Anasayfa /BLOG /Demans Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Alzheimer, demansın en sık görülen sebebidir. Sebebe bağlı olarak, bazı demans semptomları geri dönüşümlü olabilir.
Demans, bir kişinin günlük aktiviteleri gerçekleştirme yeteneğini etkileyen hafıza, dil, problem çözme ve diğer düşünme becerilerindeki düşüş ile karakterize edilen hastalıklar ve durumlar için genel bir terimdir. Hafıza kaybı buna bir örnektir; alzheimer hastalığı ise demansın en yaygın nedenidir.
Demans semptomları nedene bağlı olarak değişse de, yaygın semptomlar aşağıdaki gibidir:
Kendinizde veya çevrenizde hafıza problemleri ya da diğer bunama belirtileri gözlemlemeniz halinde mutlaka doktorunuza başvurmalısınız.
Sinir hücrelerinin ve beyindeki bağlantılarının hasar görmesi veya kaybından kaynaklanan demans; hasardan etkilenen bölgeye bağlı olarak bireyleri farklı şekilde etkileyebilir ve farklı semptomlara neden olabilir.
Demans, genellikle beyinde biriken protein veya beynin etkilenen kısmı gibi ortak noktalarına göre gruplandırılır. İlerleyen ve geri alınamayan demans türleri şunları içerir:
Alzheimer hastalığı, demansın en yaygın nedenidir.
Alzheimer hastalığının tüm nedenleri bilinmemekle birlikte; bulgular küçük bir yüzdenin ebeveynlerden çocuğa aktarılabilen gen mutasyonları ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Alzheimer hastalığında birkaç farklı gen yer alırken, riski artıran önemli bir gen apolipoprotein E4'tür (APOE). Alzheimer hastalığı olan hastaların beyinlerinde plaklar ve karışıklıklar vardır. Plaklar beta-amiloid adı verilen proteinin kümeleridir ve düğümler tau proteininden oluşan lifli düğümlerdir. Bu kümelerin sağlıklı nöronlara ve onları bağlayan liflere zarar verdiği düşünülmektedir.
Diğer genetik faktörler, insanların Alzheimer'ı geliştirmesini daha olası hale getirebilir.
Vasküler Demans: Bu en yaygın ikinci demans türü, beyne kan sağlayan damarlardaki hasardan kaynaklanır. Kan damarı problemleri, beynin beyaz maddesindeki liflere zarar verebilir. Vasküler demansın en yaygın semptomları arasında problem çözmede zorluk, yavaş düşünme, odaklanma ve organizasyon ile ilgili zorluklar bulunur.
Lewy Vücut Demansı: Lewy cisimleri, Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı olan kişilerin beyinlerinde bulunan anormal balonsu protein kümeleridir. Yaygın belirti ve semptomlar arasında kişinin uykuda hayalini kurması, orada olmayan şeyleri görmesi (görsel halüsinasyonlar), odaklanma ve dikkat ile ilgili sorunlar yer alır. Diğer belirtiler arasında koordinasyonsuz veya yavaş hareket, titreme ve sertlik (parkinsonizm) bulunur.
Frontotemporal Demans. Bu, sinir hücrelerinin parçalanması (dejenerasyonu) ve beynin frontal ile temporal loblarındaki bağlantıları; genellikle kişilik, davranış ve dil ile ilişkili alanlar ile karakterize olan bir hastalıktır. Frontotemporal demans; davranış, kişilik, düşünme, yargılama, dil ve hareketi etkiler.
Demans hastası 80 yaş ve üstü insanların beyinlerinde yapılan otopsi çalışmaları, birçoğunun Alzheimer hastalığı, vasküler demans ve Lewy vücut demansı gibi çeşitli nedenlerin bir kombinasyonuna sahip olduğunu göstermektedir.
Alzheimer hastalığı beynin küçülmesine ve beyin hücrelerinin ölmesine neden olan ilerleyici bir nörolojik bozukluktur. Kişinin bağımsız olarak işlev görme yeteneğini etkileyen düşünme, davranışsal ve sosyal becerilerde sürekli bir düşüş yaşaması olarak ad
Hafif bilişsel bozukluğu olan kişilerin uzun ve devamlı stres ve kaygı yaşamaları durumunda, Alzheimer hastalığına yakalanma olasılıkları daha yüksektir. Yeni bir çalışma, hafif bilişsel bozukluğu ve yüksek düzeyde stresi olan kişilerin, stresli olmayanla
Beyin tümörleri kanserli (kötü huylu) veya kanserli olmayan (iyi huylu) olabilir. Kötü huylu (kanserli) veya iyi huylu beyin tümörleri özellikle bası belirtileri ve fokal nörolojik bulgulara neden olur. İyi huylu veya kötü huylu tümörler büyüdüğünde, kafa
Sirkadiyen ritim, günün 24 saatte bir tekrarlanan doğal uyku-uyanıklık döngüsüdür. Bu döngünün bozulması, sirkadiyen ritim uyku bozukluğudur. Sirkadiyen ritim bozukluğu, gündüz uykululuğundan depresyona kadar değişen semptomlara neden olabilir.
