Diyabetiniz varsa, sosyal izolasyon veya kendi kendinizi karantinaya alırken diyabet yemek listesi konusunda endişe duyabilirsiniz. Dayanıklı, uzun raf ömürlü gıdaları el altında tutmak, marketleri ziyaret etmenizi en aza indirmenin, besleyici diyet listeleri yapmak için gereken tüm malzemelere sahip olmanızı sağlamanın harika bir yolu olabilir.
Özellikle, çok sayıda dondurulmuş veya oda sıcaklığında saklanabilir gıda ürünü, kan şekeri seviyeleriniz üzerinde minimum etkiye sahiptir. Şuan kilerinizde veya dondurucunuzda diyabet diyet listesi içerisinde bulunan gıdalardan bazıları olabilir bile.
İşte ''Şeker hastaları nasıl beslenmeli?'', ''Şeker hastaları ne yemeli?'', "Şeker hastaları ne yemeli içmeli?", "Şeker hastaları ne yemeli ne yememeli?" gibi soruların cevaplarının verildiği şeker hastaları için diyet listesinde bulunması gereken uzun raf ömürlü 18 gıda.
Nohut çok sayıda yemekte popülerdir. Hepsi de kan şekeri seviyeleriniz üzerindeki genel etkilerini en aza indirmeye yardımcı olan lif, protein ve yağ bakımından zengindir (1 ).
Nohut kullanım alanları, humus veya falafel yapmak için bu lezzetli baklagilleri kullanabilirsiniz. Dahası, ete alternatiflerdir ve çorbalara, salatalara eklenebilirler.
Humus Sağlıklı Mı? Daha Fazla Humus Yemek İçin 8 Harika Neden konu başlıklı blog yazımızı ziyaret edebilirsiniz.
Falafel Nedir? Falafel Sağlıklı mı? Falafel Tarifi konu başlıklı blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
Serin, karanlık bir kilerde saklanırsa, kuru nohut 3 yıla kadar saklanabilir.
Konserve domates, çorbalar ve güveçler de dahil olmak üzere çok sayıda yemeğe lezzet katabilir.
Bu tuzlu, kırmızı meyveler ayrıca kalp sağlığını artırabilecek likopen gibi antioksidanlar açısından da zengindir. Ayrıca, karbonhidratlarda oldukça düşüktür, bu nedenle sadece kan şekeri seviyenizi minimum düzeyde etkilerler ( 2 ,3 ).
Konserve domates ile ne yapılabilir? Konserve domatesler yemek pişirmek veya sos yapmak için kullanılabilir. Konserve sebzeler genellikle satın alındıktan sonra birkaç yıl boyunca saklanabilir.
Fıstık ezmesi ucuz bir sağlıklı protein, yağ, lif kaynağıdır ve az karbonhidrat içerir (4).
Fıstık ezmesi nasıl yenir? Atıştırmalıkları daha doyurucu yapmak için harika bir yoldur. Şeker hastaları kahvaltıda ne yemeli sorularına cevap olarak tost veya krakerlere ekleyebilir, bir smoothieye karıştırabilir, elma veya havuçlar için bir sos olarak kullanabilirsiniz. Tayland esintili kızartma gibi tuzlu yemeklerde de harika olabilir.
Şekerli gıdalar kan şekeri kontrolünü olumsuz etkilediğinden şeker hastalarının yememesi gereken besinler arasında şeker ilaveli fıstık ezmeleri de bulunur. Bu nedenle ilave şeker içermeyen doğal fıstık ezmesi markalarını seçtiğinizden emin olun.
Fıstık ezmesi ne kadar dayanır? Açıldıktan sonra fıstık ezmesi yaklaşık 1 yıl dayanır.
Şekersiz Fıstık Ezmesi Besin Değeri, Kalorisi Ve Nasıl Yapılır? konu başlıklı blog yazımızı inceleyerek şekersiz fıstık ezmesi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Antep fıstığı, sağlıklı protein ve yağ içeren bir ağaç yemişidir. Ayrıca lif açısından zengindirler, bu da onları diyabet hastaları için harika bir atıştırmalık yapar ve diyabet hastaları için diyet listesinde yerini rahatlıkla alabilir (5 ).
Antep fıstığı nasıl kullanılır? Salatalara gevrek bir tat eklerler, balık veya tavuk için ekmek kırıntıları yapmak amacıyla ezilebilirler.
Antep fıstığı ne kadar dayanır? Antep fıstığı, kilerinizde yaklaşık 6 ay saklanabilir. Ancak soğutma raf ömrünü büyük ölçüde uzatır.
Antep Fıstığının Faydaları blog yazımızı ziyaret edebilirsiniz.
Konserve somon, beyninize fayda sağlayan ve iltihapla savaşan omega-3 yağ asitleri bakımından zengindir (6).
Dahası, bu balık proteinle doludur ve karbonhidrat içermez. Konserve somon ayrıca güvenli ve yenilebilir bazı içerikleriyle kalsiyum artışı sağlar (7 ).
Konserve somon nasıl yenir? Konserve somonu salatalarda veya somon köftesinde kullanabilirsiniz. Genellikle satın alma tarihinden 2 yıl sonraya kadar saklanabilir.
Somon, sağlıklı beslenme düzeninde vazgeçilmez gıdalardan biri olabilmektedir. Somon dışında da sayısız sağlıklı gıda bulunmaktadır. Bu sağlıklı gıdaları birbirleriyle uyum içerisinde nasıl tüketmeniz gerektiği konusunda destek alabilirsiniz. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için online diyetisyenler tarafından sizin için hazırlanmış online diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. Şimdi zayıflamaya başlamak için online diyetisyenler tarafından sizin için hazırlanmış uygun online diyet ücreti ile online diyet satın alabilirsiniz. (Şimdi Değilse Ne Zaman!)
Tohum krakerleri, susam, keten ve chia tohumları gibi çeşitli tohumlardan yapılan krakerlerdir.
Tohumlar, bu krakerlerin kan şekeri seviyeleriniz üzerindeki etkilerini yavaşlatmaya yardımcı olan sağlıklı bir yağ ve lif kaynağı olarak hizmet eder (8 , 9 , 10 ).
Atıştırmalık olarak fıstık ezmesi veya peynirle eşleştirilebilir. Tavuk salatası veya çorba gibi hafif bir yemeğe dahil edilebilirler.
Sıkıca kapatılıp bir kiler veya buzdolabında saklanmışsa, tohum krakerleri yaklaşık 1 ay saklanabilir.
Chia tohumları küçük siyah veya beyaz tohumlardır. Sindirim sağlığını arttırırlar çünkü çözünür lif bakımından zengindir ve bağırsağınızda bir jel oluştururlar. Bu, sindirimi yavaşlatmaya yardımcı olur ve hızlı kan şekeri artışlarını önler (11 ).
CChia tohumları nasıl kullanılır? hia tohumları salatalara ve smoothielere yoğunluk ekler. Onları taze meyvelerle şeker hastaları için tatlı, lezzetli nefis bir atıştırmalık olan chia puding yapmak için de kullanabilirsiniz. Chia Tohumu Yemenin 35 Eğlenceli Yolu konu başlıklı blog yazımızı inceleyerek farklı kullanım şekilleri tercih edebilirsiniz.
Chia tohumu ne kadar dayanır? Bu tohumlar kilerinizde 4 yıla kadar saklanabilirler.
"Şeker hastaları hangi meyveleri yemeli hangi meyveleri yememeli?" diye soracak olursanız ahududu gibi meyveler, muz veya elma gibi diğer meyvelerle karşılaştırıldığında nispeten düşük şeker ve lif bakımından yüksektir. Bu nedenle kan şekeri seviyenizi daha az etkilerler (12 , 13 , 14 ).
Ek olarak, meyveler sağlığı artıran besinler ve antioksidanlarla doludur (15 ).
Dondurulmuş meyveler, şeker hastaları için tatlı sayılabilecek smoothielerde, yemek pişirme ve fırınlamada kullanılabilir. Dondurucuda 1 yıla kadar dayanır - ancak arada sırada dondurucu yanıkları olup olmadığını kontrol etmek isteyebilirsiniz.
Sıkça sorulan sorulardan biri de ''Şeker hastaları makarna yiyebilir mi?'' sorusudur. Şeker hastaları makarna tüketmemelidir. Karnabahar; patates püresi, pirinç ve hatta makarna gibi bazı şeker hastalarının yememesi gereken besinlerin yerini alabilen çok yönlü bir malzemedir. Hafif lezzetiyle, bu nişastalı karbonhidratlar için mükemmel bir alternatiftir.
Ayrıca, çok düşük bir karbonhidrat sayısına sahiptir (15 ).
Karnabahar ne kadar dayanır? Dondurulmuş karnabahar, dondurucuda 1 yıla kadar saklanabilir, ancak sık sık dondurucu yanması için kontrol edilmelidir.
Kinoa nedir? Kinoa, kahverengi pirincinkine benzer bir tada ve dokuya sahip çiğnenebilir bir tam tahıldır. Bununla birlikte, kahverengi pirinçten daha fazla protein ve lif - ve daha az toplam karbonhidrat içerir - bu da şeker hastaları için diyet listesinde yerini alması açısından idealdir (16 , 17 ).
Kinoa ne kadar dayanır? Kinoa, kilerinizdeki kapalı bir kapta düzgün bir şekilde saklanırsa yaklaşık 6 ay ila 1 yıl saklanabilir.
Mantarlar lif açısından zengindir ve karbonhidrat bakımından düşüktür, bu nedenle kan şekerinizi önemsiz bir şekilde etkilerler. Bu da onları şeker hastaları için yemek listeleri arasına sokar. Taze çeşitlerden daha hafif tadı olan konserve mantarlar, sonsuz sayıda yemeklere besin takviyesi sağlar. Özellikle çorbalarda ve sotelerde popülerdirler. Beyaz düğme mantarlar dahil olmak üzere bazı çeşitler, antioksidan özelliklere sahip olan ve kan şekeri yönetimine yardımcı olabilecek bir amino asit olan ergotionin içerir (18 , 19 ).
Mantar ne kadar dayanır? Konserve mantarlar genellikle satın alındıktan sonra 2 yıla kadar saklanabilir.
Ispanak çok az karbonhidrat ve kalori içerdiği göz önüne alındığında, kan şekeri seviyeleriniz üzerinde minimum etki ile büyük miktarda tüketebilirsiniz (20 ).
Lif, antioksidan, A ve K provitamin alımınızı arttırmak için pişirebilir veya çorbalara, kızartmaya ve diğer birçok yemeğe ekleyebilirsiniz.
Ispanak ne kadar dayanır? Konserve ıspanak 4 yıla kadar saklanabilirken, donmuş ıspanak 1 yıla kadar saklanabilirler.
