Fiyatları ile el yakarken yemeklere kattığı lezzet ile ön plana çıkan döküm tencere hakkındaki bu yazımızda sizler için döküm tencere ilk kullanım ve kullanım sonrası döküm tencere temizliği hakkında en doğru bilgileri derlemeye çalıştık. Aynı zamanda döküm tencere alırken neleri göz önünde bulundurmanız gerektiği hakkında da ipuçları paylaştık.
Döküm tencere temizliği ve kullanımı hakkında detaylı bilgilere geçmeden önce döküm tencerenin ne olduğu hakkında fikir sahibi olmanızda fayda vardır. Bu sayede üretim aşamasını ve yaptığınız yemeklere etkisini daha iyi kavrayabilirsiniz.
Bu başlıkta hem kaplamalı hem kaplamasız döküm tencere ilk kullanım aşamalarını ve talimatlarını bulabilirsiniz. Kaplamalı olanları suyla yıkayıp direkt kullanabileceğiniz gibi onun için de ilk kullanım talimatları mevcuttur. Fakat kaplamasız olanlara “seasoning” işlemini yapmanız gerekir. Böylelikle kaplamasız olanların kaplamasını yapmış olursunuz. Gelelim “seasoning” yani kaplama işlemini nasıl yapabileceğinize.
Kaplamasız Döküm Tencereler ve Tavalar için Seasoning İşlemi Aşamaları
Kaplamalı Döküm Tencereler ve Tavalar için Talimatlar
Döküm tencere kullanımı sırasında dikkat edilmesi ve mutlaka uyulması gereken noktalar vardır. Özellikle dikkat etmeniz gereken ilk nokta kaplamasız döküm tencere aldıysanız “seasoning” işlemini mutlaka yapmalısınız. Gelin döküm tencereler nasıl kullanılır detaylı bir şekilde öğrenelim.
Demir döküm tencere nasıl temizlenir sorusu bu tencerelere sahip olan herkesin aklını kurcalayan ilk sorudur. Çünkü kullanımı kadar temizliğinin de belirli yöntemleri vardır. Birkaç yöntemi maddelemek gerekirse,
Döküm tencerenin iki çeşidi olduğundan bahsetmiştik. Kaplamalı ve kaplamasız (ham döküm) olarak görebileceğiniz tencerelerden hangisini isterseniz elbette onu almanızda herhangi bir sakınca yoktur. Fakat hangisini aldığınızı iyi bilmelisiniz. Çünkü kaplamasız olanlarda bahsettiğimiz üzere seasoning işlemi mutlaka yapılmalıdır. Farkında olmadan kaplamasız döküm tencere alıp kaplama işlemini yapmazsanız sağlığınızı tehlikeye atabilirsiniz.
Kaplamalı döküm tencereler ise emaye ve seramik olarak ikiye ayrılır. Seramik döküm tencereler veya tavalar hava boşluklarına sahip oldukları için fazla ısıda zararlı kimyasallar ortaya çıkarabilir. Seramik olarak sunulan kaplamalı modeller fazla ısıda kullanılmamalıdır. Emaye kaplamalıları ise gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.
Buradan çıkarılacak sonuç kaplamasız yani ham döküm tencere tercih etmenizin sağlıklı olacağı yönündedir. Çünkü kaplamasız olanlar ekstra bir malzeme kullanılmadan üretildiği için zararlı kimyasalları da içerisinde barındırmaz. Dolayısıyla yüksek ısılarda bile ortaya zararlı kimyasallar çıkmaz. En sağlıklı olanını seçmek istiyorsanız kaplamasız ürünleri almanız gerekir.
Döküm tenceredeki lekeler için mümkün olduğunca deterjan veya başka kimyasallar kullanmamanız gerekir. Kimyasal temizlik ürünleri yerine doğal olanlara yönelmeniz tencereniz veya tavanız için sağlıklı bir seçenektir.
Tencerelerinizdeki lekeleri temizlemek için kaplamasız olanlarda seasoning işlemini tekrar uygulayabilirsiniz. Böylelikle hem tencerenizdeki lekeler çıkar hem de sağlıklı yapısını yenilemiş olursunuz. Diğer yandan tuz ve sirke karışımlı sularla ya da tencerenizin içerisinde su kaynatarak da lekelerinizi çıkarmayı deneyebilirsiniz.
