Diyarbakır Nereler Gezilir

Çok merak ettiğimiz illerden birisiydi Diyarbakır. Nihayet gezme fırsatımız oldu. Sonuç olarak hem beklentilerimizi aştı, hem de altında kaldı. Sebebi aslında derinliği ile anılması gereken bir şehirken eskiden beri “Doğu’nun Paris’i” şeklinde ileriliği ile pazarlanması. Tabii bu daha çok geçmişi için söylense de bugün hala doğunun en modern şehirlerinden olarak bahsediliyor.

Belli ki eskiden beri Anadolu’nun en modern şehirlerindenmiş, ve evet, bugün de Cadde 75, üzerinde uzanan mekanlar ve siteler İstanbul’un birçok semtlerine taş çıkartacak planlama ve yaşantıya sahip. Ama durum ne tüm şehirde böyle, ne de şehrin en kıymetli yönü bu.

Bize sorarsanız şehrin asıl cevheri ilerlemesinde değil, geçmişinde. Aslında daha çok  ne kadar kadim bir şehir olduğunun anlatılması lazım. Mesela, Türkiye’de pek bilinmeyen ama aynı Göbeklitepe gibi dünya arkeoloji gündemini sallayan, çağının binlerce yıl ötesinde yaşayan Körtik Tepe burada. Çin Seddi’nden sonra dünyanın en uzun surları Diyarbakır’da. Dünyanın ilk robotu da burada El-Cezeri tarafından yapılmış. Dünyada yerleşik hayata ilk geçelilen yerin de Diyarbakır’ın Ergani ilçesi olduğu yönünde de buluntular var.

Komşusu Şanlıurfa ile aralarındaki peygamberler şehri yarışını duymuşsunuzdur. Mekke ve Medine’den sonra en çok peygamber ve sahabe mezarı Diyarbakır’daymış ve buradaki Ulu Cami de 5. Harem-i Şerif’miş. Yani Kabe’ye birşey olması halinde islam dünyasının merkezi olması planlanan 4. sıradaki yer demek.

Yani 75’te bir yemek belki yersiniz ama gezinizin asıl odağı asırlık Diyarbakır olcacak. Bu yazımızda Diyarbakır’da gezilecek yerleri toparladık.

Diyarbakır Seyahati Planlaması – Gitmeden Önce

Diyarbakır’da Gezilecek Yerler Haritası

Haritayı zoom yaparak büyütebilirsiniz.

1. Diyarbakır Ulu Cami
2. Tarihi Hasan Paşa Hanı
3. Diyarbakır Kültür Evi
4. Ahmet Arif Edebiyat Müzesi
5. Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi
6. Cemil Paşa Konağı
7. Ziya Gökalp Müzesi
8. İskenderpaşa Konağı
9. Sülüklü Han
10. Diyarbakır Arkeoloji Müzesi
11. Saint George Kilisesi
12. Şeyh Mutahhar Cami ve Dört Ayaklı Minare
13. Surp Giragos Ermeni Kilisesi
14. Meryem Ana Kilisesi
15. Diyarbakır Kalesi ve Keçi Burcu
16. On Gözlü Köprü
17. Hevsel Bahçeleri

Diyarbakır Suriçi’nde Gezilecek Yerler

Suriçi, Diyarbakır’daki favorimiz.
Suriçi, Diyarbakır’ın asıl yerleşim yeri. 19. yüzyıla kadar şehir surları dışına hiç taşmamış. Bu nedenle de Suriçi denilen bölge, kendi içinde mimari özelliklere sahip, kompakt bir yerleşim yeri olarak kalmış. Mimari özellikleri, çokkültürlü geçmişisin yanında günümüzün Suriçi’nin en  hoşumuza giden yönü surların günlük hayatın bir parçası olması oldu.  Çoğu şehirde eski surların halkın günlük hayatında yeri olmuyor. Burada ise insanlar akşam yürüyüşüne surlara çıkıyor, surlarından manzarasında takılmaya geliyorlar.

Suriçi’nde çoğu ya müze ya da mekan olarak işletilen güzel tarihi taş konaklar, müzeler, kilise ve kafeler var. Hepsinin en önemli özelliği, yapımlarında kullanılan bazalt taşı. Bazalt taşı magmanın soğuyup katılaşması ile oluşuyor. Bu nedenle de koyu bir rengi var. Suriçi’nin dar sokaklarına yayılmış, revaklı, eyvanlı, havuzlu ve su kuyulu avluları, yazlık ve kışlık gibi bölümleri olan bu evlerin hepsi kendi içinde ayrı birer dünya. Hepsi, Diyarbakır’ın kültürü, coğrafi koşulları, insanların gümlük yaşam pratikleri ile şekillenmiş yapılar. Suriçi’ndeki bazı güzel yapıları aşağıda ayrıca anlattık. Konum için tıklayın.

1. Anadolu’nun en eski camisi Diyarbakır Ulu Cami

Diyarbakır Ulu Cami, Anadolu’nun en eski camisi olarak biliniyor. 639 yılında, Diyarbakır’a egemen olan müslüman Araplar tarafından, Ermenilerden kalan Martoma Kilisesi’nin camiye çevrilmesiyle oluşturulmuş. Cami, 1091’de ilk olarak Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın isteği üzerine, sonrasında da değişik dönemlerde birçok kez onarım görmüş. 1115 yılındaki yangın ve deprem sonrası sütunlarındaki bezemeli taşların hepsi yıkılmış.

Ulu Cami aynı zamanda, sırasıyla Kabe, Ravza-i Mutahhara, Mescid-i Aksa, Suriye Şam Emevi Cami’den sonra İslam’ın 5. Harem-i Şerifi olarak kabul ediliyor. Bu arada Yahudi inancına göre Kudüs’ten sonraki en kutsal şehirlerden Kalne de burada.

Caminin bir diğer özelliği de sibernetiğin babası olarak kabul edilen ünlü bilgin El Cezeri’nin yaptığı güneş saatinin burada bulunuyor olması. Caminin minaresi de Anadolu’da eşine çok ender rastlanan kare planlı minare. Kiliseden devşirilerek yapıldığını işte buradan kolaylıkla anlayabilirsiniz. Konum için tıklayın. Haritada 1 numara.

2. Bir kahvaltı klasiği: Hasan Paşa Hanı

Diyarbakır’da turist olmanın olmazsa olmazı, Hasan Paşa Hanı’nda güne kahve ile başlamak. Hasan Paşa Hanı, Osmanlı dönemi valilerinden Vezirzade Hasan Paşa tarafından 1573 yılında yaptırılmış, iki katlı, avlulu bir han. Ortasında sütunlu ve üstü kubbeli bir şadırvanı da olan han, bugün Diyarbakır’ın en turistik kahve molası noktalarından. İçindeki bölümlerin bazıları restoran, kahvaltıcı, kitapçı ve cafe olarak kullanılıyor. Kesinlikle bir kahve molasını burada vermeniz lazım. Kahvaltıya gelirseniz de masaya dirsek koymaya yer kalmayacak kadar çok çeşit geldiğini söyleyebiliriz. Bazıları güzel, bazıları eh. Kavurmalı yumurta da sofranın kralı, çünkü Diyarbakırlılara göre “etsiz öğün ayıp!” Unutmadan, Kabe’nin ilk ipek örtüsü de burada dokunmış. Konum için tıklayın. Haritada 2 numara.

3. Diyarbakır Kültür Evi

Burası da avlusunda oturup halka karışabileceğiniz bir başka Suriçi konağı. Şimdilerde Diyarbakır Kültür Turizm ve Musiki Derneği’nin evi, dernek faaliyetlerinin yapıldığı, şiir dinletilerinin, canlı Diyarbakır müziklerinin ve Diyarbakır mutfağından lezzetlerin sunulduğu yer. Pazartesi pazartesi gün ortasında çalıp söyleyen tayfa ile full çektiğini görünce epey şaşırdık. Konum için tıklayın. Haritada 3 numara.

4. Ahmet Arif Müze ve Sanat Evi

Diyarbakır’dan çıkmış en ünlü şairlerinden Ahmed Arif’in anısına adanmış 120 yıllık bir Diyarbakır konağı aman Ahmet Arif Müzei Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kamulaştırılıp, restore edilerek 2011’de hizmete girmiş. Müze evde, Şair Ahmed Arif’in gözlüğü ve daktilosu gibi kişisel eşyaları, el yazısıyla yazdığı şiirleri ve bu bölgede yetişmiş birçok şairin fotoğrafları sergileniyor. Müzenin kütüphanesinde ise çok sayıda tarih ve edebiyat kitabı bulunuyor. Giriş ücretsiz. Konum için tıklayın. Haritada 4 numara.

5. Cahit Sıtkı Tarancı Kültür Müzesi

“Yaş otuz beş! yolun yarısı eder” diyen ancak 46 yaşında kaybettiğimiz Diyarbakırlı şairimiz Cahit Sıtkı Tarancı’nın müze evi de Ahmet Arif Müze ve Sanat Evi’ne komşu. Müze, 2 Ekim 1910 doğumlu şair Cahit Sıtkı Tarancı’nın doğup büyüdüğü, çocukluk yıllarını geçirdiği evin şaire adanmış bir müzeye dönüştürülmesi ile oluşturulmuş. 1733 yılında inşa edilmiş ev, Diyarbakır’ın geleneksel sivil mimarisinin tüm özelliklerini taşıyor. 1973 yılında Kültür Bakanlığınca Tarancı ailesinden alınarak kamulaştırılan ev, 1974 yılında restore edilerek Cahit Sıtkı Tarancı Kültür Müzesi olarak ziyarete açılmış. Pazartesi günleri kapalı. Giriş ücretsiz. Konum için tıklayın. Haritada 5 numara.

6. Cemil Paşa Konağı Kent Müzesi

Burası da Suriçi’nde bulunan, Diyarbakır’ın en güzel sivil mimari örneklerinden biri olan konaklardan. Zaten bu konak, Diyarbakır’daki en görkemli ve en büyük konak yapısı. Osmanlı valisi Ahmet Cemil Paşa tarafından 1888-1902 yılları arasında yaptırılmış olan konak, diğer Diyarbakır konaklarında olduğu gibi kesme bazalt taşından, geniş avlulu ve havuzlu bahçesi, yazlık-kışlık olarak tasarlanmış. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından Kent Müzesi’ne dönüştürülen konakta Diyarbakır kültürüne ait birçok ögeyi bulabilirsiniz. Konum için tıklayın. Haritada 6 numara.

7. Ziya Gökalp Müzesi

Bu Diyarbakır evi de sosyolog, yazar Ziya Gökalp’ın 1876 yılında doğduğu ev. 1806 yılında bazalt taştan iki katlı olarak inşa edilmiş olan ev 1956 yılında müzeye dönüştürülmüş. Müzede Ziya Gökalp’e ait eşyalar, kütüphanesindeki kitaplar, belgeler, fotoğraflar ve başka etnografik eserler bulunuyor. Müze ev, Ekim 2014’te yaşanan eylemlerde ciddi zarar görmüş ama sonrasında restore edilerek yeniden ziyarete açılmış. Müze, yazın 19.00’a kışın 17.00’ye kadar açık. Müzekart geçiyor. Konum için tıklayın. Haritada 7 numara.

8. İskenderpaşa Konağı

1551 yılında Diyarbakır Valisi olan ve 14 sene Diyarbakır valiliğini yapan İskender Paşa tarafından konut olarak yaptırılan ev çay bahçesi/ serpe kahvaltıcı olarak işletiliyor. Konağın bahçesinde en az 400 yıllık çınar ağaçları var. Bana sorarsanız atlayabileceğiniz bir durak. Konum için tıklayın. Haritada 8 numara.

9. Sülüklü Han

Tarihi Suriçi’nde, otantik bir ortamda kahvenizi veya Süryani şarabı içebileceğiniz bir yer de Sülüklü Han. 1683’te, Hanilioğlu Mahmut Çelebi ve kız kardeşi Atike Hatun tarafından yapılan Sülüklü Han, 2010 yılı itibariyle restore edilip yeniden halka açılmış. İsmini nereden alıyor derseniz, zamanında halen daha burada bulunan kuyudan sülük çıkarılıyor ve alternatif tıpta kullanılıyormuş. Konum için tıklayın. Haritada 9 numara.

10. İçkale

Diyarbakır’ın ilk yerleşim alanı ve yönetim merkezi olan İçkale, tüm şehirde en keyif aldığımız yer oldu. 20 burç ve 4 kapının yer aldığı İçkale içinde kalan tarihi yapılar, 2005’de, Kültür ve Turizm Bakanlığınca restore edilerek yeniden işlevselleştirilmiş. Bugün buradaki tarihi binalar, Arkeoloji Müzesi, Taş Eserler Müzesi, müze kafeteryası, valiliğe ait bir bina ve Saint George Kilisesi’nden oluşuyor. Kaleiçi’ne giriş ücretli ve saat 17’de kapanıyor ama içindeki kafeye ücretsiz ve daha geç vakitlere kadar gireiliyorsunuz.

– Diyarbakır Arkeoloji Müzesi

İlk olarak 1934’de Ulu Cami yakınındaki Zinciriye Medresesi’nde açılmış olan arkeoloji müzesi, 1985 yılında bugünkü binasına taşınmış ve 1993 yılında halkın hizmetine sunulmuş. Müze, bölgede gerçekleştirilen kazılardan çıkan Prehistorik Çağ, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı devirlerine ait bir eser koleksiyonuna sahip. Ayrıca son zamanlarda Körtik Tepe’den çıkan buluntular da burada sergileniyor. Körtik Tepe de tıpkı Göbeklitepe gibi, Anadolu’da insanlığın tarımsal üretimden önce de yerleşik hayata geçmiş olduğunu kanıtlayan yeni keşfedilmiş yerlerden.

Bu bölgede yapılan kazılarda, 12500 yıl öncesine ait, dokuma yapımında kullanılan kemik iğne, dokuma örnekleri bulunmuş. Bu da burada yaşayan topluluğun, hem avcı toplayıcı hem de yerleşik düzene sahip olduğunu gösteriyor. Burada yaşayan insanlar, barınma sorununu çözmüş, dinsel inanış biçimlerini kurumsallaştırmış hatta taş kapların üzerine yaptıkları bezemeler ile estetik kaygı gözetmeye başlamışlar bile. Konum için tıklayın. Haritada 10 numara.