Konserve tavuk oldukça yağsızdır, protein açısından zengindir ve neredeyse hiç karbonhidrat içermez. Tamamen pişmiş ve yemeye hazır olduğu için de uygundur (21 ).
Çorbalarda, salatalarda ve güveçlerde, parçalanmış veya küp şeklinde pişirilmiş tavuk kullandığınız gibi kullanabilirsiniz. Aynı zamanda kolaylıkla tavuk salatası yapmanızı sağlar.
Konserve tavuk 4 yıla kadar saklanabilir.
Bitter çikolata, diyabetli insanlar için harika bir tatlıdır- ve daha koyu, daha iyi, daha yüksek kakao içeriğine sahip çikolata, daha az ilave şeker toplama eğilimindedir. Kakao ayrıca lif ve sağlıklı yağlar açısından da zengindir.
Örneğin, %78 bitter çikolatadan sadece 3 kare (30 gram) 14 gram yağ, 3 gram protein ve 4 gram lif, 11 gram karbonhidrat içerir (22 ).
Kendi başına tüketilebilir veya çok sayıda şeker hastaları için hazırlanmış tatlıya dahil edebilirsiniz.
Bitter çikolata ne kadar dayanır? Bitter çikolata, kilerinizde 4 aya kadar saklanabilir, ancak dondurmak raf ömrünü uzatır.
Kilo vermek ve sağlıklı bir bedene kavuşmak için diyetinize eklediğiniz tek bir gıdadan mucize beklemek ya da tek bir gıdayı şeytanlaştırmak yerine kendinize sağlıklı beslenme programı oluşturmakla başlayabilirsiniz. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için online diyetisyenler tarafından sizin için hazırlanmış online diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. Şimdi zayıflamaya başlamak için size özel hazırlanmış uygun online diyet ücreti ile online diyet satın alabilirsiniz. (Diyetasistan ile Zayıfla!)
Aklınıza gelen "Şeker hastaları makarna yiyebilir mi?" sorusuna bir diğer cevap olarak, yüksek proteinli makarnalar tüketebilirler. Yüksek proteinli makarnalar genellikle buğday yerine börülce veya nohut gibi baklagillerden yapılır.
Baklagiller karbonhidrat içerir ancak buğdaydan daha fazla lif ve proteine sahiptir. Bu da yüksek proteinli makarnaları diyabetli insanlar için daha iyi bir seçim haline getirir (23 , 24 ).
Herhangi bir tarifi şeker hastaları için yemek tarifi haline getirmek istiyorsanız normal makarnaları yüksek protein çeşitliliği ile değiştirebilirsiniz. 6 aya kadar saklanabilir.
Çoğu protein tozu karbonhidrat ve ilave şeker bakımından düşükken yüksek protein dozları sağlar. Ayrıca hızlı ve kullanışlıdırlar.
Peynir altı suyu proteini inek sütünden elde edilir, bu nedenle bitki bazlı bir seçeneği tercih ederseniz soya veya bezelye proteini tozu kullanabilirsiniz.
Protein tozu ne kadar dayanır? Protein tozu, şeker hastaları için tatlılar ve smoothielere harika bir ektir. Sızdırmaz ve serin, kuru bir yerde saklanırsa tipik olarak 1 yıla kadar saklanabilir.
Uzun raf ömrüne sahip süt, ister hayvansal süt ister bitki bazlı süt olsun, her zaman elinizin altında olması iyidir.
İnek sütü karbonhidratlarda bazı bitkisel süt alternatiflerden biraz daha yüksek olmasına rağmen, kan şekeri üzerindeki etkilerini azaltan protein ve yağa sahiptir. Alternatif olarak, şekersiz badem sütü gibi bazı bitki bazlı sütler, başlamak için birkaç karbonhidrat içerir (25 , 26 ).
Bitkisel sütü tercih ederseniz, şeker hastaları için diyet listesine uyacak şekilde şeker ilavesiz çeşitleri satın aldığınızdan emin olun.
Hem uzun raf ömrüne sahip hem de bitki bazlı sütler, protein açısından zengin smoothieler, çorbalar ve fırınlanmış ürünler gibi çeşitli tariflerde kullanılabilir. Birkaç ay boyunca açılmadan dayanırlar, ancak açıldıktan sonra soğutulmaları gerekir.
Zeytinyağı, iltihap önleyici bileşikler açısından zengindir ve düzenli olarak tüketmek kan şekeri seviyenizi yönetmenize yardımcı olabilir (27 ).
Zeytinyağı saf yağdır, bu nedenle kan şekeri seviyenizi etkileyen karbonhidrat içermez. Bununla birlikte, kalorileri yüksektir, bu yüzden ölçülü olarak kullanmalısınız (28 ).
Zeytinyağı nasıl kullanılır? Popüler bir yemeklik yağdır, salata sosu ve çeşitli soslar için idealdir.
Sızma Zeytinyağı Neden Dünyadaki En Sağlıklı Yağ? konu başlıklı blog yazımızı ziyaret edebilirsiniz.
Şeker hastaları nasıl beslenmeli? Kan şekeri düzeylerini tutarlı tutmak diyabetli insanlar için önemli bir husustur.
Karbonhidratlar kan şekeri seviyenizi protein ve yağlardan daha fazla etkilediğinden, yemekleriniz ve atıştırmalıklarınız kabaca aynı sayıda karbonhidrat içermelidir.
İhtiyacınız olan veya tolere edebileceğiniz karbonhidrat sayısı, vücut büyüklüğünüz, aktivite düzeyiniz, insülin duyarlılığı ve kalori ihtiyaçları gibi birçok faktöre bağlıdır.
İhtiyaçlarınız için doğru miktarı belirlemenin en iyi yolu bilgili bir sağlık hizmeti sağlayıcısına danışmak olsa da burada bazı karbonhidrat bakımından zengin gıdaların tek bir porsiyonuna bazı örnekler vardır (29 ):
Tok kalmanızı sağlamak ve kan şekeri seviyenizin hızla yükselmesini önlemek için her öğünde veya atıştırmalıkta protein ve yağ eklemeye çalışın (30 ).
Diyetinizde büyük değişiklikler yapmadan önce, gerektiğinde ilaçlarınızı ve insülin dozajlarınızı uygun şekilde ayarlayabilmeleri için sağlık uzmanınıza danışın.
Özet: Diyabetiniz varsa, karbonhidrat alımınızı tüm yemek ve atıştırmalıklarınızda tutarlı tutmaya çalışmalısınız.
İşte bu makalede yer alan uzun raf ömürlü şeker hastalarının yemesi gereken besinler kullanılarak hazırlanmış şeker hastaları için örnek 3 günlük yemek listesi. Bu yemek listesi sayesinde şeker hastaları kahvaltıda ne yemeli, nasıl beslenmeli sorularına cevap verilecektir.
Özet: Bu 3 günlük örnek yemek planı, bu dayanıklı ve dondurulmuş gıdaları kullanarak kendi yemek planlamanız için bir başlangıç noktası olabilir.
Diyabetiniz varsa, çabuk bozulmayan veya dondurulmuş gıdalar elinizin altında olmalıdır.
Bu gıdalar sadece kan şekeri seviyenizi minimum düzeyde etkilemekle kalmaz, aynı zamanda şahane yemekler ve atıştırmalıklar yapmak için çeşitli şekillerde birleştirilebilir.
Bütün bu örnek yemek planlarının yanı sıra kilo vermek ve sağlıklı bir bedene kavuşmak için kendinize sağlıklı beslenme programı oluşturmak isteyebilirsiniz. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye adım atmak için online diyetisyenler tarafından sizin için hazırlanmış online diyet imkanlarından faydalanabilirsiniz. Şimdi zayıflamaya başlamak için size özel hazırlanmış uygun online diyet ücreti ile online diyet satın alabilirsiniz. (Tıkla ve Zayıflamaya Başla!)
Diyabet tedavisinde kan şekeri kontrolünü sağlamak için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması önemlidir. Diyabeti olmayan bireylerde olduğu gibi diyabetli bireylerinde yeterli ve dengeli beslenmeyi öğrenmesi ve öğrendiklerini günlük yaşamda uygulaması sağlıklı bir yaşamın temelini oluşturur.
Diyabet tedavisinin amacı kan şekeri düzeyinizi normal sınırlar içerisinde tutarak, kısa veya uzun dönemde oluşabilecek sağlık sorunlarını önlemek veya geciktirmektir. Diyabetin tedavisi aşağıdaki tedavi prensiplerini içermektedir,
Görüldüğü gibi diyabet, yaşamınızda başta beslenme alışkanlıklarınız olmak üzere bazı değişikliklerin oluşmasını gerektirmektedir. Kan şekerini oluşturan asıl kaynak yiyeceklerdir ve bu nedenle sağlıklı beslenme diyabette tedavinin temelidir.
· Yediğim yiyecekler kan şekerimi nasıl etkiliyor ?
· Bir günde kaç kalori almam gerekir?
· İhtiyacım olan enerjiyi alabilmek için hangi yiyecekleri yemem gerekir?
· Daha az yağ tüketimini nasıl sağlayabilirim?
· Tedavinize göre öğün saatlerini nasıl ayarlayabilirim?
· Egzersiz planıma göre beslenme düzenimde yapmam gereken değişiklikler nelerdir?
· Hipoglisemiden korunmam ve tedavi etmem için ne yapmam gerekir?
Diyetisyenlerden yukarıdaki sorularınızın ve diğer birçok sorunuzun cevabını öğrenebilirsiniz.
Diyetisyeniniz sevdiğiniz yiyecekleri içeren sağlıklı beslenme planınızın oluşmasında ve beslenme alışkanlıklarınızın değişmesinde size yardımcı olacak kişidir.
· Diyabetiniz yeni teşhis edilmişse
· Tedavi planınızda doktorunuz tarafından yapılan bir degişiklik varsa veya
· Yıllık kontroller için yılda 2 kez mutlaka diyabet konusunda deneyimli bir diyetisyene danışınız.
Bir Diyetisyenle Görüşene Kadar Ne Yapmalısınız?
Diyabeti olsun veya olmasın tüm insanların sağlıklı bir yaşam için yemeleri gereken yiyecekler aynıdır. Diyabetli olmanız diğer insanlardan farklı bir yiyeceği yemeniz veya yememeniz anlamına gelmez. Burada önemli olan vücudun ihtiyacı olan besinlerin çeşitli yiyeceklerden karşılanmasıdır. Ancak genellikle kişiler diyabetli olduklarını öğreninceye kadar, sağlıklı beslenmek amacı ile değil de karın doyurmak amacı ile canının istediğini veya kendisine sunulan yemeği yedikleri için beslenme alışkanlıklarını değiştirmekte güçlük çekerler. Bunun için aceleci ve çok fazla kuralcı olmamakta fayda vardır.