Araştırmacılar, genç ve orta yaşta daha fazla televizyon izleyen kişilerin ileriki yıllarda beyin sağlığını bozma riskinin daha yüksek olduğunu söylemektedir. Çalışmalar ayrıca, aşırı televizyon izlemenin bilişsel gerilemeye ve gri maddede (karar verme, i
Altı ila sekiz saatlik sağlıklı uyku, kardiyovasküler sağlık için önemlidir. Altı ila sekiz saatten fazla veya az süren bir uyku önerilmemektedir.
Beyindeki dopamin miktarının azalması sonucu hastaların hareketi başlatma ve hareketi kontrol etme mekanizması bozulur.
Araştırmacılar, sağlıklı bir beynin etkinliğini ve verimliliğini ileri yaşlarda da koruyabileceğini söylemektedir.
Epilepsi, nöronlar olarak adlandırılan beyin hücrelerinin diğer hücrelere düzensiz sinyaller göndermesiyle sonuçlanan kronik bir nörolojik durumdur.
Çoğu insan uykuya dalmakta zorluk çekmektedir. Ancak kronik uyku sorunları ve devam eden gündüz yorgunluğu daha ciddi bir soruna işaret edebilir.
Sağlıklı sinir lifleri, miyelinden oluşan bir koruyucu kılıf ile kaplıdır. Bu sayede hücreler arası uyarılar kolaylıkla birbirleri arasında iletilir. MS Hastalığı - Multiple Skleroz hastalığında
Araştırmacılar, bazı insanların migren atakları yaşamasına neyin sebep olduğunu tam olarak bilmiyorlar. Genler, beyindeki değişiklikler veya beyin kimyasallarının seviyelerindeki değişiklikler söz konusu olabilir.
Beyniniz, eylemi kontrol eder ve bir sinir ağı aracılığıyla kaslarınıza elektrik sinyalleri gönderir. Bu sinyaller kaslarınıza hareket etmesini söyler. Multipl sklerozunuz (MS), bağışıklık sisteminiz sinirlerine saldırır.
Alzheimer, demansın en yaygın şeklidir. Demans, günlük yaşamınızı etkileyen hafıza fonksiyonlarının veya diğer zihinsel yeteneklerin kaybı için genel bir terimdir.
Günümüz dünyasındaki birçok insan için baş ağrıları giderek daha yaygın bir sorun haline gelmiştir. Çoğu zaman stres veya dehidrasyon gibi dışsal sebeplerin birer sonucu olabilirler.
Periferik Nöropati, periferik sinirlerinizin zarar görmesi sonucu, genellikle ellerinizde ve ayaklarınızda zayıflık, uyuşukluk ve ağrıya neden olur. Ayrıca vücudunuzun diğer bölgelerini
Araştırmalar beynimizin, biz uyurken bunama gibi hastalıkları önlemeye yardımcı olduğunu öne sürdürmektedir. Bu, beynimizin uyku sırasında dinlenmek yerine çalıştığını gösteren
Beyin sağlığının önemli olmadığı hiçbir canlı yoktur. Ancak multiple skleroz (MS) ile yaşıyorsanız, bu organı korumak iki kat önemlidir. Tedavi planınızı takip etmek ve sağlıklı
Balık yağı, sardalye, hamsi, uskumru ve somon gibi yağlı balıklardan elde edilen popüler bir takviyedir. Balık yağı esas olarak iki tür omega-3 yağ asidi içerir: kalp sağlığı ve cilt
Multipl skleroz (MS), merkezi sinir sisteminin kronik bir hastalığıdır. MS, kadınları erkeklerden daha sık etkiler. Ulusal Multipl Skleroz Derneği’ne göre, kadınların MS olma olasılığı
Uyku, hem günlük hayatınız için hem de fiziksel ve zihinsel sağlığınız için kritik öneme sahiptir. Uyku bozuklukları yaşlı erişkinlerde oldukça yaygındır. Yaşlandıkça, uyku düzenleri ve
Kitap okumak hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınıza fayda sağlar.
