Depreme Karşı Hazırlıklı Olmak Için Ne Tür Tedbirler Alınmalıdır
Deprem &#;ncesi, Sırası ve Sonrasında Yapılması Gerekenler
Ülkemiz coğrafi olarak deprem kuşağı üzerinde bulunduğundan depreme karşı hazırlıklı olunması önemlidir. Bilindiği üzere günümüz teknolojisi hangi bölgede ne zaman deprem olacağını net bir şekilde tespit etmekten uzaktır. Deprem öncesi yapılması gerekenler konusunda gereken önlemleri alarak depreme karşı her an hazırlıklı olmak bu nedenle önemlidir. Öte yandan deprem anını herhangi bir yaralanma yaşamadan atlatabilmek deprem sırası yapılması gerekenler konusunda bilgi sahibi olarak mümkündür. Devamında çeşitli artçı depremler de olabileceğinden deprem sonrasında yapılması gerekenler konusunda da bilinçli olmak gerekir. Bu nedenle deprem öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gerekenleri yazımızın devamında detaylı bir şekilde okuyabilirsiniz.
Deprem Öncesi Yapılması Gerekenler
Deprem, şiddetine ve gerçekleştiği bölgedeki yapılaşmaya bağlı olarak son derece yıkıcı sonuçları olabilen bir doğal afettir. Özellikle nüfusun ve buna bağlı olarak yapılaşmanın fazla olduğu bölgelerde deprem öncesi hazırlıklar kritik önemdedir. Deprem öncesi alınacak tedbirler sayesinde hem can kayıplarının hem de maddi kayıpların en aza indirilmesi ve hatta önüne geçilmesi mümkün olabilir.
Deprem öncesi alınan önlemler yapısal anlamda alınabilecek önlemler ve eşyaların verebileceği hasarlara karşı alınabilecek önlemler olmak üzere ayrı ayrı incelenebilir. Yapısal anlamda deprem öncesi alınması gereken önlemler şunlardır:
●Kaygan ve gevşek toprağı olan araziler ile dik boğazlarda ve vadilerde herhangi bir yapılaşmaya gidilmemesi.
●Yıllık kar yoğunluğunun fazla olduğu ve çığ tehlikesi olan yamaçlarda bina yapılmaması.
●Yapıların inşaat yönetmeliğine uygun ve depreme karşı dayanıklı şekilde inşa edilmesi.
●İmar planında bina için ayrılmış bölge dışında inşaat yapılmaması ve yapılan inşaatın belirlenen sınırların dışına taşacak şekilde genişletilmemesi.
●Önceden inşa edilmiş yapıların deprem dayanıklılıklarının artırılması.
●Binalara DASK Zorunlu Deprem Sigortası, isteğe bağlı konut sigortası yaptırılması.
Deprem sırasında eşyalar nedeniyle yaşanabilecek hasarlara karşı da deprem öncesi alınabilecek tedbirler bulunur. Bu konuda alınabilecek deprem öncesi önlemler şu şekilde sıralanabilir:
●Dolap gibi devrilebilecek büyük eşyalar ile soba gibi ısıtıcı eşyalar duvara sabitlenebilir.
●Dolapların üzerine konulan eşyalar deprem sırasında kaymamaları için plastik tutucu malzemelerle sabitlenebilir.
●Dolap kapaklarına mekanik kilitler takılarak içlerindeki eşyaların dışarı fırlaması önlenebilir.
●Binadan acil çıkış için kullanılacak yollarda eşya bulundurulmamalı ve buralar her daim aydınlık olmalıdır.
●Raflarda bulunan küçük nesneler deprem anında birbirlerine çarpmayacak şekilde kutulara yerleştirilebilir.
●Tezgah üzerinde bulunan eşyaların kayması yine plastik tutucularla sabitlenerek önlenebilir.
●Kimlik, pasaport, sağlık belgeleri vb. önemli evrakların birer kopyası alınarak başka bir noktada bulundurulabilir. Belgelerin orijinalleri de su geçirmeyen bir dosya içinde muhafaza edilmelidir.