Beslenme alışkanlıklarınızda yapmanız gereken değişikliklere sizin için en önemli olanlardandan başlayabilirsiniz.
· Öncelikle kan şekerinizin hızlı bir şekilde yükselmesine neden olan şeker ve şeker içeren yiyecekler ile kilo almanıza neden olacak yağ ve yağlı yiyecekleri azaltın.
· Bir veya iki öğün yemek yerine günde en azından üç öğün yemeye çalışın. Öğünler arasında ve gece yatmadan önce küçük bir ara öğün almanız da gerekebilir.
· Alkolün tedavinize etkisini öğrenmeden , alkollü içki içmeyin.
· Diyetisyeninizle görüşmeye gitmeden önceki üç veya beş gün süre boyunca içtiğiniz ve yediğiniz herşeyi not alın. Bu kayıtlar , diyetisyeninizin sizin beslenme alışkanlıklarınızı ve günlük yaşam tarzınızı öğrenmesine fırsat verir ve böylece alışkanlıklarınıza uygun bireysel bir plan oluşturmasına yardımcı olur
Öğün Sıklığı Ne Olmalı?
Gün içinde yemeniz gereken öğün sayısı diyabetinizin tipine, aldığınız medikal tedaviye, fiziksel aktivite düzeyinize ve o andaki kan şekeri düzeyinize bağlı olarak değişir.
İnsülin kullanan tip 1 ve tip 2 diyabetlilerin sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve akşam yemeği olarak üç ana öğün öğünler arasında ve gece yatmadan önce üç ara öğün olmak üzere altı öğün beslenmesi gerekir.
Genellikle yapılan yanlış insülin enjeksiyonunu yaptıktan sonra yarım saat beklemeden hemen veya 5 dakika sonra yemek yenilmesidir. Bu tarz hatalar öğünden sonra kan şekerinin yükselmesine neden olur.
Yapılan bir diğer yanlış ise açlık hissi oluşmadığı için ara öğünlerin yapılmaması veya ara öğünde yenilen yiyecek miktarının ve çeşidinin azaltılmasıdır. İnsülin kullanan bir kişide ara öğünün yapılmaması, bir ara öğünün atlanması veya yenilen yiyecek miktarının ve çeşidinin azaltılması şeklinde yapılan uygulamalar kan şekerinin düşmesine neden olur. Kan şekerinin 50 mg/dl'nin altına düşmesi hipglisemi olarak tanımlanır.
Tip 2 diyabetlilerin iki -üç saat aralıklarla beslenmesi gerekir. Bir gün içinde yenilmesi gereken yiyecekleri gün boyunca yayarak sık ve az yemek yeme alınan öğünden sonra kan şekerinin daha az yükselmesini sağlar. Öğünlerde yenilen yiyeceklerin porsiyon ölçüsünü azaltarak, küçük öğünler halinde yemek yenilmesi fazla kalori alınmasını önleyerek ve açlığı kontrol altına alarak hem kan şekeri kontrolünü sağlar hem de kilo alımını önler. Ayrıca kan kolesterol düzeyindeki yükselmeyide azaltır.
Ara Öğünlerde Ne Yenilebilir?
Ara öğünler için yapılacak seçim insülin veya oral antidiyabetik ilaç kullanan kişiler için farklıdır. Ancak her iki tedavide gram karbonhidrat içeren bir yiyecek yemenizi öneririz. Yiyecek seçiminde değişim listelerinden veya diyabet beslenme piramidinden faydalanabilirsiniz.
Ara öğünler için yapacağınız en iyi seçim ekmek veya ekmek yerine yenilebilecek yiyecekler grubudur. Örneğin 2 galeta veya adet şekersiz kepekli bisküvi, bir bardak dolusu yağsız patlamış mısır, yarım pogaca, vb. Bu grup yiyeceklerin yanına düşük yağlı süt, yoğurt, ayran veya peynir gibi protein içeren bir yiyecek ilave ederek ara öğünü kuvvetlendirebilirsiniz.
Taze meyve ve sebzede iyi bir seçim olabilir . Ancak insülin kullanan kişilerin ara öğünde sadece meyve yemeleri her zaman için iyi bir seçim olmayabilir. Ara öğünde tek başına meyve yenilmesinin o andaki kan şekeri düzeyine bağlı olarak öğlen yemeğine doğru oluşabilecek bir hipoglisemi riski yaratabileceği unutulmamalıdır.
Diyabetliler genellikle ara öğün saatinde evde olmadıklar için bir şey yiyemediklerinden yakınırlar. Ara öğünler için hazırlıklı olmayı unutmayın.. Yanınızda-çantanızda, arabanızda, işyerinde masanızın çekmecesinde-daima yiyebileceğiniz uygun yiyecekler bulundurun.
Hangi Yiyecekleri Miktarını Kısıtlamadan Yiyebilirim?
Herhangi bir yiyeceği gereginden fazla yemeyi düşünmeyin. Sağlıklı beslenmenin anahtarı dengedir.
Vücudunuz için gerekli olan yiyeceklerin zaman ve miktar olarak belirli bir denge içinde alınması hiperglisemi ve hipoglisemiyi önleyerek, kan şekeri kontrolünü sağlayacak kan şekerinin kontrol altına alınması da kısa ve uzun dönemde gelişebilecek komplikasyonları önleyecek veya geçiktirecektir.
Yağsız sütün içindeki yağ mıktarı azdır ancak kalorisi vardır. Diyet ürünlerinde şeker olmayabilir ancak içinde bulunan un, yağ veya meyve şekeri kan şekeri ve kan yağlarının kontrol altına alınması için uygun olmayabilir. Eğer yediğiniz yiyeceğin porsiyonunu kontrol edebilirseniz sevdiğiniz bir çok yiyecek dahil olmak üzere çeşitli yiyecekleri yiyebilirsiniz.
Şeker ve Şeker İçeren yiyecekler Yenilebilir mi?
Kan şekerinin kaynağı, çeşitli yiyeceklerde bulunan karbonhidrat adı verilen besin öğesidir. Karbonhidrat içeren yiyecekler sofra şekeri, şekerli yiyecekler (bal, reçel, pekmez, marmelat, şekerli meyve suları, meşrubatlar, çikolata, dondurma ve tatlılar gibi), un ve undan yapılan yiyecekler (ekmek, yufka, erişte, makarna gibi), pirinç, bulgur, kuru baklagiller, patates, sebzeler, meyveler, yoğurt ve süttür. Ancak bu yiyeceklerin içindeki karbonhidratların kan şekerini etkileme hızları birbirinden farklıdır. Bu nedenle yiyecekler kan şekerini hızla yükselten karbonhidratlı yiyecekler (basit karbınhidratlar) ve kan şekerini daha geç ve daha yavaş yükselten karbonhidratlı yiyecekler (kompleks karbonhidratlar) olmak üzere iki gruba ayrılır.
Şeker ve şeker içeren yiyecekler vücuda enerji verir ancak bu tür yiyeceklerin yenilmesi kan şekeri kontrolünü bozar. Sofra şekeri, reçel, bal, marmelat,pekmez, hazır meyve suları, pasta, kek, tatlı, şekerli bisküvit, çikolata, helva gibi yiyeceklerin içindeki karbonhidrat basit karbonhidratdır yani kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltirler. Ayrıca başta diş çürüklüğü olmak üzere, şişmanlık, kalp hastalığı, barsak hastalıkları gibi bir çok sağlık sorununun oluşmasına neden olurlar.
Vücudun ihtiyacı olan enerjiyi kompleks karbonhidratlardan karşılayarak kan şekerinin daha geç ve daha yavaş yükselmesini sağmonash.pwğimiz sebze, meyve, ekmek, pilav, makarna, çorba, kuru baklagiller gibi çeşitli yiyeceklerin içindeki karbonhidratlar yani kompleks karbonhidratlar, vücudumuzda şekere yani glikoza dönüşür. Ancak bu yiyeceklerin içindeki karbonhidratların şekere parçalanma hızı yavaş olduğundan kan şekerini daha geç ve daha yavaş yükseltirler.
Alışveriş yaparken almayı düşündüğünüz yiyeceğin ambalajında bulunan ‘içindekiler’ kısmını mutlaka okuyunuz. İçinde glikoz, sukroz, şeker bulunan yiyecekleri satın almadan önce marka ve çeşit olarak not ediniz ve sizin için uygun olup olmadığını öğrenmek için mutlaka diyetisyeninize danışınız.
Sağlıklı Beslenmek İçin Hangi Yiyeceklerin Yenilmesi Gerekir?
Diyabeti olan bir çok kişi beslenme planını uygulamak için aile ile yemek yeme zamanını ve birlikte yedikleri yemek çeşidini değiştirmekte, kendisi için ayrı yemek hazırlamaktadır. Oysa günümüzde diyabeti ve diyabeti olmayan bireylere önerilen sağlıklı beslenme prensipleri farklı değildir. Diyabet, bireyin temel besin öğelerine olan gereksinim düzeylerini etkilemez. Beslenme planı ile; bireysel özelliklere göre değişen enerji ve besin öğesi ihtiyacının yeterli ve dengeli beslenmeyi sağlayacak şekilde, çeşitli yiyeceklerden karşılanması sağlanır.
Diyabeti olmayan bir kişinin de rafine şeker tüketimini kısıtlaması, doymuş yağ ve kolesterolden zengin olan et, süt, yoğurt, peynir, yumurta gibi yiyecekleri belirli bir miktarda tüketmesi, az az ve sık sık yemek yemesi gerekmektedir. Sağlıklı beslenme için aşağıdaki besin öğelerini içeren yiyeceklerin yeterli miktarlarda ve öğün içinde dengeli bir şekilde alınması gerekmektedir.
Karbonhidrat (tahıllar, un ve undan yapılmış yiyecekler, kuru baklagiller, patates, sebze ve meyveler, süt, yoğurt)Protein (et, yumurta, peynir, süt, yoğurt )
Yağ (yağ ve et, yumurta, peynir, süt, yoğurt gibi yağ içeren yiyecekler)
Vitamin ve Mineral (sebze ve meyveler başta olmak üzere tüm yiyecekler)
Posa (sebze, meyve, tam taneli tahıllar)
Öğün Planı Nasıl Yapılabilir?
Çoğu kişi diyabet tedavisini en zor kısmının öğün planı yapmak olduğu konusunda hemfikirdir. Yılın günü, hergün düzenli olarak belirli zamanlarda, ölçülü miktarlarda yemek yemek gerçekten zordur. Ancak günümüzda kan şekeri kontrolünün sağlanması için verilen sağlıklı beslenme önerileri katı kuralların, belirli kalori hesabına dayalı daha önceden basılarak hazırlanmış diyet listelerinin uygulanmasından ziyade yaşam tarzı değişikliklerini temel almaktadır.
