Ekonomist Mahfi Eğilmez'in kendi sitesinde 'Seçime giderken sorular ve yanıtlar' başlığıyla yayınlanan yazısı şöyle:
Aslıda sorunun doğru şekli seçimden sonra Türk Lirası daha da değer kaybeder mi şeklinde olmalıdır. Döviz kurları seçime yaklaşılırken yükselmeye başlamış görünüyor. Bunu normal karşılamak gerekir. Çünkü insanlar belirsizliği sevmezler, tedirgin olurlar. Tedirginlik dövize ve altına talebi artırır, dolayısıyla döviz kuru ve altın fiyatı yükselir. Seçimden sonra Türk Lirasının yabancı paralara karşı değer kaybedip kaybetmeyeceği sorusunun yanıtı büyük ölçüde seçimi kimin kazanacağı ne neler yapacağıyla ilgilidir. Türkiye'de mevcut iktidar birçok alanda ve o arada ekonomide inandırıcılığını yitirmiş olduğu için seçimi kazanırsa uyguladığı yanlış ekonomi politikasından vazgeçip doğru politikalara döneceğini açıklasa bile uzun süre inandırıcılık sorunu yaşayabilir. Muhalefetin bu konuda bir üstünlüğü olmakla birlikte seçimi kazanırsa, yapacağı atamalar, yapısal reformlar konusunda girişeceği eylemler inandırıcılığını belirleyecektir. Dolayısıyla bu sorunun yanıtı seçimden sonra neler yapılacağıyla bağlantılıdır.
Haber ile daha fazlasına ulaşın:
dolar
Gündem
Bundan tam 1 yıl öncesine geri gidelim. Kurlarda sert fiyat hareketleri yaşanıyordu. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımlarına hazırlandığı bir sürece girilirken yüksek enflasyon ortamında Türkiye, faiz indirimlerine başlamış ve birçok kişi Türk Lirası’ndan dolara dönüyordu. Tarihler 20 Aralık 2021’i gösterdiğinde dolar, 18.37 TL ile tarihi zirvesini görmüştü. İşte o sırada Kur Korumalı Mevduat (KKM) ürünü lanse edildi ve dolar bir anda 11 TL’nin altını gördü. 11 Ocak 2022’de ise döviz bürolarının tabelalarında dolar satış kuru için 14 TL rakamı yazıyordu. KKM, ilk başta bireysel tasarruf sahiplerine yönelik olsa da sonradan kapsamı genişletildi ve şirketler de dahil edildi.
Oyunu KKM değiştirdi
KKM şöyle bir avantaj sunmuştu: Kurlardaki artış faiz gelirinin üzerinde oluşursa aradaki fark mudilerin hesabına yatırılacaktı. Böylece yatırımcı hem kur farkı riskini almayacak hem de kur düşerse faiz geliri elde edecekti. Bu cazip ürün büyük ilgi gördü. Ancak temmuz ayı ortasından itibaren doların 17,50- 18,50 aralığında uzun bir süre hareket etmesi KKM’nin cazibesini azalttı ve kopuşlar başladı. Kimi borsaya yönelirken kimi eurobondları portföylerine dahil etti. Merkez Bankası’nın ‘liralaşma’ stratejisi kapsamında bankalara yönelik getirilen düzenlemeler de döviz tevdiat hesaplarında erimeye yol açtı. 2022 yılı başında 237 milyar dolar olan bankalardaki toplam döviz hesaplarının tutarı yılsonunda 192 milyar dolara indi. Yani 45 milyar dolarlık bir döviz, DTH’lardan çıktı.
Yönü seçim sonucu belirleyecek
Gelelim mevcut duruma… Geçmiş yıllarda yaşanan ekonomik krizler Türkiye’de kemikleşmiş bir döviz yatırımcısı oluşmasına neden oldu. Bu kitlenin büyük bölümü ne olursa olsun parasını döviz cinsinden tutmaktan vazgeçmiyor. Peki bu yıl döviz yatırımcısı umduğunu bulabilir mi? Ya da uzun süre yatay hareket eden dolar yeniden yükselir mi? Piyasanın genel beklentisi seçimlere kadar yani yılın ortasına kurlarda ciddi bir hareket beklenmiyor. Seçim sonuçları tüm piyasalar gibi dövizde de yönü belirleyecek güçte. İktidarın değişmemesi durumunda mevcut para politikası devam edecek gibi. Dolayısıyla yerli yatırımcılar için KKM ürünü olduğu sürece döviz talebinde ciddi bir patlama yaşanma ihtimali düşük. Yabancı yatırımcı da yok denecek kadar az. İktidarın değişmesi durumunda ise nasıl bir para politikası uygulanacağını bugünden kestirmek zor. Ama faiz artırımlarına geri dönülmesi, KKM’den vazgeçilmesi, yabancı yatırımcıların yeni sürece ilgisi kurlar üzerinde etkili olacak kritik gelişmeler.