Deprem öncesi yapılacak şeyler bu sayılanlarla sınırlı olmayıp deprem anında izlenecek yolla ilgili planlar önceden belirlenmeli ve belli aralıklarla herkesin katıldığı tatbikatlar yapılmalıdır. Ayrıca deprem anında bir arada olunmaması durumuna karşı aile bireyleri bir toplanma yeri belirlemelidir. Deprem sonrası kullanmak üzere bir deprem çantası hazırlanmalıdır. "Deprem çantası hazırlarken nelere dikkat edilmelidir?" konusunda bilgi almak için bu yazımızı da okuyabilirsiniz. Kısaca bahsetmek gerekirse deprem çantasında su, kıyafet, ilaç ve battaniye gibi temel malzemelerin bulundurulması önemlidir.
Depremden Önce Okulumuzda Ne Gibi Önlemler Almalıyız?
Depreme karşı hazırlıklı olmak okul gibi kalabalık ve küçük çocukların olduğu alanlarda da oldukça önemlidir. Peki okullarda yapılabilecek deprem öncesi hazırlıklar nelerdir?
Eşyalarla ilgili yukarıda saydığımız önlemler aynı şekilde okullarda da uygulanabilir. Okul yöneticileri ile öğretmenler deprem anında yapılması gerekenlerle ilgili çocuklara eğitimler vermeli ve bu konuda sık sık tatbikatlar yapmalıdır.
Deprem öncesinde alınması gereken önlemlerden sonra “Deprem sırasında yapılması gerekenler nelerdir?” sorusu üzerinde durmak gerekir.
Deprem Sırasında Yapılması Gerekenler
Deprem öncesi ve sonrası yapılması gerekenler kadar deprem sırasında yapılması gerekenler de önemlidir. Bu konu deprem sırasında evde yapılması gerekenler ve deprem sırasında dışarıda yapılması gerekenler olarak ayrı ayrı ele alınabilir.
Evde deprem sırasında yapılması gereken davranışlar nelerdir?
●Deprem sırasında alınması gereken önlemler arasında en önemlisi panik yapmamaktır. Panikle merdivenlere ve çıkışlara koşmak en sık yapılan hatalardır.
●Deprem anında balkona çıkılmamalıdır.
●Deprem anında asansörler kesinlikle kullanılmamalıdır.
●Elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır. Yangın riski olabilir.
●Pencerelerden ve camlı mobilyalardan uzak durulmalıdır.
●Sabitlenmemiş dolaplardan ve raflardan uzak durulmalıdır.
●Sağlam masaların veya büyük kanepe gibi koruyucu eşyaların yanında diz üstü çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır. Ellerle ense ve baş korunmalı, sarsıntı geçene kadar bu şekilde beklenmelidir.
Dışarıda deprem sırasında yapılması gereken şeyler nelerdir?
●Duvar diplerinden ve binalardan uzak durulmalıdır.
●Enerji hatlarına ve direklere yaklaşılmamalıdır.
●Toprak kayması olabilecek yerler ile taş ve kayaların düşebileceği yerlerden uzak durulmalıdır.
●Deniz kıyısına gidilmemelidir.
●Mümkün olduğunca açıklık alanlara gidilmelidir.
Depreme araç içerisinde yakalanılırsa aracı yol kenarına çekerek pencereler kapatılmalı ve sarsıntı geçene kadar beklenmelidir. Fakat binaların arası gibi tehlikeli bir noktada olunması halinde aracı orada bırakarak güvenli bir noktaya gidilmelidir. Otopark veya tünel gibi kapalı bir ortamda ise araç dışına çıkılarak tıpkı ev içinde olduğu gibi aracın yanına çömelmeli ve hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler
Son olarak deprem sonrası yapılması gerekenler üzerinde durmak gerekir. Birçok kişi “Deprem öncesi ne yapmalıyız?” konusuna önem verirken “Deprem sonrasında yapılması gerekenler nelerdir?” konusunda ise çok fazla bilgi sahibi değildir. Deprem sonrası tehlike büyük ölçüde geçmiş olsa da deprem sonrası yapılması gerekenler kısa bilgi olarak verilmelidir. Peki depremden sonra yapılması gerekenler nelerdir? Detaylıca inceleyelim:
●Her şeyden önce güvenlikten emin olunmalı, fiziksel olarak bir zarar görülüp görülmediği kontrol edilmelidir.
