Massachusetts General Hospital'da çalışan (vaka çalışmasına dahil olmayan) bir gastroenterolog olan Dr. Kyle Staller, Insider'a çoğumuzun parazitlerle dolaşmak konusunda endişelenmesine gerek olmadığını söyledi. Ancak parazit korkusu, beyin sisi ve kilo sorunları gibi çeşitli rahatsızlıkları iyileştirmek için vücudun bu tenyaları temizlediğini iddia eden viral temizlik ürünlerine eğilim artmış durumda. Staller, bu konuda "İçimizde, beslenmemizi ve sağlığımızı çalan canlı bir organizma olduğu fikri, insanların korkutur ve korku bir satış noktasıdır" dedi.
Tıbbi Parazitoloji uzmanı Prof. Dr. Özgür Kurt, örnek vakalarda bahsi geçen Sistiserkoz enfeksiyonunun insan vücuduna yerleşip enfeksiyon oluşturan solucanlardan Taenia solium larvasının ölümcül olabilen bir enfeksiyon olduğunu söylüyor.
'BEYNE YERLEŞEN LARVALAR ÖLÜME BİLE NEDEN OLABİLİR'
Prof. Dr. Özgür Kurt, Taenia solium’un çiğ ve az pişmiş domuz eti yiyenlerde görülen bir enfeksiyon olduğu için Türkiye’de sık görülmediğini belirtiyor ve ekliyor. “Sistiserkoz, vücudunda Taenia solium taşıyan bireylerin dışkılarıyla temas durumunda (Hastanın dışkısı ile temas, yetersiz kanalizasyon sistemi nedeniyle dışkıdaki parazitlerin yiyecek ve sulara bulaşması, vb.) insanlara bulaşır ve vücudun farklı bölgelerine yerleşerek enfeksiyon oluşturabilir. Beyne yerleşen T. solium larvaları en tehlikeli klinik tabloya yol açarlar; “nörosistiserkoz” denilen bu tabloda beyinde oluşan enfeksiyon plakları hastanın hayatını kaybetmesine dahi neden olabilir."
Ülkemizde tenya enfeksiyonu deyince bağırsaklarda uzun yıllar sessizce yaşayıp insanların yediklerine ortak olan, zaman zaman karın ağrısı, ishal gibi yakınmalara yol açan ve ilaç kullanınca vücuttan atılan, kişilerde çok da endişe yaratmayan Taenia saginata’ya bağlı enfeksiyonun anlaşıldığını belirten Özgür Kurt, bunun aslında beyne yerleşen Taenia solium’un akrabası olduğunu, domuz eti değil de az pişmiş sığır eti yenilmesiyle insanlara bulaştığını söylüyor. Taenia saginata’nın erişkini ya da larvasının beyin iltihabı yapmadığını, beyin tutulumuna sadece T. solium’un larva formunun neden olduğunu ifade ediyor.
BAĞIRSAK TENYASI BEYNİ KADAR ULAŞIR MI?
Prof. Dr. Özgür Kurt, yaygın görülen bağırsak tenyası etkeninin 'Taenia saginata' adlı parazit olduğunu, bu parazitin bulaştığı insanlarda beyin tutulumunun beklenmediğini belirtiyor.
'20-25 YIL SESSİZCE YAŞIYOR'
Tenya parazitlerinin insan bağırsağında yıllarca, bazı kaynaklara göre 20-25 yıl kadar sessizce yaşayabileceğinin altını çizen Kurt, içinde yaşadığı kişilerde zaman zaman karın ağrısı ve ishal gibi yakınmalara yol açsalar da bu durumun çoğunlukla kişiyi hekimin karşısına çıkaracak düzeyde ciddi olmadığını, bu nedenle de tenya enfeksiyonlarının yıllarca fark edilmeyebileceğini söylüyor.
ÇİĞ KIRMIZI ET, TAVUK ETİ YA DA BALIKTA DA AYNI RİSK VAR MI?