Seramik ya da emaye kaplı tencerelerde deterjan benzeri kimyasallar kullanmak biraz daha mümkündür. Bu malzemeleri fazla olmayacak şekilde kullanarak tencere lekelerinizden kurtulmayı deneyebilirsiniz.
Hecha ürünleri %100 dökme demirden imal edilir ve emaye ile kaplanır. En eski kaplama malzemelerinden biri olan emaye, bildiğimiz camdan başka bir şey değildir. Sentetik kimyasallar ile ilişkisi yoktur. Kanserojen değildir. İnsan sağlığı ve hijyeni açısından en iyi malzemedir. Çizilmeye ve yıpranmaya karşı oldukça dayanıklıdır.
Tüm tencere ve tavalarımız %80 el yapımı olan bir süreçten geçerek sizlere sunulmaktadır. Demir dökümün el işçiliği ile üretilmesinden dolayı diğer ürünler gibi pürüzsüz bir görünüm elde edilemeyebilir. El yapımından kaynaklanan bu süreç, aslında Hecha demir döküme sağlık ve lezzeti getiren bir süreçtir. Hecha ürünlerinin kalitesi ve ömür boyu garanti güvencesi de el yapımı sürecine bağlı olarak garanti altına alınmıştır.
Öncelikle yanlış bilinen bir konuya aydınlık getirelim. Emaye kaplı olmayan ham demir döküm ürünler ile emaye Kaplı Hecha’larınızın temizlik ve bakım süreçleri tamamen farklıdır. Ham demir döküm ürünler ince bir tabaka yağ ile kaplanıp fırınlanır ve bu işleme Seasoning / Polimerizasyon denir. Bu ham demir döküme kısmen yapışmazlık kazandırmak ve gıda ile kontağa uygun hale getirmek için yapılır. Bu işlem uygulanmış ham demir döküm ürünler yıkanmaz, tuz veya karbonat ile ovularak, kağıt havlu ile silinerek kullanılır. Her yıkadığınızda bu zahmetli Seasoning işlemini tekrar yapmanız gerekir. Sık kullanmadığınız ve iyi korumadığınız bu ürünlerde paslanma meydana gelebilir. Bir diğer önemli husus, ham demir döküm ürünler domates, sirke vb asiditesi yüksek gıdalar ile kullanıma uygun değildir. Hem pişirme hem saklama için tercih edilmemelidir.
800 derecede 3 kat emaye ile kaplanan Hecha demir döküm ürünlerinde bu işlemin yapılmasına gerek yoktur. Kutudan çıkardığınızda da her kullanım sonrası ılık suda bulaşık deterjanı ve bulaşık süngeri ile temizleyebilirsiniz. Hecha'lar bulaşık makinesine de girmeye uygundur. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, makine programının bitiminde beklemeden çıkartıp, kurulayarak saklanmasıdır. Bulaşık makinesinin nemli ortamında uzun süre bekletilmemelidir. Hecha Demir Döküm ürünlerinde her türlü gıda pişirilebilir ve saklanabilir.
Tüm demir döküm ürünler için ; termal şok dikkat edilmesi gereken bir konudur. Sıcak tava ve tencerenizi soğuk su ile yıkamayın, durulamayın veya soğuk bir yüzeye koymayın. Ya da buzdolabından çıkardığınız soğuk tencerenizi kızmış ocağa koymayın. Bu ani ısı farkları, ürününüzün yüzeyinde daha sonra büyüyen ve hatta ürününüzü kullanılmaz hale getiren mikro çatlaklara sebep olabilir.
Demir döküm ürünler dayanıklıdır ve doğru kullanımla uzun yıllar size en güzel lezzetleri sunmaya devam ederler. Ama unutulmaması gerekir ki dayanıklı demir döküm ürünler bükülmeden önce kırılacaktır. Düşürmemeye ve sert yüzeylere çarpmamaya özen gösterilmesi gerekmektedir. Türkiye’de sadece Hecha Demir Döküm ürünler %100 Ömür Boyu Garanti kapsamında satılmaktadır.