●Etrafta yardıma ihtiyaç duyan birileri olup olmadığından emin olunmalıdır.
●Kapalı yerde olunması durumunda gaz vanaları kapatılmalı, pencereler açılmalı ve ortam terk edilmelidir.
●Deprem çantası alınmalıdır.
●Artçı deprem riski nedeniyle hasarlı binalara kesinlikle girilmemelidir.
●Açık alanda hasarlı binalardan uzak durulmalıdır.
Ana madde: Depreme dayanıklı yapılar
Deprem eğilimli alanlardaki deprem yönetmeliklerinin, yeni binaların depreme karşı dayanıklılığını artırmak için tasarlanmış özel şartları olabilir. Yönetmeliğe uygun olmayan eski binalar ve evler, dayanıklılıklarını artırmak için güçlendirilebilir. Yüksek otoyollar ve köprülerde sağlamlaştırma ve depreme dayanıklı tasarımlar da kullanılır.
Yönetmelikler, binaları sıfır hasar almaları anlamında depreme dayanıklı hale getirmek için tasarlanmamıştır. Çoğu bina tasarımının amacı, bir binadaki deprem hasarını, bina sakinlerinin hayatını koruyacak şekilde azaltmaktır ve bu nedenle, bazı sınırlı hasarların toleransı kabul edilir. Güçlendirmeye ek olarak depreme dayanıklı mobilyaların kullanılabilir.
Binanın depreme karşı sağlamlaştırılma teknikleri ve modern bina yönetmelikleri Richter Ölçeğine göre 8,5'ten büyük olmayan depremlerde binaların tamamen yıkılmasını önlemek için tasarlanır.[4] Richter Ölçeğine atıfta bulunulmasına rağmen, yerel sarsıntı şiddeti bina esnekliğinde dikkate alınması gereken en büyük faktörlerden biridir.
Hazırlık türleri[değiştir Depreme hazırlık
Depreme hazırlık, bir depremin etkilerini en aza indirmek için bireysel, örgütsel ve toplumsal düzeyde alınan bir dizi önlemdir. Hazırlık önlemleri, ağır nesnelerin emniyete alınmasından, yapısal değişikliklerden ve malzemelerin depolanmasından sigortaya, acil durum kitine ve tahliye planlarına kadar değişebilir.[1]
Hazırlık önlemleri[değiştir Depremler, ülkemiz için diğer afetlere oranla daha fazla can ve mal kayıplarına neden olan bir doğal afettir. Bunun en önemli nedenleri; ülke nüfus çoğunluğunun daha çok kent merkezlerinde yoğunlaşması, mevcut yapı stokumuzun bir kısmının orta düzeydeki depremlere bile dayanıklı olmayan yapılardan oluşması ve yapılaşmada zemin koşullarının dikkate alınmaması gibi faktörlerdir.
Türkiye önemli fay hatlarının üzerinde olan bir deprem ülkesidir. Deprem önlenebilir bir doğa olayı olmasa da depremin yıkıcı etkilerini alacağımız önlemlerle en aza indirebiliriz. Deprem hazırlık için alınacak tedbirlerin ülkemizin tektonik koşullarına müsait olması gereklidir. Bu yüzden, öncelikle iyi ve sağlam durumda olmayan mevcut yapı düzenin iyileştirilmesi ve afet toplanma alanlarının yeterli sayıya ulaştırılıp düzenlenmesi gereklidir.
DEPREM ÖNCESİ YAPILMASI GEREKEN HAZIRLIKLAR NELERDİR?
