a karşı korunabilmek için ona özel üretilmiş COVID-19 aşısının uygulanması gerekmektedir.   

Grip aşısını yeni yaptırdım. Covid-19 aşısı da olmama gerek var mı?
Grip (mevsimsel influenza) aşıları COVID-19'a karşı koruma sağlamamaktadır. Dolayısıyla COVID-19'a karşı korunabilmek için ona özel üretilmiş COVID-19 aşısının uygulanması gerekmektedir.

COVID-19 aşısı sonrası grip ve/veya zatürre aşısı yaptırabilir miyim?
İnaktif COVID-19 aşısı olduktan en az 2 hafta sonra grip ve/veya zatürre aşısı olabilirsiniz.

Aşı yaptırdıktan sonra da maske, mesafe ve temizlik kurallarına uymaya devam edecek miyim?
Aşı uygulandıktan sonra hastalığa karşı koruyuculuğun gelişmesi genellikle birkaç hafta alır. Bununla birlikte herkeste aynı düzeyde koruyuculuk gelişmeyebilir. Ayrıca aşılanan kişi kendisi korunuyor olsa bile virüsü aldıysa başkasına bulaştırabilir. Bu nedenle aşı uygulandıktan sonra da maske, mesafe ve temizlik kurallarına uyulması gerekmektedir. Bakanlığımız tarafından artık önlemlere gerek olmadığı açıklanana kadar bu önlemlerin alınmasına devam edilmelidir.

İnaktif Covid-19 aşısında domuz içeriği var mı?
İnaktif COVID-19 aşısında domuz içeriği bulunmamaktadır. 

İnaktif Pandemik Covid-19 aşısı CoronaVac'ın içeriği nedir?
CoronaVac aşı içeriğinde; SARS-CoV-2 antijeni (600SU), adjuvan olarak alüminyum hidroksit (0,45 mg/ml), izotonik ajan olarak sodyum klorür (9,0 mg/ml), tampon ajanları olarak disodyum hidrojen fosfat (1,16 mg/ml) ve monosodyum hidrojen fosfat (0,2 mg/ml), pH ayarlayıcı olarak sodyum hidroksit ve enjeksiyonluk su bulunmaktadır.

Corona-19 geçirdim, yine de aşı yaptırmalı mıyım?
COVID-19 geçirmiş kişilerde koruyuculuk bir müddet daha devam etmektedir. COVID-19 geçirmiş sağlık çalışanlarına, virüse maruz kalma oranı en yüksek grup oldukları için hastalığı geçirdikten 1 ay sonra; COVID-19 geçirmiş diğer risk gruplarına ise hastalığı geçirdikten 6 ay sonra aşı uygulanabilecektir.

 (Diğer Sıkça Sorulan Sorular  ve Buruların Devamı İçin Kaynak: https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77694/sikca-sorulan-sorular.html)

Kaynaklar:
- https://covid19asi.saglik.gov.tr/
- https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77715/covid-19-asisi-sonrasi-yan-etkiler.html
- https://covid19asi.saglik.gov.tr/Eklenti/40457/0/8adimdanasilasiolurumafis50x70cmpdf.pdf?_tag1=91A6ACDDAB290ECAAA57A927362AB87B4C090400
- https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77694/sikca-sorulan-sorular.html
- https://covid19asi.saglik.gov.tr/TR-77897/video.html

KORONAVİRÜS HABERLERİ

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısına dair en çok merak edilen 36 sorunun yanıtlandığı Kovid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu'na, "https://covid19asi.saglik.gov.tr" adresinden ulaşılabiliyor.

Sitede, aşının hastalığa karşı ne kadar süre koruyacağı, Kovid-19 geçirenler, emzirenler, gebeler ve çocuklara aşı uygulanıp uygulanmayacağı, yan etki görülmesi halinde neler yapılması gerektiği gibi konularda bilgiler yer aldı.

Sitede bulunan sorulardan bazıları ve cevapları şöyle:

- Kovid-19 geçirdim, yine de aşı yaptırmalı mıyım?