– Saint George Kilisesi

Ayrıca müzenin yakınlarına bir de Saint George Kilisesi var. Burası da bir nevi açık hava sanat galerisi işlevi görüyor. Kubbesi çökmüş ama hala çok görkemli. Oraya da uğramayı unutmayın. Müze, 17.00’ye kadar açık, Müzekart geçiyor. Konum için tıklayın. Haritada 11 numara.

11. Şeyh Mutahhar Cami ve Dört Ayaklı Minare

1500’de Akkoyunlu Kasım Bey tarafından, sıra sıra siyah ve beyaz taşlardan yaptırılan Şeyh Mutahhar Cami’nin en önemli özelliği, dört sütun üzerinde inşa edilmiş minaresi olması. Bu minare, Anadolu’daki tek dört ayaklı minare örneği. Rivayete göre bu dört ayağın altından yedi kez geçenin dileği kabul oluyormuş. Denemesi bedava! Konum için tıklayın. Haritada 12 numara.

12. Surp Giragos Ermeni Kilisesi

Ortadoğu’daki en büyük Ermeni kilisesi olarak bilinen, beş nefli, beş apsisli Surp Giragos Ermeni Kilisesi, kitabesinden de anlaşılacağı üzere 1515-1518 yılları arasında inşa edilmiş bir Ermeni Kilisesi. 1880 yılında tamamen yandığı için 1883’te aynı yerde yeniden inşa edilmiş. Kilise, kilise vakfı ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından 2011 yılında restore edilerek yeniden ibadete açılmış ancak, 2015-2016 yıllarında bölgede yaşanan olaylar sırasında büyük hasar görmüş. 2019 itibari ile Türkiye Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile yeniden bir onarım sürecine giren kilisede şu an halen daha çalışmalar sürüyor. Onarımın, 2020 yılının sonunda tamamlanması bekleniyormuş. Konum için tıklayın. Haritada 13 numara.

13. Meryem Ana Süryani Kadim Kilisesi

Burası da Diyarbakır’daki 20 kişilik Süryani cemiyetinin tarihi kilisesi. 3. yüzyıldan kalma, zaman içinde birçok kez onarım görmüş olan kilisenin, Bizans döneminden kalma Mihrabı, Geç Roma dönemine tarihlenen kapısı, içinde ise tarihi ikonaları ve özel ahşap işçiliği bölümleri bulunuyor. Aradan geçen zamana karşın halen daha ibadete açık. Konum için tıklayın. Haritada 14 numara.

14. Diyarbakır Kalesi

Diyarbakır Kalesi, Diyarbakır’ın, İç kale ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşan, Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı olmak üzere dört ana girişi olan yaklaşık dokuz bin yıllık surlara sahip tarihi kalesi. Bu surların, Çin Seddi’nin ardından dünyadaki en uzun ve geniş savunma duvarı olduğu söyleniyor. 2015’te Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı ile birlikte UNESCO Dünya Mirası olarak tescil edilen kalenin özellikle Keçi Burcu, popüler bir manzara noktası. Konum için tıklayın. Haritada 15 numara.

Bonus: Güvercin Otelleri

Diyarbakır’da Türkiye’nin ilk güvercin otelinin olduğunu biliyor muydunuz? Biz de bilmiyorduk yeni öğrendik. Diyarbakır’da güvercin beslemek tıpkı İstanbul’da muhabbet kuşu beslemek gibi yaygın bir durummuş. Zamanında evlerin çatısı müsaitken, herkes güvercin beslermiş. Hatta kuşbazlık diye bir meslek bile varmış. Fakat yaşanan göçlerle ve kentsel dönüşümle güvercinleri beslemeye uygun yapıların ortadan kalkması ile evlerde güvercin beslemek giderek zor bir hal almaya başlamış. Güvercinlerin de yaşam alanı kısıtlanmış. Akıllı bir girişmci de çareyi güvercin oteli açıp işletmekte bulmuş. Önce bir olan otel sayısı zamanla 3’e çıkmış. 25 odalı bir güvercin otelinde yüzlerce güvercin barınıyor. Güvercin meraklıları kuşlarını otele bırakıyor. Burada onların beslenme ve barınma ihtiyaçları karşılanıyor. Kendileri de geldiklerinde kuşlarını sevip binanın çatısında uçurabiliyorlar. Bu oteller Bağlar İlçesi’ndeki Fatih Caddesi’nde bulunuyor.

Diyarbakır Suriçi Çevresinde Gezilecek Yerler

1. On Gözlü Köprü

Silvan Köprüsü veya Mervani Köprüsü olarak bilinen On Gözlü Köprü, Dicle’nin iki yakasını birbirine bağlıyor. Mervaniler devrinde Diyarbakır hükümdarı Nizamüddevle Nasr tarafından yaptırılmış olan köprü, 1065 yılına tarihlendiriliyor. 178 metre uzunlukta, 5.6 metre genişlikte olan köprü, kesme bazalt taştan 10 gözlü olarak inşa edilmiş. Konum için tıklayın. Haritada 16 numara.

2. Hevsel Bahçeleri

Yemyeşil bir cennet bahçesine benzeyen Hevsel, surlar ve Dicle arasında kocaman bir alan. O kadar biyoçeşitlilik anlamında zengin ve tarihi bir ekim bölgesi ki nice türküye konu olmuş ve UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmiş. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük kuş cenneti olan Hevsel Bahçeleri’nde, 180’den fazla kuş türü,  susamuru, tilki, sansar, sincap ve kirpi gibi birçok memeli yaşıyor. Göçmen kuşlar tarafından bir istasyon, dinlenme, barınma ve de bir korunma alanı olan Hevsel, Türkiye’de nadir bulunan yaz atmacalarına da ev sahipliği yapıyor. Konum için tıklayın. Haritada 17 numara.

Diyarbakır’a Hazır Gelmişken

Malabadi Köprüsü

İşte meşhur türküsü ile tanıdığımız, Diyarbakır merkeze, 96 kilometre, 1 saat 15 dakika mesafedeki Diyarbakır’ın bir ilçesi Silvan’da bulunan Malabadi Köprüsü. Kitabesine göre 1147 tarihinde Timurtaş b. İlgazi b. Artuk tarafından inşa edildiği biliniyor. Köprü, 12’nci yüzyıl Selçuklu Dönemi’na ait anıtsal mühendislik-mimarlık başyapıtlarından biri olarak görülüyor. Neden mi? Çünkü bu köprü, 40.86 metre açıklığındaki sivri ana kemeri ile dünyanın günümüze ulaşan en büyük kemer açıklığına sahip taş kemer köprüsü. Köprünün iki ucunda, döneminin oteli niteliğindeki barınma yerler, tuvalet, köprünün üstünde de insan, güneş ve arslan figürlü kabartmalar bulunuyor. Diyarbakır’da biraz daha vaktiniz, altınızda da arabanız varsa gidip görün diyeceğimiz yerlerden. Konum için tıklayın.

Eğil

Diyarbakır’ın, merkeze 47 kilometre, 1 saat mesafedekli Eğil ilçesi de Kralkızı Baraj Gölü’nde tekne turu ve su sporları imkanları ile özellikle yaz ayları için aklınızda bulunsun diyeceğimiz bir yer. Baraj gölü kıyısındaki çardaklar, restoranlar, kır kahveleri yazın dolup taşıyor. Burası aynı zamanda, Kur’an dahil diğer dini kitaplarda geçen toplam 9 peygamberin mezarının bulunduğuna inanılan bir inanç merkezi. Aynı zamanda da tekne turları sırasında göreceğiniz kral mezarlarından da anlaşılacağı üzere zamanının krallar şehri. Konum için tıklayın.

Mardin

Hazır Diyarbakır’a gelmişken, günübirlik de olsa, eşsiz bir tarihe ve mimariye sahip komşusu, Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesindeki alanlarından Mardin’e de geçebilirsiniz. Çünkü Diyarbakır Kalesi’nden Mardin Kalesi’ne olan mesafe 94 kilometre, 1 saat 25 dakika. Konum için tıklayın.

Diyarbakır Kültür ve Karpuz Festivali

Bildiğiniz üzere Diyarbakır’ın karpuzu meşhur. Her sene bu lezzettin tanıtılması ve üreticisinin desteklenmesi için Eylül ayında Diyarbakır Kültür Ve Karpuz Festivali düzenleniyor. Festivalde, karpuz ses yarışması, karpuza en çok yakışan çocuk yarışması, karpuz yeme yarışması, kültür ve karpuz festivali koşusu gibi etkinlikler yapılıyor.

Diyarbakır’da Yeme-İçme

Diyarbakır’da ne yenir nerede yenir gibi soruların cevaplarını ayrı bir makalede yazdık: Diyarbakır’da Ne Yenir Nerede Yenir

Diyarbakır’a Ulaşım

Diyarbakır’a ulaşmak için her gün İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerden karşılıklı uçak seferleri var. Ayrıca ülkenin her yerinden otobüs firmalarının her gün kalkışlı otobüs seferleri var. Otobüsler zaten şehrin ana garına varıyor ama eğer uçakla gelmeyi tercih ederseniz de işiniz çok kolay. Çünkü Diyarbakır Havalimanı şehre çok yakın. Şehir merkezi ile havalimanı arasında sadece 10 kilometre var. Havalimanından şehir merkezine geçmek için havalimanında araba kiralayabilir, taksi veya saat başı kalkan belediye otobüslerini kullanabilirsiniz.

1- Silvan

Diyarbakır merkezine yaklaşık 80 kilometre uzaklıktaki Silvan ilçesi, M.Ö.700’lü yıllardaki büyük nüfusuyla bölgenin en büyük başkentiydi ve günümüzde sahip olduğu tarihi hazineleriyle günübirlik gezilerin en sevilen adresleri arasında. Onlarca medeniyetten günümüze kalan eserleri bir arada görebileceğiniz Silvan'da sadece 19 kilometre uzaklıkta yer alan ve Diyarbakır’ın en bilinen simgelerinden biri olan Malabadi Köprüsü'nü inceleyebilir, ilçe merkezinde ise Eyyübi hükümdarı Selahaddin Eyyübi adına 1031 yılında inşa edilen Selahaddin Eyyübi Ulu Camii’yi ziyaret edebilir ve çarpıcı taş işçilikleriyle ünlü bölgenin en eski yapılarından birini gezebilirsiniz.

Yıkılan Eyyübiler Camii’nden tek sağlam kalan bölüm olan 500 metre yükseklikteki Kırık Minare’yi de mutlaka görmenizi önerdiğimiz Silvan’da ilçe merkezine sadece 6 kilometre uzaklıkta yer alan ve yerleşik hayata geçen ilk insanların yaşadığı en ünlü mağaralardan biri olan Hasuni Mağaraları’nda da insanlık tarihinde bir yolculuğa çıkabilirsiniz. Tarihi zenginliğinin yanı sıra Güneydoğu Anadolu mutfağından sevilen lezzetleri tadabileceğiniz restoranlarıyla gastronomi meraklılarını da kendine çeken Silvan’ın dar sokaklarını gezerken birbirinden güzel yöresel hediyelik eşyalar alarak tatil alışverişi de yapabilirsiniz.

Konum Linki

2- Ergani

Diyarbakır merkezine yaklaşık 45 dakika uzaklıkta yer alan Ergani ilçesi, ilk yerleşik hayata geçen avcı toplayıcı insanlardan günümüze kalan tarihi hazineleriyle Diyarbakır’da düzenlenen tarih, kültür ve arkeoloji turlarının değişmez adreslerinden. İlçe merkezine yaklaşık 7 kilometre uzaklıkta yer alan ve 9000 yıllık bir yerleşim yeri olan Çayönü Ören Yeri için tüm dünyadan insanların ziyaret ettiği Ergani’nin her köşesinde Cilalı Taş Devri’nden günümüze uzanan tarihi hazinelerle karşılaşmanız mümkün.

M.Ö. 5000 yılında kurulan ve kubbeli evleri ile büyüleyici manzaralar sunan Girikihaciyan Tepesi’ne uğramanızı önerdiğimiz Ergani’de ilçeye sadece 7 kilometre uzaklıkta bulunan ve Diyarbakır'ın en çok ziyaret edilen tarihi hazinelerinden olan Hilar Mağaraları’nı da gezerek Cilalı Taş Devri'nde ilk yerleşik hayata geçen insanların yaşam alanlarını keşfe çıkabilirsiniz. Peygamberler Dağı veya Zülküf Dağı olarak bilinen kutsal Makam Dağı ile inanç turlarının da ana merkezlerinden biri haline gelen Ergani’de gezerken binlerce yıl öncesine unutulmaz bir yolculuğa çıkacaksınız.

Konum Linki

3- On Gözlü Köprü (Dicle Köprüsü)

Diyarbakır'ın en ilgi çeken doğal güzelliği olan ve Dicle Nehri'nin iki yakasını birbirine bağlayan On Gözlü Köprü, halk arasında Silvan Köprüsü ve Mervani Köprüsü olarak da biliniyor. Hem tarih hem de mimari meraklılarının ilk görmesi gereken eserlerden ve Diyarbakır’ın en bilinen simgesel yapılarından biri olan On Gözlü Köprü, 1065 yılında 178 metre uzunluk ve 5,6 metre genişlikle inşa edilmiş bir mimari şaheser.

Kesme bazalt taşlarla on gözlü olarak tasarlanan ve ismini de buradan olan tarihi köprüden hem Dicle Nehri hem de Dicle Vadisi’nin büyüleyici manzaralarının fotoğraflarını çekmeniz mümkün. 18 metre yüksekliği, büyüleyici taş kabartmaları ve çarpıcı mimarisiyle kartpostalları süsleyen On Gözlü Köprü, sağlam yapısıyla günümüze kadar ayakta kalmayı başarmış görülmeye değer bir tarihi hazine.

