Seismophobia ne demek dediğimizde deprem veya diğer doğal afetlerden dolayı aşırı korku ve kaygı hissetme durumudur. Bu fobi, özellikle deprem riski yüksek bölgelerde yaşayan insanlar arasında yaygındır. Seismophobia, depremin kendisi ya da deprem sonrası ortaya çıkan hasar ve kayıplar gibi birçok farklı faktöre bağlı olabilir. Seismo fobisi olan insanlar, depremin aniden ve beklenmedik bir şekilde gerçekleşmesinden, kendileri veya sevdikleri için fiziksel zarar veya ölüm endişesinden korkarlar.
Seismo fobisi olan insanların sürekli deprem olacakmış gibi hissetmek konusunda sürekli şikayetleri vardır. Öte yandan belirtiler arasında; depremin tetiklediği korku ya da panik ataklar yaşamak, depremin gerçekleşeceği yerlere gitmekten kaçınmak, depremle ilgili haberleri takip etmekten kaçınmak, deprem sırasında yaşananları hayal etmek ve korkmak, depremle ilgili anksiyete seviyelerinin normalden daha yüksek olması gibi durumlar sayılabilmektedir.
Seismophobia , insanların günlük yaşamlarını etkileyebilir ve hatta bazı durumlarda evlerini ya da işlerini terk etmelerine neden olabilir. Deprem korkusunun yenilmesi bazı yöntemler vardır. Bunlar şöyledir;
Meditasyon, yoga veya nefes egzersizleri gibi rahatlama teknikleri, stresi azaltmaya ve deprem korkusunu yenmeye yardımcı olması açısından önemlidir.
Deprem ve deprem zararları hakkında daha fazla bilgi edinmek, insanların depremle ilgili gerçeklerle yüzleşmelerine yardımcı olur ve olası bir depremde belirsizlikleri biraz daha ortadan kaldırır. Ne yapacağı konusunda bilinçlenen kimseler deprem anında daha az panik yaparlar. Deprem olasılığı yüksek olan yerlerde yaşayan kişilerin, deprem farkındalığı ve hazırlığı için sık sık seminerlere katılmaları önerilir.
Deprem korkusunu yenmek için en önemli adımlardan biri de depreme karşı hazırlıklı olmaktır. Deprem çantası hazırlamak, evinizi depreme dayanıklı hale getirmek ve aile üyeleriyle acil durum planı yapmak, deprem sırasında hissedilen stresi azaltmaya yardımcı olmaktadır.
Deprem korkusu hayatı olumsuz etkilediğinde, profesyonel yardım almak iyi bir fikir olacaktır. Bir psikolog veya terapist, deprem korkusuyla başa çıkmaya yardımcı olmak için özel bir tedavi planıyla kişilerin travmalarını en aza indirmektedir.
Deprem fobisi insanların günlük yaşamını olumsuz etkileyen ciddi bir endişe kaynağıdır. Ancak, eğitim, hazırlık, rahatlama teknikleri ve profesyonel yardım gibi birçok yöntem, bu korkuyla başa çıkmaya yardımcı olmaktadır.
Diğer adı seismophobia olan bu korku, ölü ve kaybetme korkusu ile ilişkilendirilmektedir. Kişi, ailesini ve tanıdığı insanları içine alan senaryoları düşünerek büyük bir stres ve kaygı yaşar. Zira seismophobia kelimesinin kökeni incelediğinde, kelimenin deprem (seismo) vefobi(phobia) kelimelerinden meydana geldiği görülmektedir. Asıl olarak "belirsizlik" hissinden meydana gelmektedir.
DEPREM FOBİSİ BELİRTİLERİ
Bu kişiler olaya bizzat tanıklık etmeden de bu korku halini sürekli olarak yaşayabilmektedir.
Tedirginlik,
Huzursuzluk,
Sürekli tetikte olma,
Baş dönmesi,
Sürekli deprem olacak gibi hissetme,
Titreme,
Karanlık ortamlardan kaçınma,
Kalp çarpıntısı,
Terleme,
Deprem ile ilgili konuşmalardan sürekli olarak kaçınma gibi belirtiler bu korkuyu taşıyanlarda görülebilir.
DEPREM FOBİSİ NASIL YENİLİR?
Deprem fobisini çözüme ulaştırmak için en sağlıklı çözüm uzman bir psikoloğa danışmak olacaktır. Deprem korkusu olan kişi ilk olarak kendisini başka konulara yönlendirmeye çalışmalı ve zihnini deprem konusundan arındırmaya çalışmalıdır. Mümkün olduğunca günlük yaşantıya aktif bir şekilde devam etme ve günlük rutinlerin de sürdürülmesi çalışılması elzemdir.
Deprem konusunda eğitici bir seminere katılarak konu hakkında bilinçlenmek deprem fobisine karşı daha güçlü hale getirecektir. Korkuyu bastırmadan içinde bulunduğumuz kaygı ve stres bozukluğunun başkalarıyla paylaşması gerekiyor. Çözüm yollarını bulmak adına etraftan manevi destek alınmalıdır.
Deprem çantası oluşturmak mevcut kaygıyı azaltacaktır ancak deprem çantasını her saniye kontrol etmekten kaçınmalıdır. Sakin kalmayı öğrenerek nefes egzersizleri ve gevşeme çalışmaları, anksiyete ve bu gibi kaygı bozukluklarını hafifletmede başvurulabilecek en yararlı yöntemlerdendir.
