UYKU ve UYKU BOZUKLUKLARI
Uyku, sağlıklı kişilerde kalitatif ve kantitatif özellikleri bakımından oldukça fazla değişiklikler gösteren, düzenli, tekrarlanan ve kolaylıkla geri dönebilen dinamik bir süreçtir. Bu tekrarlanan periyodik duruma ‘sirkadiyen ritim’ denir. Bir uyku siklusu; NREM (Non-Rapid Eye Movement) ve arkasından gelen bir REM’in (Rapid Eye Movement) oluşturduğu uyku dönemidir. Yenidoğan döneminde çocuklarda REM ve NREM eşit süreli görülür (%50 REM / %50 NREM). Erişkin döneme doğru REM azalır, NREM süresi artar (%25 REM / %75 NREM).
DSM-IV Tanı Ölçütlerine Göre Uyku Bozuklukları:
PRİMER UYKU BOZUKLUKLARI
DİSSOMNİALAR
307.42 Primer İnsomi
307.44 Primer Hipersomni
347 Narkolepsi
780.59 Solunumla İlişkili Uyku Bozukluğu
307.45 Sirkadiyen Ritm Uyku Bozukluğu
Tipini belirtiniz:
Gecikmeli Uyku Evresi Tipi
‘Jet-Lag’ Tipi
Değişen Çalışma Saatleri (Vardiya) Tipi
Belirlenmemiş Tip
307.47 Başka Türlü Adlandırılamayan Dissomni
PARASOMNİALAR
307.47 Kabus Bozukluğu (önceki adı rüya anksiyetesi bozukluğu)
307.46 Uykuda Korku (Uyku ‘Terör’ü) Bozukluğu
307.46 Uyurgezerlik Bozukluğu
307.47 Başka Türlü Adlandırılamayan Parasomni
BAŞKA BİR MENTAL BOZUKLUKLA İLİŞKİLİ UYKU BOZUKLUKLARI
307.42……….ile İlişkili İnsomni
(Eksen I ya da Eksen II bozukluğunu belirtiniz)
307.44……….İle İlişkili Hipersomni
(Eksen I ya da Eksen II bozukluğunu belirtiniz)
DİĞER UYKU BOZUKLUKLARI
780.xx……….’e Bağlı Uyku Bozukluğu (genel tıbbi durumu belirtiniz).
.52 İnsomnia Tipi
.54 Hipersomnia Tipi
.59 Parasomnia Tipi
.59 Karışık Tip
Madde kullanımının yol açtığı uyku bozukluğu
İnsomnia Tipi
Hipersomnia Tipi
Parasomnia Tipi
Karışık Tip
Entoksikasyon sırasında başlayan
Yoksunluk sırasında başlayan
Sirkadyen (Günlük) Ritim Uyku Bozukluğu / Uyku-Uyanıklık Döngüsü Bozukluğu: Sirkadyen (günlük) ritim uyku bozukluğunun çeşitli türleri vardır. Bunlardan en çok bilinenin jetlag adı verilen farklı zaman dilimleri arasında seyahat etmekten kaynaklanan durumdur. Vücut saatine göre uyku-uyanıklık düzeninde ani bir değişim olduğu zaman kişi uyku düzenini ayarlamakta zorluk çeker. Birçok kişi okyanuslar veya kıtalararası uçuşlardan sonra kırıklık, yorgunluk ve rahatsız uykudan şikayet eder.
Huzursuz Bacak Sendromu: Kişinin uzun süre hareketsiz kaldığı istirahat durumunda veya uykuya dalması sırasında bacaklarında ortaya çıkan derin, rahatsız edici his şeklinde tarif edilebilir. Uyku kalitesini etkilediği için bir çeşit uyku bozukluğu gibi de tariflenmesi mümkündür. Bu rahatsız edici his, bir ağrı şekli değildir; genellikle bacaklarda, nadiren de kollarda kaşıntı, iğnelenme, bacaklardaki tüylerin ürpermesi, yanma, çekme, gerilme, karıncalanma şeklindedir. Bu duyguyu gidermek için bacaklarda dayanılmaz hareket ettirme dürtüsü oluşur ve hareketle bu his azalır. Bu his uzun süre hareketsiz kalınan otobüs ve uçak yolculuklarında, sıklıkla gece uykuya dalmadan önce ortaya çıkar. Huzursuz bacak sendromu toplumun yaklaşık % 3 ile 10’u arasında, erkekler ve kadınlarda eşit oranda görülür. Genellikle orta ve ileri yaşta ortaya çıkar, ancak çocukluklarda da rastlanır.