Mülkün yerleşime açılacağı zemin denetimden geçerek belirlenmelidir. Sağlam olmayan bölgeler iskana izin verilmemelidir.
Yapı tekniğine ve inşaat yönetmeliğine uygun şekilde depreme dayanıklı binalar inşa edilmelidir.
İmar için verilen projede belirlenen yerler dışındaki arsalara ev ve bina yapılmamalıdır.
Düz olmayan boğaz ve vadi içlerine, kenarlarına bina yapılmamalıdır.
Mevcut yapının sağlamlığı güçlendirilmelidir.
Bireyler mutlaka deprem sigortasını yaptırmalıdır.
Yapısal olmayan yani bina kaynaklı değil de eşyalardan kaynaklanabilecek hasarlardan korunmak için günlük kullanılan eşyaların evdeki konumunda dikkat edilmesi gereken hususlar mevcut;
Ağır eşyalar dolap üstündeyse plastik tutucularla sabitlenmelidir.
Tüm ısıtıcılar evdeki sağlam yüzey üzerine sabitlenmelidir.
Devrilebilecek eşyalar birbirine veya duvara sabitlenmelidir. Duvarla bu eşya arasındaki boşluk bir dolgu malzemesiyle doldurulmalıdır.
Avize ve lambalar pencereden uzak bir tavana kanca yardımı ile asılmalıdır
İçerisinde ağır malzemeler bulunan dolapların kapakları kilitlerle sıkıca kapalı halde bulunmalıdır.
Mutfaktaki tezgah üstü beyaz eşyaların kaymasının önlenebilmesi için altlarına metal profil konulmalıdır.
Patlayıcı ve yanıcı maddeler işaretlenerek düşmeyecek bir konuma sabitlenmelidir
Önü açık raflara bant veya tel eklenebilir, raf içerisindeki malzemeler birbirine çarpmaması için ekstra bir kutunun içine yerleşmelidir.
Olası gaz kaçakları ve yangın gibi ekstra durumlara önlem için vana ve sigortalar otomatik hale getirilmelidir.
Binadan acil çıkış yapılacak yollar işaretlenmeli ve bu yolu engelleyecek eşyalardan kaçınılmalıdır.
Dışa doğru açılan kapılar işleve sokulmalı ve acil çıkışlar kilitli olmamalıdır.
Ağır dolapların yanına karyolalar konulmamalıdır. Pencereden de kaçınılmalıdır.
Aile ve arkadaşların katılımıyla afete hazırlık eğitimi alınmalı ve bu konu hakkında bilinçlendirilmelidir.
Afet durumunda iletişimin nasıl sağlanacağı ile ilgili alternatif yollar bulunmalı, buluşma yerleri ayarlanmalıdır.
Kimlik kartları gibi önemli evraklar kopyaları hazır hale getirilerek su geçirmeyen bir muhafaza sisteminde saklanmalıdır.
Bulunulan binanın periyodik muayeneleri mutlaka yapılmalıdır.
DEPREM SIRASI YAPILMASI GEREKENLER
BİNA İÇERİSİNDEYSENİZ;
Öncelikle kesinlikle panikten kaçınılmalıdır.
Sabit olmayan dolap, raf ve karyola gibi her türlü mobilyadan uzak durulmalıdır.
Seçeneğimiz varsa sabitlenmiş ve hacimli masa yanına çökerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
Başımız ellerimizin arasında alınarak varsa herhangi bir koruyucu eşya da alarak muhafaza edilmelidir.
Bulunan güvenli yerde diz üstü ÇÖK, başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN.
Merdiven, asansör ve balkon gibi altı dolu olmayan çıkışlara doğru gidilmemelidir.
Afet anında telefonlar acil durum dışında meşgul edilmemelidir.
Yanıcı olabilecek malzemelere müdahale etmek kaçınılmalıdır.
Engelimiz var ise olduğumuz yerde, veyahut tekerli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.