Baş ağrısı en sık görülen yakınmaların başında gelir ve toplumun yaklaşık yüzde 90'ında görülür. Baş ağrısı, beyninizdeki bir ağrıyı ima etse de, aslında beyniniz, kan damarları ve
Merkezi sinir sisteminin kronik bir hastalığı olan MS Hastalığı, sinirlerin etrafındaki koruyucu örtünün bozulmasından kaynaklanır. Bu, beynin vücudun geri kalanıyla iletişim
Migren, hastanın günlük yaşamanı etkileyebilen, günlük aktivitelerini kısıtlayabilen bir baş ağrısı tipidir. Aromaterapi, migren atağını durdurmasa bile bazı semptomların
Epilepsi (Sara Hastalığı), beyindeki nöronal aktivitenin bozulduğu ve garip hislere, kasılmalara ve diğer nöbetlerle ilişkili semptomlara neden olan nörolojik bir problemdir.
Demans, günlük hayatı sekteye uğratacak şiddette hafıza, düşünme ve sosyal becerileri etkileyen semptomların genel adıdır. Birden fazla hastalık demansa neden olabilir.
Uyku, hem günlük hayatınız için hem de fiziksel ve zihinsel sağlığınız için kritik bir öneme sahiptir. Çok çeşitli uyku bozuklukları normal uyku döngüsünü kesintiye uğratmakla
Bacaklarınızın yorgun olması altında birçok sebep yatabilen yaygın bir semptomdur. Kilonuz fazlaysa veya yaşınız ileriyse bacaklarınız daha çabuk yorulabilir.
Demans bilişsel gerilemeyle sonuçlanan hafıza, iletişim, konsantrasyon sorunlarını içeren bir grup semptomu ifade eder. Demans, beyninizin felç gibi bir yaralanma veya hastalık
Yapılan yeni araştırmalara göre kan damarlarınızın durumu beyninizin sağlığında önemli rol oynamaktadır. Sigara içmek, yüksek kan şekeri, diyabet gibi birçok durum damarlarınızın sağlığını
Buerger hastalığı, kol ve bacaklardaki damar ve atardamarlarda görülen nadir bir hastalıktır. Latince adı Thromboangiitis obliterans olan Buerger hastalığında; kan damarları iltihaplanır, şişer ve kan pıhtıları tarafından tıkanır.
Nöroestetik alanında yapılan son araştırmalar; beynimizin, güzelliğe neden ve nasıl tepki verdiğini açıklamaktadır.
Baş ağrısı, rahatsız edici olabildiği gibi halsizliğe de neden olabilir. Genellikle baş ağrısı için endişelenmenize gerek yoktur çünkü çoğu baş ağrısı, ciddi sağlık sorunlarından kaynaklanmaz. Fakat baş ağrısı, bazen başka sorunların habercisi olabilir.
Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS), beyin ve omurilikteki sinir hücrelerini etkileyen ve kas kontrol kaybına sebep olan ilerleyici bir sinir sistemi hastalığıdır. ALS, aynı zamanda teşhis edilen beyzbol oyuncusundan sonra Lou Gehrig hastalığı olarak da adla
Parkinson hastalığı genellikle hastaların hareket kabiliyetlerine etki etse de neden olabileceği farklı sorunlar vardır.
Epilepsi, tekrarlayan nöbetlere neden olan nörolojik bir hastalıktır. Epilepsi nöbetleri beyinde ani elektriksel aktivitelere neden olur.
Baş ağrıları her yaştan insanın mustarip olduğu ve birçok çeşidi olan bir durumdur. Bu yazı, 10 farklı baş ağrısını tipi hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.
Yapılan yeni bir araştırmanın bulgularına göre aerobik yapmak, demansa (bunamaya) karşı beyne yardımcı olabilmektedir. Genel olarak egzersiz yapmanın da Alzheimer veya demans riskinin azalmasına yardımcı olduğu bilinmektedir.
Multiple Skleroz (MS), ilerleyici ve immün sistem aracılı bir hastalıktır. Bu durum vücudunuzu sağlıklı tutmak için tasarlanan sistemin yanlışlıkla vücudunuzun günlük işlevler için hayati önem taşıyan bölümlerine saldırdığı anlamına gelir.
Düşük karbonhidrat ve ketojenik diyetlerin sağlığa çeşitli faydalarının bulunduğu bilinmektedir. Düşük karbonhidrat ve ketojenik diyetlerin, kilo kaybına ve diyabeti yönetmeye yardımcı olmalarının yanında belirli nörolojik
Hidrosefali, beyinde ve beyin çevresinde aşırı sıvı birikmesi sonucu kafatasının büyümesine ve basınç artışına neden olmaktadır. Hastalığın ismi “su” ve “kafa” anlamına gelen Latince sözcüklerden oluşmakta ve “beyindeki su” olarak da bilinmektedir.
Teknoloji, insan hayatına sayısız fayda sağlamasının yanı sıra birtakım sorunlar da yaratmıştır. Dijital cihazların günümüzde hızla yayılmasıyla birlikte insanlar “dünya” ile bağlantıda kalabilmek adına sosyal medyayı devamlı biçimde kullanmaktadır.
