F Güneş, Dünya ve Ay
Önerilen Süre: 6 ders saati (5. ve 6. Hafta)
Konu / Kavramlar: Güneş, Dünya ve Ayın birbirlerine göre hareketleri
F Güneş, Dünya ve Ayın birbirlerine göre hareketlerini temsil eden bir model hazırlar.
a. Ayın Dünya etrafında dolanma yönü belirtilir.
b. Dünyanın Güneş etrafındaki dolanma yönü belirtilir.
c. Dünyadan bakıldığında Ayın hep aynı yüzünün görüldüğü belirtilir.
Güneş Dünya ve Ay'ın Dönüş Yönleri |
Dünya'nın iki çeşit hareketi vardır. Bunlar kendi ekseni etrafında dönme ve Güneş etrafında dolanma hareketleridir.
Dünya kendi ekseni etrafında saat yönünün tersinde dönmektedir.Ay'ın üç çeşit hareketi vardır. Bunlar kendi ekseni etrafında dönme, Dünya ve Güneş etrafında dolanma hareketleridir.
Ay kendi ekseni etrafında saat yönünün tersinde dönmektedir.Saat yönünün tersi |
B) Dünya Ay etrafında dolanmaz.
C) Ay'da Güneş etrafında dolanır.
D) Güneş kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru döner.
B) Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönme süresi 24 saat(1 gün)dür.
A) Dünya, Güneş ve Ay aynı yöne döner.
Serdar/Ağustos 3,
İki kızımın da büyüme sürecinde sorularını cevapsız bırakmamaya çalıştım. Fakat acemilik döneminde herkesin yaptığı hataları yapıyor, onlara bilgi yüklemeye çalışıyordum. Oysa öğrenmenin ve meraklanmanın deneyimlerden geçtiğini farkettiğimde deneyler ve aktiviteler devreye girdi.
Hikayeleştirme, bu yolculuğumuzda en çok yardım aldığım araç oldu. Mars gezegenini kuru kuru anlatmaktansa Mars’a seyahat etmiş keşifler yapmaya çalışan meraklı robotun (Curiosity) maceralarını anlatmak epey faydalı oluyordu (Bu hikayeler bugün Merakyum ismine de ilham verdi). Güneş sistemiyle ilgili ilk sorular da o dönem belirdi. Kaç gezegen var?Plüton neden gezegen değil? Ay nedir? gibi soruların ardı arkası kesilmiyordu. Tam bu sırada bir okul projesi çıktı. Klasik anne-baba-çocuk projelerinden birisi serbest bir konu üzerine olacaktı. Defne, proje olarak güneş sistemi yapmak isteyince kolları sıvadık.
Strafor küreler çok işe yarayan malzemeler.
O zamanlar 7 yaşını doldurmamış bir çocuğun sabrını ve becerisini düşünerek boyutu küçük tutmamız daha doğru olur diye düşündük. Yapacağımız güneş-dünya-ay modeli için kırtasiyeden alışveriş yaparak başladık. Strafor küreler, boya (akrilik bazlı boyalar iyi sonuç veriyor), siyah kağıt ve birkaç tane plastik çubuk aldık ve işe koyulduk.
Bir sahne planladık öncelikle. Defne bu modeli sunumla anlatacağı için neler anlatacağına göre bir kurgu geliştirdik. Taşınabilecek kadar küçük, içine modeli alabilecek kadar geniş bir ayakkabı kutusuna arka plan süslemeleri yapıştırarak başladık.
Ay-dünya ve güneşin arkaplanı siyah fon üzerine yıldızlar. O ay orada ne arıyor bilmiyorum.
Bizimkinin favori gezegeni Satürn Modele onu da eklemek isterdik ama işi uzun
Dünya ve güneşi temsilen küreler plastik çubukların ucunda sallanacak, ay ise dünyaya bir kürdanla bağlanacaktı. Kürelerin boyanması oldukça uzun bir iş, fakat herhalde en keyif alınan kısım. Bizim çocuklar boyamak ve resim yapmak için doğmuşlar, günlerce sıkılmadan yapabilirler bunu. Tabii titizseniz önlem alın, çünkü küre boyamak çok pis bir iş; o eller, kıyafetler hatta duvarlar batacak 🙂
Ayın rengi açık gri olmalıydı ama tutturamadık.
Boyalar bittikten sonra çubukları takıp kurumaya bırakıyoruz (Bazı yapıştırıcılar strafor köpükleri eritiyor, önceden test etmekte fayda var). Ayakkabı kutusunda çubukları sabitlemek için çubuğun baş tarafına bir delik delip oraya ataş taktık ki istedikleri zaman modelleri çıkartıp oyun oynayabilsinler.
Bu iş için hazır satılan, boyama ve montaj gerektiren güneş sistemi modelleri var. Bunlardan da bir tane aldık ama henüz başlayamadık. Gene de sıfırdan yapmak, baştan planlar çiziktirip nasıl bir şey olacağına birlikte karar vermek epey keyifli. İşin keyif kısmıyla meraklanma kısmını özenli bir şekilde ayırmak gerekiyor. Örneğin boyama esnasında kendilerinden geçtikleri için anlattıklarımı dinlemediler. Her şey bittikten sonra model üzerinde çeşitli oyunlar planlayarak faydalı bilgiler de vermek olası. Karanlık bir odada bir fenerle ayın değişik hallerini gösterebilir, gezegenlerin güneş etrafında nasıl döndüklerini ve mevsimlerin oluşumunu anlatabilirsiniz.
Şimdiden kolay gelsin 🙂
Boğaziçi Üniversitesi mezunu, girişimciliğin tadını almış bir daha bırakamamış, her türlü sahte bilim söylemine savaş açmış, evli ve iki kız babası işkolik bir blogcu :)
View all posts by Serdar →