Sozcu.com.tr
Yayınlanma: 16:54 - 17 Temmuz 2019 Güncellenme:
Fransızca bir kelime olan “hématologie”den gelmektedir. Türkçe karşılığı kan bilimi olan ve dilimize Fransızca “hématologie” kelimesinden gelen hematoloji hakkında merak edilen tüm detayları haberimizde sizler için derledik… Hematoloji nedir? Hangi hastalıklara bakar? İşte bilinmesi gerekenler…
HEMATOLOJİ NEDİR?
Hematoloji, kan, kan oluşturan organlar ve kan hastalıklarını inceleyen bilim dalıdır. Anemi, kanama bozuklukları, kemik iliği yetersizlikleri, lösemi, lenf kanseri ve hemofili gibi kalıtsal geçişli kan hastalıkları hematoloji alanının uzmanlığındadır. Hematoloji, İç Hastalıklarının (Dahiliye) bir iç branşıdır. Hematoloji alanında çalışan hekimlere hematolog denir.
Hematologlar büyük ölçüde lenfatik organlara ve kemik iliğine odaklanır ve kan sayımı düzensizliklerini veya trombosit düzensizliklerini teşhis edebilir. Hematologlar, lenf bezleri, dalak, timus ve lenfoid dokusu dahil olmak üzere kan hücreleri tarafından beslenen organları tedavi eder.
HEMATOLOJİ HANGİ HASTALIKLARA BAKAR?
Hematologlar tarafından tedavi edilen hastalıklardan bazıları şunlardır:
– Demir eksikliği anemisi ve orak hücreli anemi veya travmaya bağlı anemi gibi diğer anemi türleri
– Polisitemi veya aşırı kırmızı kan hücresi üretimi
– Myelofibroz
– Lösemi
– Hemofili, idiyopatik trombositopenik purpura ve Von Willebrand hastalığı gibi trombosit ve kanama bozuklukları
– Miyelodisplastik sendromlar
– Talasemi ve orak hücre hastalığı gibi hemoglobinopatiler
– Multipl miyelom
– Malign lenfomalar
– Kan nakli
– Kemik iliği kök hücre nakli
BilimTÜRKÇE
Sağlık
Hastalıklar
Demir Eksikliğine Hangi Bölüm/Doktor Bakar?
Demir eksikliği, dünyada en fazla görülen kansızlık, yani anemi çeşididir. Az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerde demir eksikliği oldukça yüksektir. Araştırmalara göre dünyada erkeklerinde %20'sinde, kadınların %35'inde ve hamilelerin ise %50'sinde demir eksikliği anemisi görülür. Kadınların erkeklere nazaran demir ihtiyacı daha fazladır. Erkeklerde günlük demir ihtiyacı 8 mg iken, kadınlarda bu miktar 18 mg'dir. Hamilelik ve emzirme dönemlerinde ise 27 mg ila 100 mg arası demir ihtiyacı görülmektedir. Demir eksikliği kalp hastalıklarına, bağışıklık sisteminin zayıflamasına, bebeklerde zeka geriliğine, hamilelerin düşük yapmalarına neden olabilmektedir. Peki, demir eksikliğine hangi bölüm/doktor bakar? İşte detaylar...
Kırmızı kan hücrelerine rengine veren protein, hemoglobindir ve yapısında demir bulunur. Alyuvarlar, oksijeni akciğerden alıp diğer hücrelere ulaştırmakta görevlidir. Hemoglobin seviyesi normal değerlerin altına düşerse, kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma görülür. Bu durum sonucunda ise oksijen miktarında düşüşler başlar ve kansızlık ( anemi) ortaya çıkar. Demir, hücreler ve enzimlerdeki enerji santrallerinin bir parçası olarak görev yapar. Ayrıca tüm iç organları ve kasları etkiler. Bundan dolayı demir, sağlık için oldukça önem taşımaktadır. Demir eksikliği vücutta ağrılara, duygu durum bozukluklarına, unutkanlığa ve birçok olumsuz duruma da neden olabilmektedir. Demir eksikliği hakkında merak edilenleri sizler için derledik...
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Ülkemiz demir eksikliğinin sık görüldüğü ülkeler arasındadır. Bunda ekonomik koşullar dışında bilgisizlik ve yanlış beslenme alışkanlıkları rol oynamaktadır.
Demir eksikliği anemisi demir metabolizması ve beslenme ile yakından ilişkilidir. Yenidoğan bir bebeğin vücudunda 0.5 gr, yetişkinde ise 5 gr demir mevcuttur. Çocuklar hızlı büyüdükleri için demir ihtiyaçları daha fazladır. Beslenme ile aldığımız demirin yaklaşık % 10 u emilir.
Yenidoğan ve süt çocuğunun temel besini süttür. Hem anne sütünün hem de inek sütünün demir içeriği düşüktür. Ancak anne sütünün demir içeriği vücut tarafından daha iyi emilir. 4. aydan itibaren demir takviyesi başlanmayan bebeklerde sütle alınan demir yetersiz olduğundan demir eksikliği anemisi gelişir. Beslenmede, demirin yetersiz alınması kadar demir emilimine engel olan besinlerin fazla alınması da önemlidir. Bunların başında inek sütü gelir.
Daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde demir eksikliği anemisi görüldüğünde yetersiz demir alımının yanında kan kaybı yapan hastalıkların da mutlaka araştırılması gerekir. Başlıca demir eksikliği yapan hastalıklar:
Demir eksikliği sadece kansızlık yapmaz pek çok sistemi de etkiler. Demir eksikliği anemisinde iştahsızlık, solukluk, huzursuzluk, yorgunluk, çarpıntı, toprak gibi yabancı maddeleri yeme, dilde düzleşme, yutma zorluğu en sık görülen belirtilerdir. Çocuklarda iştahsızlığın sonucu olarak gelişme geriliği görülebilir. Demir eksikliği anemisinde bağışıklık sistemi bozulur. Dahası, demir eksikliği okuma ve öğrenme becerilerinde zayıflamaya yol açabilir.
Demir eksikliği anemisinde hekimler; tam kan sayımı, serum demir ve demir bağlama düzeyine ve ayrıca ferritin düzeyine bakar. Ferritin, vücuttaki demir depolarının durumunu gösterir. Anemi gelişmeden önce ferritin eksikliği demir depolarının azaldığını gösteren bir bulgudur.
Demir eksikliği tedavisi kolay ve ucuzdur. Altta yatan nedenin tespit edilmesi, her hastalıkta olduğu gibi büyük önem taşır. Demir eksikliğine bağlı kansızlık demir ilaçları ile tedavi edilir. Bu arada hastaya demir açısından zengin besinler önerilir.
Demir açısından zengin besinler; kırmızı et, kümes hayvanlarının etleri, balık, kuru baklagiller, kurutulmuş meyveler ve demirle zenginleştirilmiş besinlerdir. Tedavi esnasında aşırı inek sütü alımından kaçınmak gerekir.
Eğer dengeli ve sağlıklı besleniyorsanız ve demir eksikliğiniz yoksa demir takviyesi almanıza gerek yoktur.