Erken kalkma alışkanlığı hem psikolojik hem de fiziksel olarak insanları olumlu etkiler. Erken kalkan insanlar genellikle daha mutlu, proaktif ve geç uyuyan insanlardan daha üretkendir.
Beyniniz vücudunuzun kontrol merkezi olarak kalbinizin atmasını, ciğerlerinizin nefes almasını, düşünmenizi ve daha birçok görevi sağlayan önemli bir organdır.
Beyin atrofisi, başka bir adıyla serebral atrofi; nöron adı verilen beyin hücrelerinin kaybı ve bu duruma bağlı küçülmesidir. Atrofi ayrıca hücrelerin iletişim
Beyin anevrizması, beyindeki bir kan damarında olan çıkıntı veya balonlaşmasıdır. Sızdırması veya yırtılması sonucunda..
Karpal tünel, avcun iç tarafında kemikler ve bağlarla çevrili bir geçittir. Medyan sinirin sıkışması sonucu el ve kolda uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gözlemlenebilir.
Beyin pili ameliyatında, beyninizin belirli bölgelerine elektrotlar yerleştirilir. Bu elektrotlar, anormal impulsları düzenleyen elektriksel impulslar üretir veya elektriksel impulslar beyindeki belirli hücreleri ve kimyasalları etkileyebilir.
Epilepsi nöbeti, diğer bir adıyla sara krizi; beyin işlevinin sinir hücrelerinde geçici olarak meydana gelen anormal elektriksel aktivite sonucu bozulması ile oluşan nörolojik bir hastalıktır.
Bazı bilim insanları Covid-19’un akciğerlere değil beyne zarar vererek solunum yetmezliğine; baş ağrısı, felç ve nöbet gibi diğer belirtilere ve ölüme neden olduğundan şüpheleniyor.
Parkinson hastalığı ilerleyen bir hastalıktır dolayısıyla hayatınızı aniden değiştirmeyecektir. Bunun yerine günlük hayatınızdaki aktivitelerinizde yaşayacağınız zorluklarla başa çıkabilmek için...
Epilepsi nöbeti olarak da bilinen sara nöbeti, vücudunuzun kontrolünü kaybederek sarsılmaya başlamasına sebep olan bir hastalıktır ve nöbet sırasında bilinç kaybı yaşanması muhtemeldir.
Baş dönmesi; sallanma, sersemlik veya kişinin üzerinde bulunduğu zeminin hareket ettiğini sanması gibi belirtilere neden olabilecek bir durumdur. Her yaşta meydana gelebilmesine ve doktorlara sık danışılan şikayetlerden
İyi huylu beyin tümörleri normal hücrelerdeki bölünme ve büyüme aşamalarını izlemeyip, kontrolsüzce çoğalan bir hücre topluluğuna dönüşürler. Çoğu iyi huylu beyin tümörü CT veya MRI gibi beyin taramaları ile tespit edilebilir.
Menenjit, beyninizi ve omuriliği çevreleyen zarların (meninksler) iltihaplanmasıdır. Menenjitin şişmesi tipik olarak baş ağrısı, ateş ve boyun tutulması gibi semptomları tetikler.
Zona, ağrılı bir döküntüye neden olan viral bir enfeksiyondur. Zona vücudunuzun herhangi bir yerinde ortaya çıksa da genellikle gövdenin sol veya sağ tarafını saran tek bir kabarcık şeridi olarak görülür.
Migrende aura, tipik olarak gerçek ağrı oluşmadan önce ortaya çıkan garip hislerle karakterize nörolojik bir rahatsızlıktır. Bazı türleri, inme veya beyin tümörü gibi nörolojik olayların veya durumların semptomlarını taklit edebilen çeşitli aura türleri v
Demans, hafıza, düşünce ve sosyal yetenekleri etkileyen bir grup belirtiyi günlük yaşamınıza müdahale edecek kadar ciddi bir şekilde tanımlar. Spesifik bir hastalık değildir, ancak birkaç farklı hastalık bunamaya neden olabilir.
Ensefalit olarak da bilinen beynin iltihaplanmasının birkaç neden vardır, ancak en yaygın olanı viral bir enfeksiyondur. Ensefalit genellikle ateş ve baş ağrısı gibi hafif grip benzeri belirti ve semptomlara neden olur veya hiç semptom göstermez.
Kas güçsüzlüğü genellikle egzersiz eksikliği, yaşlanma, kas yaralanması veya hamilelikten kaynaklanır. Diyabet veya kalp hastalığı gibi uzun süreli durumlarda da ortaya çıkabilir.
Küme tipi baş ağrısı nadir görülmesine rağmen en ağrılı baş ağrısı türlerinden biridir. Ağrı o kadar şiddetli olabilir ki hastanın bu ağrıya dayanması kimi zaman çok güç olabilir.