Konum Linki

4- Eğil

Diyarbakır merkezine yaklaşık 43 kilometre uzaklıktaki Eğil ilçesi, tarihi hazineleriyle kültür ve inanç gezilerinin ana merkezi konumunda. Diyarbakır’ın peygamberler şehri olarak bilinmesini sağlayan yerlerden biri olan ve Kur'an-ı Kerim'de adı geçen Hz. Zülküf ile Hz. Elyasa gibi ünlü nebileri ağlamasıyla özel bir öneme sahip olan Eğil, aynı zamanda Urartu, Roma, Bizans, Abbasi, Selçuklu, Akkoyunlu, Osmanlılar gibi pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış keşfedilmeye değer bir yer.

İlçenin her köşesini saran yüzlerce yıllık camiler ve tarihi konakların yanı sıra Asur döneminde bölgeye hakim yüksek bir tepeye inşa edilen Eğil Kalesi'nin günümüze kalan surlarını gezebilir ve kale çevresindeki yine Asur döneminde yerleşim amaçlı kullanılan mağaraların iç bölümlerini keşfe çıkabilirsiniz. Eğil Gölü Barajı’nda yaz aylarında tekne gezilerine veya balık avlama turlarına çıkabileceğiniz Eğil’de kıyı boyunca sıralanan Asur kral mezarları ve çarpıcı Deran Mağaraları’nı da mutlaka görmelisiniz.

Konum Linki

5- Hasan Paşa Hanı

Diyarbakır'ın tarihi simgelerinden Ulu Camii’nin doğusunda 1572 ile 1575 yılları arasında inşa edilen Hasan Paşa Hanı, şehrin en güzel tarihi yapılarından biri olarak gösteriliyor. 2 katlı olarak geniş bir avlu ile tasarlanan ve klasik Osmanlı mimari özelliklerini görebileceğiniz tarihi yapı, görkemli sütunları ve kubbeli şadırvanıyla da harika bir manzara sunuyor. İçerisinde yöresel Diyarbakır lezzetleri tadabileceğiniz restoranlar, onlarca çeşit organik ürünle kahvaltı yapabileceğiniz kafeler, sahaflar, kitapçılar ve çayınızı yudumlayarak yorgunluk atabileceği çay bahçelerinin de hizmet verdiği Hasan Paşa Hanı’na uğrayarak hem bu taş mimarili şaheseri inceleyebilir ve alışveriş yapabilir hem de romantik bir akşam yemeği tadabilirsiniz.

Konum Linki

6- Dağ Kapı (Harput Kapı)

Dağ Kapı olarak da bilinen Harput Kapısı, Diyarbakır Kalesi’nin dört etkileyici kapısından biri. İki tane devasa burçla çevrelenen ve Roma İmparatoru II. Constantinus tarafından inşa edildiği tahmin edilen anıtsal kapının üzerinde Roma, Bizans, Abbasi ve Mervani dönemlerine ait kitabeler de görülmeye değer güzellikte. 2. katındaki tarihi mescidi de gezebileceğiniz, ayrıca devlet sanat galerisinin kalıcı ve geçici sergilerini inceleyebileceğiniz Dağ Kapı, bitki motifleri ve Roma dönemi haçlarının yanı sıra koşan atlar, geyikler ve boğaların resmedildiği taş kabartmalarıyla da turistlerin çok ilgisini çekiyor.

Konum Linki

7- Sülüklü Han (Kazancılar Hanı)

Diyarbakır'ın tarihi Suriçi bölgesinde yer alan Sülüklü Han, şehrin en popüler turistik yapılarından biri konumunda. 1683 yılında inşa ettirilen devasa han, kesme ve siyah bazalt taşlarla inşa edilmiş etkileyici mimarisiyle klasik Osmanlı döneminin en güzel örneklerinden birini size sunacak.

Üç katlı ve her katında 10 odayla tasarlanan Sülüklü Han, bir dönem tedavi amaçlı kullanılan sülüklerinden ismini alıyor. Asırlık çınar ağaçlarının süslediği geniş avlusunda çayınızı ve kahvenizi yudumlayarak tarihi manzaranın tadını çıkarabileceğiniz Sülüklü Han’ın 2010 yılında restore edilerek turizme kazandırılan taş mimarili odalarında gezebilir ve mola verdiğinizde bölgenin ünlü Süryani şaraplarını tarihi atmosferde tadabilirsiniz.

Konum Linki

"Sülüklü Han'da sizleri önceden uyarabileceğimiz tek şey tuvalet. Engelli ziyaretçiler için rampalar ve tuvaletler ne yazık ki uygun değil."

8- Karacadağ

Diyarbakır ile Şanlıurfa arasında uzanan Karacadağ, Diyarbakır Havzası ile Şanlıurfa Platosu arasında uzanıyor ve bölgenin doğa sporları merkezi haline gelmiş durumda. 1952 metre yükseklikteki dağ, Karacadağ volkanının 100.000 yıl önce lav püskürtmesiyle oluşan birbirinden ilginç kaya oluşumlarıyla da fotoğrafçıları kendine çekiyor. Karacadağ’da yılın her mevsimi rehberli doğa yürüyüşleri ve dağ bisikleti turlarının yanı sıra kampçılık, kaya tırmanma ve dağcılık gibi onlarca etkinliğe katılabilirsiniz.

Yamaçlarında ev sahipliği yaptığı Karacadağ Kayak Merkezi ile önemli bir kış turizmi merkezi haline de gelen Karacadağ'da meşe, çitlembik, menengiç ve dişbudak ağaçları arasında uzanan seyir teraslarında büyüleyici manzarayı izleyebilir ve volkanik patlamalarla oluşmuş devasa kayalar arasında unutulmaz bir gün geçirebilirsiniz.

Konum Linki

9- Malabadi Köprüsü

Pek çok türkü, şiir ve efsaneye konu olan Malabadi Köprüsü, 1147 yılında inşa edildiğinden beri Diyarbakır’ın en bilinen simgelerinden biri olarak ilgi görüyor. 12. yüzyıl Selçuklu dönemine ait bir mimari şaheser olan çarpıcı köprü, 7 metre genişliğe ve 150 metre uzunluğa sahip.

Yapımına 883 yılında başlanan ve 1147 yılında Artuklular döneminde tamamlanabilen görkemli Malabadi Köprüsü, Anadolu’da inşa edilen en geniş taş köprülerden biri olmasıyla da ünlü. Köprü üzerindeki el figürlerinin yanı sıra güneş, insan ve aslan kabartmalarını da yakından görebilir, özellikle gün batımlarında sunduğu manzarasıyla kartpostalları süsleyen bu ünlü köprünün harika fotoğraflarını çekebilirsiniz. Tarih ve kültür gezilerinin yanı sıra minibüslerle kendiniz de ulaşabileceğiniz Malabadi Köprüsü, Batman yolu üzerinde Diyarbakır’a yaklaşık 96 kilometre uzaklıkta yer alıyor.

Konum Linki

10- Zinciriye Medresesi

Diyarbakır’ın onlarca tarihi esere ev sahipliği yapan Sur ilçesinde görmenizi önerdiğiniz başka bir önemli yapı da Sincariye Medresesi olarak da bilinen etkileyici Zinciriye Medresesi. Tam yapım tarihi bilinmemekle birlikte 1198 yılında veya 1236 yılından Eyyübi hükümdarı Melik Salih Necmettin döneminde inşa edildiği tahmin edilen yapı, şehrin simgesel yapılarından biri olan Diyarbakır Ulu Camii’ye kısa bir yürüyüş mesafesinde yer alıyor.

Diyarbakır’ın pek çok yapısında kullanılan siyah ve beyaz kesme bazalt taşlarla inşa edilen Zinciriye Medresesi, geniş avlusu ve dini eğitimlerin verildiği taş odalarıyla görülmeye değer güzellikte. Döneminin en ünlü mimarlarından Nisa Ebu Dirhem’in bir şaheseri olan Zinciriye Medresesi, tarih ve kültür meraklarının yanı sıra mimariye ilgisi olanların da Diyarbakır’da ilk görmesi gereken büyüleyici yapıtlardan biri.

Konum Linki

"Girişte sembolik bir meblağ ödemeniz yeterli. 10 TL ödeyerek medreseyi ziyaret edebilirsiniz."

11- Diyarbakır Surları

Onlarca tarihi ve doğal güzelliğe ev sahipliği yapan Diyarbakır'da yerli ve yabancı turistlerin en çok ziyaret ettiği yerlerden biri de Çin Seddi’nden sonra dünyanın en uzun ikinci sur duvarı olan Diyarbakır surları. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilen yaklaşık 5 kilometre uzunluğundaki devasa surlarda Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemine uzanan pek çok medeniyetin izlerine rastlamak mümkün.

Şehrin pek çok tarihi yapısında olduğu gibi kesme bazalt taşlarla inşa edilen ve Karacadağ’dan Dicle Nehri’ne kadar uzanan Diyarbakır surlarının 1208 yılında yapıldığı tahmin ediliyor. Diyarbakır Kalesi'nin de bir bölümünü oluşturan surları keşfe çıkarken İçkale ve Dışkale bölümlerini gezebilir, surların koruduğu onlarca tarihi yapıyı gezebilir ve kulelerden Diyarbakır'ın en güzel panoramik fotoğraflarını çekebilirsiniz.

Konum Linki

12- Hevsel Bahçeleri

Diyarbakır'ın en ünlü doğal güzelliği olan Hevsel Bahçeleri, Dicle Nehri ile Diyarbakır Kalesi arasında büyük bir alanda benzersiz bir manzara sunuyor. Diyarbakır surları ve bahçe olarak iki farklı bölümden oluşan Hevsel Bahçeleri, aynı zamanda ev sahipliği yaptığı onlarca kuş türü ile Güney Anadolu Bölgesi’nin en büyük ve zengin kuş cenneti konumumda.

Özellikle göç mevsiminde binlerce kuşu bir arada görebileceğiniz ve yemyeşil doğal güzellikler arasında keyifli yürüyüşler yapabileceğiniz Hevsel Bahçeleri, büyüleyici güzelliğiyle 2015 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne de dahil edildi. Diyarbakır'ın tarihi hazinelerini keşfettikten sonra doğanın içinde dinlendirici zaman geçirmek, zengin bitki ve vahşi yaşam çeşitliliği arasında harika fotoğraflar çekmek için Hevsel Bahçeleri’ne mutlaka uğramalısınız.

Konum Linki

13- Hazreti Süleyman Camii

Kale Camii, Nasiriyye Camii, Meşhed Camii ve Murtaza Paşa Camii isimleriyle de bilinen Hazreti Süleyman Camii, Diyarbakır'ın tarihi Sur ilçesinin en özel yapılarından biri. Pek çok etkileyici camiye ev sahipliği yapan Diyarbakır'ın en ilgi çeken camilerinden biri olan ve çevresindeki 27 tane türbe için de çok ziyaret edilen Hazreti Süleyman Camii, 1160 yılında İnaloğulları Beyliği döneminde inşa edilmiş ve Kanuni Sultan Süleyman tarafından genişletilmiş.

4. Murat döneminde de çeşitli değişikliklere uğrayan tarihi cami, yıllar içinde de pek çok kez aslına uygun olarak yenilenmiş. Diyarbakır'ın İçkale bölgesinde, iki burç arasında inşa edilen dört köşeli minaresi ve siyah kesme taş mimarisiyle görülmeye değer bir mimari eser olan Hazreti Süleyman Camii’nin huzurlu atmosferinde mola verebilir ve yüzlerce yıldır hizmet vermeye devam eden caminin etkileyici tasarımını inceleyebilirsiniz.

Konum Linki

14- Dört Ayaklı Minare ve Şeyh Mutahhar Camii

1500 yılında Akkoyunlu döneminde inşa edilen Şeyh Mutahhar Camii, Diyarbakır’ın simgelerinden biri haline gelen dört ayaklı minaresi için sıkça ziyaret ediliyor. İslam'ın dört mezhebini yansıtmak amacıyla, siyah kesme bazalt taşlarla dört ayaklı olarak tasarlanan minare, camiye sonradan eklenmiş.

Anadolu'daki tek dört ayaklı minare olması ve Diyarbakır’ın tarihi manzarasını süsleyen çarpıcı manzarasıyla şehrin en çok fotoğraflanan yapılarından biri olan Dört Ayaklı Minare ve Şeyh Mutahhar Camii, her yıl binlerce insanı kendine çekiyor. Bu ilham verici minareyi inceledikten sonra etkileyici dini motifler, hat sanatı örnekleri, taş ve ahşap oymalarla süslü Şeyh Mutahhar Camii’ni ziyaret ederek, yüzlerce yıldır hizmet vermeye devam eden tarihi yapıyı da inceleyebilirsiniz.

Konum Linki

"Her ne kadar bir batıl inanış olsa da caminin minaresinin altından yedi kere geçenler dileklerinin gerçek olduğuna inanıyor."

15- Meryem Ana Süryani Kadim Kilisesi

Din ve kültür kardeşliği merkezlerinden biri olan Diyarbakır'da mutlaka görmeniz gereken önemli bir şaheser de Diyarbakır Kilisesi olarak da bilinen Meryem Ana Süryani Kadim Kilisesi. Sur ilçesinin en çok ziyaret edilen tarihi hazinelerinden olan ve 300 yıl önce Ortodoks Süryaniler tarafından inşa edilen tarihi yapı, asırlık çınarlar ve rengarenk çiçeklerle süslü geniş bahçesiyle birlikte çarpıcı bir manzara sunuyor.

Diyarbakır'a özgü kesme siyah bazalt taşlarla inşa edilen, Bizans ve Roma döneminden de izler taşıyan Meryem Ana Süryani Kadim Kilisesi; iç mekanlarını süsleyen dini motifler, özel ışıklandırmalar ve dekorasyonlarla ziyaretçilerini büyülüyor. Çevresinde ünlü azizlerin türbeleri için de her yıl on binlerce kişinin ziyaret ettiği kilise, Diyarbakır’da düzenlenen inanç ve kültür turlarının da değişmez adreslerinden biri.

Konum Linki

"Müzekart geçerli değil. Girişte cüzi bir ödeme yaparak kiliseye bağışta bulunabilirsiniz."