Alternatif ürünler var
Parasını dövizde tutmak isteyenler için var olduğu sürece KKM en cazip ürün olmaya devam edecek. Kurdaki artış ıskalanmazken kurdaki olası düşüşlere karşı faiz geliri elde edilebiliyor. Öte yandan yıllık yüzde 8-9 civarında faiz geliri sunan eurobondlar da yine döviz yatırımcısı tarafından tercih edilebiir. Bir diğer alternatif ise biraz daha riskli: Yabancı hisse senedi ya da emtia fonlar. Bu ürünlerde paranızı döviz cinsinden değerlendirirken yabancı hisse veya emtialardaki olası yükselişlerden yararlanabilirsiniz.
Dolarda kritik seviye: 18.72 TL
Dolar/TL paritesinin teknik görünümüne bakarsak, parite hala 3 Ocak 2022 haftasında 13.81 TL seviyesinden başlattığı yükseliş trendi üzerindeki hareket devam ediyor. Bahsedilen bu trendin destek noktası bu hafta için 18.72 TL seviyesine denk geliyor. Yani paritede kısmi bir rahatlama için kesinlikle bu trendin altında haftalık kapanışlar görülmeli. Ancak bu trendin aşağı yönlü kırıldığının teyidi ise 18.25 TL seviyesinin altına gelinmesiyle alınabilir. Böyle bir senaryoda ilk aşamada 17.64 TL seviyelerine kadar bir geri çekilme senaryosu üzerinde durmakta fayda var. Olası yukarı hareket riskini ise 18.25 TL seviyesinin üzerinde kalınması tetikleyebilir. Olumsuz olarak adlandırabileceğimiz bu senaryoda 19.80 TL seviyesi önemli direnç noktası konumunda.
Euro mu dolar mı?
Euro/dolar paritesi 7 Şubat 2022 tarihinde 1,14948 dolar seviyesinden başlattığı düşüş kanalının dışına 8 Kasım 2022 haftasında çıktı. Bu hareketiyle birlikte kısa vadeli yeni bir yükseliş trendi üzerindeki hareketini sürdürüyor. Şu an için olası yukarı hareketin devamı halinde 1,07953 dolar seviyesi kuvvetli yatay direnç noktası konumunda. Bu noktanın kırılması paritenin 1,09 ve 1,11 dolar seviyelerine doğru ivmelenmesini sağlayabilir. Olası geri çekilmelerde ise 1,03677 dolar seviyesi ara destek noktası olmak üzere 1,01604 dolar seviyesi ise trend desteği olması açısından oldukça önemli. Paritenin bu trendin üzerinde kalması durumunda inişli çıkışlı fiyat seyri de oluşsa kısa vadeli trendin yukarı olduğu söylenebilir.
Türk lirasının karşısında hızla değer kazanan ve zirveye doğru tırmanan dolar kuru dünya piyasası tarafından konuşulmaktadır. FED tarafından gelen faiz açıklaması üzerine doların aşağı ve yukarı yönlü hareketliliğine şahit olunmaktadır. Ekonomist Deniz Yağbasan'ın dolar hakkında yaptığı açıklama ise duyanları çok şaşırttı. İşte, dolar düşecek mi sorusunun yanıtı...
Dolarını hızlı bir şekilde yukarı yönlü hareketliliği kısa sürede son buldu. Açıklanan faiz kararı sonrasında doların duraklaması ve aşağı yönde hareket etmesi ise dolar sahiplerini endişelendirdi. Dolar endeksi perşembe günü en yüksek seviyesi 110,90'dan 107,80'e kadar gerileme yaşadığı görüldü. ABD endeksi üzerinde ki yüzde 7 oranındaki yükselişle beraber altın, gümüş ve euro üzerinde yukarı yönlü hareketlilik başladı.
FED'in faiz kararı sonrası döviz üzerindeki hareketlilik hakkında çeşitli yorumlar yapıldı. Ekonomist Deniz Yağbasan, kısa vadede işi sıkı tutulması gerektiğini belirtirken aynı zamanda FED Başkanı Powell üzerinde erken gevşeme risklerinin de altı çizildi. Yüzde 5,5 - 6,0 seyrinde devam eden ve yükselişe geçen FED politika faiz beklentileri üzerinde yer alan son veriler ise 4,75 - 5,25 olarak revize edildi. Küresel piyasalarda uzun süredir ele alınan dolar senaryosunun da sonuna gelindiği belirtildi.
İlgili Haberler
Ekonomide tahminler beklenenden daha kötü