Mutfak gibi elektrikli aletlerin yanında ise fişleri çekilmeli, olası sızıntılardan uzak durulmalıdır.
Ayna ve pencere gibi cam olan yerlerde uzak durulmalıdır.
AÇIK ALANDAYSANIZ;
Ağaç altlarından, enerji santrallerinden ve yüksek binalardan uzak durup açık arazide toplanılmalıdır.
Taş veya toprak kayması olabilecek yamaçlardaysak hızla uzaklaşılmalıdır.
Yüksek binalardan devrilebilecek ve düşebilecek beton parçaları için dikkatli olunmalıdır.
Kanalizasyon ve gaz hatları gibi toprak altından gelebilecek sızıntılara karşı tedbirli olunmalıdır.
Deniz ve okyanusun kıyılarında bulunulmamalıdır.
ARAÇ KULLANIYORSANIZ;
Afet anında seyir halde isek kontak kapamayıp trafiği tıkamamak adına sağ kenara geçilmelidir. Sarsıntı geçene kadar camları kapatıp beklenmelidir.
Araç konum olarak uygun bir zeminde değilse içerisinden çıkılıp yaya olarak açık araziye gidilmelidir.
Bir tünelin içinde afet anına yakalanılırsa ve çıkışa uzak kalınırsa aracın yanına yan yatarak çök-kapan-tutun hareketi yapılmalıdır.
Afet anına otoparkta denk gelinirse yine araç yanına yan yatılıp ellerle baş muhafaza edilmelidir. Araç üzerine düşecek herhangi bir malzeme bizim araç içerisinde ezilme riskiyle baş başa kalmamızı doğal olarak da ölüm riskimizi artırmaktadır.
Beyzanur Ömonash.pw - SEO Editör
nest...
Depreme hazırlık
Depreme hazırlık, bir depremin etkilerini en aza indirmek için bireysel, örgütsel ve toplumsal düzeyde alınan bir dizi önlemdir. Hazırlık önlemleri, ağır nesnelerin emniyete alınmasından, yapısal değişikliklerden ve malzemelerin depolanmasından sigortaya, acil durum kitine ve tahliye planlarına kadar değişebilir.[1]
Hazırlık önlemleri[değiştir Depremler, ülkemiz için diğer afetlere oranla daha fazla can ve mal kayıplarına neden olan bir doğal afettir. Bunun en önemli nedenleri; ülke nüfus çoğunluğunun daha çok kent merkezlerinde yoğunlaşması, mevcut yapı stokumuzun bir kısmının orta düzeydeki depremlere bile dayanıklı olmayan yapılardan oluşması ve yapılaşmada zemin koşullarının dikkate alınmaması gibi faktörlerdir.
Türkiye önemli fay hatlarının üzerinde olan bir deprem ülkesidir. Deprem önlenebilir bir doğa olayı olmasa da depremin yıkıcı etkilerini alacağımız önlemlerle en aza indirebiliriz. Deprem hazırlık için alınacak tedbirlerin ülkemizin tektonik koşullarına müsait olması gereklidir. Bu yüzden, öncelikle iyi ve sağlam durumda olmayan mevcut yapı düzenin iyileştirilmesi ve afet toplanma alanlarının yeterli sayıya ulaştırılıp düzenlenmesi gereklidir.
DEPREM ÖNCESİ YAPILMASI GEREKEN HAZIRLIKLAR NELERDİR?
Mülkün yerleşime açılacağı zemin denetimden geçerek belirlenmelidir. Sağlam olmayan bölgeler iskana izin verilmemelidir.
Yapı tekniğine ve inşaat yönetmeliğine uygun şekilde depreme dayanıklı binalar inşa edilmelidir.
İmar için verilen projede belirlenen yerler dışındaki arsalara ev ve bina yapılmamalıdır.
Düz olmayan boğaz ve vadi içlerine, kenarlarına bina yapılmamalıdır.
Mevcut yapının sağlamlığı güçlendirilmelidir.