“Ülkemizde TENYA tanısı alan hastaların hemen hemen tamamında etken, çiğ veya az pişmiş sığır eti yenilmesiyle bulaşan Taenia saginata’dır. Bu parazit beyin tutulumu yapmadığı için ülkemizde halk arasında beyin tenyası olarak tanımlanan klinik tablo hemen hemen hiç görülmez” diyen Prof. Dr. Özgür Kurt, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çiğ et yemeğe bağlı paraziter hastalıkların görülme riskinin olduğunun ve bu hastalıkların da insan sağlığı için tehlikeli olduğunun altını çiziyor. Kurt, bu hastalıkların en bilinenlerinin trişinelloz ve toksoplazmoz olduğunu, özellikle toksoplazmozun (Toxoplasma gondii enfeksiyonu) gebeliğin ilk 3 ayında anne adayına bulaşması durumunda fetüs için ciddi sağlık sorunlara yol açabileceğini hatırlatıyor.
ÇİĞ ET TÜKETİMİ FARKLI ENFEKSİYONLARA YOL AÇABİLİR
Prof. Dr. Özgür Kurt, etlerin iyi pişirildiğinde hastalık etkeni mikroorganizmalar ve solucan cinsi paraziter etkenlerin yok edildiğini, bu noktada etlerin iyi pişirilmesi kadar önceden uzun süre minimum - 10°C‘de saklanmalarının da paraziter etkenlerin etkisiz hale gelmesinde önem taşıdığını belirtiyor. ÇİĞ ET TÜKETİMİ sadece parazitlerin değil her türlü mikroorganizmanın vücuda girerek farklı enfeksiyonlara yol açabileceğini, bu nedenle çiğ et tüketiminin önerilmediğini sözlerine ekliyor.
PEKİ SUŞİ TÜKETİMİNDE DE BÖYLE BİR RİSK VAR MI?
Prof. Dr. Özgür Kurt, Suşi tüketimi konusunda da şunları söylüyor:
“Son yıllarda ülkemizde suşi tüketimi artışta. Çiğ et gibi çiğ balık da enfeksiyon etkeni mikroorganizmaların bulaşmasına neden olabiliyor. Örneğin, Anisakis adlı bir erişkini gözle görülebilecek kadar büyük bir bağırsak solucanı ile yine tenyaların bir akrabası olan Diphylobothrium latum bu yolla insanlara bulaşabilmekte. Bu noktada tekrar belirtmek isterim ki, tabağa konulmadan önce derin dondurucuda birkaç gün bekletilmiş balıklarda da, etlerde olduğu gibi, olası paraziter etkenlerin etkisiz hale geldiği bildirilmektedir. O nedenle saklama koşullarına uyulması bu ürünler için son derece önemlidir."
ENFEKTE DOMUZ ETİ KARIŞTIRILDI, YÜZLERCE KİŞİ HASTANEYE BAŞVURDU
Prof. Dr. Özgür Kurt Türkiye’de bu konuda literatüre geçmiş dikkat çekici bir olayın da detaylarını bizimle paylaştı.
“2004 yılında İzmir’de trişinoz salgını yaşandı. Çiğ etli yiyeceğe karıştırılan enfekte domuz etleri nedeniyle aynı dükkândan alışveriş yapan yüzlerce kişi çeşitli yakınmalarla hastanelere başvurmak zorunda kalmıştı. Etken insanlarda çoğunlukla hafif enfeksiyona yol açan Trichinella britovi olduğu için şanslıydık; bir başka trişin türü olsa hastalarda daha ağır bir klinik tablo oluşabilirdi.”
Dışkıda siyah kurt çıkması oldukça nadir görülen bir durumdur ve birçok farklı sebepten kaynaklanabilir. Bunların bazıları şunlardır:
Parazit Enfeksiyonu: Bazı parazit türleri sindirim sistemine yerleşerek dışkıda görülebilirler. Bu parazitlerin birçoğu genellikle beyaz, kahverengi veya sarı renkte olurken bazıları da siyah olabilir.
Yiyecekler: Bazı yiyecekler, özellikle kök sebzeler, siyah renkli olabilir. Bu sebzelerin sindirilmesi ve dışkıya çıkması sırasında da siyah renkli kurtumsu parçalar görülebilir.
İlaçlar: Bazı ilaçlar (örneğin demir tabletleri, aktif kömür gibi), alındığında dışkı renginde siyahlık ve siyah kurtumsu parçalar görülebilir. Bu ilaçlardan kaynaklanan siyah dışkıların genellikle tehlikeli olmadığı düşünülse de, doktorun önerisi ile alınmalıdır.