Uyuşma ve karıncalanma hissi, MS hastalığının en yaygın semptomlarından ikisidir. Hastalığın ilk belirtileri arasında yer alırlar ve teşhisinde önemli rol oynarlar.
Demans; hafıza, düşünce ve sosyal yetenekleri etkileyen belirtileri olan bir hastalıktır.
9 ay süren hamilelik dönemi, sağlıklı kadınlar için de zorlu geçebilirken epilepsi hastalığı olan anne adayları ve bebek için riskli bir dönemi ifade ediyor…
Beynin kan akışının azalması yada aniden kesilmesi sonucu beyin dokusunun beslenme ve oksijenlenmesi bozulur. Bu nedenle ortaya çıkan tabloya inme yada felç denir. Etkilenen beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar.
Migren çoklu semptomlara neden olabilen nörolojik bir durumdur. Semptomlar bulantı, kusma, konuşma güçlüğü, uyuşma, karıncalanma hissi ve ışık ile sese duyarlılığı içerebilmektedir.
Epilepsi nöbetleri birçok farklı şekilde olabilir ve bu nöbetler bireyler farklı şekillerde etkileyebilir.
Miyopati, kas dokularını etkileyen hastalıklardır. Kas hastalıkları zayıflık, iltihaplanma, spazmlar ya da felç ile sonuçlanabilir.
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun yavaşladığı veya durduğu, nispeten yaygın, potansiyel olarak ciddi bir uyku bozukluğudur.
İlk olarak Aralık 2019'da Çin'de tespit edilen ve o zamandan beri dünyanın diğer bölgelerine yayılan koronavirüs....
Migren ağrılarına genellikle bulantı, kusma, ışığa ve sese aşırı duyarlılık eşlik eder.
Merkezi sinir sisteminin kronik bir hastalığı olan MS Hastalığı - Multiple Skleroz'un dünya çapında 2,5 milyondan fazla insanı etkilediği tahmin edilmektedir.
Parkinson hastalığı, beyindeki nöronların işlev bozukluğu sonucu ortaya çıkan kronik ve ilerleyici giden hareket bozukluğuna....
Uyku apnesi, uyurken nefesinizin tekrar tekrar durakladığı bir durumdur.
Çoğu insan zaman zaman baş ağrısı çeker. Ancak baş ağrınız uzun sürüyorsa, kronik günlük baş ağrılarınız olabilir.
Multipl skleroz (MS) nörolojik bir durumdur. Erişkinlerde santral sinir sistemini en sık etkileyen hastalıklardan birisidir. Dünyada yaklaşık 2.5 milyon kişiyi etkilemektedir.
Alzheimer Hastalığı demansın (bunamanın) en sık nedeni olup geri dönüşü olmayan ilerleyici bir hastalıktır. Bunama zihin işlevlerinde kaybı niteleyen bir kelimedir.
EMG, sinir ve kasların aktivitesinin elektriksel potansiyellere dökümante edilerek incelenen bir yöntemidir. Duyu ve motor sinirler elektriksel olarak uyarılarak dalgalar elde edilir.
Demans hastalığı (bunama), zihinsel becerilerin hastalık nedeniyle zayıflaması durumudur.
Demans; hafıza, düşünce ve sosyal yetenekleri etkileyen belirtileri olan bir hastalıktır. Spesifik bir hastalık değildir, ancak birkaç farklı hastalık bunamaya neden olabilir.
Kök Hücre tedavisi ile DEMANS hastalığının ilerlemesi yavaşlatılabilir, gerilemesi sağlanabilir. Tedavinin başarı oranı hastanın yaşı, hastalığın süresi ve hastanın durumu ile orantılıdır.
Halk arasında bunama olarak bilinen demans, hastalık nedeniyle kişinin bellek ve dil yetileri, soyut düşünme, yargılama gibi zihinsel işlevlerinde görülen yetersizlik durumudur.
Demans 60 yaş üstündeki kişilerde en sık görülen yeti kaybı nedenidir ve insan ömrü uzadıkça bu hastalığın görülme sıklığı da artmaktadır. 65 yaşında demans riski %5 iken, her 5 yılda bir risk ikiye katlanmakta ve 85 yaş üzerinde %40-50 oranlarına ulaşmaktadır.
Unutkanlık yaşlılıkta en sık şikayet edildiği bilinen bir gerçektir ve çoğunlukla yaşlanmanın doğal sonucu olarak değerlendirilir fakat yaşlılarda unutkanlığın birçok tıbbi sebebi olabilir. Bunamanın en yaygın nedeni olan Demans hastalığı yaşlılarda unutkanlığın önemli sebeplerinden birisidir.
Beyni zayıflattığı için demans hastalığına yol açan 200 farklı hastalık türü olduğu bilinmektedir.
