Düzgün Dikiş Nasıl Dikilir

1

En eski sanat dallarından biri olan "dikiş dikmek" gerçek bir beceri ve sanat işidir. Günümüz de geçerli bir el sanatları dalı olan dikiş dikmek için elinizin altında çeşitli boy ve kalınlıkta çelik iğne, ipek ya da keten kumaş, makas, yüzük belki de bir makine yeterli olacaktır. Günümüzde dikiş teknikleri o kadar çok gelişmiştirki örnekleri saymakla bitmez. Ülkemiz de çok eskilerden annelerimiz herşeyi elleri ile pratik bir şekilde dikerlerdi. Tabiatıyla dikiş makineleri hem zaman hem de sağlam dikiş tekniğiyle uzun bir yolu bizler için kısalttı. Elde dikiş başlığı altında sizler için dikiş nedir?, dikiş teknikleri hakkında kapsamlı bilgi verdiğimiz galerimizi okumanızı tavsiye ediyoruz.

2

Bir dikiş işinde dikiş yapılırken sağdan sola doğru dikim yapılır. Bu teknikler arasında; Teyel Dikiş, Düz Dikiş, Makine Dikişi, Kenar Bastırma Tekniği, Hıristo Teyel Tekniği, İlik Dikişi Kenar Baskısı Tekniği, Sürfile yer alır.

3

İki ya da daha çok kumaşın makine ile ya da elde dikmeden önce kabaca yapılan dikiş tekniğidir. Burada dikişin küçük olması önemsizdir.

4

Fakat kumaşı tutması için art arda biri uzun, biri kısa dikişler atılarak yapılan dikiş tekniği ile sonuç tam alınır. İpliğin ucuna bir düğüm atarsanız, asıl dikiş dikildikten sonra teyel ipliğini çekip çıkarmak çok daha kolay olur.

5

Teyele benzeyen bu dikiş çok daha küçük ve düzgün görünür. Dikişlerin boyu ve aralarındaki uzaklığın aynı olmasına dikkat edilir. Düz dikiş tekniğinde hem kumaş parçalarını birleştirmek, hem de kumaşta büzgü yapılır. Düz dikiş bir uçtan öbür uca bitirildiğinde iplik çekilerek kumaş büzülür.

6

Bu tekniğin diğer adı aslında "sağlam dikiş" tekniğidir. Nedeni ise geçici yapılmayışından kaynaklanır. İğne düz dikiş gibi bir kez batırılıp çıkarıldıktan sonra, kumaşın yüz tarafından yeniden bir önceki deliğe batırılır ve ikinci deliğin biraz ilerisinden kumaşın yüzüne çıkılarak yapılır ki burada amaç kumaşın yüzünde dikiş kesintisiz bir çizgi biçiminde yapılır.

7

Öncelikle kumaşın kenarı ters yüzüne doğru katlanır ve kol, etek uçları ya da pantolon paçaları iyice bastırılır. Kumaşın kenarını içe doğru kıvırdıktan sonra bir kez katlanarak teyel işlemine tabii tutulur. İğne kumaşın içe çevrildiği yerin hemen bitiminden asıl kumaşa batırılır ve ardından bu kez, katlanmış kumaşa yüzünden görünmeyecek biçimde, çarpık olarak bir iğne atılır.

8

Böylece iğne kumaşın bir iç yüzüne, bir katlanmış kısmına atılarak, etek ya da pantolon paçası bastırılır. Baskı bittikten sonra kumaşı önce teyelliyken, sonra da teyeli sökülünce, buharlı bir ütüyle ütülenir.

9

Hıristo teyel dikiş tekniği genelde yün ve flanel kumaşların kenarlarını bastırmak için kullanılır. Burada soldan sağa doğru dikiş yapılır.

10

Önce katlanan kısma bir düz dikiş yapılır ardından çarpık olarak sağdan sola doğru altta kalan kumaşa doğru inilir. Son kısma da küçük bir düz dikiş yapıldıktan sonra tekrar katlanmış kısma dönülünce bastırılan yerde çapraz dikiş meydana gelmiş olur.

11

İlik dikişi ve kenar baskı tekniği en farklı olan dikiş tekniğidir. Burada iğne yanlamasına değil, liner şeklinde yani yukarıdan aşağıya doğru yapılır. İğne batırıldıktan sonra iplik ilmek haline getirilir ve iğne bu ilmekten geri sokularak ilik kenarında bir sıra minik düğüm oluşturularak yapılır.

12

Sürfile tekniğini kumaşların kenarlarında kullanılır. Sürfile tekniğinde soldan sağa doğru işlem yapılır. İğne kumaşın tersinden batırılarak ön yüzünden çıkartılır. Böylece iplik kenarın üzerinden atlatılarak, kumaşın saçaklanması da önlenmiş olur. Şayet kumaş hassas ve kolay saçaklanan türden ise sürfile çift yapılır.

13

Birleştirme dikiş tekniğinde de iki veya daha fazla kumaşın birbirine dikilmesi şeklinde yapılır.

14

Giysi yapımında en sık kullanılan kapatma gereçleri arasında; Düğme ve ilikler, Erkek ve dişi kopçalar, Zımbalı düğmeler, Çıtçıtlar, ve son olarak da fermuarlar gerekir.

15

İlikler, daha sağlam olmaları için iki kat kumaş üzerine yapılmalıdır. Sarma ve düz ilik olmak üzere iki türlü ilik yapılabilir Kalın ya da kolay tarazlanan kumaşlara yapılan ve çoğunlukla büyük düğmelerin iliklendiği sarma ilikler daha temiz ve sağlam görünür.