16- Park Orman

Diyarbakır merkezinde hem tertemiz havada dinleyerek yorgunluk atabileceğiniz hem de spor yapabileceğiniz bir yere gitmek istiyorsanız Park Orman’a uğramalısınız. 2007 yılında açıldığından beri şehrin en sevilen rekreasyon alanlarından biri haline gelen Park Orman; 1500’den fazla ağaç, 11.000’den fazla çalı ve 12.000’den fazla mevsimlik çiçeği ile tam bir doğa cenneti.

Ihlamur bahçeleri arasında uzanan yürüyüş parkurları, koşu yolları, çocuk oyun alanları, spor sahaları, kır bahçeleri ve dinlenme alanlarıyla hafta sonu spor veya gezi yapmak isteyenlerin değişmez adreslerden biri olan Park Orman'da yöresel lezzetler tadabileceğiniz restoranlar ve çeşitli kursların verildiği kültür merkezleri gibi olanak da bulabilirsiniz. Diyarbakır ortasında bir vahayı andıran Park Orman, Şanlıurfa Bulvarı üzerinde güzel bir konumda yer alıyor ve parka hem toplu taşıma araçları hem de kısa yürüyüşlerle ulaşmanız mümkün.

Konum Linki

17- Diyarbakır Ulu Camii

Anadolu'da inşa edilmiş en eski cami olması ile ünlü Diyarbakır Ulu Camii; şehrin devasa surları, Dağ Kapı ve Mardin Kapı arasında yer alan tarihi bir şaheser. 639 yılında bölgeye gelen Müslüman Araplar tarafından bölgenin en büyük dini mabetlerinden Martoma Kilisesi’nden camiye çevrilen yapı, Selçuklular dönemin de önemli değişikliklere uğrayarak kullanılmaya devam edildi. Uzun tarihi boyunca çeşitli eklemeler yapılan Diyarbakır Ulu Camii’ni gezerken hem Selçuklu hem de Osmanlı dönemi mimari özelliklerini bir arada görmeniz mümkün.

Diyarbakır’da yaygın olarak kullanılan siyah bazalt taşlarıyla tasarlanan ve geniş avlusunda harika fotoğraflar çekebileceğiniz Diyarbakır Ulu Camii, geniş alanında Halifeler Camii, Şafiiler Camii, Mesudiye Medresesi ve Zinciriye Medresesi gibi farklı pek çok yapıya ev sahipliği yapıyor.

İslam dünyasında Şam’ın ünlü Emeviye Camii kadar büyük bir öneme sahip olan ve aynı zamanda İslam alemin 5. Harem-i Şerifi olarak kabul gören Diyarbakır Ulu Camii; büyüleyici iç süslemeleri, mistik ve otantik atmosferiyle şehrin en çok ziyaret edilen tarihi hazinelerinden biri. Taş oymaları, yazıtları, aslan ve boğa kabartmalarıyla sanat meraklılarını da büyüleyen etkileyici cami, Diyarbakır’ı gezerken ilk uğramanız gereken yerler arasında.

Konum Linki

18- İçkale

Diyarbakır'ın ilk yerleşim bölgelerini de kapsayan İçkale, 1524 ile 1526 yıllarında Kanuni Sultan Süleyman döneminde, klasik Osmanlı mimari tarzda tekrar inşa edilmiş bir şaheser. 5 kilometre uzunluğundaki Diyarbakır surları içinde uzanan, 20 tane burcu ve 4 etkileyici kapısıyla hem tarih hem de fotoğraf meraklılarının en sık ziyaret ettiği yerlerden olan İçkale, 2005 yılında aslına uygun olarak restore edilerek turizme kazandırıldı.

Tarihi konakların ve taş binaların süslediği İçkale’yi gezerken Diyarbakır Arkeoloji Müzesi ve Saint George Kilisesi gibi önemli turistik noktaları da ziyaret edebilirsiniz. Tarihi ve otantik atmosferini günümüze kadar korumayı başaran İçkale, Diyarbakır gezilerinin değişmez adreslerinden biri.

Konum Linki

19- Gazi Köşkü ve Atatürk Müzesi

15. yüzyıl Akkoyunlular dönemi mimari şaheseri olan iki katlı Gazi Köşkü, I. Dünya Savaşı sırasında 16. Kolordu Komutanı olan Mustafa Kemal Atatürk'ün bir dönem karargâh olarak da kullandığı çarpıcı bir mimari yapı. 1916 yılında da Atatürk'ün bir dönem konakladığı köşk, 1937 yılında belediye tarafından satın alınarak Atatürk'ün armağan edildi. Günümüzde müze olarak hizmet veren Gazi Köşkü, Diyarbakır'ın yerel mimari özelliklerini yansıtan siyah ve beyaz bazalt kesme taşlar ile inşa edilmiş mimari ve zengin koleksiyonlarıyla çok ziyaret ediliyor.

Gazi Köşkü, odalarını süsleyen Mustafa Kemal Atatürk'ün kişisel eşyalarından Diyarbakır'ın paha biçilmez antikaları ve el sanatı ürünlerine kadar pek çok objeyi görebileceğiniz zengin koleksiyonlarıyla ziyaretçileri büyülüyor. Haftanın her günü 08:30 ile 23:00 arasında bu etkileyici köşkü ziyaret ederek hem etkileyici sergileri inceleyebilir hem de köşkün asırlık ağaçlarıyla süslü geniş avlusunda yorgunluk atabilirsiniz.

Konum Linki

"Bahçesinde ücretsiz otopark bulunuyor. Girişler de saat 16.00 gibi kapanıyor."

20- Mardin Kapı

Pek çok ünlü türkü ve şiire konu olan Mardin Kapı, Diyarbakır Kalesi’nin dört ana kapısından biri. Halk arasında Tel Kapı olarak da bilinen ve kalenin güney bölümünde yer alan tarihi kapı, Mardin yoluna açılmasından ismini alıyor. Kitabesinde 909-910 yılları arasında yapıldığı anlaşılan, çarpıcı taş oyması süslemeleri ve sağlam mimarisiyle günümüze kadar sağlam kalan görkemli Mardin Kapı’yı çok yakın bir konumda bulunan etkileyici Keçi Burcu’yla birlikte de gezebilirsiniz.

Konum Linki

21- Keçi Burcu

Diyarbakır surlarının en büyük ve en eski burcu olmasıyla dikkat çeken Keçi Burcu, görkemli manzarasıyla yerli ve yabancı turistlerin en çok fotoğrafını çektiği yapılardan biri. Diyarbakır Kalesi’nin doğu bölümünde, özel olarak şekil verilmiş devasa bir kaya kütlesi üzerine inşa edilen Keçi Burcu’nun hangi tarihte yapıldığı ise hala tam olarak bilinmiyor.

1223 yılında onarım gören Keçi Burcu; Bizans, Selçuklu ve Osmanlılar döneminde de eklemeler yapılarak kullanılanmış, ayrıca bir Bizans tapınağına da ev sahipliği yapmış. Diyarbakır surlarıyla birlikte UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan, surlarını güvenliğini sağlamak ve gözetleme amacıyla inşa edildiği düşünülen Keçi Burcu, iki katlı olarak inşa edilmiş ve üst bölümü antik dönemlerde önemli etkinlikler için kullanılmış. Diyarbakır’ın kilometrelerce uzanan surlarını keşfe çıkarken devasa Keçi Burcu’na da uğramayı da unutmayın.

Konum Linki

22- Anıt Park

Şehrin en eski parkı olan ve Yenişehir ilçesinde yer alan Anıt Park, kalabalık ve gürültüden uzaklaşarak dinlenebileceğiniz en özel yerlerden biri. 1964 yılında inşa edilen Atatürk Anıtı ve 1972 yılında tamamlanan Zafer Anıtı'nı yakından görebileceğiniz parkta birbirinden etkileyici anıtlar arasında keyifli bir yürüyüş yapabilirsiniz. Çiçeklerle süslü yürüyüş parkurları, çocuk oyun alanları, kır bahçeleri ve 1500 m2 süs havuzlarıyla yaz akşamlarının sevilen gezi alanlarından biri haline gelen Anıt Park’ta aynı zamanda Pamukkale travertenleri ve İçkale’deki ünlü Aslanlı Çeşme’nin bir örneğini de görebilirsiniz.

Konum Linki

23- Zerzevan Kalesi

Çınar ilçesinde Diyarbakır ile Mardin arasında yer aldığı için her iki şehirden de rehberli turların düzenlendiği görkemli Zerzevan Kalesi, Roma İmparatorluğu döneminde savunması amacıyla inşa edilmiş etkileyici bir tarihi hazine. 2020 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil edilen ve bölgedeki en önemli Roma dönemi mimari eseri kabul edilen Zerzevan Kalesi’nde yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında 2 metre yükseklikte 1200 metre uzunluğunda surlar, gözetleme kuleleri, kiliseler, kaya mezarları, silah depoları ve 50'den fazla su sarnıcı gün yüzüne çıkarıldı.

2017 yılında bulunan devasa Mithras Tapınağı’yla da tüm dünyadan arkeolog ve tarihçilerin dikkatini çekmiş çeken Zerzevan Kalesi’nin yüzlerce yıllık tarihi eserlerini yılın her mevsimi bulabileceğiniz tarih turlarıyla keşfe çıkabilir ve harika fotoğraflar çekebilirsiniz.

Konum Linki

"Kaleye dik bir yamaçtan 10 dakikalık bir yürüyüşle ulaşabilirsiniz. Girişler ücretsiz."

24- Urfa Kapı

Rum Kapısı olarak da bilinen ve Diyarbakır Kalesi'nin batı kapısı olan Urfa Kapı, Artuklu Hükümdarı Karaarslan Artukoğlu Muhammed tarafından inşa edilmiş görülmeye değer bir yapı. 1183 ile 1184 yıl arasında yapıldığı tahmin edilen ve iki devasa burç arasında yer alan anıtsal kapı, taş oyması insan ve hayvan kabartması süslemeleriyle büyüleyici bir manzara sunuyor. Osmanlı döneminde saltanat kapısı olarak kullanılan Urfa Kapı’nın kartal, ejder ve boğa kabartmalarını da mutlaka yakından görmenizi öneririz.

Konum Linki

25- Dengbej Evi

Diyarbakır'ın Sur ilçesinde gezerken uğrayabileceğiz, çok ilgi gören bir kültür merkezi de 2007 yılında 100 yıllık taş mimarili bir Osmanlı konağında hizmete açılan Dengbej Evi. Kürtlerin kültürü, gelenekleri ve sanatını yansıtan pek çok etkinliğe ev sahipliği yapan Dengbej Evi’nde ilginizi çekecek birçok etkinlik bulabilirsiniz.

Diyarbakır'a özgü günlük eşyalar, antikalar ve el dokuması kilimler ile süslü odaları da gezebileceğiniz kültür merkezinde yıl boyu düzenlenen müzik dinletilerinden kültürel söyleşilere kadar pek çok bilgilendirici etkinlikle hem güzel zaman geçirebilir hem de Kürt kültürüyle ilgili pek çok bilgiye ulaşabilirsiniz. Diyarbakır Dengbej Evi’ni pazartesi günleri hariç haftanın her günü 09:00 ile 17:00 saatleri arasında ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.

Konum Linki

26- Behram Paşa Camii

Diyarbakır’ı gezerken görmenizi önerdiğimiz başka bir Mimar Sinan başyapıtı olan Behram Paşa Camii’nin yapımına 1564 yılında başlandı ve şaheser yapı ancak 1572 yılında tamamlanabildi. Tamamen kesme taşlarla ve tek kubbeli olarak inşa edilen etkileyici cami, Diyarbakır'ın ünlü taş işçiliğini en güzel görebileceğiniz yapıtlardan biri.

İznik çinileri ile süslü iç mekanlarıyla da şehrin en güzel camilerinden biri olarak gösterilen Behram Paşa Camii, hem mimarisi hem de süslemeleriyle sadece tarih ve kültür meraklılarının değil mimariye ilgili olanların da ilk uğradığı yerlerden. Sur ilçesinde Bayrampaşa Sokak üzerinde kısa bir yürüyüşle ulaşabileceğiniz güzel bir konumda yer alan tarihi Behram Paşa Camii’ni rehberli inanç turlarıyla da ziyaret edebilir; Mimar Sinan'ın Diyarbakır’daki en etkileyici eserini yakından inceleyebilirsiniz.

Konum Linki

"Buraya gelmişken 5 dakikalık bir yürüme mesafesindeki Kent Müzesi'ni ziyaret etmelisiniz."

27- Diyarbakır Kent Müzesi

Şehrin en çok ziyaret edilen müzelerinden biri olan Diyarbakır Kent Müzesi, büyüleyici güzellikteki Cemil Paşa Konağı’nın taş ve ahşap mimarili odalarında zengin koleksiyonlarıyla çok ilgi görüyor. Diyarbakır’ın binlerce yıllık zengin kültürel yapısını gözlerinizin önüne serecek olan kent müzesi, 1500'den fazla esere ev sahipliği yapıyor.

Bölgede hakimiyet kuran pek çok medeniyetlerin dinleri, gelenekleri, görenekleri, sosyal yaşam tarzları, yemek kültürleri ve kentsel gelişim süreçlerini görebileceğiniz Diyarbakır Kent Müzesi’nde ulusal kütüphane, kafe, sinema salon ve çocuklar için atölyeler gibi farklı bölümler de hizmet veriyor. Etkileyici görsel ve işitsel koleksiyonlarıyla da dikkat çeken kent müzesi, Diyarbakır’ı anlamak için ilk uğramanız gereken yerlerden biri.

Konum Linki

28- Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi

Dünyaca ünlü şair Cahit Sıtkı Tarancı'nın doğup büyüdüğü tarihi konak, günümüzde şehrin en çok ziyaret edilen müzelerinden birine ev sahipliği yapıyor. 1733 yılında Diyarbakır'a özgü bir mimariyle bazalt ve kalker taşlar kullanılarak inşa edilen konak, çarpıcı ahşap doğramalarıyla da görülmeye değer bir manzara sunuyor.