Hastalığın başlangıç belirtileri;
Unutkanlık gibi bilişsel kayıplar ileri yaşa bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Yaşa bağlı oluşan bu durum, ilerleyen yaşın beyinde neden olduğu sinir hücresi harabiyeti sonucu ortaya çıkar ve bunama değildir. Hipotiroidizm gibi tiroid fonksiyon bozuklukları, kansızlık, B12 vitamini ve folik asit eksiklikleri ile bazı diğer tıbbi durumlar da yaşlılarda unutkanlığın nedenlerindendir.
Yaşlılarda görülen unutkanlık şikayetinin ciddiye alınması gerekir. Çeşitli değerlendirmeler sonucu unutkanlığın nedeni saptanmalıdır. Demans hastalığına neden olan bazı sorunlar ve hastalıklar tedavi edilebilir olduğu için hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir. Örneğin metabolizma rahatsızlığı, depresyon, ilaç yan etkileri, yanlış ilaç kullanımı gibi sorunlar engellenebilir. Bu nedenle, demansa neden olan sorunun erken tespiti çok önemlidir.
Demans tedavisinin başarısı hastalığa neden olan sorunun kaynağına ve ciddiyetine bağlıdır. Hasta ve hasta yakınlarının detaylı şekilde bilgilendirilmesi, gerek duydukları desteğin verilmesi, iyileşme ve yaşam kalitesi için çok önemlidir. Kesin tedavisi bulunmamış olsa bile son yıllarda yeni çıkan bazı ilaçlar demans belirtilerini azaltmakta ve ilerlemesini yavaşlatmaktadır.
Beyinde kan pıhtılaşmasına neden olabilecek vasküler demans hastalığında tedavi, daha fazla kan pıhtısının oluşmasının önlenmesine yöneliktir.
Demans hastaları ve yakınları mutlaka hastalık hakkında bilgi sahibi olmalı, böylece gelecekte olabilecek sorunlar için önlem almaları kolaylaşır.
Kök hücreler ölmekte olan beyin hücrelerine dokunduklarında bu hücrelere dönüşme özelliğine sahiptir, bu sebeple Demans tedavisinde kullanılmaktadır. Verilen hücrelerin boyutu beyin dokularına işleyebilecek boyutta küçüktür ve erken dönem teşhislerde tedavi oranı ciddi anlamda artmaktadır.
Verilecek hücre sayısı, hastanın yaş ve kilosuna göre belirlenir. Tedavi mezenkimal kök hücre(hastanın kendi yağ dokusu ve ya kemik iliğinden elde edilen) kök hücre kullanarak gerçekleştirilir. Hangi tedavinin uygulanacağına hastanın durumuna göre karar verilir. 45 gün ara ile 3 seans veya 3 gün üst üste uygulama ile gerçekleştirilebilir.
Tedavi protokolü tamamen hastanın durumuna göre belirlenir, her hasta için farklı protokol uygulanabilir. Uygulanan tedavilerin en açık ve kalıcı etkileri, nörolojik ve zihinsel semptomların ortaya çıktığı, hastalığın başlangıç aşamasında (vakaların %90’ında) elde edilebilmiştir. Organik beyin lezyonları (frontoperiatel loblarda atrofi) gözlenen hastalarda da olumlu sonuçlar elde edilmiştir.
Belirgin zihinsel bozukluk görülen vakalarda kök hücre uygulanması sonucu, hastaların hayat kalitesinin (genel durum, uyku, iştah vb.) arttığı da görülmüştür.
Bu hastalığın tedavisi Ukrayna, Kiev’de bulunan GenCell Kök Hücre Tedavi Merkezi’mizde yapılabilmektedir.
Demans hastalığında genetik faktörlerin rol oynadığı bilinmektedir. Hastaların %30’unda ailede bunama geçmişi görülmektedir. Genç yaşta başlayan (65 yaş altında) hastalarda bu faktör daha etkilidir.
Demans olmamak için spor yapmanın önemli olduğu bilinmektedir. Haftada üç kez spor yapmanın demans olma ihtimalini %70 azalttığı düşünülmektedir. Sigara kullanmamak, B12 vitamini tüketmek, D vitamini almak, alkol tüketimini azaltmak ve beyin egzersizleri de demansa karşı alınabilecek önlemlerdendir.
Demans hastalığının en önemli belirtisi hastada fark edilen unutkanlık halidir. Ancak bütün unutkanlıkları Demans olarak değerlendirmek doğru değildir. Pek çok kişi günlük yaşamında unutkanlıklar yaşamakta fakat Demans olmadan yaşamaya devam etmektedir.
Demans hastalığı olduğu düşünülen kişilerin nörolojik muayeneler, laboratuvar testleri ve nöropsikolojik testler ile değerlendirilmelidir. Yüksek risk taşıyan kişilere, EEG yani kortikal haritalama, MR ve PET taraması da önerilebilir.
