Diz Ağrısına Hangi Doktor Bakıyor

Vücudun önemli sinirlerinden biri olan ve belden topuğa kadar uzanan siyatik sinirinde oluşan baskı ya da hasar ağrıya neden olur. Bu ağrılar belde, kalçada ya da bacaklarda hissedilebilir. Genellikle tek taraflı başlayan siyatik ağrısı, hafif semptomlar ile kendini belli eder ancak tedavi edilmediğinde ilerleyen ve dayanılmaz bir ağrıya dönüşebilir. Hareketsiz yaşam, duruş bozukluğu, sürekli ağır eşyalar kaldırmak, obezite ve ileri yaş gibi çeşitli faktörlerin yanı sıra fıtık veya omurdaki hasarlar siyatik ağrısına neden olabilir.

Siyatik Nedir?

Belin alt tarafındaki 4 ve 5. omurlardan çıkarak, kalçanın orta noktasından topuğa kadar inen siyatik sinir, vücuttaki en önemli sinirlerden biridir. Vücudun en uzun ve en geniş siniri olan siyatik sinir, bacağın kuvvetini ve hareketini sağlayan liflere sinyal göndermekle görevlidir. Siyatik sinirin gerilmesi, sıkışması ya da zarar görmesi sonucu ortaya çıkan bacak ve bel bölgesindeki ağrı ise siyatik ağrısıdır. Siyatik hastalığı olarak da bilinen bu rahatsızlık halk arasında kısaca “siyatik” olarak adlandırılır.

Genellikle tek taraflı başlayan siyatik ağrısı, başta hafif belirtilerle kendini gösterir fakat zamanla şiddetlenir. Siyatik ağrısı, 20-60 yaş arasında olup spor yapmayan ya da ağır işlerde çalışan kadın ve erkeklerde aynı sıklıkta görülür.

Siyatik Belirtileri

Siyatiğin en yaygın belirtisi bel ve arka kalçadan alt bacağa uzanan ağrıdır. Bu bölgelerde hissedilen ağrı, siyatik hastalığına işaret edebilir. Kalkma ve oturma pozisyonlarında da kişiyi zorlayan siyatiğin diğer belirtileri şöyledir:

•Bacağın alt kısmında ve ayakta karıncalanma

•Ayak parmaklarında ve topuk bölgesinde iğne batma hissi

•Siyatik sinirin olduğu bölgelerdeki ağrıdan kaynaklı hissizlik ve hareket güçlüğü

•Hareket edildiği zaman giderek artan ağrı

•İlerleyen siyatik hastalığında duyu ve hareket kaybı, idrar ve gaz kaçırma

Siyatik Nedenleri

Siyatik genellikle fıtıklaşan bir disk sebebiyle ortaya çıkar. Omurgada bulunan kemiklerin farklı sebepler ile siyatik sinirine baskı yapması sonucunda oluşabilen siyatik ağrıları üç grup altında toplanır. Bel, kalça ve dizin arka kısmı ya da ayak bölgesindeki ağrılara göre gruplandırılan siyatiğin oluşmasında başka nedenler de bulunur. Bu nedenler:

•Hareketsizlik: Uzun süre oturmak veya sürekli hareketsiz kalmak siyatik ağrısına neden olur.

•Ağır kaldırmak: Ağırlık kaldırılan sporlar yapmak ya da çalışırken sıklıkla yük kaldırmak siyatik oluşmasında etkendir.

•Obezite: Omurgaya binen aşırı yük ile vücudun zorlanması, siyatik ağrısının sebeplerinden biridir.

•Yaş: İleriki yaşlarda kemik ve kemik çevresindeki dokularda görülen zayıflık siyatik ağrısına neden olabilir.

•Diyabet: Şeker hastası olan kişilerin siyatik sinirleri daha kolay zarar görebilir.

•Travma: Bir yerden düşmek ya da siyatik sinirin olduğu bölgelere çarpan bir cisim sinire zarar verebilir, bu da siyatik ağrısına yol açar.

•Gebelik: Uterus genişlemesi ve kilo alımı siyatik sinirlere baskı uygulayarak ağrıya neden olabilir. Ayrıca, hamilelik döneminde salgılanan hormonların omur çevresindeki ligament bağları genişletmesi disklerin kaymasına ve dolayısıyla siyatik ağrının oluşmasına sebep olabilir.

Siyatik Tanısı

Yeni başlayan siyatik ağrısı bir süre sonra kendiliğinden yok olabilir. Bununla beraber, uzun süre devam eden ve ciddi derecede rahatsız edici hale gelen ağrı şikayetiyle başvuran hastalara, kas gücü ve refleksler için fiziki muayene yapılır. Hastadan istenen birtakım egzersizler, ağrıya hangi hareketlerin neden olduğunun anlaşılmasında etkilidir. Fiziki muayenenin yanı sıra siyatik tanısı için bazı tetkitler mevcuttur. Hastalığının nedeninin öğrenilmesi için yaygın olarak röntgen, MR (manyetik rezonans) ve BT (bilgisayarlı tomografi) gibi görüntüleme yöntemleri uygulanır.

Siyatik Tedavisi

Siyatik ağrısının şiddeti kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bu farklılık siyatik tedavisine de yön verir. Ağrı kesici veya antienflamatuar ilaçlar siyatik tedavisinde bazı hastalarda yeterli olabilirken, ilerleyen siyatik hastalığı için epidural steroid enjeksiyonu gerekli görülebilir.

Siyatik hastalığında fizik tedavi de tercih edilen tedavi yöntemleri arasındadır. Duruşu düzeltmek ve kasları güçlendirmek için fizyoterapistler tarafından uygulanan egzersizler, siyatik egzersizler olarak da tanımlanır. Cerrahi operasyon ise ancak ilerleyen siyatik rahatsızlıklarında tercih edilir.

Mesane ya da bağırsak kontrolünün kaybolduğu, bacak kaslarında zayıflığın oluştuğu, nörolojik bozuklukların ortaya çıktığı, diğer tedavi yöntemlerinin ağrıyı azaltmakta etkili olmadığı durumlarda yapılacak olan cerrahi operasyonda, fıtıklaşarak sinire baskı yapan kısım çıkarılabilir.

Diğer Tedavi Yöntemleri

•Yoga ve pilates gibi bazı egzersiz programları siyatik tedavisinde önerilir. Esneme hareketleri, hastanın rahatlamasına ve sinir kökü sıkışmalarının azalmasına yardımcı olur. Düzenli egzersiz yapmak vücudun endorfin salgılamasını sağlar; salgılanan endorfin de ağrı kesici görevi görür.

•Rahatlığı sağlamak için ağrılı bölgeye sıcak kompres uygulanabilir. Bu uygulamanın dikkatle yapılması gerekir; aksi takdirde deride yanık oluşabilir.

•Ağrıya neden olacak aktivitelerden uzak durmak, ağır kaldırmamak ve uzun süre oturmamak siyatik ağrılarının azalmasını sağlar.

•Akupunktur ve masaj terapisi de siyatik tedavisinde alternatif yöntemler olarak tavsiye edilir.

Siyatik Hastalığına Hangi Bölüm Bakar?

Siyatik ağrıları bulunan kişilerin öncelikle bir ortopedi uzmanına muayene olması gerekir. Yapılan testler ve fiziki muayene sonrasında ise ortopedi uzmanı, hastayı beyin ve sinir cerrahisi, nöroloji ya da romatoloji bölümlerine yönlendirebilir.