Yaşam tarzınızda yapacağınız değişikliklerinin en önemlisi mevcut beslenme alışkanlıklarınızın sağlıklı beslenmenizi sağlayacak şekilde değişmesidir. Bu değişiklikleri başlatmanın temelinde ise bilinçli bir yiyecek seçimi ve mutfak alışverişi yer alır. Çünkü evinize aldığınız veya dışarıda yemek yerken seçmiş olduğunuz yiyeceklerin sağlıklı beslenmeniz için uygun yiyecekler olmaması durumunda kan şekeri kontrolünün sağlanması zorlaşır.
Haftalık veya günlük beslenme planınınızı yapmak, alışveriş için markete gittiğinizde size kolaylık sağlayacaktır. Gereksiniminiz olan yiyecekleri içeren bir alışveriş listesi yapınız ve ihtiyacınız olan miktarlar belirleyiniz. Bu listede aşağıdaki beslenme piramidinde yer alan yiyecek gruplarının herbirinden bulunması gerektiğini unutmayınız.
Diyabet Beslenme Piramidi’ size öğünlerinizi planlamada kolaylık sağlayan görsel bir methottur. Bu piramidte yer alan yiyecekler 6 grupta toplanmıştır. ‘Tahıllar, Kurubaklagiller ve Nişastalı Yiyecekler’ grubu piramidin temelini oluşturmakta ve en geniş bölümünü kapsamaktadır. Bu bölümde yer alan ekmek çeşitleri, tahıllar, kurubaklagiller, pirinç, patates gibi nişastalı yiyecekler bir öğünde yenilmesi gereken temel yiyeceklerdir. Sağlıklı bir beslenme planı içinde 1 porsiyonu 1 ince dilim ekmek veya 1 orta boy patates veya kaşık pilav olarak belirtilen bu grubtan 6 veya daha fazla porsiyon yenilmesi gerekmektedir .
‘Sebze ve Meyve’ grubu piramidin ikinci basamağını oluştururlar. Bu gruplar posa, vitamin ve mineral kaynağıdır. Bununla birlikte farklı sebzelerin ve meyvelerin içerdiği vitamin ve minerallerde farklıdır. Ispanak gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum minerali ve K vitamini için iyi bir kaynak iken , havuç gibi sarı renkli sebzeler A vitamininden zengindir. Çoğu meyve ise A , C vitamini ile potasyum, magnezyum ve bakır gibi mineraller için mükemmel bir kaynaktır. Kişisel özelliklere göre değişmekle birlikte günlük beslenme planında porsiyon sebze ve porsiyon meyve yenilmelidir. Porsiyon ölçüleri için değişim listelerinden faydalanabilirsiniz.
Piramidin üçüncü basamağında ‘Süt, Yoğurt’ grubu ile et, balık, tavuk, yumurta ve peynir gibi hayvansal yiyecekleri içeren ‘Et’ grubu yer alır. Diyabet Beslenme Piramidi, bu iki grubun her birinden porsiyon yenilmesini önermektedir. Özellikle kalsiyumdan zengin olan süt grubunda 1 bardak süt veya yoğurt 1 porsiyon olarak tanımlanmaktadır. ‘Süt, Yoğurt’ grubu ve ‘Et’ grubu proteinden zengindir ve sağlıklı bir beslenme planında günlük enerjinin %’sinin proteinlerden sağlanması gerekmektedir. Bununla birlikte her iki gruptaki yiyeceklerin kolesterol, kalori ve özellikle doymuş yağ olmak üzere yağ içeriği fazladır. Bu nedenle de piramidin üçüncü basamağındadır ve kendisinden önceki diğer gruplara oranla daha az bir yer kaplamaktadır. Düşük yağlı veya yağsız süt ürünleri, yağsız et, derisiz tavuk etinin tercih edilmesi şüphesizki bu grubun içerdiği toplam yağın , doymuş yağın ve kalorinin azalmasını sağlayacaktır. 1 porsiyon ‘Et’ grubu gr pişmiş et, tavuk, balık veya peynirden birini içerir ve bir gün içinde bu gruptan porsiyon yenilmesi önerilir.
Piramidin tepesine tırmandığımızda burada yer alan ‘Yağlar, Şeker ve Şekerli yiyecekler ile Alkollü İçecekler’ grubunun çok az bir bölüm kapladığını görürüz. Bu da bize, bu yiyeceklerin sağlıklı bir beslenme planı içinde ki yerlerinin ne kadar az olduğunu göstermektedir. Bu grup için önerilen porsiyon ölçüsü yoktur çünkü grup içinde yer alan yiyecekler (yağ, şeker) ve alkollü içecekler sağlıklı bir beslenme planına katkıda bulunacak herhangi bir besin öğesini içermezler. Ancak bu grup içinde yer alan yiyeceklerden yağlar için 1 tatlı kaşığı yağ veya adet fındık içi, şeker ve şekerli yiyecekler için 2 adet şekerli bisküvi veya 1top dondurma 1 porsiyona örnek olarak verilebilir. Eğer bu grupta yer alan alkollü içkilerden birini içmek istiyorsanız öncelikle alkolün kan şekerinizi nasıl etkilediğini öğrenmenizi öneririz.
‘Diyabet Beslenme Piramidi’den Nasıl Faydalanılır?
Diyabet Beslenme Piramidi yalnız sizin değil diğer aile bireylerinin de sağlıklı ve dengeli beslenmesini sağlayacak yiyecekleri içmonash.pw kahvaltısı, öğlen ve akşam yemeği olarak tanımlanan ana öğünlerinizde, piramidteki 6 yiyecek grubundan 4 veya 5 farklı grup içinde yer alan yiyecekleri bir araya getirerek öğün planınızı yapabilirsiniz. Aşağıda bu konu ile ilgili birkaç örnek verilmiştir. Sizde diyetisyeninizden tedavinize uygun olan öğün sayısını ve her bir yiyecek grubu için gereksiniminiz olan miktarları öğrenerek kendi piramidinizi oluşturabilirsiniz.
Kahvaltı: Bir çay bardağı süt- Süt grubu
30 gr az yağlı beyaz peynir- Et grubu
2 ince dilim ekmek- Tahıllar, Kurubaklagiller ve Nişastalı Yiyecekler grubu
1 orta boy domates- Sebze grubu
Öğlen yemeği: 2 adet köfte (60 gr)- ‘Et’ grubu
Zeytinyağlı fasulye- ‘Sebze’ grubu+ ‘‘Yağlar, Şeker ve Şekerli Yiyecekler ile Alkollü İçecekler’ grubu
kaşık makarna- ‘Tahıllar, Kurubaklagiller ve Nişastalı Yiyecekler’ grubu+‘Yağlar, Şeker ve Şekerli Yiyecekler ile Alkollü İçecekler’ grubu
1 dilim kepekli ekmek- ‘Tahıllar, Kurubaklagiller ve Nişastalı Yiyecekler’ grubu
1 bardak ayran- ‘Süt-Yoğurt’ grubu
Akşam yemeği: Mercimek çorba- ‘Tahıllar, Kurubaklagiller ve Nişastalı Yiyecekler’ grubu+‘Yağlar, Şeker ve Şekerli yiyecekler ile Alkollü İiçecekler’
Kıymalı Ispanak- ‘Et’ grubu+ ‘Sebze’ grubu
1 çay bardağı yoğurt-‘Süt-Yoğurt’ grubu
1 orta boy kivi- ‘Meyve’ grubu
1 dilim kepekli ekmek ‘Tahıllar, Kurubaklagiller ve Nişastalı Yiyecekler’ grubu
Örneklerde de gördüğünüz gibi diyabetinizin olması her öğün ve her gün aynı yiyecekleri yemeniz anlamına gelmiyor. Diyabet Beslenme Piramidi ve değişim listelerinden faydalanarak ihtiyacınız olan temel besin öğelerini içeren ancak adı, görünüşü ve tadı farklı olan değişik yiyecekleri ve yemekleri yiyebilirsiniz. Örneğin 1 tabak kıymalı ıspanak yerine 1 küçük boy etli biber dolma veya 1 bardak süt ve yarım muz yerine evde hazırlanmış meyveli yoğurt yenilebilir.
Öğün planlaması konusunda bilgi almak ve uygulamalarda başarılı olmak için diyabet tedavisi konusunda deneyimli bir diyetisyenle (diyabet diyetisyeni) birlikte çalışmaya gereksiniminiz olacaktır. Diyabet diyetisyeninizle birlikte öğün ve ara öğünlerinizi size uygun olacak şekilde planlayabilir, beslenme alışkanlıklarınızda gerekli olan davranış değişiklikleri konusunda bilgi alabilirsiniz. Yaşadığınız yerde danışabileceğiniz bir diyet uzmanı yok ise Türkiye Diyetisyenler Derneğinden, çevrenizdeki en yakın diyet uzmanının yerini ve telefonunu öğrenebilirsiniz.
Diyet ve Diyabet ile İlişkili Gerçek Nedir?
İyi bir kan şekeri kontrolü sağlamak diyabet tedavisinde öncelikli hedeftir Kan şekerinin mümkün olduğunca normale yakın düzeylerde olması kalp hastalığı, inme, böbrek ve göz hastalığı, sinir hasarı gibi diyabetle ilişkili komplikasyonlarının gelişme riskini azaltılabilir.
Amerikan Diyabet Birliği Beslenme komitesi tarafından ilkbaharında yayınlanan yeni beslenme ilkelerinde, ‘Diyabetik Diyet’ yerine ‘Diyabette Tıbbi Beslenme Tedavisi’ nin kullanılması gerektiği ayrıca diyabetli bireylerin dengeli bir öğün planı içinde yer alan karbonhidratı şeker içeren bir besinle yer değiştirerek kullanabileceği bildirilmişmonash.pwı komitenin Mayıs de, Diabetes Care’de yayınlanan makalesinde ‘ basit şeker nişastaya kıyasla daha hızlı sindirilir ve emilir, bu nedenlede kan şekerini yükseltir’ şeklindeki teoriyi destekleyen bilimsel kanıtların yeterli olmadığı ifade edilmiştir. Peki bu yayının verdiği önerilerin diyabetli bireyler için anlamı nedir?
Günümüzde, bu bilgiler ışığında diyabetli bireyin toplam tükettiği karbonhidrat miktarının önemi üzerinde durulmakta, tıbbi beslenme tedavisinde öğün planlaması için karbonhidrat sayımı yöntemi kullanılmaktadır. Bu yöntemle, diyabetli birey diyetisyeninden, ana ve ara öğünlerde ne miktarda karbonhidrat tüketmesi gerektiğine dair bilgi ve eğitim almakta ve tüketeceği karbonhidrat miktarına gore besin seçimini kendisi yapmaktadır. İnsülin tedavisi alan diyabetliler konuyla ilişkili yeterli beslenme eğitimini alarak, öğün öncesi tüketeceği karbonhidrat miktarını belirler ve yapacağı insulin dozunu tüketeceği karbonhidrat miktarına uygun olarak kendisi ayarlar. Evde yapacaği kan şeker ölçümleri ile aldığı karbonhidratın ve uyguladığı insulin dozunun kan şekeri üzerindeki etkisini izleme olanağını bulur.