Detaylı Bilgi Al
Dünya nüfusunun giderek yaşlanması, Alzheimer hastalığının önümüzdeki yıllarda daha da önemli bir toplumsal sorun olacağını gösteriyor. Alzheimer, hafızayla birlikte diğer zihinsel işlevleri de bozan ilerleyici bir hastalık. Kişiyi, günlük hayatını idame ettiremez noktasına getirdiği için de çevresindekileri yakından ilgilendiriyor.
Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi nöroloji uzmanı demansın, yani bunamanın, yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak düşünülmesinin, hasta yakınlarının hastalığın erken dönem bulgularını başka bahaneler bularak bir süre görmezden gelmesinin ya da bilgi eksikliği gibi nedenlerin, Alzheimer tanısını geciktirdiğine dikkat çekiyor.
Toplumda ne yazık ki, demans (bunama) ve Alzheimer hakkında doğru bilinen birçok yanlış bulunuyor. “MİT” noktasına ulaşan bu yanlış bilgilerin doğrularını Nöroloji uzmanı anlattı.
Mit 1: Demans (Bunama) ve Alzheimer hastalığı aynı kavramlardır.
DOĞRUSU: Alzheimer ile demans (bunama) sendromu sık karıştırılan iki kavram. Aslında Alzheimer hastalığı da bir tür demanstır. Yani demans kelimesi geniş bir kavram. Alzheimer hastalığından başka hastalıklar da bu kavramının içinde yer alıyor. Örneğin, damarsal hastalıklarla ilişkili demans (bunama), Pick hastalığı demansı, Parkinson hastalığı demansı, Lewy cisimcikli demansı gibi…
Birçok başka hastalık demans (bunama) çatısı altında toplanıyor. Bütün demanslar içinde en sık görülen, yüzde 60-70 oranla, Alzheimer hastalığı.
Mit 2: Demans (Bunama) veya Alzheimer hastalığı demek, unutmak demektir. Unutkanlığı olan herkes demans adayıdır.
DOĞRUSU: Günümüzde birçok insan unutkanlıktan yakınıyor. Bunların çok azı demans (bunama) tanısı alıyor. Demansta, beynin diğer işlevlerinin de bozulmasına bağlı olarak unutkanlığa ek olarak, birçok belirti ortaya çıkıyor. Yani, unutmanın yanında dil ve algı bozuklukları, kişilik değişiklikleri, muhakeme bozuklukları, yeti kaybı da görülüyor.
Birlikte yaşadığı kişilerin ya da yerlerin isimlerini unutmak, bulunduğu mekana yabancılaşmak veya odaları ve tuvaleti bulamamak, muhakeme yapamamak ve inisiyatif alamamak şeklinde gelişen semptomlar, zaman içinde kişiyi tek başına yaşayamaz noktasına getiriyor.
Oysa günümüzde unutkanlıktan yakınan çoğu kişide gerçek sorun, yoğunluktan kaynaklanan dikkat bozukluğu ve buna bağlı ortaya çıkan bilgiyi kaydetmekte yetersizliktir. Aslında yaşanan gerçek bir unutkanlık değildir. Kişi hali hazırda kaydetmemiş olduğu bilgiyi arar, bulamaz ya da hatırlayamaz. Bu durumda unuttuğunu zanneder.
Demans (bunama) kavramındaki unutkanlık ise, daha önceden kaydedilmiş ve kullanılmakta olan bilginin, geri dönüşümsüz şekilde kaybedilmesidir. Bu bilgiler için sonradan hatırlama olmaz. Kaybedilmiş bilginin yeniden öğrenilmesi de genellikle mümkün değildir.
Mit 3: Demans’ın tedavisi yoktur.
DOĞRUSU: Demans (bunama) kavramı içindeki birçok hastalık ve Alzheimer hastalığının günümüz için bilinen net bir tedavisi yoktur. Ancak bazı vitamin eksiklikleri ya da ilaçlara bağlı, bazı beyin kanamaları veya beyindeki su miktarının artmasına bağlı demanslar tedavi edilebilir. Böylece hasta eski haline dönebilir. Bu tedavi edilebilir nedenlerin tümü için en önemli nokta, demans (bunama) tablosu kalıcı olmadan erken tedavi uygulanmasıdır.
Mit 4:Alzheimer hastalığı sadece yaşlılarla ortaya çıkar, yaşlanmanın doğal bir sonucudur.