"Kovid-19'u geçirenlerde koruyuculuk bir müddet daha devam etmektedir. Bu koruyuculuk düzeyi kişiyi bir süre daha Kovid-19'a karşı koruyacağından hastalığı geçirmiş kişiler aşı uygulanacak gruplarda değildir."

- İnaktif Kovid-19 aşısı olduktan sonra hastalığa karşı ne kadar süre korunacağım?

"Klinik çalışmalarda, inaktif Kovid-19 aşılarının hastalığa karşı koruyucu etkisinin yüksek olduğu gösterilmiştir. Kovid-19 aşılarının koruyuculuk süresi henüz bilinmemektedir, bunun için ek araştırmalara ihtiyaç bulunmaktadır."

- İnaktif Kovid-19 aşısı kaç doz uygulanacak?

"18 ve üstü yaştaki kişilere dört hafta ara ile birer doz olmak üzere toplam iki doz uygulanacaktır."

- Aşı yaptırdıktan sonra da maske, mesafe ve temizlik kurallarına uymaya devam edecek miyim?

"Aşı uygulandıktan sonra hastalığa karşı koruyuculuğun gelişmesi genellikle birkaç hafta alır. Bununla birlikte herkeste aynı düzeyde koruyuculuk gelişmeyebilir. Ayrıca aşılanan kişi kendisi korunuyor olsa bile virüsü aldıysa başkasına bulaştırabilir. Bu nedenle aşı uygulandıktan sonra da maske, mesafe ve temizlik kurallarına uyulması gerekmektedir. Bakanlık tarafından artık önlemlere gerek olmadığı açıklanana kadar bu önlemlerin alınmasına devam edilmelidir."

- Aşı yaptırmak zorunlu mu olacak?

"Türkiye'de aşı uygulaması zorunlu değildir. Bununla birlikte aşı, hastalıklardan korunmak için en etkili yöntemlerden biridir. Aşı sayesinde yeryüzünden silinmiş pek çok hastalık mevcuttur. Bu nedenle Sağlık Bakanlığı tarafından aşıyla ilgili toplumu bilinçlendirme çalışmaları yürütülmektedir. Aşı olmak, kişinin topluma karşı sorumluluğudur."

- Kovid-19 aşılamasında neden önceliklendirme yapılıyor?

"Kovid-19 aşılamasında gruplar, hastalığa maruz kalma, hastalığı ağır geçirme ve bulaştırma riskleri göz önüne alınarak belirlenmiştir. Grupların aşılanması tamamlandığında Sağlık Bakanlığı isteyen herkesin aşıya ulaşabilmesini planlamaktadır."

- Kovid-19 aşısıyla neden ilk aşamada sağlık çalışanlarının aşılanması planlanmıştır?

"Hastalığın teşhis ve tedavisini üstlenen sağlık çalışanları, Kovid-19'a maruz kalma oranı en yüksek gruptur. Sağlık çalışanlarının hastalanmaması, sağlık hizmetlerinin kesintisiz sürdürülebilmesi için önem arz etmektedir. Bu nedenle ilk aşamada aşılanması planlanan grupta sağlık çalışanları da yer almaktadır."

- Kovid-19 aşıları dışındaki aşılar Kovid-19'dan korunmaya yardımcı olur mu?

"Kovid-19 aşıları dışında yer alan grip, zatürre, kızamık-kızamıkçık-kabakulak (KKK), verem ve benzeri aşıların Kovid-19'a karşı koruduğuna dair kanıtlanmış bir bilgi yoktur."

- Grip veya zatürre aşısını yeni yaptırdım. Kovid-19 aşısı olabilir miyim?

"Grip veya zatürre aşısı olduktan en az 2 hafta sonra inaktif Kovid-19 aşısı olabilirsiniz."

- Kovid-19'u geçirmek, Kovid-19 aşısı olmaya göre daha uzun süre korur mu?