Kilolu veya obez olan diyabetlilerde ağırlık kaybının sağlanması hedeflenir. Bu nedenle kilolu ve obez bireylerin karbonhidrat sayımı yanında yağ sayımının yapması da önemlidir. Ayrıca diyabetli bireylerde sıklıkla yüksek kan yağları ve kolesterol düzeyleri sorunu da görülebilmektedir. Kilo sorunu olmasa bile kan yağları ve kan kolesterol düzeyi yüksek olan diyabetlilerin de öğün veya gün içinde yağ sayımı yapmaları gerekmektedir.
Ne Kadar Karbonhidrat Tüketilmeliyim?
Bu sorunun cevabını vermek çok kolay değil. Çünkü cevap kişiden kişiye farklılık gösterir. Ayrıca bir gün içinde alınması gereken toplam karbonhidrattan çok hedef kan şekeri kontrolünü sağlayacak karbonhidrat alımının gün içinde öğünlere ve ara öğünlere dağılımı önemlidir. Diyetisyeniniz aşağıdaki noktaları dikkate alarak ana ve ara öğünlerde almanız gereken karbonhidrat miktarını belirler.
· Vücut ağırlığı/boy uzunluğu
· Ne zaman ve ne sürede egzersiz yapıldığı
· Diyabetinizle ilişkili aldığınız medical tedavi ve kullandığınız ilaç veya insülinin etki süreleri
· Vücut ağırlığı hedefi
· Yaş
· Kolesterol, trigliserid, mikroalbümin ve Hemoglobin A1c ile ilişkili kan değerleri
· Kişisel tercihler
· Diğer medikal konular
· Kültürel geçmiş ve yaşam tarzı
Yıllar once diyabet tedavisinin önemli bir bölümünü oluşturan beslenme konusunda diyabetlilere kendi planını kendin yap şeklinde bir yaklaşım dile getirilmezdi. Oysa günümüzde diyabetlilere öğün planı ile ilişkili bir bütçe verilmekte ve bu bütçeyi kendi istekleri doğrultusunda harcaması istenmektedir. Örneğin öğlen yemeğinde öğün bütçesinden 60 gram karbonhidrat harcaması gereken bir diyabetli bu miktarı 1 gözleme yiyerek veya 1kepçe çorba, 2 dilim ekmek ve 1 küçük boy muz yiyerek de harcayabilmektedir. Seçim tamamen kendisine aittir.
Diyabetlilerin de diyabetli olmayanlar gibi sağlıklı bir yaşam sürmeleri için dengeli beslenmeleri gerekmektedir. Diyabetli bir bireyde diyabetli olmayan ve dengeli beslenen bir kişinin yaptığı gibi istediğini yiyebilir. Bunun için diyetisyeni ile birlikte çalışmalı, karbonhidrat sayımı ve yağ sayımı veya her ikisi ya da değişim listeleri ile ilişkili gerekli bilgiyi, uygun eğitimi ve desteği almalıdır.
Posa (Lif) Nedir?
Bitkisel kaynaklı gıdaların insandaki sindirim enzimleri tarafından parçalanmayan kısımlarına posa denir. Posa iki ana gruba ayrılır.
1- Buğday kepeği, hemiselüloz, liğnin gibi suda erimeyen ve sindirilemeyen posalar yiyeceklerin bağırsak kanalına geçişini ve bağırsak hareketlerini hızlandırır.
2- Suda eriyebilen posa; elma, greyfurt, limon, portakal, yulaf kepeği, kuru baklagiller ve birçok sebze ile guargum ve kanyak bitkisi suda eriyebilen posa içerir. Posanın bu türü mide boşalmasını geciktirir, karbonhidratların sindirimini yavaşlatarak glisemi yükselmelerini önler, bağırsak çalışmasını düzenler-kabızlığı önler. Suda eriyebilen posa yüksek kan kolesterol ve trigliserid düzeylerinin düşmesinde de yardımcıdır.
Beslenmemizde Posa Içeriğini Arttırmak Için Ne Yapmalıyız?
Beslenme planınızda posa içeriğini arttırmak için beyaz ekmek yerine kepekli ekmek özelliklede çavdar veya yulaf ekmeği, pirinç yerine bulgur, meyva suyu yerine meyva tüketiniz. Kabuğu ile yenilebilen meyvaların kabuğunu soymayınız. Öğünlerde sebze ve salata yemeyi ihmal etmeyiniz. Kuru baklagilleri sıkça tüketiniz.
Posa Kan Şekeri Düzeyini Nasıl Etkiliyor?
Karbonhidrat, kan şekeri üzerinde etkisi en fazla olan besin öğesidir. Posada bir
karbonhidratdır. Posanın kan şekeri üzerinde olumlu veya olumsuz bir etkisi var mıdır? Bu sorunun yanıtı çeşitli çalışmalarla araştırılmıştır. Yanıt şöyledir:
1- Posanın kan şekeri üzerine olumsuz etkisi yoktur, çünkü vücutta diğer karbonhidratlar gibi parçalanmaz.
2- Elma veya tam taneli tahıldan yapılmış ekmek içindeki posanın kan şekerine etkisi yoktur, kalori vermez. Bu nedenle, öğün planlamasında karbonhidrat sayımını kullananlara tüketilecek besinin içindeki posa miktarının toplam karbonhidrat miktarından çıkarılması önerilir.
Mademki posa kalori vermez, o zaman niçin bize posa almamız önerilir?
Posanın iki tipi vardır:
1- Suda çözünen posa,
2- Suda çözünmeyen posa. Suda çözünmeyen posa barsak çalışmasını düzenler. Buğday kepeği bu tip bir posadır. Suda çözünen posa ise fazla miktarda tüketildiğinde kan kolesterol düzeylerini düşürür, kan şekeri kontrolünü sağlar. Yulaf bu tip posa için iyi bir örnektir.
Posadan zengin beslenmek diyabeti olanlar veya olmayanlar için oldukça faydalıdır. Bir günde ortalama olarak gram posa tüketilmesi gerekir. New England Journal of Medicine’da yayınlanmış bir çalışmada , 50 gram posa (özellikle suda çözünen posa) tüketenlerde kan şekeri kontrolünün bu düzeyden daha az posa tüketenlere kıyasla daha iyi sağlandığı belirtilmiştir.
Posanın bir diğer faydası tokluk hissi oluşturmasıdır.
Tam taneli tahıllar, meyve ve sebzeler ile kurubaklagiller posa yönünden zengin besinlerdir. Günlük beslenmenizde posa miktarını artırmak için sebze ve meyveleri kabuğu ile yemeli, tam taneli tahıldan yapılmış ekmek tüketmeye dikkat etmelisiniz. Beslenmenizde posa miktarını arttırdığınızda konstripasyondan (kabızlık) sakınmak için günde bardak su içilmesi gerekir.
İdeal Vücut Ağırlığımı Nasıl Saptayabilirim?
İdeal vücut ağırlığı bir kişinin boy uzunluğuna göre olması gereken ağırlığı gösterir. Ancak bu ağırlığın saptanması için bazı formüllerle vücut yapısının belirlenmesi gerekmektedir. Aynı boy uzunluğuna sahip ince, orta veya iri yapılı insanların olması gereken ideal ağırlıkları farklıdır. İdeal ağırlığa ulaşmaktan ziyade arzu edilir vücut ağırlığını sağlamak ve onu korumak daha önemlidir. Beslenme planınız, zayıfsanız kilo alarak, şişmansanız kilo vererek arzu edilen ağırlığa ulaşacağınız veya ideal ağırlığınızı koruyacağınız bir şekilde düzenlenmelidir.
Arzu edilir vücut ağırlığını saptamak için ise öncelikle beden kütle indeksi’nin (BKİ) saptanması gerekir. BKİ vucut ağırlığının boy uzunluğunun metre cinsinden karesine bölünmesi ile bulunur. Formülü, BKİ = Vücut Ağırlığı (kg)/Boy uzunluğu(m2) dir. Sizde boy uzunluğunuzu ve vücut ağırlığınızı ölçerek BKİ’inizi hesaplayabilirsiniz.
BKİ’ niz ; 20’den az ise zayıf
ise normal ağırlıktasınız
ise kilolusunuz
ise şişmansınız
40> ise çok şişmansınız
Örneğin. Boy uzunluğu cm, vücut ağırlı 64 kilo olan bir kişinin BKİ= 64¸ x= dır. Yukarıdaki tablo göz önüne alındığında bu kişi vücut ağırlığına göre kilolu yani hafif şişman olarak tanımlanır. BKİ’nin 20 olması için yaklaşık olarak 48 kilo, olması için ise yaklaşık olarak 60 kg olması gerekir diğer bir ifade ile bu kişi için arzu edilir ağırlık vücut yapısına göre değişmekle birlikte kg arasındaki herhangi bir kilo olabilir. Ortalama olarak 54 kilo kabul edilebilir.
Arzu edilir vücut ağırlığınızı boy uzunluğun - formülü ilede hesaplayabilirsiniz ama bu yöntemle vücut ağırlığınıza göre şişman olup olmadığınızı saptayamazsınız. Örnek: Boy uzunluğu cm. Arzu edilen vücut ağırlığı =55 kg olmalıdır.
Şişmanım, Kilo Vermem Diyabetimi Nasıl Etkiler?
Kilo vermek, kan şekeri kontrolünün sağlanmasına yardım eder. Tip 2 diyabette pankreas insülin üretir ancak vücut ağırlığındaki fazlalık vücut hücrelerinin ve dokuların insülini kullanmasını önler. Buna ‘insülin dirençi’ denir. Sonuçta kan şekeri yükselir. Vücut ağırlığının azalması sonucunda hücre ve dokular insülini kullanmaya başlar ve kan şekeri kontrol altına alınabilir. Ayrıca fazla kiloların verilmesinin kan yağları ve tansiyon üzerindede olumlu etkileri vardır. Diyabetlilerde kalp damar hastalığı oluşma riski diyabeti olmayanlara kıyasla iki kat fazladır. Kan yağlarında veya tonsiyonda mevcut olan yüksekliklerin önlenmesi kalp damar hastalığının oluşma riskini azaltır.