Tarihi konağın dönem mobilyaları ile süslenmiş 14 tane odasını gezerek Cahit Sıtkı Tarancı'nın kişisel eşyalarından şiirlerine, değerli antikalardan el sanatı eserlerine kadar pek çok objeyle süslü sergileri inceleyebilirsiniz. En güzel fotoğraflarını çiçeklerle süslü avlusunda çekebileceğiniz Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi, hem mimarisi hem de Diyarbakır'ın binlerce yıllık kültürünü gözler önüne seren zengin etnografya bölümü ile ziyaret edilmeye değer yerler arasında.

Konum Linki

"Restorasyon sebebiyle geçici olarak kapalı."

29- Kurşunlu Camii (Fatih Paşa Camii)

Fatih Paşa Camii olarak da bilinen ve 1516 ile 1520 yılları arasında inşa edilen Kurşunlu Camii, Diyarbakır'da Osmanlı döneminde inşa edilen en güzel camilerden biri olarak görülmeye değer. Hem devasa boyutları hem de iç ve dış mimarisini tamamlayan süslemeleri ile dikkat çeken cami, kubbe ve çatısının tamamen kurşunla kaplanmasından ismini alıyor. Mihrabı ve minberi de sanat eseri olarak kabul edilen Kurşunlu Camii’nde Selçuklu döneminden de izlere rastlayabilir, caminin hemen yanında Osmanlı döneminden kalan türbeleri ziyaret edebilirsiniz.

Konum Linki

30- Karacadağ Kayak Merkezi

Diyarbakır ile Şanlıurfa'nın Siverek ilçeler arasında yer alan Karacadağ Kayak Merkezi, kış aylarında Diyarbakır'da çok ziyaret edilen yer konumunda. Deniz seviyesinden 1919 metre yükseklikte Karacadağ eteklerinde uzanan kayak merkezi, son yıllarda Güneydoğu'nun Uludağ'ı olarak üne kavuştu. Dünya standartlarında tasarlanmış 700 metrelik kayak pistleri, teknik ekipmanları, kaliteli restoranları, kafeleri ve kayak ekipmanları kiralayabileceğiniz tesisleriyle çok ilgi gören Karacadağ Kayak Merkezi’nde sıcak havasıyla ünlü Diyarbakır’da benzersiz kış manzaralarına şahit olarak eğlenceli zaman geçirebilirsiniz.

Her yaş grubu için kayak eğitimleri alabileceğiniz Karacadağ Kayak Merkezi’nde unutulmaz bir kış tatili yapabileceğiniz kaliteli kış otelleri de hizmet veriyor. Diyarbakır’da her saat bulabileceğiniz minibüslerle, otel servisleriyle veya turlarla yaklaşık 1 saatlik bir yolculukla kayak merkezine kolayca ulaşabilirsiniz.

Konum Linki

31- Göletli Park

Diyarbakır'ın Bağlar ilçesinde yer alan ve çok sevilen bir rekreasyon alanı olan Göletli Park, 2011 yılından beri halka hizmet veriyor. 55.000 metrekarelik yeşil alanı ve 10 dönümlük göletinde sıcak yaz günlerinde hem serinlemek ve kalabalıklardan uzakta doğanın içinde zaman geçirmek insanların akın ettiği Göletli Park, aynı zamanda Diyarbakır’ın ilk su parkı olmasıyla da dikkat çekiyor.

Devasa göletinde yaz aylarında deniz bisiklet ve kano gezilerine çıkabileceğiniz parkta yöresel ürünler tadabileceğiniz restoranlar, kafeler, harika fotoğraflar çekebileceğiniz seyir terasları, kültürel ve sanatsal etkinliklerin düzenlendiği amfi tiyatrolar, onlarca ağaç çeşidi içinde uzanan yürüyüş yolları ve koşu parkurları gibi pek çok olanak bulabilirsiniz.

Konum Linki

32- Haburman Köprüsü

Çermik ilçesi sınırlarındaki Sinek Çayı üzerinde inşa edilen ve halk arasında Çermik Köprüsü olarak da bilinen Haburman Köprüsü, Diyarbakır'ın başka bir önemli gizli hazinesi. Artuklular döneminde 1179 yılında inşa edildiği tahmin edilen köprü, bölgede yaygın olarak kullanılan kalker taşlarıyla 106 metre uzunluk ve 4,90 metre genişlikle tasarlanmış.

1927 yılında aslına uygun olarak tamir edilen, sağlam mimarisi ile günümüze kadar ayakta kalmayı başaran ve büyüleyici güzelliğiyle kartpostalları süsleyen Haburman Köprüsü’nü doğa gezilerinin yanı sıra fotoğrafçılık turlarıyla da yakından görebilir, özellikle sonbahar aylarında yüzlerce yıllık köprünün en güzel fotoğrafları çekebilirsiniz.

Konum Linki

33- Diyarbakır Arkeoloji Müzesi

İlk olarak Diyarbakır Ulu Camii'nin hemen yanı başındaki Zinciriye Medresesi içerisinde 1936 yılında açılan ve 1985 yılında yeni binasına taşınan Diyarbakır Arkeoloji Müzesi, medeniyetlerin buluşma noktası Diyarbakır ve çevresinde yapılan arkeolojik kazılarda elde edilen binlerce paha biçilmez esere ev sahipliği yapıyor.

Türkiye'nin en zengin arkeoloji müzelerinden biri olarak şehri gezen yerli ve yabancı turistleri kendine çeken Diyarbakır Arkeoloji Müzesi’nde tarih öncesi çağlardan Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine kadar uzanan zengin koleksiyonları görme şansı bulabilirsiniz. 30.000’e yakın esere ev sahipliği yapan müzede Hitit, Asur ve Artuklular dönemlerinden kalan sikkeleri de yakından görebilirsiniz. Arkeoloji sergilerinin yanı sıra zengin etnografya koleksiyonlarıyla da dikkat çeken Diyarbakır Arkeoloji Müzesi’nin binası da görülmeye değer bir mimari şaheser.

Konum Linki

"Müze pazartesi günleri kapalı."

34- Eğil Kalesi (Asur Kalesi)

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil edilmesi beklenen Eğil Kalesi ve çevresindeki kral mezarları, Diyarbakır tarih ve kültür gezilerinin en sevilen adreslerinden biri konumunda. Uzun tarihinde onlarca medeniyete ev sahipliği yapan Eğil ilçesinde Asurlular döneminde yapıldığı tahmin edilen Eğil Kalesi, yekpare bir kaya üstüne inşa edilmiş.

Bazı bölümleri günümüze kadar sağlam kalmayı başarmış devasa surlarıyla fotoğrafçıların da ilgisini çeken tarihi kale, çarpıcı bir manzaraya sahip. Özellikle gün batımında en güzel fotoğraflarını çekebileceğiniz Eğil Kalesi, çevresinde sıralanan birbirinden ilginç kaya mezarlarıyla birlikte yılda 400.000’den fazla kişi tarafından ziyaret ediliyor.

Konum Linki

35- Ahmet Arif Edebiyat Müzesi

Diyarbakır'ın en ünlü şairlerinden biri olan Ahmet Arif'in anısına 120 yıllık büyüleyici bir Diyarbakır konağının restore edilmesi ile hizmete açılan Ahmet Arif Edebiyat Müzesi, zengin koleksiyonlarıyla her yıl binlerce kişiyi kendine çekiyor. 2011 yılından beri yüz binlerce kişinin gezdiği, siyah bazalt taşlarla inşa edilmiş konağın dönem mobilyalarıyla süslü odalarında şairin kişisel eşyaları, el yazması şiirleri, resimleri ve fotoğraflarının yanı sıra Diyarbakır’da yetişmiş birçok ünlü şair, yazar ve sanatçıların eserlerini de inceleme şansı bulabilirsiniz.

Binlerce kitaplık zengin kütüphanesiyle de dikkat çeken Ahmet Arif Edebiyat Müzesi’nin asırlık ağaçlarla süslü taş avlusunda çayınızı yudumlayarak kitap okuyabilir ve harika fotoğraflar çekebilirsiniz. Diyarbakır'ın tarihi Suriçi bölgesini gezerken uğrayabileceğiniz müzeyi haftanın her günü 09:00 ile 17:00 arasında ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.

Konum Linki

"Müzenin içinde 2.500 kitaplık bir kütüphane mevcut."

36- Hasuni Mağaraları

Çevresi binlerce yıllık etkileyici mağaralarla çevrili olan Diyarbakır'ın en ünlü mağaralardan biri de şehir merkezine 88 kilometre, Silvan ilçesine ise sadece 7 kilometre uzaklıktaki Hasuni Mağaraları. Anadolu'nun en eski mağara yerleşimi olmasıyla tüm dünyadan arkeolog ve tarihçilerin ilgisini çeken mağaralar, arkeolojik sit alanı olarak koruma altına alınmış durumda.

Uzun tarihi Orta Taş Çağı’na kadar uzanan ve yaklaşık 300 odasıyla ilk yerleşik hayata geçilen yerlerden biri olan Hasuni Mağaraları, ilk Hristiyanlar tarafından da hem yerleşim hem de savunma amacıyla yoğun olarak kullanılmış. Nevşehir bölgesinde görmeye alıştığımız yumuşak kayaların içine oyulan sarnıçları, depoları, mabetleri ve yaşam alanlarıyla her köşesinde büyüleyici manzaralarla karşılaşacağınız Hasuni Mağaraları’nın iç bölümlerini keşfe çıkabilir, insanlığın ilk dönemlerine unutulmaz bir yolculuk yapabilirsiniz.

Konum Linki

"Çok yokuşlu ve dik bir yamaçta yer aldığı için özellikle çocuklu ailelerin ve bedenen güçlük çekenlerin temkinli olması gereken bir yer."

37- Çayönü Ören Yeri

Diyarbakır tarih ve kültür gezileriyle yakından görebileceğiniz başka bir etkileyici yer de Ergani Ovası’nda yer alan ve 6000 metrekarelik bir kazı alanına sahip olan Çayönü Ören Yeri. 9000 yıllık ören yeri, M.Ö. 9300 ile 6300 yılları arasında 3000 yıl boyunca ilk yerleşik avcı toplayıcı insanlar tarafından yaşam alanı olarak kullanılmasıyla tüm dünyanın ilgisini çekiyor. Taş ve kerpiç kullanılarak inşa edilen evleri yakından görme şansı bulabileceğiniz Çayönü Ören Yeri’nde sert kayalar üzerine oyulmuş kabartma insan figürleri de görülmeye değer güzellikte. Bölgede yapılan kazılarda taş baltalar ve kemikten yapılmış iğnelere kadar ilk insanlara ait pek çok tarihi eser de bulundu.

Konum Linki

38- Diyarbakır Kalesi

Şehrin en önemli simgesi ve tarihi hazinesi olan Diyarbakır Kalesi, turistlerin en çok ziyaret ettiği yerlerden biri. 9000 yıllık olduğu tahmin edilen ve yaklaşık 5 kilometrelik sur duvarlarıyla Çin Seddi'nin ardından dünyanın en uzun ve geniş savunma duvarıyla ünlü olan Diyarbakır Kalesi, 2015 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'ne de kabul edildi.

Dağ Kapı (Harput Kapısı), Urfa Kapı (Rum Kapısı), Mardin Kapı ve Yeni Kapı (Şat Kapı) isimli 4 tane girişi bulunan, ayrıca İçkale ve Dışkale olarak iki bölüme ayrılan Diyarbakır Kalesi; ilk olarak M.Ö. 2000'li yıllarda Hurriler döneminde yapımına başlanan ve Roma döneminde de inşaat devam eden devasa suları, birbirinden güzel taş oymalarıyla süslü anıtsal kapıları ve ev sahipliği yaptığı konaklarıyla hem fotoğraf safarileri hem de tarih ve kültür turlarının değişmez adreslerinden biri.

Diyarbakır'ın tarihi yapılarında yaygın olarak kullanılan siyah bazalt taşlarla inşa edilen ve 82 tane burca sahip olan Diyarbakır Kalesi’nin bazı bölümleri de günümüzde güzel sanatlar galerisi olarak kullanılıyor. Artuklu, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden de izler taşıyan, her dönem çeşitli eklemeler yapılarak geliştirilen Diyarbakır Kalesi’nin şehrin başka bir ünlü doğal güzelliği olan Hevsel Bahçeleri ile birlikte keşfe çıkabilirsiniz.

Konum Linki

39- Cemil Paşa Konağı Kent Müzesi

Diyarbakır'ın en çok ziyaret edilen yerlerinden Sur ilçesinde 1888 ile 1902 yılları arasında Cemil Paşa tarafından inşa ettirilen Cemil Paşa Konağı, hem en etkileyici mimarisi hem de ev sahipliği yaptığı eserlerle ziyaret edilmeye değer yerlerden. 2000 metrekarelik geniş bir alan üzerine siyah bazalt taşlarla inşa edilen konak, haremlik ve selamlık bölümlerinin yanı sıra asırlık çınar ağaçlarının süslediği geniş avlusu da fotoğrafçıların yanı sıra tarih ve kültür meraklılarını da kendine çekiyor. Aslına uygun olarak restore edilerek kent müzesi haline getirilen Cemil Paşa Konağı’nın dönem mobilyalarıyla süslü odalarında 500 belge, 450 siyah beyaz fotoğraf, 235 eser ve 260 etüt eseri inceleyerek Diyarbakır'ın binlerce yıllık kent kültürü hakkında detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.

Konum Linki

"Meryem Ana Kilisesi'ne çok yakın ve girişler ücretsiz."

40- Park 75

Diyarbakır en sevilen parklardan biri olan ve Kayapınar ilçesinde Musa Anter Caddesi üzerinde güzel bir konumda yer alan Park 75, şehrin tarihi yerlerini gezdikten sonra yorgunluk atabileceğiniz en popüler yeşil alanlardan biri. Şehrin oksijen depolarından olan ve ismini sadece 75 günde tamamlanmasından alan parkın içerisinde çizgi film karakterlerinin süslediği geniş çocuk oyun alanları, rengarenk çiçek bahçeleri içinde uzanan yürüyüş yolları, yapay göletler, koşu parkurları ve kır bahçeleri gibi olanaklar bulabilirsiniz. Kayapınar minibüsleriyle veya Mahabat Bulvarı üzerinden kısa bir yürüyüşle kolaylıkla ulaşabileceğiniz Park 75’te hem spor yapabilir hem de çocuklarınızla eğlenceli zaman geçirebilirsiniz.