DOĞRUSU: Alzheimer hastalığı yaşla birlikte artış gösteren bir sorun olmakla birlikte yaşlanan herkeste ortaya çıkmaz. Kişi sağlıklı olduğu sürece hafıza tam olarak çalışır. Yeti kaybına neden olan unutkanlık yaşlanmanın doğal bir süreci değildir. Genç ve orta yaşlı kişilerde de demans (bunama) tablosu ortaya çıkabilir. Bunlara erken başlangıçlı demans/Alzheimer hastalığı adı verilir. Erken başlangıçlı demanslarda genetik faktörler belirleyicidir. Kalıtımsal özellikler içerir. Ailede erken başlangıçlı demans (bunama) tanısı almış kişi varsa genetik risk artar.
Mit 5: Alzheimer hastalığı genetik bir hastalıktır ve kalıtımsaldır. Ailede tanı almış kişi varsa ailedeki herkes için risk artar.
DOĞRUSU: Geç başlangıçlı Alzheimer hastalığında genetiğin katkısı oldukça azdır. Daha çok çevresel faktörler (zehirli gazlar, radyoaktivite, enfeksiyon ajanları, yapay katkılı besinler… vs) ve diğer hastalıklar risk faktörlerini oluşturur. Ailede tanı almış kişi sayısı arttıkça veya tanı alma yaşı gençleştikçe genetik risk artar. Ailede Alzheimer tanısı almış sadece bir kişi varsa ve tanı yaşı 65’in üstünde ise genetik risk neredeyse toplumla aynıdır.
Mit 6: Alüminyumlu ürünlere uzun süre maruz kalmak Alzheimer hastalığı riskini artırır.
DOĞRUSU: Bu konuda kesin kanıt niteliğinde bilimsel veriler bulunmamaktadır. Yapılmış birkaç çalışma olmasına karşın, kesin bir neden-sonuç ilişkisi kurmak için yeterli değildir. Ancak, diğer tüm metal ve ağır metaller gibi, alüminyum da çevresel risk faktörleri arasında gösterilir.
Mit 7: Erken tanı konursa Alzheimer hastalığını önlemek mümkündür.
DOĞRUSU: Maalesef günümüzde Alzheimer hastalığını ilaçla önlemek veya tedavi etmek mümkün değildir. Ancak riskini azaltmaya yönelik önlemler alınabilir.
Akdeniz tipi beslenme, düzenli fiziksel aktiviteler, iyi sosyal yaşam, sürekli öğrenmeye devam etme ve bilişsel aktiviteler yapma, iyi uyuma, kronik hastalıklarla iyi tedavi uyumu gibi önlemler Alzheimer Hastalığı riskini azaltır. Bir kişi Alzheimer tanısı aldığında, bu hastalık 10 yıl kadar önce başlamış, ancak klinik olarak fark edilmesi zaman almış olabilir.
Mit 8: Kazalar gibi kafaya alınacak travmalar Alzheimer hastalığı için zemin oluşturur.
DOĞRUSU: Burada risk, boksörlerde olduğu gibi, kafaya kronik travma alınmasıdır. Kronik travma beyin hücrelerinin zaman içinde yavaş yavaş ölmesine neden olur. Ölen hücre miktarı belirli bir seviyeyi aşınca demans (bunama) tablosu ortaya çıkar. Tek ve şiddetli bir travmadan sonra ortaya çıkan hafıza sorunlarına demans (bunama) adı verilmez. Bu durumda tanı, travma sonrası beyin hasarı olarak konur.
Mit 9: Alzheimer hastalığı, hastanın karakterinin değişmesine, daha agresif olmasına neden olur.
DOĞRUSU: Kısmen doğru olmakla beraber bazen tam tersi de görülüyor. Çok sinirli ve agresif kişilerin, uysal ve sakin olabildikleri de gözleniyor. Kişilik yapısının değişmesi özellikle bazı demanslarda en erken bulgu olabiliyor. Ancak burada sorun kesinlikle kalıcı ve ilerleyici olmasıdır. Geçici mizaç ve huy değişiklikleri herkesin başına gelebilen normal bir süreçtir. Dolayısıyla ayrımın iyi yapılması gerekir.
Mit 10: Alzheimer hastalığı ile yaşam mümkün değil.
DOĞRUSU: Alzheimer hastalığı uzun vadede yaşamı kısaltan bir hastalık olmakla birlikte hasta toplum içinde ve sosyal yaşamda çok uzun yıllar kalabilir. Hastanın hayat kalitesini artıracak destek tedavilerle hastalık uzun süre kontrol altında tutulabilir.
Alzheimer, hem hastanın hem de yakınlarının bir arada ve tedavinin içinde olmasını gerektiren bir hastalıktır. Ancak Alzheimer hastası bulunan bir ailede, bireylerin de hayat kalitesi, sosyal durumu, işleri ve sağlığı mutlaka gözetilmelidir. Sadece hasta ön plana alınıp, üretken çağdaki yetişkinler ve özellikle çocuklar ihmal edilmemelidir.
Yayın Tarihi : 10/02/2021