Diyabetlinin vücut ağırlığı, olması gereken ideal ağırlıkta olmalıdır. Beslenme planınız, zayıfsanız kilo alarak, şişmansanız kilo vererek arzu edilen ağırlığa ulaşacağınız veya ideal ağırlığınızı koruyacağınız bir şekilde düzenlenmelidir.
Haftada Kaç Kilo Vermem Uygun Olur?
Bir haftada yarım kilo vererek sağlığınızı koruyabilirsiniz. Daha fazla kilo vermek vücudunuzu ihtiyacınız olan besinlerden yoksun bırakmanız monash.pwikle kural şudur: kilo alma süresi kilo verme süresine eşittir. Yani fazla kilolarınıza ne kadar sürede ulaştıysanız, o süre içinde de onlardan kurtulacaksınızdır. Bu hızda verilen kiloların tekrar alınma riski azdır. Aksi uygulamalarda kısa bir süre sonra verdiğiniz kiloyu tekrar alırsınız.
Kilo Vermek İçin Gayret Ediyorum Ama Yine De Başaramıyorum. Nerede Yanlış Yapıyorum?
Kilo vermek istiyorsanız gerçekçi olun. Eğer başlangıçta vermek istediğiniz kilo fazlo olursa hedefe ulaşmak güçleşir. Her zaman ufak hedefler koyun. Vücut ağırlığında % oranında sağlanan bir azalma birçok hastalığın oluşma riskini azaltabilir. Örneğin boy uzunluğu cm, vücut ağırlığı 64 kilo olan bir kişinin arzu edilen vücut ağırlığına ulaşması için 4 kg veya 10 kg vermesi gerekir. Bu kişi öncelikle 4 kg vermeyi hedeflemeli, hedeflediği kiloya ulaşınca yine ufak ikinci bir hedef saptamalıdır.
Şişmansanız ve diyabetinizi kontrol altına almak için fazla kilolarınızdan kurtulmakta karalıysanız;
· Ulaşmak istediğiniz hedef kiloyu bir kağıda yazın ve gün boyunca görebileceğiniz bir yere koyun.
· Sonuça ulaşmak için göstereceğiniz çabayı izleyecek kadar size yakın olan doktorunuz, diyetisyeniniz veya bir arkadaşınızla hedefinizi, paylaşın.
· Gazete ve dergilerde okuduğunuz diyet listelerini uygulamak yerine kendi kişisel öğün planınızı geliştirin. Size uygun olabileceğini düşündüğünüz planı diyetisyeninizle paylaşın ve desteğini isteyin.
· Fiziksel aktivite düzeyinizi arttırın. Daha fazla yürüyün, asansör yerine merdiven kullanın.
· Çevrenizdekilerden - ailenizden, arkadaşlarınızdan- hedefinize ulaşmak için destek alın.
· Günlük sorunlardan uzaklaşmak için fazla yemek yemek yerine başka çözümler bulun. Konuşun, yürüyün veya spor yapın.
· Günlük küçük önlemler alın. Örneğin işyerinde dışarda yemenizi önleyecek bir öğlen yemeğini evde hazırlayarak, yanınızda götürün.
· Kan şekerinizi, fiziksel aktivite düzeyinizi ve yediğiniz yiyecekleri sıklıkla kaydederek, diyetisyeninize danışın.
· Hergün tartılmayın. Haftada bir aynı kıyafetlerle aynı tartıda kilonuzu kontrol edin.
· Başaracağınıza inanın. Başardıktan sonra daha sağlıklı olacağınızdan emin olun.
Tüm çabalarınıza rağman hefefinize ulaşamazsanız, kendinize şu soruları sorun.
· Yanlış bir hedef mi belirledim? Unutmayın büyük işler küçük adımlarla başarılır.
· Fiziksel aktivitemi artırabilirmiyim?
· Diyet gıdaları fazla miktarda kullandım mı? Diyet gıdaları şeker içermese de un ve yağ içerdiğini unutmayın.
· Servis veya porsiyon ölçüm fazla mı?
Tekrar deneyin. Başaracaksınız.
Fiziksel Aktivitemi Nasıl Artırabilirim?
Fiziksel aktivitenin artması yiyeceklerin parçalanması sonucu oluşan şekerin kas dokuları tarafından kullanılmasını hızlandırarak kan şekeri kontrolünün sağlanmasına ve şişman diyabetlilerde vücut ağırlığının azalmasına yardımcı olur.
Bir egzersiz proğramına başlamadan önce yapmayı planladığınız egzersiz çeşidi ve süresi ile ilişkili olarak mutlaka doktorunuza danışmanız gerekmektedir. Farkına varmadığınız bir kalp-damar veya böbrek hastalığı, sürekli ve ağır bir egzersiz proğramı esnasında size sorun çıkarabilir. Retinopati ve nefropati gibi komplikasyonları olan diyabetlilere egzersiz önerilmez. Hipertansiyon, koroner kalp hastalığı, akçiğer, damar sistemi hastalıklarınız varsa pasif egzersizler yapabilirsiniz.
Yemeklerden 3 saat sonra veya öğünden önce yapılan egzersizin hipoglisemi oluşturma riski vardır. Egzersizin öğünlerden saat sonra yapılması hipoglisemi riskini uzaklaştırır ve postprandial (yemek sonrası) kan şekeri yüksekliğini önler.
Egzersize başlamadan önceki kan şekeri düzeyi mg/dl'nin altında veya mg/dl'nin üstünde olmamalıdır. Kan şekeriniz mg/dl'nin altında iken egzersiz yapmanızın hipoglisemi oluşturma riski vardır. Kan şekeriniz mg/dl'nin üstünde iken egzersiz yaparsanız kan şekeriniz daha çok yükselir ve keton cisimler artar.
Vücudun belirli bir bölgesini çalıştırmaya yönelik egzersizler yerine tüm vücudu çalıştıran egzersiz tipleri tercih edilmelidir. (vücut geliştirme yerine yürüme, koşma, yüzme gibi)
Fiziksel aktivitenizi arttırmak için;
· Asansör yerine merdiven kullanın.
· Arabanızı gideceğiniz yerden uzağa park ederek yürüyün.
· Yürüyerek gidebileceğiniz mesafelerde araba kullanmayın.
· Alışverişinizi size en yakın olan yerden yapmak yerine daha uzak olan bir tanesinden yaparak , otobüse bir durak sonra binerek veya otobüsten bir durak önce inerek yürüyüş sürenizi uzatın.
· Haftanın günü düzenli olarak yürümek için egzersiz planı yapın.
Hipoglisemiyi Nasıl Tedavi Edebilirim?
Kan şekerinin 50 mg/dl’nin altına düşmesine hipoglisemi denir. Gereğinden fazla insülin veya oral antidiyabetik (sülfonilüre) kullanılması, yemekleri ve ara öğünlerin gereken zamanda ve miktarda alınmaması, her zamankinden fazla egzersiz yapılması ve alkollü içki içilmesi hipoglisemi oluşmasına neden olur.
Hipoglisemi olduğunda baş ağrısı,titreme, terleme, yorgunluk, çarpıntı hissi, bulanık görme, açlık hissi, sinirlilik, dikkat dağılması gibi belirtilerin genellikle 2, 3 veya 4 tanesini birlikte hissedersiniz. Bu belirtilerden sadece birini hissediyor olmanız hipoglisemide olduğunuzu göstermez.
Yukarıdaki hipoglisemi belirtilerini hissettiğinizde hemen bir bardak meyve suyu (şekerli) veya adet küçük kesme şeker veya adet büyük kesme şeker gibi 15 g basit karbonhidrat içeren bir yiyecek almalısınız. 15 dakika içinde belirtilerin şiddeti azalmaya başlayacaktır. Bu süre içinde aktivitenizi kısıtlayın ve mümkünse yanınızdakilere kan şekerinizin düştüğünü söyleyin.
Hipoglisemi tedavisi için çikolata, pasta, dondurma gibi şekerli yiyecekleri yemenizi uygun bir seçim değildir. Bu yiyeceklerin içinde bulunan protein ve/veya yağ kan şekerinizin hızlı bir şekilde yükselmesini önleyerek, hipoglisemi tablosunun ağırlaşmasına neden olur.
Hipoglisemi bulunduğunuz her yerde olabilir bu nedenle çantanızda, çalışma masanızın çekmecesinde , arabanızda, cebinizde kesme şeker veya glikoz tablet bulundurmayı ihmal etmemelisiniz. Okul veya iş arkadaşlarınızı, çevrenizdeki yakınlarınızı hipoglisemi belirtileri ve tedavisi konusunda bilgilendirmenizde de fayda vardır.
İstediğim Yapay Tatlandırıcıyı Kullanabilir Miyim?
Yapay tatlandırıcılar, sakarin kullanmaması gereken hamile ve emzikli kadınlar ve aspartam kullanmaması gereken fenilketonürili kişiler dışındaki herkes için uygundur.
Şeker tadı veren ancak şekerin verdiği kadar enerjiyi vermeyen tatlandırıcılar iki gruba ayrılır.
a-Enerji değeri olan tatlandırıcılar: Fruktoz, sorbito, mannitol , ksilitol.
Fazla miktarda fruktoz alınması vücuttaki yağları arttırır. Birçok diyet ürününde bulunan sorbitolün fazla miktarlarda alınması (günde yaklaşık 30 gr )ise isale neden olur.
b-Enerji değeri olmayan tatlandırıcılar:
· Aspartam (Canderal, Sanpa, Diyet tad, Nutra tad, Aspartil, Sweet’N Low, Nutra sweet))
· Acesulfame- K, (Sweet’N Low)
· Sakarin (Sakarin, Hermesetas, Dulcaryl, Tadalin, Scheekoppe, Sussli)
· Siklamat (Dulcaryl, Tadalin, Scheekoppe, Sussli)
Aspartamla Ilişkili Olarak Internette Çıkan Haberin Doğrusu Nedir?
Son zamanlarda aspartamla ilişkili olarak internet yolu ile dolaşan bir haber özellikle aspartam içeren tatlandırıcıları kullanan diyabetlilerin kafasında aspartamın güvenirliliğine dair sorular oluşturdu.
Bilimin öne sürdüğü veriler doğrultusunda, aspartamla ilişkili haberde yazılan belirtilerin gösterildiği herhangi bir klinik çalışma mevcut değildir.
Aspartam, aspartik asit ve fenilalanin metil esteri olarak isimlendirilen 2 amino asitten oluşmuştur. Amino asitler ve metil esterler doğal olarak süt, meyve, sebze gibi besinlerde de bulunmaktadır. Besinlerden veya aspartamdan alınsa da amino asitlerin vücutta kullanılma şekli aynıdır.
Ancak aspartamın içerdiği fenilalanın ‘fenilketonüri (PKU)’olarak bilinen genetic hastalıkta metabolize edilmez. Bu nedenle fenilketonürisi olan bireyler aspartamda dahil olmak üzere fenilalanin içeren besinler konusunda dikkatli olmalıdır.