Konum Linki

41- İskender Paşa Konağı

500 yıllık İskender Paşa Konağı, Diyarbakır’ın en çok ziyaret edilen büyüleyici yapılarından biri. Kanuni Sultan Süleyman döneminde, 1551 yılında Diyarbakır Valisi İskender Paşa tarafından inşa ettirilen büyüleyici şaheser, tarihi ve otantik atmosferine günümüze kadar korumayı başarmış. Avlusundaki 400 yıllık çınar ağaçlarının altında mola verebileceğiniz konağın Osmanlı dönemi mobilyalarıyla süslü 40 odasını, haremlik ve selamlık bölümlerini de keşfe çıkabilirsiniz. Geniş avlusunda kahvenizi yudumlayarak otantik atmosferin tadını çıkarabileceğiniz İskender Paşa Konağı, Diyarbakır’ın en güzel konaklarından biri olarak yerli ve yabancı turistlerin çok ilgisini çekiyor.

Konum Linki

"Ne yazık ki otopark bulunmuyor. Araçla gidecek olanların bunu gözönünde bulundurmasında fayda var."

42- Nebi Camii

Sur ilçesinde 15. yüzyıldan kalma başka bir tarihi yapı da Akkoyunlular döneminde inşa edilen ve halk arasında Peygamber Camii olarak da bilinen Nebi Camii. Kitabesinde 1530 yılda yapıldığı yazan cami, aynı zamanda Akkoyunluların Diyarbakır'da inşa ettiği en etkileyici yapılardan biri olmasıyla da dikkat çekiyor. Minaresindeki yazıtlarda Hz. Muhammed isminin geçmesinden dolayı Peygamber Camii ismini alan tarihi yapıda Selçuklu ve Osmanlı dönemi mimari özelliklerini bir arada görmeniz mümkün. Siyah bazalt taşlarla inşa edilen ve beyaz taşlarla süslenen Nebi Camii, büyüleyici dini motiflerle kaplı iç bölümleriyle Diyarbakır inanç ve kültür turlarının da önemli adresleri arasında.

Konum Linki

43- Makam Dağı (Zülküf Dağı)

Türkiye'nin inanç turizmi açısından en gelişmiş şehirlerinden biri olan Diyarbakır'da mutlaka uğramanızı önerdiğiniz yerlerden biri de Zülküf Peygamberin uzun yıllar boyunca kalmasından dolayı Zülküf Dağı olarak da bilinen Makam Dağı. Ergani ilçesine sadece 5 kilometre uzaklıkta, deniz seviyesinden 1515 metre yükseklikte yer alan dağ, aynı zamanda şehrin simgesel yapılarından biri olan Meryem Ana Kilisesi için de her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor.

Yıl boyu namaz kılmak ve dua etmek isteyen binlerce insanın uğradığı Makam Dağı, Türkiye’de sadece burada açan makam çiçekleriyle büyüleyici doğa manzaraları da sunuyor. Antik çağlardan beri pek çok ilginç efsaneye konu olan bu ünlü dağı rehberli turlarla gezerek ilginç bilgiler alabilir ve efsaneleri öğrenebilirsiniz.

Konum Linki

44- Hilar Mağaraları

Diyarbakır'ın Ergani ilçesine bağlı Sesverenpınar Köyü sınırları içerisinde 1. derece arkeolojik ve doğal sit alanı olarak koruma altına alınan Hilal Mağaraları, 12.000 yıllık bir tarihi gözler önüne seriyor. Göçebelikten yerleşik yaşama geçen ilk insanların yaşadığı mağaralardan biri olan ve yapılan kazılarda Cilalı Taş Devri’ne kadar uzanan pek çok tarihi eserin bulunduğu Hilar Mağaraları’nın UNESCO Dünya Miras Listesi’ne de dahil edilmesi bekleniyor.

Anadolu'nun gizli hazinelerinden olan ve arkeolojik kazı çalışmalarının hala devam ettiği mağaralar, Mezopotamya'da insanlık tarihinin başladığı noktalardan biri olmasıyla tüm dünyadan arkeoloji, tarih ve kültür meraklıları tarafından ziyaret ediliyor. Hem kendi başınıza hem de rehberli turlarla keşfe çıkarak, yerleşik hayata geçen insanların kayaların içine oyduğu yerleşim alanlarını görebileceğiniz Hilar Mağaraları’nın çevresinde ise Roma dönemine ait taş kabartmalar ve Süryani Sami dilinde yazılmış kitabeleri de yakından görme şansı bulabilirsiniz.

Konum Linki

45- Dağkapı Meydanı

Şehrin en bilinen ve hareketli noktalarından olan Dağkapı Meydanı, Sur ilçesinde Diyarbakır surları, Diyarbakır Kalesi, Mesudiye Medresesi ve Hasan Paşa Hanı gibi pek çok turistik noktaya kısa bir yürüyüş mesafesinde yer alıyor. Diyarbakır’ı keşfetmeye başlamak için en ideal noktalardan Dağkapı Meydanı’nın çevresinde yöresel Diyarbakır lezzetleri tadabileceğiniz restoranlar, mola verebileceğiniz kafeler, tatil alışverişleri yapabileceğiniz onlarca mağaza ve el sanatı dükkanı bulabilirsiniz. Merkezi konumuyla hem iş hem de tatil konaklamaları için kaliteli şehir otellerinin de hizmet verdiği Dağkapı Meydanı, çevresini saran tarihi hazinelerle günün her saati oldukça hareketli.

Konum Linki

46- Erdebil Köşkü

Ber Der-i Pir adıyla da bilinen ve Gazi köşkü ile aynı tepe üzerinde yer alan Erdebil Köşkü, hem etkileyici mimarisi hem de Dicle Nehri ve Hevsel Bahçeleri’nin panoramik manzaralarını sunduğu için turistler tarafından sıkça ziyaret ediliyor. M.S. 512 yılında Bizans döneminde inşa edilen ve 17. yüzyıla kadar pek çok değişikliğe uğrayan etkileyici köşk; çevresindeki kır bahçeleri, yöresel lezzetler tadabileceğiniz restoranları, yürüyüş parkurları ve dinlenme alanlarıyla şehrin sevilen gezi noktalarından biri. Mimari olarak Gazi Köşkü’ne çok benzeyen Erdebil Köşkü’nü gördükten sonra Gazi Köşkü’nü ve Atatürk Müzesi'nin zengin koleksiyonlarını da inceleyebilirsiniz. Özellikle gün batımlarında seyir teraslarından Diyarbakır'ın en güzel panoramik fotoğraflarını çekebileceğiniz Erdebil Köşkü’ne toplu taşıma araçlarıyla kolayca ulaşabilirsiniz.

Konum Linki

"Köşk önünde tesise ayrılmış otopark mevcut."

47- Birkleyn Mağaraları

Diyarbakır merkezine 90 kilometre uzaklıkta yer alan Birkleyn Mağaraları, tarih ve doğa severlerin çok ilgisini çeken, arkeolojik sit alanı olarak korunan bir doğa harikası. Dicle Nehri'nin doğduğu bölgede yer alan ve binlerce yıldır rüzgârlar ve yağmurlarla şekillenen devasa kaya oluşumları ile büyüleyici bir manzaraya sahip olan devasa mağaraların çevresinde M.Ö. 1114 yılları Asur dönemine ait paha biçilmez çivi yazıtları da bulundu.

Ölümsüzlük suyunun aktığı yer olarak antik efsanelere konu olan ve M.Ö. 6000 yıllarından beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı tahmin edilen Birkleyn Mağaraları, çevresini saran tarihi ve doğal güzelliklerle Diyarbakır'ın en önemli trekking parkurlarından biri konumunda. Kayalar üzerindeki binlerce yıllık taş kabartmaları inceleyebileceğiniz ve ilk insanların yaşadığı alanları gezebileceğiniz mağaraların dehlizlerinde yüzerek de iç bölümleri keşfe çıkabilirsiniz.

Konum Linki

48- Artuklu Sarayı

Diyarbakır ve çevresinde uzun süre hüküm süren Artuklu Beyliği’nden günümüze kalan Artuklu Sarayı, Nasreddin Muhammed döneminde Diyarbakır’ın uzun surlarının iç bölümünde inşa edilmiş. 1200 ile 1222 yılları arasında yapılan ve bölgedeki en eski saraylardan biri olan Artuklu Sarayı, 16. yüzyıla kadar kullanılmaya devam edilmiş. 1961 yılında yapılan arkeolojik kazı çalışmalarıyla tekrar gün yüzüne çıkarılan etkileyici sarayın büyük bir bölümü hala gömülü durumda bulunuyor. Artuklu Sarayı, aynı zamanda ünlü İslam alimi El Cezeri'nin 30 yıl boyunca çalıştığı yer olmasıyla da tarihi bir öneme sahip.

Konum Linki

49- Saint George Kilisesi

Diyarbakır’ı gezen yabancı turistlerin ilk uğradığı tarihi hazinelerden biri olan Saint George Kilisesi, çok sevilen gezi alanlarından İçkale içerisinde yer alıyor. Yapım tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte M.S. 2. yüzyılda yapıldığı düşünülen etkileyici kilisesi, Artuklular döneminde de değişikliklere uğrayarak kullanılmaya devam edilmiş. Kesme taş mimarili kalın duvarları ve taş oyması süslemeleriyle dikkat çeken Saint George Kilisesi’nin bir bölümü günümüzde sanat galerisi olarak hizmet veriyor. Geniş avlusunda harika fotoğraflar çekebileceğiniz kilisenin müze bölümünü ise akşam saat 17:00 kadar ziyaret edebilirsiniz.

Konum Linki

50- Hüsrev Paşa Camii

Diyarbakır'ın Sur ilçesinin etkileyici yapılarından olan Hüsrev Paşa Camii, Mardin Kapı’nın hemen yanı başında siyah ve beyaz kesme bazalt taşlarla inşa edilmiş etkileyici bir şaheser. Tam olarak ne zaman yapıldığı hala bilinmeyen ama Diyarbakır'ın ikinci Osmanlı valisi olan Divane Hüsrev Paşa tarafından 1521 ile 1528 yılları arasında inşa ettirilen medresenin bir parçası olarak yapıldığı tahmin edilen cami, 1991 yılında aslına uygun olarak restore edildi. Dikdörtgen planlı geniş avlusuyla Diyarbakır'ın klasik cami mimarisini yakından görme şansı bulabileceğiniz yapınındın eğitimlerinin verildiği medrese odalarını da gezerek harika fotoğraflar çekebilirsiniz.

Konum Linki

51- Mesudiye Medresesi

Sur ilçesinde gezebileceğiniz başka bir etkileyici yapı da Diyarbakır Ulu Camii'nin hemen yanında, camiye bitişik olarak inşa edilen görkemli Mesudiye Medresesi. 1198 yılında Artuklular döneminde inşa edilmiş görülmeye değer yapı, siyah beyaz bazalt kesme taşlarla inşa edilmiş minaresi ve etkileyici kitabesi ile Diyarbakır'ın en önemli tarihi yapılarından biri olarak gösteriliyor.

Anadolu'daki ilk üniversitesi olmasıyla da özel bir öneme sahip olan Mesudiye Medresesi’nin siyah bazalt taşlarla süslü geniş avlusunda keyifli bir gezi yapabilir, iki katlı olarak tasarlanmış medresenin tıp, astronomi, fizik, biyoloji, ilahiyat, edebiyat ve felsefe eğitimlerinin verildiği taş odalarını dolaşarak tarihte bir yolculuğa çıkabilirsiniz.

Konum Linki

52- Aslanlı Çeşme

Diyarbakır'ın en popüler gezi alanlarından biri olan İçkale’de görebileceğiniz başka bir önemli eser de 19. yüzyılda siyah bazalt taşlarla tasarlanan ve içerisine Artuklu döneminden kalan 800 yıllık bir aslan heykelinin yerleştirildiği Aslanlı Çeşme. Hem çarpıcı taş mimarisi hem de yüzlerce yıllık aslan heykeliyle ilgi gören ve İçkale gezilerinin sevilen mola noktalarından biri haline gelen Aslanlı Çeşme’de şifalı olduğuna inanılan kaynak sularını tadarak kısa bir mola verebilir ve güzel fotoğraflar çekebilirsiniz.

Konum Linki

53- Surp Giragos Ermeni Kilisesi

Uzun tarihinde pek çok medeniyete ve dine ev sahipliği yapan Diyarbakır'ın görülmeye değer başka bir etkileyici tarihi yapısı da Ermeni Apostolik Kilisesi olarak inşa edilen Surp Giragos Ermeni Kilisesi. Ortadoğu'daki en büyük Ermeni kilisesi olarak kabul edilen ve 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülen etkileyici yapı, bir dönem cami olarak da kullanılmış. 1880 yılında büyük bir yangınla tahrip olduktan sonra aslına uygun olarak tekrar inşa edilen ve 2011 yılında restore edilerek yeniden ibadete açılan Surp Giragos Ermeni Kilisesi, yıl boyu pek çok dini etkinliğe ev sahipliği yapıyor ve şehri gezen yabancı turistlerin en çok ilgisini çeken tarihi yapılar arasında.

Konum Linki

"Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nin Ortadoğu'nun en büyük kilisesi olduğunu biliyor muydunuz? Çoğu Ermeni turist için burayı ziyaret etmek bir haç görevi."

54- Mithras Tapınağı

Roma döneminden Diyarbakır'da kalan en önemli tarihi hazine olan Zerzevan Kalesi'nin içinde 2017 yılında keşfedilen etkileyici Mithras Tapınağı, 1800 yıllık görülmeye değer bir tarihi hazinemiz. M.S. 2. ile 3. yüzyıllar arasında inşa edildiği tahmin edilen, 7 metre uzunlukta ve 5 metre genişliğindeki benzersiz antik tapınakta yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında ritüel amacıyla kullanılan koridorlar ve sunaklar bulundu. Birbirinden güzel taş oymalarını da yakından görebileceğiniz tapınak, Anadolu'da inşa edilen iki Mithras tapınağından birisi olmasıyla da özel bir tarihi öneme sahip.