Bireyler mutlaka deprem sigortasını yaptırmalıdır.
Yapısal olmayan yani bina kaynaklı değil de eşyalardan kaynaklanabilecek hasarlardan korunmak için günlük kullanılan eşyaların evdeki konumunda dikkat edilmesi gereken hususlar mevcut;
Ağır eşyalar dolap üstündeyse plastik tutucularla sabitlenmelidir.
Tüm ısıtıcılar evdeki sağlam yüzey üzerine sabitlenmelidir.
Devrilebilecek eşyalar birbirine veya duvara sabitlenmelidir. Duvarla bu eşya arasındaki boşluk bir dolgu malzemesiyle doldurulmalıdır.
Avize ve lambalar pencereden uzak bir tavana kanca yardımı ile asılmalıdır
İçerisinde ağır malzemeler bulunan dolapların kapakları kilitlerle sıkıca kapalı halde bulunmalıdır.
Mutfaktaki tezgah üstü beyaz eşyaların kaymasının önlenebilmesi için altlarına metal profil konulmalıdır.
Patlayıcı ve yanıcı maddeler işaretlenerek düşmeyecek bir konuma sabitlenmelidir
Önü açık raflara bant veya tel eklenebilir, raf içerisindeki malzemeler birbirine çarpmaması için ekstra bir kutunun içine yerleşmelidir.
Olası gaz kaçakları ve yangın gibi ekstra durumlara önlem için vana ve sigortalar otomatik hale getirilmelidir.
Binadan acil çıkış yapılacak yollar işaretlenmeli ve bu yolu engelleyecek eşyalardan kaçınılmalıdır.
Dışa doğru açılan kapılar işleve sokulmalı ve acil çıkışlar kilitli olmamalıdır.
Ağır dolapların yanına karyolalar konulmamalıdır. Pencereden de kaçınılmalıdır.
Aile ve arkadaşların katılımıyla afete hazırlık eğitimi alınmalı ve bu konu hakkında bilinçlendirilmelidir.
Afet durumunda iletişimin nasıl sağlanacağı ile ilgili alternatif yollar bulunmalı, buluşma yerleri ayarlanmalıdır.
Kimlik kartları gibi önemli evraklar kopyaları hazır hale getirilerek su geçirmeyen bir muhafaza sisteminde saklanmalıdır.
Bulunulan binanın periyodik muayeneleri mutlaka yapılmalıdır.
DEPREM SIRASI YAPILMASI GEREKENLER
BİNA İÇERİSİNDEYSENİZ;
Öncelikle kesinlikle panikten kaçınılmalıdır.
Sabit olmayan dolap, raf ve karyola gibi her türlü mobilyadan uzak durulmalıdır.
Seçeneğimiz varsa sabitlenmiş ve hacimli masa yanına çökerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
Başımız ellerimizin arasında alınarak varsa herhangi bir koruyucu eşya da alarak muhafaza edilmelidir.
Bulunan güvenli yerde diz üstü ÇÖK, başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN.
Merdiven, asansör ve balkon gibi altı dolu olmayan çıkışlara doğru gidilmemelidir.
Afet anında telefonlar acil durum dışında meşgul edilmemelidir.
Yanıcı olabilecek malzemelere müdahale etmek kaçınılmalıdır.
Engelimiz var ise olduğumuz yerde, veyahut tekerli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.
Mutfak gibi elektrikli aletlerin yanında ise fişleri çekilmeli, olası sızıntılardan uzak durulmalıdır.
Ayna ve pencere gibi cam olan yerlerde uzak durulmalıdır.
AÇIK ALANDAYSANIZ;
Ağaç altlarından, enerji santrallerinden ve yüksek binalardan uzak durup açık arazide toplanılmalıdır.
Taş veya toprak kayması olabilecek yamaçlardaysak hızla uzaklaşılmalıdır.
Yüksek binalardan devrilebilecek ve düşebilecek beton parçaları için dikkatli olunmalıdır.