Önlem almak mevcut korkuyu her zaman hafifletir. Bu nedenle; riskli bir binada oturmak, deprem çantası hazırlamamak, deprem anında nasıl bir davranış sergileneceğini planlamamak, evdeki eşyaları sabitlememek gibi durumlar söz konusu olmaya devam ettiği sürece korku ve kaygı seviyesi artacaktır.
Beyzanur ÖzbostanHaber7.com - SEO Editör
Birçok fobi vardır ve deprem bölgesinde yaşıyorsanız sismofobi en yaygın olanlardan biridir.Genellikle mantıksız deprem korkusu olarak tanımlanır.
Afet korkusunun alt dallarından biri olarak kabul edilir. Korku genellikle bir aile üyesinin depremde vefat etmesi veya deprem haberlerini görmesi gibi depremlerle alakalı travmatik deneyimler yoluyla tetiklenir. Mağdurlar, deprem olasılığının az olduğu bölgede yaşasalar bile binada olmak istemeyebilirler, çünkü deprem çoğu zaman binaların çökmesine, ve insanların orada sıkışıp kalmasına neden olabilir.
Deprem korkusu, içsel kaygının belirtisidir, kişinin yaşadığı korkunun yoğunluğunun derecesine göre farklı belirtiler gösterir. Bu belirtiler şunlardır:
Bazı insanlar birden fazla fobi yaşayabilmektedir. Bu durum genellikle kişinin günlük yaşamını devam ettirmekte güçlük çekmesine neden olur.
Deprem korkunuzu kabul etmelisiniz ve aşmaya odaklanmalısınız. Kişi iyileşme kararına gönüllü olmalıdır.
Eğer kişi depremi yaşamışsa, sonrasında deprem fobisi oluştuysa, yaşadıklarının değersiz olmadığını bilmelidir. Çevresindekiler de bu bilinçte olmalıdır.
Yaşadığınız korkuyu bastırmayın. Eğer duygunuzu bastırırsanız, travmayı daha ağır bir şekilde yaşayabilirsiniz.
Kaçınma davranışı kalıcı bir çözüm değildir, sadece anlık rahatlama sağlar.Örnek olarak, çocuğunuzla beraber uyumak, kapıyı açık tutmak, ışığı kapatmadan yatmak gibi davranışların size uzun vadede faydası olmayacaktır. Korkularınızın üzerine adım adım gidin.
Deprem konusunda bir eğitim almak, deprem fobisi olan kişilere yardımcı olacaktır.
Kişi kendisine güvende olduğunu ve sevdiklerinin de güvende olduğunu tekrarlamalıdır.
Etkilendiğinizi düşündüğüz duygularla başa çıkma yöntemlerini bulmanın ve olanlardan kurtulmanın en sağlıklı yolu terapistlerden ve psikiyatristlerden destek alınmasıdır.
Deprem korkusuyla, deprem travması ile baş edebilmede en etkili, kısa süreli müdahale yöntemlerinden biri EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaşma ve Yeniden İşleme) terapisidir. EMDR terapisinde ilk olarak kişinin aşırı derecede uyarılma, tetikte olma halinin kontrol edilebilmesi, güvenli yer, nefes egzersizi gibi yöntemlerin kullanılması ile kişinin sakinleşmesi sağlanır. Kişinin zihninde depremin neden olduğu tehlike alarmı kapatılır.
Deprem travmasının yarattığı olumsuz duygulara yönelik ve beden duyumlarının boşaltılması önemlidir. Kişinin fiziksel anlamda rahatlamasına katkıda bulunur. Deprem travmasına ait olumsuz duyguların, düşüncelerin dönüşmesi sağlanılır. Olumsuz inançlar yerine pozitif inançlara dönüşür. Depremle ilgili çaresiz hissetme, deprem ile başa çıkamayacağını düşünme, güvende hissetmiyor olma gibi düşünceler EMDR terapisinin ilerleyen seanslarında deprem korkusu ile başa çıkabileceğine inanarak depremin artık geride kaldığı düşüncesine dönüşür.
BDT (Bilişssel Davranışçı Terapi) de kullanılan etkili yöntemlerden biridir.
Bu tekniğe göre, düşüncelerimizin ve algılarımızın davranışlar üzerinde etkisi olur. Kişinin kaygısı gerçeklik algısında problem yaşamasına sebep olur. Psikoterapist ve danışan ile birlikte kişinin yaşadığı problem hakkında ortak bir fikire varılarak problemi birlikte anlamaya çalışmak, mevcut yaşanılan problemin kişinin duygularını, düşüncelerini ve davranışını, gün içindeki işlevinin etkisini belirlemeye çalışırlar. Danışanın düşünceleri ve inançları birer varsayım olarak kabul edilir. Danışanın herbir düşüncesi yada varsayımlarının uygun olup olmadığı gözden geçirilir, sonrasında danışanların varsayımları doğrulanmalı veya çürütülmelidir.
Jetklinik.com üzerinden her konuda olduğu gibi deprem korkunuz ile ilgili de profesyonel destek alabilirsiniz. EMDR ve BDT uygulayan uzman kadromuzu inceleyebilir, dilediğiniz uzmandan randevu alarak seanslarınıza kolayca başlayabilirsiniz.
Yazı içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.