Sindirim Problemleri: Bazı sindirim problemleri, mide kanamasına ve siyah renkli dışkılara neden olabilir. Bu durumda hemen doktora başvurulmalıdır.
Siyah kurt çıkması durumu ile karşılaşılırsa, doktora danışılması önerilir. Doktor, siyah dışkıya neden olan faktörleri belirleyerek gerekli tedaviyi yönlendirecektir.
Sebep olan Enterobius vermicularis adında küçük bir parazittir. Kıl kurdu adından da anlaşılacağı gibi birkaç santim boyunda ince parazitlerdir. Temas ile bulaşırlar ve bağırsağa yerleşirler. Dişi parazitler gece bağırsaktan çıkarak anüs etrafına yumurta bırakırlar. Yumurtalar temas ile etrafa bulaşır. Yumurtalar dış ortama dayanıklıdır, uzun süre canlı kalır. Yumurtalarla temas eden insanların, ellerini ağızlarına götürmeleri ile bulaşır. Bu kişilerin çıplak el ile çalıştığı ,sattığı gıda malzemeleri ile ,bulaştırmaları mümkündür.
Kötü hijyen koşulları, kötü sanitasyon, el yıkama alışkanlığının olmaması, aynı yatağı, koltuğu paylaşma, elbise paylaşma, bulaşmayı arttırır. Yuva, kreş, huzur evi, yurtlarda sık görülür. Ağız yoluyla bulaşan yumurtalar bağırsakta açılarak 1- 2 ayda parazit haline döner.
Kılkurdu belirtileri nelerdir?
Hastaların genellikle hiç şikayetleri olmaz ve paraziti dışkılarında gördükleri için doktora giderler. En çok şikayet çocuk hastalarda olur çocuklarda: Makat bölgesinde kaşıntı, tahriş,
Gece huzursuzluğu, Alerjik reaksiyonlar sık görülür. Kıl kurdu hazımsızlık, gaz, karında şişlik, bulantı, ağızda aşırı salya, iştahsızlığa neden olabilir. Çok nadiren apandisit, kronik salpenjit, Pelvik iltihabi hastalık, peritonit, hepatit ve bağırsaklarda ülseratif lezyonlara neden olabilir.
Kılkurdu nasıl teşhis edilir? Kılkurdu dışkıda parazitin görülmesi ile teşhis edilir.
Özellikle gece makat kaşıntısı olan çocuklarda kıl kurdundan şüphelenilmelidir. Parazit dışkıda çıplak gözle görülebilir, birkaç santim boyunda ince bir parazittir. Parazitin yumurtaları ancak mikroskopla görülebilir. Parazitin yumurtaları dışkıda görülmez. Sabah hastanın makat bölgesine yapıştırılan seloteyp incelenerek konur. Seloteyp makata yapıştırılmadan önce makat temizliği yapılmamalıdır. Tek bir inceleme ile teşhis koymak zordur testleri birkaç kez tekrarlamak gerekir. Oksiyür teşhisi dışkı tahlili ile konmaz. Selofan bant testi yapmak gerekir.
Kılkurdu tedavisi: Kılkurdu ilaçlarının tüm ailecek kullanılması gerekir. Kıl kurdu kolayca tekrarlar. Aile bireylerinin hepsinin aynı anda tedavi alması ve ortam temizliği gerekir. Ağızdan tek seferde alınacak ilaç ile tedavi mümkündür. Tedavinin 2 hafta sonra tekrarı gerekir. Günlük iç çamaşır değiştirmek, sabah perianal banyo, yatak çarşafları ve koltuk örtülerinin sık sık değiştirilmesi aile içi bulaşmayı ve kıl kurdunun tekrarlamasını azaltır.
Bağırsak solucanı; bağırsaklarda yaşayan, tüketilen gıdalar ile beslenen parazitlerden oluşmaktadır. Bağırsak parazitleri bağırsaklardaki sindirim sisteminde yaşar. Bağırsak solucanı, kolayca tedavi edilebilen enfeksiyonel bir hastalıktır. Tedavi yöntemi, tekrardan enfekte oluşmasını engeller. Mutlak bir sonucu görmek için, aynı evde yaşayan kişilerin de tedaviyi kabul etmesi gerekir. Bağırsak solucanı hastalığının vücuttan atılması için bitkisel tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bu yöntemler sayesinde bireyler doğal ve sağlıklı bir şekilde hastalıktan kurtulmaktadırlar.