"Kişinin bir hastalığı geçirerek kazandığı bağışıklık (doğal bağışıklık) düzeyi, geçirilen hastalığa ve kişiye göre değişir. Kovid-19 etkeni SARS-CoV-2 yeni bir virüs olduğu için hastalığı geçirmekle kazanılan doğal bağışıklığın ne kadar süre koruyacağı bilinmemektedir. Ancak yürütülen bazı çalışmalar Kovid-19'a karşı gelişen doğal bağışıklığın uzun süreli olmadığını göstermektedir."

- İnaktif Kovid-19 aşılarının yan etkileri var mıdır?

"Bugüne kadar Kovid-19 aşılarına yönelik yürütülen klinik çalışmalarda ve mevcut aşı uygulamalarında ciddi yan etkilere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir. Bunlar, yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, kusma, ishal, aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik gibi hafif yan etkilerdir. Ancak nadir de olsa alerjik reaksiyonların olabileceği göz ardı edilmeden aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hekime yakın zamanda aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır."

- Kimlere inaktif Kovid-19 aşısı önerilmemektedir?

"Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu tarafından belirlenmiş öncelikli risk grubunda 18 yaş altındaki kişiler yer almadığından şu an için bu gruba Kovid-19 aşısı uygulanmayacaktır.

Gebelikte inaktif Kovid-19 aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. Kovid-19'u ağır geçirme riski yüksek olan gebelere kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir. Aşının gebeliğin ilk üç ayında uygulanmaması tercih edilir.

Emzirme döneminde inaktif Kovid-19 aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmamaktadır. Kovid-19'u ağır geçirme riski yüksek olan emziren kadınlara kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir.

İnaktif Kovid-19 aşısı, PCR testi ile Kovid-19 tanısı almış kişilere ve aşı yaptırmadan önceki 10 gün içerisinde bir Kovid-19 vakasıyla temas etmiş kişilere uygulanmayacaktır."

- İnaktif Kovid-19 aşısının uygulanmaması gereken durumlar hangileridir?

"Aşının içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı alerji/anafilaksi öyküsü bulunması durumunda aşı uygulanması önerilmemektedir.

Daha önce yaşanan belirgin bir alerjik reaksiyon varsa aşı uygulamasından önce bu durum sağlık personeline belirtilmelidir.

Diğer tüm aşılarda da olduğu gibi 38 derece ve üzerinde yüksek ateş, tablosu netleşmemiş hastalık ve kronik hastalıkların atakları sırasında aşının uygulanmasının bir süre ertelenmesi önerilmektedir."

- Neden 65 ve üstü yaştaki kişilere Kovid-19 aşısının öncelikli yapılması planlanıyor?

"65 ve üstü yaştaki kişilerde Kovid-19'u ağır geçirme ve hastaneye yatış, hatta ölüm riski daha yüksek olduğu için aşı bu yaş grubuna öncelikli olarak uygulanacaktır."

• Bu aşıların tümü vücudun bağışıklık sistemine COVID-19’a neden olan virüsü güvenli bir şekilde tanıtmayı ve yok etmeyi öğretecek şekilde tasarlanmıştır.
• Hastalığa neden olmayan ancak bağışıklık yanıtı oluşturan etkisizleştirilmiş virüs içeren aşılar (İnaktif aşılar).
• Hastalığa neden olmayan ancak bağışıklık yanıtı oluşturan zayıflatılmış virüs içeren aşılar (Canlı atenüe aşılar).
• Güvenli bir şekilde bağışıklık yanıtı oluşturmak için COVID-19 virüsünün yapısını taklit eden protein parçalarını kullanan protein bazlı aşılar.
• Güvenli bağışıklık yanıtı oluşturmak için COVID-19 virüsünün RNA parçacıklarını taşıyan hastalık yapıcı etkisi olmayan virüslerin kullanıldığı viral vektör aşıları.
• Kendi başına güvenli bağışıklık yanıtı oluşturan protein üretmek için genetik olarak tasarlanmış RNA ve DNA parçacıklarını kullanan son teknoloji bir yaklaşım olan m-RNA ve DNA aşıları.

      COVID-19 Aşısı Bilgilendirme platformu için tıklayınız