Kanalizasyon ve gaz hatları gibi toprak altından gelebilecek sızıntılara karşı tedbirli olunmalıdır.
Deniz ve okyanusun kıyılarında bulunulmamalıdır.
ARAÇ KULLANIYORSANIZ;
Afet anında seyir halde isek kontak kapamayıp trafiği tıkamamak adına sağ kenara geçilmelidir. Sarsıntı geçene kadar camları kapatıp beklenmelidir.
Araç konum olarak uygun bir zeminde değilse içerisinden çıkılıp yaya olarak açık araziye gidilmelidir.
Bir tünelin içinde afet anına yakalanılırsa ve çıkışa uzak kalınırsa aracın yanına yan yatarak çök-kapan-tutun hareketi yapılmalıdır.
Afet anına otoparkta denk gelinirse yine araç yanına yan yatılıp ellerle baş muhafaza edilmelidir. Araç üzerine düşecek herhangi bir malzeme bizim araç içerisinde ezilme riskiyle baş başa kalmamızı doğal olarak da ölüm riskimizi artırmaktadır.
Beyzanur Ömonash.pw - SEO Editör
nest...
Depremler, ülkemiz için diğer afetlere oranla daha fazla can ve mal kayıplarına neden olan bir doğal afettir. Bunun en önemli nedenleri; ülke nüfus çoğunluğunun daha çok kent merkezlerinde yoğunlaşması, mevcut yapı stokumuzun bir kısmının orta düzeydeki depremlere bile dayanıklı olmayan yapılardan oluşması ve yapılaşmada zemin koşullarının dikkate alınmaması gibi faktörlerdir.
Türkiye önemli fay hatlarının üzerinde olan bir deprem ülkesidir. Deprem önlenebilir bir doğa olayı olmasa da depremin yıkıcı etkilerini alacağımız önlemlerle en aza indirebiliriz. Deprem hazırlık için alınacak tedbirlerin ülkemizin tektonik koşullarına müsait olması gereklidir. Bu yüzden, öncelikle iyi ve sağlam durumda olmayan mevcut yapı düzenin iyileştirilmesi ve afet toplanma alanlarının yeterli sayıya ulaştırılıp düzenlenmesi gereklidir.
DEPREM ÖNCESİ YAPILMASI GEREKEN HAZIRLIKLAR NELERDİR?
Mülkün yerleşime açılacağı zemin denetimden geçerek belirlenmelidir. Sağlam olmayan bölgeler iskana izin verilmemelidir.
Yapı tekniğine ve inşaat yönetmeliğine uygun şekilde depreme dayanıklı binalar inşa edilmelidir.
İmar için verilen projede belirlenen yerler dışındaki arsalara ev ve bina yapılmamalıdır.
Düz olmayan boğaz ve vadi içlerine, kenarlarına bina yapılmamalıdır.
Mevcut yapının sağlamlığı güçlendirilmelidir.
Bireyler mutlaka deprem sigortasını yaptırmalıdır.
Yapısal olmayan yani bina kaynaklı değil de eşyalardan kaynaklanabilecek hasarlardan korunmak için günlük kullanılan eşyaların evdeki konumunda dikkat edilmesi gereken hususlar mevcut;
Ağır eşyalar dolap üstündeyse plastik tutucularla sabitlenmelidir.
Tüm ısıtıcılar evdeki sağlam yüzey üzerine sabitlenmelidir.
Devrilebilecek eşyalar birbirine veya duvara sabitlenmelidir. Duvarla bu eşya arasındaki boşluk bir dolgu malzemesiyle doldurulmalıdır.
Avize ve lambalar pencereden uzak bir tavana kanca yardımı ile asılmalıdır
İçerisinde ağır malzemeler bulunan dolapların kapakları kilitlerle sıkıca kapalı halde bulunmalıdır.
Mutfaktaki tezgah üstü beyaz eşyaların kaymasının önlenebilmesi için altlarına metal profil konulmalıdır.