Bağırsak solucanı, küçük parazitli solucanların sebep olduğu, bir çeşit bulaşıcı bağırsak hastalığıdır. Her sene yüz binlerce insanı, genellikle de okul döneminde olan çocukları etkisi altında bırakan bir hastalıktır. Bağırsak solucanı, kişide yaygın olarak gözüken birkaç belirtiye sebep olmaktadır. Bu belirtiler, deride kaşıntı ve huzursuzluk hissi olarak bilinmektedir. Ancak bu belirtilerin kişiye zararı olmaz ve tedavi yöntemi oldukça kısadır. Bağırsak solucanı, kirli el yüzeylerinde, objelerde ve eşyalarda bulunabilir. Bağırsak solucanı yumurtasının özellikle benimsediği yerler şunlardır;
Vücutta yer alan solucanlar, yumurtanın bedene alınmasından 1-2 ay sonra yumurtayı dışarı atmak için anal alana ulaşır. Bu zamanlarda sık sık makat bölgesinde yoğun derecede kaşıntı olmasına sebep olur. Birey, makat alanını kaşımaya kalkıştığında bu yumurtalar el parmaklarında birleşirler ve tırnak aralarında tutunurlar.
Bağırsak solucanı hastalığının belli başlı semptomları vardır. Bu semptomlar arasında şunlar yer almaktadır;
En belirgin özellikleri makat bölgesi etrafında kaşıntı ve uyumada güçlük yaşanmaktadır. Kaşıntı genel olarak geceleri ortaya çıkmaktadır. Bir diğer belirti ise vajinada oluşan akıntıdır. Bu akıntının artmasıyla genital bölgede enfeksiyonel bir rahatsızlık oluşabilir.
Bağırsak solucanı, basit olarak tedavi edilen enfeksiyonel bir hastalıktır. Tedavi yöntemi, tekrardan enfekte oluşmasını engeller. Mutlak bir sonucu görmek için, aile fertlerinin de tedaviyi kabul etmesi önemlidir. Tedavi, iki yöntemle olmaktadır. Bu yöntemler şu şekildedir;
Tedavi sürecinde ilaç tercih edilecekse bu ilaçlar evde yaşayan herkese verilmesi gerekir. Çünkü yukarıda da bahsedildiği gibi, aile fertlerine bulaşma oranı fazladır. Bu sebeple, hiçbir semptom olmasa dahi, aile fertlerinden bir kişiye de bulaşmış olsa diğer kişileri de kontrol altında tutmak gerekir. Gebeler veya emziren anneler ilaç tedavisi yerine tahmini 1,5 ay devam eden tedavi yöntemini tercih etmelidirler. Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise; tekrar enfekte olumunu engellemek için, giysileri, yatak örtülerini, el ve yüz havlularını temizleyerek kullanmak gerektiğidir.
Bağırsak solucanı hastalığının vücuttan atılması için bitkisel tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bu yöntemler sayesinde bireyler doğal ve sağlıklı bir şekilde hastalıktan kurtulabilirler. Bitkisel tedavi yöntemleri şu şekildedir;
Bağırsak solucanı yaşayan kişide kanlı ishal görülebilir. Kanlı ishal, dışkı yoluyla ishale sebep olan bağırsak hastalığıdır. Bağırsak solucanı, kalın bağırsakta ve dış genital bölgede kaşıntıya ya da pul pul dökülmeye sebep olabilmektedir.
Bağırsak solucanı erken teşhis konulmazsa, çocuklarda ve bebeklerde tehlike içeren sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, kişide en ufak bir belirti görüldüğü takdirde uzman bir doktora görünmesi oldukça önemlidir.
Sabah ilk uyandığınızda anal ve çevresi temizlenmelidir. Gün aşırı, giysiler ve yatak örtüleri değiştirilmelidir. Kaşıntı yaşansa bile o bölgeye dokunulmamalı ve eller sıklıkla yıkanmalıdır.
Ağızdan salya damlaması da bağırsak solucanlarının semptomları olabilir. Aynı zamanda uykulu haldeyken ağızdan sular akabilir ve bu sebeple solucanlar ağız kokusuna neden olabilirler.
Güncelleme Tarihi: 19 Haziran 2022
Yayınlama Tarihi: 20 Haziran 2022
Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.