İnternetle yayılan haberde özellikle diyabetliler için tehlikeli olduğu bildirilmiştir. Aspartam uygun miktarlarda kullanıldığında enerji değeri olmayan, kan şekeri düzeylerini etkilemeyen veya ağırlık artışına yol açmayan bir tatlandırıcıdır. Mevcut bilimsel çalışma verilerine gore aspartam içeren ürünlerin sağlık üzerine olumsuz etkisi yoktur.
1 bardak süt içinde nutrasweet (aspartam) ile tatlandırılmış 1 bardak sodaya kıyasla 6 kat fazla fenilalanin, 13 kat fazla aspartik asit vardır. 1 bardak meyve veya domates suyu ise yine aspartam ile tatlandırılmış 1 bardak sodaya kıyasla kat fazla methanol içerir.
Diyet Veya Diyabetik Gıdalaları Yiyebilir miyim?
Diyet veya diyabetik gıdalar konusunda dikkatli olun. Üzerinde ‘diyet veya diyabet için uygundur’ yazılı bir yiyecek herkes için uygun olmayabilir. Örneğin diyet bisküvit içinde şeker yoktur fakat un, yağ ve kalori içermektedir bu nedenlede serbestçe, istediğiniz kadar yiyemezsiniz ancak öğün içinde bazı yiyeceklerle değişim yaparak kullanabilirsiniz.
İçinde yağ, un olmayan ve fruktoz, sorbitol gibi enerji değeri olan tatlandırıcılar bulunmayan antidiyabetik içecek ya da yiyecekler diyabetli kişiler tarafından kullanılabilir. Ancak fruktoz ve sorbitol içeren diyet ürünler ile içeriğinde yağ ve un olan ürünler (diyet çikolata, diyet pasta, diyet kurabiye vb.), bir diyetisyene danışmadan kullanılmamalıdır.
Diyet ürünleri yeterli ve dengeli beslenmeye katkıda bulunabilecek ürünler değildir ve ayrıca diyet olmayan benzerlerine kıyasla daha fazla yağ ve enerji içerirler. Üstelik ekonomikte değillerdir.
Evde kendi tatlandırıcınız ile veya Aspartam ve/veya Asesülfam K içeren tatlandırıcıların toz formu ile reçel, kek, pasta, komposto, muhallebi aşure hazırlayabilirirsiniz. Tatlandırıcılar (özelliklede tablet olarak kullanılan tatlandırıcılar) ateş ile direkt olarak temas ettirilmemelidir , bunun için yiyeceğin içine koyacağınız tatlandırıcıyı, pişen yiyeceği ateşten aldıktan sonra ılık iken koyunuz ve eritiniz.
Alkollü İçki İçebilir miyim?
Kilo vermesi gereken tip 2 diyabetlilere, nöropati komplikasyonu oluşmuş diabetlilere, hipoglisemileri sık olan diyabetlilere, kan trigliserid düzeyi yüksek olan diyabetlilere alkollü içki içmeleri kesinlikle önerilmez.
Açkarnına alınan alkol ciddi hipoglisemilere yol açar, bu nedenle diabetlilerin aç karnına alkollü içki içmemeleri gerekmektedir.
Alkol ve alkol ile birlikte yenilen yiyeceklerin miktarının artması hiperglisemiye neden olabilir. Bu nedenle glisemi kontrolü kötü olan diyabetlilerin alkollü içki içmemeleri gerekir.
Glisemi kontrolü sağlayan diyabetliler, alkollü içki içmek isterlerse 1 kadeh beyaz veya kırmızı şarap veya 1 bardak alkolsüz bira veya %80 sulandırılmış viski veya rakı kullanabilirler. Doktorunuza danışmadan alkollü içki içmeyin.
Hergün Aynı Yiyecekleri Yersem Kan Şekerimi Kontrol Altına Almam Daha Kolay Olmaz Mı?
Kan glikoz kontrolünün sağlanması için böyle bir method uygulamak sağlıklı değildir. Üstelik bıktırıcı olur. Diyabetinizin olması her öğün ve her gün aynı yiyecekleri yemenizi gerektirmez.
Sağlıklı beslenmek için hergün çeşitli yiyecekler yemek gereklidir. Öğünlerden 1,5 saat sonra kan şekerinizi ölçerek farklı yiyeceklerin kan şekerinizi nasıl etkilediğini öğrenebilirsiniz.
Kalori Hesabı Yaparak Kan Şekerimi Kontrolünü Sağlayabilir miyim?
Aynı kaloriye sahip olmakla birlikte yiyeceklerin içerdiği besin öğesi çeşidi ve miktarı farklı olabilmektedir. Bu hesabı yaparken birbiri yerine geçen yiyecek porsiyonlarının enerji, karbonhidrat, protein ve yağ içeriklerinin benzer olmasına dikkat edilmelidir. Örneğin 8 adet tarçınlı kepekli bisküvi bir dilim ekmek yerine yenilebilir. Her iki yiyecek değişimi 15 gr karbonhidrat içerir ve yaklaşık olarak 68 kalori değerinde enerji verir. Buna karşılık sadece enerji değeri baz alınarak yapılan değişimler kan şekeri kontrolünü bozabilir. Örneğin 68 kalori veren, 15 gr karbonhidrat 2 gr protein içeren 1 ince dilim ekmek yerine 69 kalori veren, 6 gr protein 5 gr yağ içeren 1 adet hamburger köftesi yerseniz o öğünde 15 gr karbonhidrat eksik, 4 gr protein ve 5 gr yağ fazla almış olursunuz. Karbonhidrat miktarında yapmış olduğunuz bu azaltma kan şekerinin düşmesine yol açabilir. Besin içeriğini gösteren tablolardan faydalanarak uygun yiyecek değişimini nasıl yapabileceğinizi diyetisyeninizden öğrenebilirsiniz.
Çeşitli Bitkilerin Veya Baharatların Kan Şekerini Düşürdüğü Doğru mu?
Bazı bitki ve yiyeceklerin kan şekerinizi düşüreceği fikri doğru değildir. Asla inanmayınız ve uygulamayınız. Unutmayınız ki herhangi bir bitkinin, bir yiyeceğin veya başka uygulamaların (akapunktur gibi) kan şekerinizi düşürebilmesi için bileşiminde insülin bulunması veya insülin salgısını arttırıcı bir madde içermesi gerekir. Bildiğiniz gibi insülin sadece pankreas tarafından üretilen bir hormondur. Kan şekerinizi düşüren alternatif bir uygulamanın varlığı asla doğru değildir.
Gerek Türkiye’de gerek ise dünyanın çeşitli ülkelerinde bu tür yanlış uygulamalar sonucu hayatını kaybeden insanlar vardır.
Sağlık ekibinizin dialoga açık olduğunu unutmayın. Eğer çocuğunuza veya kendinize diyabet ekibinizin önerdiğinden farklı bir tedavi uygulamayı düşünüyorsanız bunu mutlaka danışın.
Yemeklerimi Her Zaman Evde mi Yemem Gerekiyor?
Tabiki hayımonash.pw dışında bir restorantda veya lokantada yemek yiyebilirsiniz. Ancak menüden sağlıklı beslenme planınıza uygun yiyecekleri seçmeye özen gösteriniz. Ana yemek öncesi sunulan seçenekler genellikle yüksek yağ ve protein içeren yiyeceklerden oluşur. Özellikle insülin kullanan diyabetlilerin enjeksiyondan sonra yüksek yağlı ve proteinli yiyecekler yemesi hipoglisemi riskini artırır.
· Dışarda yiyeceğiniz yemeğin saatini yemek saatlerinizi göz önüne alarak ayarlayınız. Bu davranışınız hipogliseminin önlenmesi için önemlidir. Eğer menüden sipariş vereceğiniz yemeğin içindekileri veya porsiyon ölçüsünü bilmiyorsanız sormaktan çekinmeyiniz. Siparişinizi verirken beslenme planınıza uygun porsiyonlarda olmasına dikkat ediniz.
Fast food olarak alınan çoğu menü yağ, kolesterol , tuzdan zengin ancak posa, vitamin ve mineral yönünden yetersizdir. Bu nedenle düzenli olarak hergün yenilmeleri önerilmez. Fast food restorantlarındaki çoğu yiyecek ekmek,et ve yağ kombinasyonuyla oluşturulmuştur. Öğnünüzde önerilen yiyecek gruplarını karşılayacak düzeyde uygun bir seçim yaparak öğün planınızda fast food yiyebilirsiniz
Fast food olarak seçtiğimiz yiyeceklerin çoğunun doymuş yağ, kolesterol, tuz ve özelliklede enerji yoğunluğu açısından zengin yiyecekler olduğunu unutmayın. . 1 adet Hamburger ile kalori, 1 adet peynirli burger ile kalori, 1 porsiyon küçük boy patates kızarması ile kalori değerinde enerji alırsınız. Fast food olarak geleneksel türk mutfağının yiyeceği olan Lahmacun’un 1 adeti ise kalori içermektedir.
Yolculukta Veya Tatilde Nelere Dikkat Etmeliyim?
Yolculuğa ve tatile çıktığınızdamevcut tedavinizde aksaklıklar olmasına izin vermeyin.
Tatil fiziksel aktivitenizin artmasına veya azalmasına neden olabileceği gibi, öğün saatlerinizde ve yiyecek çeşidinizde değişiklik yapmanızı gerektirebilir. Yolculuk ve tatil proğramı öncesinde doktorunuzdan ve diyetisyeninizden değişiklikler konusunda bilgi almayı ihmal etmeyin.
Yolculuğa çıkarken
· Yedek insülin ve ilaç alın
· Yedek insülin kalemi ve enjektör alın
· Test çubuklarını ve ölçüm aletini almayı unutmayın
· Yedek insülin kalemi ve enjektör alın
· Diyabetli olduğunuzu belirten kimlik kartınızı yanınızda bulundurun
· Glikoz tablet, çay şekeri, meyve suyu ve Glucagon almayı ihmal etmeyin
· Diyabet ekibinizin telefon ve fax numaralarını kaydedin.
Diyabette Beslenme Planlaması Nedir?
Diyabette beslenme planlaması şu konuları içerir:
Sağlıklı besinler seçmek,
Gerekli miktarda besin almak,
Uygun zamanda yemek.
Beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ile ilgili temel bilgileri mümkün olduğunca erken öğrenmeniz önemlidir. Bu bilgi sizi, sağlıklı besinler seçip bunları sizin için gerekli miktarlarda ve zamanlarda yemeye hazırlayacaktır. Bunu yaptığınızda, diyabetinizin iyi bir şekilde kontrol altına alınmasında önemli bir yol almış olacaksınız.