Konum Linki

"Mithras Tapınağı'nın sayısız okült ve ezoterik efsaneye konu olduğunu ve bugün halen gizemini koruduğunu vurgulamakta fayda var."

55- Deliller Hanı (Hüsrev Paşa Hanı)

Sur ilçesinde gezerken Mardin Kapı’nın hemen yanında inşa edilen ve Hüsrev Paşa Hanı olarak da bilinen Deliller Hanı’na da mutlaka uğramalısınız. Divane Hüsrev Paşa tarafından 1527 yılında hacı adaylarının konaklaması amacıyla inşa ettirilen devasa büyüklükteki han, geniş avlusu ve kapalı bölümleriyle bir kervansarayı andırıyor.

Siyah ve beyaz mozaik taşlarla süslenen çarpıcı mimarisi ile tarihi atmosferini günümüze kadar korumayı başaran Deliller Hanı’nın bazı bölümleri günümüzde otel ve restoran olarak hizmet veriyor. Büyüleyici atmosferinde birkaç gün konaklayabileceğiniz veya keyifli bir gezi yaparak hacı adaylarının kaldığı taş odaları gezebileceğiniz handa Diyarbakır mutfağından en sevilen yemekleri tadarak da güzel bir akşam geçirebilirsiniz.

Konum Linki

56- Safa Camii

Şeyh Safa Camii veya Parlı Safa Camii olarak da bilinen ve birçok tarihi camiye ev sahipliği yapan Sur ilçesinde yer alan Safa Camii, Diyarbakır ve çevresinde pek çok önemli yapı inşa eden Artuklular döneminden kalma bir şaheser. Ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmeyen ama 1531 yılında yenilendiği düşünülen Safa Camii, Diyarbakır'ın en güzel minareye sahip camisi olmasıyla ilgi görüyor.

El yapımı taş yazıtlar ve kabartmalarla süslü minaresi, Osmanlı döneminde korunması amacıyla kapatılan ve sadece cuma günleri açılan Safa Camii, görülmeye değer minaresinin yanı sıra sanat eseri kabul edilen minber ve mihrabıyla da ziyaretçilerini etkiliyor. Hem taş süslemelerini hem de iç mekanları kaplayan geometrik süslemeleri inceleyebileceğiniz Safa Camii, şehir merkezinden kısa bir yürüyüşle ulaşabileceğiniz güzel bir konumda yer alıyor.

Konum Linki

57- Medland Lunapark

Diyarbakır'da çocuklu ailelerin ve macera arayanların eğlenmek için ilk uğradığı yerlerden biri olan Medland Lunapark, 100 dönümlük geniş bir alan üzerinde hizmet veriyor. Devasa dönme dolaplar, görülmeye değer masal şatoları, çarpışan arabalar, gondollar ve atlı karıncalar gibi onlarca eğlenceli bölümü olan parkta her yaştan insan kendine göre bir eğlence bulabilir.

İçerisinde tenis kortu, yüzme havuzu, halı saha, voleybol ve basketbol alanları gibi olanaklar da bulabileceğiniz Medland Lunapark’ın restoranları ve kafelerinde de dinlenebilirsiniz. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki en büyük eğlence parklarından olan ve özellikle yaz aylarında gün boyu çeşitli etkinliklerin düzenlendiği Medland Lunapark, haftanın her günü 09:00 ile 23:00 saatleri arasında açık.

Konum Linki

58- Ziya Gökalp Müze Evi

Ünlü yazar ve sosyolog Ziya Gökalp'in 1876 yılında doğduğu ev, 1956 yılında aslına uygun olarak restore edilerek müze haline getirildi. Diyarbakır'ın en güzel yapılarından biri olan ve 1806 yılında bazalt taşlarla iki katlı olarak inşa edilen konağın otantik dekorasyonlarla süslü odalarında yazarın kişisel eşyalarından tarihi belgelere, dönem mobilyalarından antikalara kadar pek çok objeyi inceleyebilirsiniz. Geniş avlusunda harika fotoğraflar çekebileceğiniz, Osmanlı döneminde Diyarbakır’da yapılan en güzel sivil mimari örneklerinden biri olarak kabul edilen konak, hem zengin koleksiyonları hem de büyüleyici mimarisiyle görülmeye değer güzellikte. İsmini verdiği Ziya Gökalp Mahallesi'nde yer alan Ziya Gökalp Müze Evi, pazartesi günleri hariç haftanın her günü 10:00 ile 16:00 saatleri arasında açık.

Konum Linki

"Müzekart ile giriş yapabilirsiniz. Öğretmenlere de giriş ücretsiz."

59- Mar Petyun Keldani Kilisesi

Farklı dini inançlara ait yüzlerce yıllık kutsal mekana ev sahipliği yapan Diyarbakır'ın en ünlü camilerinden biri olan Şeyh Mutahhar Camii'nin hemen yanında inşa edilen Mar Petyun Keldani Kilisesi, özellikle yabancı turistlerin çok ilgisini çekiyor. İlk olarak 4. yüzyılda yapıldığı ve çeşitli dönemlerde değişikliklere uğradığı tahmin edilen kilise, günümüzdeki halini ise 17. yüzyılda almış. Şehrin en önemli iki kilisesinden biri kabul edilen Süryani kilisesinde uzun yıllar boyunca önemli dini ayinler gerçekleştirilmiş. Siyah ve beyaz bazalt kesme taşlarla klasik bir Süryani kilise mimarisi ile tasarlanan Mar Petyun Keldani Kilisesi, iç bölümlerini süsleyen dini motifler ve mistik atmosferiyle günümüzde de hala kullanılmaya devam ediyor.

Konum Linki

60- Kırık Minare

Silvan merkezinde hemen dikkatinizi çekecek olan ve ilginç manzarasıyla ilçenin simgelerinden biri haline gelen Kırık Minare, görülmeye değer bir yapı. Eyyübiler döneminde 1199 ile 1244 yılları arasında inşa edilen Eyyübiler Camii’nin yıkılmasından sonra tek başına ayakta kalan taş mimarili Kırık Minare, kare planlı olarak inşa edilmiş ve dört tarafını süsleyen yazıtlarla dikkat çekiyor. 35 metre yükseklikteki 5 katlı minare, şerefesi olmamasından dolayı halk arasında Kırık Minare olarak anılıyor. En üst bölümde yer alan pencereleriyle klasik cami minarelerinden çok daha farklı bir tasarıma sahip olan ve sağlam yapısıyla günümüze kadar ayakta kalmayı başaran Kırık Minare, çarpıcı tasarımıyla fotoğrafçıların da en sevdiği Silvan tarihi hazinelerinden biri.

Konum Linki

61- Eğil Baraj Gölü ve Kral Mezarları

Diyarbakır merkezine yaklaşık 45 kilometre uzaklıkta yer alan Eğil Barajı Gölü, özellikle yaz aylarında binlerce kişinin ziyaret ettiği çok popüler bir doğaya kaçış alanı. Göl çevresinde sıralana balık çiftlikleri, baraj gölü manzaralı piknik alanları ve onlarca çeşit ağacın süslediği yürüyüş yollarıyla ilgi gören Eğil Baraj Gölü’nde bahar ve yaz aylarında tekne gezileri ve balık avlama turlarına da katılarak güzel zaman geçirebilirsiniz. Göl çevresindeki etkileyici kaya oluşumları ve antik dönemlerden kalan kral mezarlarının da harika fotoğraflarını çekebileceğiniz Eğil Baraj Gölü’ne her saat bulabileceğiniz minibüslerle veya doğa gezileriyle de uğrayabilirsiniz.

Konum Linki

62- Diyarbakır Kent Ormanı

Diyarbakır merkezine sadece 10 kilometre uzaklıkta yer alan ve şehrin oksijen depolarından biri de Diyarbakır Kent Ormanı, özellikle yaz aylarında ve hafta sonları hem Diyarbakırlılar hem de yerli ve yabancı turistlerle doluyor. Yemyeşil doğal güzellikler içinde uzanan mesire alanları, çocuk oyun parkları, seyir terasları, çardaklar, yürüyüş ve koşu yollarıyla şehrin en popüler rekreasyon alanlarından biri olan Diyarbakır Kent Ormanı, haftanın her günü 07:00 ile 22:00 arasında açık. Toplu taşıma araçlarıyla 10-15 dakikalık bir yolculukla ulaşabileceğiniz kent ormanının kır bahçelerinde hafta sonları organik ürünlerle hazırlanan kahvaltılarla güne başlayabilir ve tertemiz havada spor yapabilirsiniz.

Konum Linki

63- Diyarbakır Bakırcılar Çarşısı

Tarihi Sur ilçesinde Melik Ahmet Caddesi üzerinde güzel bir konumda yer alan Diyarbakır Bakırcılar Çarşısı; el yapımı kazanlar, kahve fincanları ve bakır sahanlıklar gibi yüzlerce çeşit el yapımı bakır ürünleri satan onlarca dükkanlarıyla yerli ve yabancı turistlerin alışveriş yapmak için ilk uğradığı yerler.

Ustaları iş başında izleyebileceğiniz ve keyifli bir tatil alışveriş yapabileceğiniz Diyarbakır Bakırcılar Çarşısı, Cemil Paşa Konağı ile Hasan Paşa Hanı arasında güzel konumda yer alıyor. Hem tarih gezilerinden sonra alışveriş yapmak hem de keyifli akşam yürüyüşlerine çıkmak veya kahvenizi yudumlayarak yorgunluk atmak için tarihi çarşıya uğrayabilirsiniz.

Konum Linki

64- Amida Höyük

Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan ve günümüzde arkeolojik kazı çalışmalarının hala devam ettiği Amida Höyük, tarihi M.Ö. 11. yüzyıla kadar uzanan 8000 yıllık bir gizli hazinemiz. Artuklu Sarayı kazı çalışmaları ile birlikte gün yüzüne çıkarılan ve ilk yerleşimlerin Cilalı Taş Devri’nde başladığı tahmin edilen Amida Höyük’ün avcı toplayıcılıktan yerleşik hayata geçen insanların Diyarbakır'ın ilk yaşadığı yer olduğu düşünülüyor.

Cilalı Taş Devri’nden kalma el yapımı pek çok paha biçilmez eserin bulunduğu höyükte taş ve kerpiç malzemelerle yapılan yerleşim alanlarını da görme şansı bulabilirsiniz. Tüm dünyadan arkeologları kendine çeken Amida Höyük’ü rehberli turlarla da keşfe çıkabilir; Diyarbakır'ın ilk yerleşim yeri hakkında ilginç bilgiler alarak taş devrine unutulmaz bir yolculuk yapabilirsiniz.

Konum Linki

65- Selahaddin Eyyübi Camii (Silvan Ulu Camii)

Silvan ilçesinin başka bir etkileyici yapısı olan Selahaddin Eyyübi Camii, halk arasında Silvan Ulu Camii olarak da biliniyor. Ünlü Eyyübi hükümdarı Selahaddin Eyyübi’den ismini alan ve 1152 ile 1157 yıl arasında yapılan etkileyici cami, Diyarbakır'ın en büyük ve eski camilerinden biri olmasından dolayı sıkça ziyaret ediliyor. Dikdörtgen planlı olarak inşa edilmiş ve çarpıcı taş işçilikleriyle ziyaretçilerini büyüleyen Selahaddin Eyyübi Camii’nde Artuklular, Eyyübiler ve Osmanlılar tarafından yapılan eklemeleri de yakından görebilirsiniz. Taş kabartmalarla süslü dört tane anıtsal kapısının da görülmeye değer güzellikte olduğu tarihi yapının iç bölümlerini saran dini süslemeleri de incelemeyi unutmayın.

Konum Linki

66- Diyarbakır Tema Park

Diyarbakır'ın merkezi ilçelerinden Kayapınar’da Nazım Hikmet Caddesi üzerinde, 34.000 metrekarelik geniş bir yeşil alan üzerinde hizmet veren Diyarbakır Tema Park, şehrin en yeni ve popüler rekreasyon alanlarından biri. 1500'e yakın ağaç ve çiçekle süslü park; çocuk oyun alanları, spor sahaları, kafeleri, macera adaları, yürüyüş ve koşu yolları ile 2018 yılından beri her turistlerin hem de Diyarbakır halkının en sevdiği yeşil alanlardan biri. Şehrin kalabalığı ve gürültüsünden uzakta yorgunluk atabileceğiniz veya hafta sonları spor yapabileceğiniz Diyarbakır Tema Park’a hem kısa bir yürüyüşle hem de toplu taşıma araçlarıyla kolayca gidebilirsiniz.

Konum Linki

67- Çermik Kaplıcaları (Belkıs Kaplıcaları)

Diyarbakır merkezine yaklaşık 86 kilometre uzaklıkta yer alan ve Belkıs kaplıcaları olarak da bilinen Çermik kaplıcaları; sodyum, bikarbonat, sülfat, iyot, bromür, iyodür ve kükürt içeren 48 derecelik şifalı sularıyla Diyarbakır'ın en popüler sağlık merkezi konumunda.

Türkiye'nin en zengin kaplıca sularından biri olarak gösterilen ve onlarca rahatsızlığa iyi gelen şifalı sularıyla antik dönemlerden beri insanlara şifa dağıtan Çermik kaplıcaları, sadece Türkiye'den değil dünyanın dört bir yanında şifa arayan insanları misafir ediyor. Termal otellerden sağlık merkezlerine, kaplıca havuzlarından masaj odalarına kadar pek çok olanak bulabileceğiniz Çermik kaplıcaları, aynı zamanda çevresinde binlerce yıllık tarihi hazinelerle de çok sevilen bir gezi alanı.