Demir döküm ürünler yapışmazlık garantisi ile gelmezler. Yapışmamasını basit bir kaç teknik ile siz sağlarsınız. Hecha Tencere ya da tavanızın kullanmadan evvel iyice ısı almasını sağlayarak, yemeklerinizin yapışmamasını sağlayabilirsiniz. Özellikle tavalarda et pişirirken, sadece ortasının değil kenarlarının da ısındığından emin olmak, eti tavaya koyduktan sonra en az bir buçuk iki dakika etin kendini toplamasını beklemek yeterli olacaktır. Tavayı yağlamak yerine etinizi yağlamak da hem daha az yağ kullanımını hem de yağın yanmamasını sağlamak için önemlidir. Yüksek ateş yerine daima kısık orta ateş kullanmanızı da tavsiye ediyoruz. Bir diğer nokta da tavanız iyice ısındıktan sonra altını kapatsanız da bir süre daha ısıyı aynı şekilde vermeye devam edeceğinden pişme süresini buna göre ayarlamanız da etin ya da yumurtanın pişme kıvamını ayarlamanız açısından önemlidir.
Hecha Demir Döküm tencere ve tavalarınızı biraz soğumaya bıraktıktan sonra bulaşık deterjanı ve fırça ya da sünger ile temizleyebilirsiniz. Donmuş yağlar için sıcak su yardımcı olur. Yeni kullanmaya başladığınız emaye kaplı ürününüzde ilk kullanımlarda emayenin yapısı nedeni ile bir miktar yağ emme gerçekleşebilir. Bir kaç kullanım sonrası temizlemede düzelecektir. Daha inatçı gıda kalıntıları için, yağ sökücü kullanabileceğiniz gibi, daha doğal malzemelerle çözüm ararsanız; sirke veya karbonat kullanabilirsiniz. 1 ölçü Sirke ile 2 ölçü su karıştırarak kaynatmak kirleri yumuşatır, kireçten oluşan beyaz lekeleri giderir. Aynı şekilde emaye kaplı demir döküm ürününüz içinde su kaynatıp bir kaç kaşık karbonat ekleyerek kirlerin tamamını giderebildiğinizi göreceksiniz. Durulama işlemi sonrası mutlaka kurulayarak saklamalısınız. Ayda bir kere ya da ihtiyaç duyduğunuzda ürünlerinizin sadece ağız kısmına yağ sürerek ürünlerinizin ömrünü uzatabilirsiniz.
Hecha demir döküm ürünlerinde pişen yemeklerin her noktasına ısı eşit derecede dağıtılacaktır. Kalın tabanlı ve ısıyı absorbe edebilme özelliği demir dökümün kalitesini belli eden başlıca özelliklerdendir. Bu nedenle iyi bir demir döküm ağır olmalıdır. Hecha döküm tavada et pişirdiğinizde, farkı anlayacaksınız.
Hecha ürünleri indüksiyonlu, gazlı, elektrikli, seramik ve ızgara yüzeylerde gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz. Ayrıca tüm Hecha ürünleri fırına rahatlıkla girip çıkma özelliği ile yemeklerinizi pişirmede sizlere büyük kolaylık sağlar.
Yeni nesil indüksiyonlu ocakların şok ısıtma özelliklerini ürün soğukken kullanmamayı ve demir döküm ürününüze ısıyı yavaş yavaş vermeye dikkat etmenizi ve Mikrodalga fırınlara asla metal koymamanız gerektiğini hatırlatmak isteriz.
Sıkça sorulan ve yanlış bilinen konulardan birisi de budur. Yapılan hiç bir araştırmada ham demir döküm üründe pişen yemek sayesinde kandaki demir miktarında artışa rastlanmamış olup, demir elementinin sadece korozyona uğrayarak partiküllere ayrıldığını bunun da pas olduğunu belirtmek gerekir. Bu da sağlığa zararlıdır.
Hecha Demir Döküm ürünün yemek pişirirken,
sağlıklı beslenme için doğru tercih olmasında başlıca sebeplerdir.
Hecha demir döküm tavada et pişirmek zor gibi görünse de tekniğini öğrendikten sonra o kadar da zor gelmeyecek…
Önemli olan kullandığınız tava, etinizin kalınlığı ve pişirme süresini doğru ayarlayarak etin suyunu içinde tutabilmektir.
Öncelikle etinizi Hecha Şef Bıçağı ile 2.5 cm kalınlığında kesin.
Eti pişirmeden önce mutlaka oda sıcaklığında getirin.
Etinizi tavaya almadan önce mutlaka kurulayın, üzerindeki su hem tavanın sıcaklığını düşüreceğinden hem de buhar oluşturup etin haşlanmasına sebep olacağı için istenmez.