Patlayıcı ve yanıcı maddeler işaretlenerek düşmeyecek bir konuma sabitlenmelidir
Önü açık raflara bant veya tel eklenebilir, raf içerisindeki malzemeler birbirine çarpmaması için ekstra bir kutunun içine yerleşmelidir.
Olası gaz kaçakları ve yangın gibi ekstra durumlara önlem için vana ve sigortalar otomatik hale getirilmelidir.
Binadan acil çıkış yapılacak yollar işaretlenmeli ve bu yolu engelleyecek eşyalardan kaçınılmalıdır.
Dışa doğru açılan kapılar işleve sokulmalı ve acil çıkışlar kilitli olmamalıdır.
Ağır dolapların yanına karyolalar konulmamalıdır. Pencereden de kaçınılmalıdır.
Aile ve arkadaşların katılımıyla afete hazırlık eğitimi alınmalı ve bu konu hakkında bilinçlendirilmelidir.
Afet durumunda iletişimin nasıl sağlanacağı ile ilgili alternatif yollar bulunmalı, buluşma yerleri ayarlanmalıdır.
Kimlik kartları gibi önemli evraklar kopyaları hazır hale getirilerek su geçirmeyen bir muhafaza sisteminde saklanmalıdır.
Bulunulan binanın periyodik muayeneleri mutlaka yapılmalıdır.
DEPREM SIRASI YAPILMASI GEREKENLER
BİNA İÇERİSİNDEYSENİZ;
Öncelikle kesinlikle panikten kaçınılmalıdır.
Sabit olmayan dolap, raf ve karyola gibi her türlü mobilyadan uzak durulmalıdır.
Seçeneğimiz varsa sabitlenmiş ve hacimli masa yanına çökerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
Başımız ellerimizin arasında alınarak varsa herhangi bir koruyucu eşya da alarak muhafaza edilmelidir.
Bulunan güvenli yerde diz üstü ÇÖK, başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN.
Merdiven, asansör ve balkon gibi altı dolu olmayan çıkışlara doğru gidilmemelidir.
Afet anında telefonlar acil durum dışında meşgul edilmemelidir.
Yanıcı olabilecek malzemelere müdahale etmek kaçınılmalıdır.
Engelimiz var ise olduğumuz yerde, veyahut tekerli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.
Mutfak gibi elektrikli aletlerin yanında ise fişleri çekilmeli, olası sızıntılardan uzak durulmalıdır.
Ayna ve pencere gibi cam olan yerlerde uzak durulmalıdır.
AÇIK ALANDAYSANIZ;
Ağaç altlarından, enerji santrallerinden ve yüksek binalardan uzak durup açık arazide toplanılmalıdır.
Taş veya toprak kayması olabilecek yamaçlardaysak hızla uzaklaşılmalıdır.
Yüksek binalardan devrilebilecek ve düşebilecek beton parçaları için dikkatli olunmalıdır.
Kanalizasyon ve gaz hatları gibi toprak altından gelebilecek sızıntılara karşı tedbirli olunmalıdır.
Deniz ve okyanusun kıyılarında bulunulmamalıdır.
ARAÇ KULLANIYORSANIZ;
Afet anında seyir halde isek kontak kapamayıp trafiği tıkamamak adına sağ kenara geçilmelidir. Sarsıntı geçene kadar camları kapatıp beklenmelidir.
Araç konum olarak uygun bir zeminde değilse içerisinden çıkılıp yaya olarak açık araziye gidilmelidir.
Bir tünelin içinde afet anına yakalanılırsa ve çıkışa uzak kalınırsa aracın yanına yan yatarak çök-kapan-tutun hareketi yapılmalıdır.
Afet anına otoparkta denk gelinirse yine araç yanına yan yatılıp ellerle baş muhafaza edilmelidir. Araç üzerine düşecek herhangi bir malzeme bizim araç içerisinde ezilme riskiyle baş başa kalmamızı doğal olarak da ölüm riskimizi artırmaktadır.
Beyzanur Ömonash.pw - SEO Editör