Konum Linki

68- Kadı Camii

Sur ilçesinde ziyaret edebileceğiniz başka bir önemli tarihi yapı da Artuklular döneminden günümüze kalan etkileyici Kadı Camii. 1533 ile 1543 yılları arasında Kadı İsmail tarafından yaptırıldığı tahmin edilen ve 2005 yılında aslına uygun olarak restore edilen cami, şehre özgü siyah bazalt taşlarla inşa edilmiş. Diyarbakır'da Beylik döneminden kalan en güzel yapılardan biri olan ve hemen yanındaki beyaz bazalt taşlarla inşa edilen abdesthane ile birlikte harika bir manzara sunan Kadı Camii’nin ahşap doğramalarla süslü iç bölümlerini de keyifle gezebilirsiniz.

Konum Linki

69- Nasuh Paşa Camii

Her köşesi birbirinden güzel tarihi camiler ve konaklarla çevrili Diyarbakır'da görülmeye değer başka bir mimari eser de Nasuh Paşa tarafından 17. yüzyılda inşa edilen Nasuh Paşa Camii. Top atışları sırasında hasar gören ve kesme bazalt taşlarla yeniden yapılan ilginç minaresi ile hemen dikkatinizi çekecek olan cami, bitki ve geometrik motiflerle süslü çarpıcı iç dekorasyonuyla hala hizmet vermeye devam ediyor. Şehrin başka bir ünlü camisi olan Fatih Paşa Camii’ne de oldukça yakın olan Nasuh Paşa Camii’ni çevresindeki tarihi yapılarla birlikte ziyaret edebilirisiniz.

Konum Linki

70- Sipahiler Çarşısı

Halk arasında Aşefçiler Çarşısı olarak da bilinen Sipahiler Çarşısı, yöresel ürünler almak için şehirde ilk gidebileceğiniz en popüler yerlerden biri. Onlarca çeşit şifalı otun yanı sıra çarşıda ipek böcekçiliği konusunda Türkiye'nin en gelişmiş yerlerinden biri olan Diyarbakır’da üretilen kaliteli ipek kumaşlar ve kıyafetler de bulabilirsiniz. Yöresel yiyeceklerden rengarenk el yapımı sanat ürünlerine kadar yüzlerce eşyayı bir arada bulabileceğiniz Sipahiler Çarşısı’nda hem güzel bir tatil alışverişi yapabilir hem de yüzlerce yıllık taş mimarili dükkanlar arasında harika fotoğraflar çekebilirsiniz.

Konum Linki

71- Ulu Beden Burcu

Diyarbakır surlarının güneybatısında yer alan, Evli Beden Burcu ve Yedi Kardeşler Burcu olarak da bilinen Ulu Beden Burcu, tamamen siyah bazalt taşlarla inşa edilmiş etkileyici mimarisi ile fotoğraf çekmekten hoşlananların mutlaka görmesi gereken bir yapı. Artuklu Hükümdarı Melik Salih adına yaptırılan ve 1208 yılında günümüzdeki halini alan devasa Ulu Beden Burcu; ilginç kitabesi, çift başlı kartal ve kanatlı aslan sembolleriyle sanat meraklılarının da çok ilgisini çekiyor. Simsiyah mimarisiyle Diyarbakır'ın diğer burçlarından farklı bir manzara sunan Ulu Beden Burcu’nu Diyarbakır Kalesi ve surlarını gezerken yakından görebilirsiniz.

Konum Linki

72- Behram Paşa Konağı

Hem tarih ve kültür hem de mimarlık meraklılarını büyüleyen başka bir etkileyici Diyarbakır konağı da Bayrampaşa Sokak üzerinde yer alan ve Mimar Sinan’ın ünlü eseri Behram Paşa Camii’ne yakın bir konumda yer alan Behram Paşa Konağı. Osmanlı dönemi en güzel sivil mimari örneklerinden biri olarak gösterilen ve şehirde yaygın olarak kullanılan siyah beyaz bazalt taşlarıyla inşa edilen konak, 1572 yılında tamamlanmış.

Beyaz kalker taşlarıyla süslenen ve geniş avlusuyla çarpıcı bir manzara sunan Behram Paşa Konağı’nın 19. yüzyıl mobilyaları ve antikalar ile süslü odalar arasında keyifle gezebilirsiniz. Günümüz inşaatlarına da ilham kaynağı olan ve taş sıkıştırma tarzının 400 yıl önce uygulandığı konak, Diyarbakır’ın görülmeye değer şaheserlerinden biri.

Konum Linki

73- Yanık Çarşı

Diyarbakır'ın Sur ilçesindeki onlarca tarihi yapıyı gezdikten sonra Diyarbakır’ın en eski çarşısı olan Yanık Çarşı’ya da mutlaka uğramalısınız. 400'den fazla dükkanın hizmet verdiği ve rengarenk yöresel giysilerden, çeşit çeşit tekstil ürünlerine, el yapımı bakır ürünlerden ve takılara kadar pek çok ürünü bir arada bulabileceğiniz Yanık Çarşı, dar sokaklarında küçük dükkanların sıralandığı oldukça geniş bir alanı kapsıyor. Yüzlerce yıldır olduğu gibi günümüzde de Diyarbakır'ın en hareketli alışveriş noktalarından biri konumundaki Yanık Çarşı, akşam yürüyüşlerine çıkmak için ideal yerler arasında.

Konum Linki

74- Hz. Süleyman Parkı

Hem yemyeşil doğal güzelliklerin hem de tarihi manzaraların tadını çıkarmak için Diyarbakır surları içinde, yüksek bir konumda yer alan Hz. Süleyman Parkı’na uğrayabilirsiniz. Çevresini saran devasa surlar ve tarihi yapıların yanı sıra Hz. Süleyman ve 27 sahabesinin türbesinin de yer aldığı park, bu özelliğiyle inanç turlarıyla da sıkça ziyaret ediliyor. Diyarbakır Kalesi, Hasan Paşa Hanı ve Sülüklü Han gibi çok ziyaret edilen tarih hazinelere kısa bir yürüyüş mesafesindeki Hz. Süleyman Parkı’nda hem yorgunluk atabilir hem de seyir teraslarından Diyarbakır'ın tarihi manzaralarının harika fotoğraflarını çekebilirsiniz.

Konum Linki

75- Sur Dibi Parkı

Diyarbakır surlarının hemen yanı başında yer alan ve ismini de buradan alan Sur Dibi Parkı, Dağkapı Meydanı’ndan kısa bir yürüyüşle ulaşabileceğiniz ve kalabalıklardan uzakta mola verebileceğini sevilen bir gezi alanı. Arnavut kaldırımlı yürüyüş yollarını çevreleyen tarihi yapıları ve devasa surlarla akşam yürüyüşlerine çıkabileceğiniz en güzel Diyarbakır parklarından biri olan Sur Dibi Parkı’nda çayınızı yudumlayarak tarihi atmosferin tadını çıkarabileceğiniz kır bahçeleri ve çocuk oyun alanları gibi olanaklar da bulabilirsiniz. Park, özellikle yaz aylarında hem tarihi surları gezmek hem de yemyeşil doğal güzellikler arasında yorgunluk atmak isteyen yerli ve yabancı turistlerin sık uğradığı yerler arasında.

Konum Linki

76- Silvan Kalesi

Diyarbakır'ın en çok ziyaret edilen ilçelerinden biri olan Silvan'ın simgesel yapısı konumundaki Silvan Kalesi, hem fotoğraf severlerin hem de tarih ve mimari meraklılarının görmesi gereken etkileyici bir yapı. Asurlular tarafından inşa edilen ve uzun tarihinde 7 defa yıkılıp tekrar yapıldığı söylenen Silvan Kalesi; toplam uzunlukları 2200 metreyi bulan surları, 50 tane etkileyici burcu ve kuleleriyle çarpıcı bir manzara sunuyor. Pek çok medeniyete ait etkileyici taş süslemelerini yakından görme şansı bulabileceğiniz kale, Silvan merkezinde Evli Beden Caddesi üzerinde güzel bir konumda yer alıyor ve 24 saat boyunca gezilebilir.

Konum Linki

77- Melek Ahmed Paşa Camii

Pek çok etkileyici tarihi hazineye ev sahipliği yapan Diyarbakır’ın en güzel camilerinden biri de 16. yüzyıldan günümüze kalan bir hazine olan Melik Ahmet Paşa Camii. Hem planlaması hem de mimarisiyle Osman döneminin en önemli ustası Mimar Sinan'ın etkilerinin görüldüğü caminin yapımına 1587 yılında yapımına başlanmış ve neredeyse 200 yıl sonra 1791 yılında tamamlanabilmiş. Çinilerle kaplı minaresiyle harika bir manzaraya sahip olan Melik Ahmet Paşa Camii; ahşap dekorasyonları, siyah beyaz mozaik taşlar kullanılan süslemeleri ve iç bölümlerindeki rengarenk çinilerle sanat meraklılarının da mutlaka görmesini önerdiğimiz kutsal mekanlardan biri.

Konum Linki

78- Deran Mağaraları

Eğil Baraj Gölü’nün sularıyla bir bölümü gömülen ve ama su yüzeyinde kalan kısımlarıyla büyüleyici manzaralar sunan Deran Mağaraları’na hem doğa gezileriyle hem de gölde düzenlenen tekne gezileriyle ulaşabilirsiniz. Asurlular döneminde sert kayaların oyulmasıyla inşa edilen mağaraların yerleşim ve savunma amacıyla kullanıldığı düşünülen iç bölümlerini gezerek unutulmaz bir gün geçirebilirsiniz. Özellikle gün batımlarında masmavi Eğil Baraj Gölü’yle birlikte harika fotoğraflarını çekebileceğiniz Deran Mağaraları, tarihi önemiyle arkeoloji ve tarih tutkunlarının da mutlaka görmesini önerdiğimiz gizli hazinelerimizden biri.

Konum Linki

79- Kervansaray Piknik Alanı

Diyarbakır'da Sur ilçesinde merkezi bir konumda yer alan Kervansaray Piknik Alanı, şehrin tarihi yerlerini gezdikten sonra dinlenmek ve yorgunluk atmak için gidebileceğiniz en güzel yerlerden. Yaz aylarında yüzme havuzları ve her yaş grubu için kaydıraklar sunan su parkıyla çocuklu ailelerin de en çok ziyaret ettiği Kervansaray Piknik Alanı, yılın her dönemi eğlenceli etkinliklere ve kır düğünlerine ev sahipliği yapıyor. Yemyeşil doğal güzellikler içinde uzanan mesire alanları, yürüyüş yolları ve çocuk oyun alanlarıyla kalabalıklardan uzakta keyifli zaman geçirebileceğiniz piknik alanı, Diyarbakır merkezine yaklaşık 14 kilometre uzaklıkta ve toplu taşıma araçlarıyla alana kolayca ulaşmanız mümkün.

Konum Linki

80- Latife Medresesi

Diyarbakır'ın tarihi kalbi Sur ilçesinde ziyaret edebileceğiniz başka bir Osmanlı dönemi eseri de Kurşunlu Camii Külliyesi içinde inşa edilmiş olan Latifiye Medresesi. Ne zaman yapıldığı hala tam olarak bilinemeyen, 19. yüzyıla kadar dini eğitimlerin verildiği medrese, bir dönem cami olarak da kullanılmış. 2004 yılında aslına uygun olarak restore edilen Latife Medrese'nin çarpıcı taş oymalarla süslü taç kapısından içeri girerek bazalt taşlarla süslenmiş iç bölümlerini gezebilir, dini eğitimlerin verildiği taş odaları inceleyebilir ve geniş avluda güzel fotoğraflar çekebilirsiniz.

Konum Linki

81- Kırklar Dağı

On gözlü Silvan Köprüsü’nün üst kısımlarında yer alan Kırklar Dağı adının aksine bir dağdan ziyade tepedir. Diyarbakır halkının 40 sayısına yüklediği tılsımdan ötürü dağa bu ad verilmiş. Bu tepede bulunan kilisede kırk Hristiyan azizin kemiklerinin gömülü olduğu söyleniyor.

Konum Linki

82- Fiskaya Şelalesi

Sur ilçesinde bulunan Fiskaya Şelalesi restorasyon ve yenileme çalışmalarından sonra yeniden akar hale getirildi. Şelaleye bakan seyir terası da bu onarımdan nasibini aldı ve cam zemin döşendi. Hevsel ve Dicle Nehri manzarası eşliğinde cam terasa çıkıp kendinizi manzaraya teslim edebilirsiniz.

Konum Linki

83- Körtik Tepe Höyüğü

Bismil ilçesinde bulunan Körtik Tepe Botan Çayı ve Dicle Nehri’nin kesişim noktasında yer alıyor. Dicle Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nün yürüttüğü kazılarda incelenen kemik ve taş kalıntılarına göre höyük M.Ö. 10.000 ile M.Ö. 10.450 yıllarına dayanıyor. Mezarlarda ölülerin yanına armağanlar bırakıldığını görmek mümkün. Ayrıca mezarlar halkın yaşam alanının göbeğinde bulunduğu için bunun vefat eden yakınlarına yakın olma düşüncesinden kaynaklandığını söyleyebiliriz.

Konum Linki

84- Lice Ashabı Keyf Mağarası

Putperest krala karşı koydukları için çeşitli işkencelere maruz kalan Ashab-ı Kehf ‘in yanlarına aldıkları bir köpekle tam 309 yıl boyunca bu mağarada uyudukları rivayet ediliyor. Ashab-ı Kehf’in yıllarca uyudukları iddia edilen 34 mağaradan biri de Diyarbakır’ın Lice ilçesi sınırlarında yer alıyor.

Konum Linki

85- Hani Anakaris Şifalı Su

Diyarbakır’ın Hani ilçesinde bulunan Anakaris şehir merkezine 70 kilometre uzaklıkta. M.Ö. 8 yüzyıla dayandığı tahmin ediliyor. Şifalı olduğu kabul edilen su çevresinde herhangi özel tesis yok. Şifa arayan insanların akınına uğrayan Anakaris’in suyunun böbrek ve karaciğer hastalıklarına iyi geldiği söyleniyor. Şifalı su artık modern bir havuz çehresine kavuştu.

Konum Linki

Diyarbakır'da gezilecek yerler listemiz sona erdi. Diyarbakır gezinden sonra Gaziantep'te gezilecek yerler yazımızı okuyup yeni seyahat planını yapabilirsin.