Etinizi aromatik olmasını isterseniz; zeytinyağı, tuz ve dilediğiniz baharatlarla marine edip, tüm aromayı içine çekene kadar dinlendirebilirsiniz. Döküm tavanızı mühürleme sıcaklığına getirin. Peki etinizin mühürleme sıcaklığına geldiğini nasıl anlarsınız? Elinizi tavanızın üzerinde tutun ve 5'e kadar sayın, 5'e gelince çekiyorsanız doğru sıcaklıktasınız demektir. Yaklaşık 180 derecede etiniz “Maillard reaksiyonu”yla mühürlemeye hazır. Hecha'nızı bir fırça yardımıyla tereyağı ya da zeytinyağı ile yağlayabilirsiniz. Etinizin her iki tarafını da 2'şer dakika pişirin. Pişirme esnasında etin her tarafı için 2 dakikayı kendi arasında 1'er dakikaya bölün. Unutmayın ki ete olduğunca az müdahale etmek lezzeti arttıracaktır. Tüm püf noktaları söyledik, size de doğru market alışverişi yapıp, döküm tavada güzel bir ızgara keyfi yapmak kaldı. Afiyet olsun !
← Önceki yazıSonraki yazı →
Pişirme işlemini gerçekleştirdikten sonra tavayı temizlemek için ılık su kullanın. Döküm tava ısıyı uzun süre muhafaza eder bu sebeple tavanın ılımasını bekleyin ve ılık su kullanın. Bulaşık sabunu dökün ve biraz da ılık su ile ıslatın ardından tavayı soğumaya bırakın. Soğuduktan sonra ise her zamanki gibi temizleyebilirsiniz.
Evde Kolay ve Etkili Döküm Tava Temizliği
Profesyonel şefler, döküm tavanın avantajları nedeniyle mutfakta en çok bu tavaları tercih ederler. Kolay kolay yapışmaz yüzeyi ve ısıyı orantılı dağıtması tercih edilen sebeplerden bir kaçıdır. İşte, evde kolay ve etkili döküm tava temizliği ve döküm tava özellikleri:
Bölgeyi metal kıllı bir fırçayla olabildiğince sert bir şekilde ovun. Endişelenmeyin, dökme demir pürüzlü yüzeylere sürtünmeye karşı dayanıklıdır. Alanın büyüklüğüne göre ovalamaya devam edin. Ardından dökme demiri ılık, sabunlu suyla iyice durulayın. Tavayı her zaman kullanımdan hemen sonra durulayın. Tavayı asla bulaşık makinesine koymayın. Döküm tavayı kullandıktan sonra mümkün olan en kısa sürede temizlemeniz gerektiğinden, genellikle tava hala ıllıkken temizleyin. Ovalama işlemi yormayacaktır.
Demir Döküm Tava Nasıl Temizlenir?
Demir döküm tavalar kimyasal olarak ön işleme tabi tutulmamıştır. Bu nedenle, önceden tavayı ısıtmalısınız. Demir döküm tavalar da kimyasallar olmadan temizlenebilir. Eğer demir döküm tavayı ilk kez kullanacaksanız önce kağıt havlu yardımı ile yağlayın. Yağlama tavanın temizleme aşamaları bittikten sonra da yapılır.
Demir döküm tavada pişirme sonrasında yemek artıkları bırakmayın. Sirke, limon suyu veya şarabın asitliği gibi bazı yiyecekler veya yoğun sos türleri yüzeye zarar verebilir. Kalan gıdaların demir ile uzun süreli temas sonucunda da besinin tadı değişebilir. Demir döküm tava nasıl temizlenir? Hala sıcakken tavadan artıkları ve yanmış yiyecekleri çıkarmak için tahta bir spatula kullanın. Tavayı soğumaya bırakın. Döküm tavayı yumuşak bir süngerle bulaşık deterjanı ile ılık suda temizleyin. Tamamen temizledikten sonra, birkaç damla yağ ile ovun.
Diğer temizleme yöntemi ise demir döküm tavaya biraz sirke ve su ekleyin ardından ocakta bir tık kaynatın. Kaynadıktan sonra musluğun altında ılık su ile yıkayabilirsiniz. Temizleyip kuruladıktan sonra zeytinyağı ile yağlayabilirsiniz. Peçeteye biraz zeytinyağı dökün ve tavaya sürün. Bu, malzemeyi korur ve paslanmayı da önler.