Beslenme alışkanlıklarınızın düzenlenmesi için diyetisyeninizle birlikte sevdiğiniz ve sevmediğiniz yiyecekleri, yemeklerinizin nasıl hazırlandığını, yemek yeme saatlerinizi ve yerini konuşunuz. Bu bilgiler yemek planınızın diyabetinizin kontrol altına alınmasını sağlayacak şekilde hazırlanmasına olanak sağlar.
Kendisini iyi ve sağlıklı hissetmek isteyen herkes, dengeli beslenmelidir. Bu, diyabetli olanlar için de, olmayanlar için de geçerli bir kuraldır.
Hangi Yiyeceklerde Şeker Vardır? Şeker Yersem Ne Olur?
Çay şekeri, şeker ve şekerlemeler, reçel, marmelat, pekmez, bal, çikolata, dondurma, helva çeşitleri, hazır meyva suları, şekerli kurabiyeler, pasta ve tatlılar, kurutulmuş meyvalar ve meşrubatlar gibi yiyecek ve içeceklerin içindeki şekerler vücudunuzda hızlı bir şekilde glikoza çevrilerek kana geçerler ve kan şekerinizde ani yükselmeler meydana getirirler. Yüksek kan şekeri sağlığınız için arzu edilen bir durum olmadığından bu tür yiyeceklerin diyetisyene danışılmadan beslenme planında yer almaması gereklidir.
Hangi Yiyeceklerde Nişasta Vardır? Nişastalı Yiyecekleri Yerseniz Ne Olur?
Ekmek, pirinç, makarna, patates, un, mısır, mercimek, kuru fasulye, nohut gibi yiyeceklerin içindeki nişasta vücudumuzda glikoza çevrilir, ancak bu tip yiyeceklerin içindeki nişastanın glikoza çevrilmesi yavaş olduğundan, kan şekeriniz daha geç ve daha yavaş yükselir.
Posa içeriği yüksek olan nişastalı yiyecekler (kepekli ekmek, bulgur, kuru baklagiller gibi), düşük posalı nişastalı yiyeceklere göre (beyaz ekmek, patates, pirinç) kan şekerinizin daha geç ve daha yavaş yükselmesini sağlarlar.
Hangi Yiyeceklerde Protein Vardır?
Kırmız et, balık, tavuk, süt, süt ürünleri ve yumurta gibi yiyeceklerde bulunan proteinler vücut dokularınızın gelişmesini ve gerektiğinde onarılmasını sağlar. Proteinler ayrıca enerji elde etmek amacıyla da kullanılabilir.
İyi kontrollü şeker hastalığında günlük protein ihtiyacı yetişkinler için; ideal vücut ağırlığının , çocuklar için ile çarpımı ile bulunur. Ancak kan şekerinizin uzun süre kontrollü olmaması böbreklerinizi etkileyebilir. Böyle bir durumda alacağınız protein kısıtlanır.
Hangi Yiyeceklerde Yağ Vardır?
Zeytinyağı, ayçiçeğiyağı, mısırözüyağı, soyayağı gibi sıvıyağlar margarin, kahvaltılık yağ, krema, mayonez, ayrıca salam, sucuk, pastırma gibi et ürünleri, fındık, fıstık, ayçekirdeği gibi kuruyemişler yağ bakımından zengin yiyeceklerimizdir.
Daha Az Tuz Tüketmek Neden Önemlidir?
İnsanlar çok zaman, vücutlarının ihtiyaç duyduğu miktardan biraz daha fazla tuz yer. Bu fazla tuz, bazı insanlarda tansiyonun aşırı yükselmesine neden olabilir. Diyabetlilerde tansiyonun yüksek olma olasılığı, diyabetli olmayanlardan çok daha fazladır. Yüksek tansiyon ve diyabet, tehlikeli bir ikilidir. Aldığınız tuz miktarını azaltmak için yemekleri pişirirken daha az tuz kullanın ve sofradaki tuzluğu ortadan kaldırın. Konservelenmiş, kutulanmış ya da saklanmak üzere tuzlanmış besinlerden çok az tüketin. Hazır çorbalar, dondurularak hazırlanmış gıdalar ve benzeri besinler tuz bakımından genellikle zengindir.
Daha Az Yağ, Özellikle Daha Az Hayvansal Yağ Tüketmek Neden Önemlidir?
Daha az yağ özelliklede daha az doymuş yağ tüketin. Bu önerinin hedefi, kalp sağlığıyla ilgili riskleri azaltmaktır. Kandaki kolesterol düzeyinin yüksek olması, kalp krizini davet eden etkenlerden biridir. Kolesterol vücutta da üretilen bir tür yağdır ve kandaki kolesterol düzeyinin çok yüksek olması, kan damarlarını tıkayabilir. Besinlerimizdeki yağı ve özellikle de hayvansal yağı azaltmak, kan kolesterol düzeyinin düşürülmesine yardım eder.
Kalp Sağlığını Korumak Için Ne Yapmalıyız?
· Balıketi ve tavuğun beyaz etini, kırmızı ete (koyun, dana gibi) tercih ediniz, kırmızı etin mümkün olduğunca yağsız kısımlarını yiyiniz.
· Etli yemeklere ayrıca yağ eklemeyiniz.
· Yemeklere koyduğunuz yağ miktarını azaltınız, katıyağ yerine sıvıyağ özellikle zeytinyağı kullanınız. Kızartma yerine haşlama ve ızgarayı tercih ediniz.
· Haftada bir veya iki yumurtadan fazlasını yemeyiniz.
· Sakatatları (karaciğer, beyin, böbrek gibi) yemeyiniz.
· Yarım yağlı veya yağsız diyet sütlerini tercih ediniz, diyette bu şekilde azalan yağ miktarını salata veya yemeklere zeytinyağı ilavesi ile karşılayınız.
· Kahvaltıda tereyağı yerine margarin kullanınız ve doymamış yağ asidi içeriği yüksek olan margarinleri tercih ediniz.
· Kuyrukyağı ve iç yağı kesinlikle kullanmayınız.
· Yemekleriniz pişirilirken daha az tuz konulmasını sağlayınız ve tabağınızdaki yemeğin tadına bakmadan tuz ilave etme alışkanlığından vazgeçiniz.
Değişim Listesi Nedir?
Hastalığınızın bulgularına, sosyoekonomik ve kültürel durumunuz ile beslenme alışkanlıklarınıza uygun biçimde beslenme tedaviniz düzenlenirken, öğün planlaması yapabilmeniz için yiyecek değişim listelerinden yararlanılır.
Bu listeler enerji ve besin öğeleri değerleri birbirine denk olan besinlerin "değişim" adı altında aynı grupta toplanması ile oluşturulmuştur.
Değişim listelerinde besinler süt, et, ekmek, sebze, meyva, yağ ve kuru baklagiller olmak üzere 7 grupta toplanmıştır. Her bir grupta birbirinin yerine geçebilecek yiyeceklerin adı, pratik ölçüsü ve gram olarak miktarı belirlenmiştir. Günlük enerji ve besin öğeleri gereksiniminize göre, bu gruplardan her gün belirli miktarda besin seçilerek beslenme planınız düzenlenir ve siz her bir grup için kendinize verilen değişim sayısını geçmemek koşuluyla bu listelerden seçim yapabilirsiniz.
Toplumun önemli bir kesimini etkileyen tip 2 diyabet, insüline bal olmayan eker hastal türüdür. Bilindii üzere diyabetin tip 1 ve tip 2 olmak üzere 2 çeidi vardr. Tip 1 diyabet insüline bal gelien diyabet hastaldr. Vücutta yeterli miktarda insülin salglanmamas nedeniyle ortaya çkar. Genellikle çocukluk çanda balar.
Tip 2 diyabeti oluum mekanizmas ise daha farkldr. Vücutta insülin üretimi vardr; ancak insülin reseptörleri bozulduu için hücrelere glikoz girii salanamaz. Bu durumda glikoz kanda kalr ve kandaki eker seviyesi yükselir.
eker hastalarnn tüketebilecei denenmi lezzetler için: Diyabetik Tarifler
Tip 2 diyabet genellikle orta ya üstü ve kilo problemi yaayan kiilerde görülür. Oluum dinamikleri bakmndan tip 2 diyabetin bir yaam ekli hastal olduunu söylemek mümkündür. Dolaysyla yaam ekli deiiklikleri, doru beslenme ve düzenli egzersiz tedavinin ilk basamaklarn oluturur.
Bu yazmzda sizler için tip 2 diyabet hastaln mercek altna aldk ve “tip 2 diyabet beslenmesi” nasl olmal sorusuna yant aradk. Ayrca tip 2 diyabetliler için örnek tip 2 diyabet diyet listesi hazrladk.
Tip 2 diyabet yemek listesi hazrlamak ve öünlerini düzenlemek isteyenler için bir günlük örnek menü hazrladk. te detaylar…
21 Günlük eker Diyeti Listesi, Nasl Yaplr?
Tip 2 diyabetliler için bir günlük örnek menü:
Kahvalt
Ara Öün
Öle Yemei
Ara Öün
Akam Yemei
Yatmadan Önce
Açlk Kan ekeri Kaç Olmal? 7 Soruda Tüm Merak Ettikleriniz
Diyabet hastalar nasl beslenmelidir? Gelin diyabet hastalarnn beslenmesini düzenlenemeye yardmc olacak kurallar birlikte inceleyelim:
Tip 2 diyabet rahatszlnn en yaygn görülen belirtileri u ekilde özetlenebilir:
11 Soruda Diyabet (eker Hastal) Uzman Doktor Cevaplyor
ekeri Ne Düürür? Kan ekerini Düüren, Dengeleyici 12 Besin
eker Hastalar Ne Yemeli Nasl Beslenmeli? En Salkl Tavsiyeler
6 Soruda Diyabette Beslenme, Diyabetliler çin Muadil Besin Tablosu
eker Hastalna Ne yi Gelir? ifal Bitkiler, Doal Yiyecekler Listesi
DİYABETİK DİYET PROGRAMI ( kalori)
GÜNE BAŞLARKEN
KAHVALTI
ARA
ÖĞLE
ARA
AKŞAM
ARA
DİYABETİK DİYET PROGRAMI ( kalori)
GÜNE BAŞLARKEN
KAHVALTI
ARA
ÖĞLE
ARA
AKŞAM
ARA
Öğünlerde sarımsak tüketmeniz önerilir.
© Copyright - Bu sitede kullanılan tüm içeriklerin telif hakları "Ziya Mocan" a aittir
Yasal Uyarı: Bu sitede yer bilgi, görüntü ve yorumlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı, tedavi ve takip yöntemlerindeki kesin karar hekim tarafından verilecektir. Hekim izni olmadan herhangi bir içerik izinsiz kullanılamaz. Izinsiz kullanim halinde yasal uyguluma yapilacaktir