Uyku Anksiyetesi (Kaygısı) Bozukluğu/Kabus Bozukluğu: Genellikle uyku döneminin ikinci yarısı sırasında meydana gelir. Bu uyku bozukluğunda kişi çoğu zaman hayat güvencesi tehditleri içeren uzun ve son derece korkutucu rüyalar görür. Bu korkutucu rüyaların hemen sonrasında kişi uyanır ve rüyayı canlı bir şekilde hatırlar. En yaygın olarak, bu kabuslar gecenin ortasından sonuna kadar olan bölümünde görülür. 3-5 yaş ve üzeri yaştaki çocukların yaklaşık yüzde 50′si kabus görür.
Uykuda Korku (Uyku Terörü) Bozukluğu: Bu uyku bozukluğu, genellikle uykunun başlarında meydana gelir ve panik bir çığlıkla başlar. 5 ila 7 yaş arasındaki çocuklarda görülen bu bozuklukta kişi sıklıkla ani olarak uyanır. Uyku terörü sırasında gürültülü ve delici bir çığlık da dahil olmak üzere kişide şiddetli otomatik ve motor belirtiler gözlemlenir.
Uyurgezerlik Bozukluğu: Uyku sırasında yataktan kalkıp etrafta gezmek şeklinde görülür. Uyurgezerlik 5 ile 12 yaş arasında çocuklarda yaygındır. Bazen yetişkinliğe kadar devam eder veya ender olarak yetişkinlikte başlar. Uyurgezerlik süresi genellikle 10 dakikadan az sürer. Aile geçmişinde uyurgezerlik görülen kişilerde görülme ihtimali daha yüksektir. Uyurgezer durum sırasında yaralanmalar ve şiddet içeren olayların olduğu belirtilmiştir; fakat kişiler genellikle odada kendi yollarını bulabilirler. Uyurgezer bir kişiye yapılacak en önemli müdahale kişinin etrafındaki eşyalara takılıp kendini yaralamamasını sağlamaktır.
Tüm bu hastalıkların teşhisi için uyku testi (polisomnografi) yapılmalıdır.
Uyku testi (Polisomnografi) bir uyku çalışmasıdır. Uyku anında yaşanan normal ve anormal durumların tespit edilmesi ve klinik değerlendirilmesi yapılan hastanın tanısında faydalanılacak ağız ve burundan hastanın hava akışının izlenmesi, kan basıncı, EKG aktivitesi, kan oksijen seviyesi, beyin dalga hareketleri, göz hareketleri, solunum, kas ve bacaklarda hareket değişikliklerinin kaydı gibi parametreleri içerir.
Normal uyku zamanından en az 2 saat önce hastanede bulunulması gerekir. Bütün gece uyku odasında geçirileceği için hastanın yanında pijama, terlik, diş fırçası, havlu, gibi gerekli olabilecek kişisel eşyaların getirilmesi gerekir. Çene, saçlı deri ve göz kapaklarının dış kenarına elektrotlar yerleştirir. Uyurken bunlar yerinde kalmalıdır. Uyanık (gözleriniz kapalıyken) ve uyku sırasında ise elektrotlardan gelen sinyaller kaydedilir. Kalp hızı ve solunumu kaydetmek için monitörler göğse eklenecektir. Solunum durması ve sayısı ölçülecektir. Gece oksijenlenme miktarı, yüzeysel ve derin uyku dönemleri, derinliği, horlama ve diğer pek çok parametre ölçümü yapılacaktır. Gece boyunca kaydedilen veriler uyku uzmanı tarafından değerlendirilip sonuçlandırılır.
Merkezimizde;
tanımlanması dissomnia
Dissomnia bir grup verilen addır uyku bozuklukları size uyku ile uyku yetersizlik veya komplikasyonlara neden olmaktadır.
Onlar göre kategorize ediyoruz hipersomnolans (gündüz uykululuk veya uzun süreli gece uykusu) ya da uykusuzluk (uyku bir yetersizlik).
uyku düzenini etkileyebilir dissomnia birkaç farklı kategoriler vardır. Onlar olarak bilinen konum:
İçsel uyku bozuklukları
İçsel uyku bozuklukları, iç uyku mekanizmalarıyla bağlantılı veya diğer uyku ile ilişkili sağlık bozuklukları ile ilgili koşullar veya bozukluklar vardır.
Uykusuzluk zorluk düşen ve uykuda kalma olduğu bir uyku bozukluğudur.
Uykuya dalarken engelleyecek dernek öğrendiğinde Psikofizyolojik uykusuzluk oluşur. Bu endişe ve uykuya dalmak mümkün değil varlık hakkında kendinizi endişeli kılabilir anlamına gelir. Bu uyku ile ilgili stres yapmak ve uykusuzluk döngüsünü kötüleştirebilir.
Uykusuzluk genel olarak ilaç ve tedavi bir kombinasyonu ile tedavi edilmektedir.
Eğer uykuya dalmak zaman kontrol yapamıyorsanız, olabilecek narkolepsi . Bu bozukluk uyku-uyanıklık döngüsü kontrol etme becerinizi etkiler.
Bu, sizin veya gece boyunca uyku olabilir veya olmayabilir, ama sık sık gündüzleri uykulu hissediyorum ve istemeyerek uygunsuz zamanlarda uykuya dalmak anlamına gelir.
Orada hiçbir tedavi narkolepsi için henüz ama genellikle ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleri bir kombinasyonu ile tedavi ve yönetilen.
Bu bir ortak bozukluk sıklıkla uyku sırasında çöken üst solunum yolu bir sonucudur. Bu horlama ve kesintiye uyku alışkanlıkları yol açar nefes sık duraklamaları neden olur.
Tedavi Sırt üstü uyku kaçınmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri içerir. Doktorunuz ayrıca abone olabilir sürekli pozitif havayolu basıncı (CPAP) cihazı sen uyurken kullanmak.
dahil içsel uyku bozukluğu kategorisine sığacak sayıda diğer bozukluklar vardır:
Dışsal uyku bozuklukları
Dışsal uyku bozuklukları, örneğin sizin çevre, alerji veya alışkanlıkları gibi vücudun dışında sorunları veya koşullarından kaynaklanır.
Uykusuzluk psikolojik olmak zorunda değildir. Ayrıca bu uykuya dalmak için kesintiye uğratır yediler nedeniyle rakım veya gıdaya vücudunuzdaki değişikliklere neden olabilir.
Eğer yükseklik veya yiyecekle ilgili uykusuzluk tespit edersek, meydana gelen uykusuzluk durdurmak için tetikler önlemek mümkün olabilir.
Uyku hijyeni doğru beslenme ve egzersiz içeren düzenli bir uyku rutini oluşturmanın uygulamadır.
Eğer iyi uyku hijyeni uygulama yoksa - Böyle Uyurken değil televizyon kapatarak veya akşam geç kahve içme olarak - senin kötü uyku hijyeni zorlukları uyku katkıda bulunabilir.
Gece yeme sendromu akşam yemeğinden sonra günlük beslenme fazla dörtte tüketimi ile karakterizedir.
Bu artan kalori ve şeker alımı nedeniyle uyku bir yetersizlik ile sonuçlanan yatmadan önce saatlerce artırılmış iştahı var demektir.
Sirkadiyen ritim uyku bozuklukları
Bir yaşam tarzı veya çevresel değişim doğal sirkadiyen ritim etkilediğinde sirkadiyen ritim uyku bozuklukları ortaya çıkar.
daha karanlık önceki kışın almak başladığında bu bir hafif örneğidir. dışarı karanlık olduğu için bile tipik yatmadan olsa belki 8 veya 09:00, sen 6 de uykulu hissetmeye başlayabilir.
sirkadiyen ritim uyku bozuklukları diğer bazı örnekler şunlardır:
Paket servisi
Dissomnia uykuya dalmadan nasıl ve uykuya kalmak ister etkileyen uyku bozuklukları bir kategoridir.
Eğer Uyuyamazsın sanki düşünüyorsanız, gündüzleri özellikle uykulu hissetmek, ya da başka uykuda doktorunuzla kadar getirmek için yetersizlik etkilenir. Onlar size bir uyku bozukluğu olsun veya olmasın teşhis yardımcı olacağız.
bunlar uyku neler olduğunu anlamaya yapamıyorsanız, yapabilirler uzmana sevk edeceğiz.
| ||||||||||||||||||||