16

Ancak bu yöntemin yapımı zordur. Düz ilikte ise hem aralıkları hem de boyları çok düzgün olmak üzere iliğin kenarı başta anlatıldığı gibi ilik dikişiyle sarılır; tarazlanmayı önlemek için de önce sürfile yapılır. Düğmeler ilik açıldıktan sonra dikilmelidir.

17

Erkek ve dişi kopçalar fermuarı kapalı tutmak için fermuarın tam üstüne sağlam sürfile ya da ilik dikişiyle dikilir. Fazla gerilme söz konusu olmayacaksa düğme yerine çıtçıt kullanılabilir.

18

Çıtçıtlar da sürfile dikişiyle dikilir. Bebek ve çocuk giysilerinde, düğmelere göre daha kolay ve çabuk iş görebilmeyi sağladıkları için sağlam çıtçıtlar kullanılır. Bunlar kumaşa dikilmeden presle de takılabilir.

19

Fermuarlar genellikle dikişin altına saklanır. Dikmesi zor olmamakla birlikte, dikkat gerektirir. Çağdaş dikiş makinelerinde fermuar dikmek için özel parçalar vardır.

20

Bir giysinin kolunu, eteğini ya da paçasını kıvırarak başarabileceğiniz gibi verev bir pervaz ya da ekstraforla da bastırabilirsiniz.

21

Örneğin bir eteğin ucuna önce bir verev pervaz, 3 cm kadar genişlikte verev kesilmiş şeritler ya da piyasada satılan ekstrafor dikildikten sonra bu pervaz eteğin içine kıvrılarak bastırılarak yapılır.

22

En basit herhangi bir giysinin üstünüzde iyi oturması ve hoş görünmesi için mutlaka biçilmesi gerekir.

23

Tam olarak kağıt patronlar yapacağınız dikişte size rahatlık ve kolaylık sağlar.

24

İçinde nasıl dikilmesi gerektiği konusunda açıklamalar da bulunan çeşitli patronlar çarşıda satılmaktadır. Böylece acemi biri bile bu açıklamaları izleyerek basit bir giysiyi başarıyla dikebilir.

25

Model konusunda karar verdikten sonra, patron seçerken dikkat edilecek asıl konu beden ölçülerinin ve kullanılacak kumaşın saptanmasıdır. Standart beden ölçülerinin uymaması durumunda en yakın beden seçilmeli ve patronda gerekli değişiklikler sonradan yapılmalıdır. Hazır patronlarda modele uyacak kumaş türleri ve ne kadar kumaş gerekeceği belirtilir.

26

Patronla birlikte verilen açıklamalar arasında kumaşı biçmeye başlamadan önce patronun nasıl yerleştirilmesi gerektiğini gösteren bir de plan vardır. Patron, kaymaması için kumaşa iğnelerle tutturulmalıdır. Patronun üzerindeki işaretler parçaların dikiş için bir araya getirilmesine yardım eder ya da örneğin düğme ve ilik yerlerini gösterir. Bu işaretler kumaşa iplik ya da sabunla aktarılabilir.

27

Patronda bir “dikiş payı” bırakılır. Genellikle 1,5 cm enindeki bu pay, kumaşın kenarıyla dikiş çizgisi arasındaki uzaklıktır. Dikiş payına tam uyulmazsa giysi üstte iyi durmaz.

28

Çok az insan standart beden ya da biçimlere uyar. Bir ayarlama yapılmasının gerekli olup olmadığını anlamak için her parça dikildikten sonra giyecek kişi üzerinde prova yapılmalıdır. Ayrıca dikiş yerleri her parça birleştirildikten sonra ütülenmelidir; böylece kumaşın dikişi kolaylaşır. Dikiş bittikten sonra giysi yeniden ve bütünüyle ütülenmelidir.

29

Kumaştaki sökük, yırtık ve delikler çok büyümeden, dikkatle onarılmalıdır. Yırtıklar uygun renkte iplikle yırtığın üzerinden kumaşın ipliği yönünde ve yırtıkla dik açı yapacak biçimde, küçük sık dikişler atarak kolayca kapatılır. Dikişler yırtık kenarlarından biraz içerden, göze batmamasına özen gösterilerek ve kumaşın yüzünden atılmalıdır.

30

Çoraplardaki delikler çorabın rengine ve dokusuna uyan bir iplikle onarılmalıdır. Deliğin bir yanından öbürüne düz dikiş dikilir; dikişler kenarlardan oldukça içeride zayıf noktaları sağlamlaştıracak ve çorabın kaçan ilmeklerini yakalayacak biçimde olmalıdır. Bir dizi düz dikiş de birincilere dik açı yapacak biçimde ve kumaş dokur ya da sepet örer gibi iğneyi bir alttan bir üstten geçirerek atılır. Örme dokular dokuma kumaşlara göre daha esnek olduğundan ipliğin çok sıkı çekilmemesi gerekir.

31

Kimi zaman giysilerdeki delik ya da aşınmış bölümlerin yamanması gerekir. Uygun bir kumaş parçasını deliğin altına koyarak yapılan yama olabildiğince düzgün dikilmelidir. Yamalar genellikle giysilerin diz ve dirseklerini sağlamlaştırmak için kullanılır

32

Dikişten giysi dikmek ve onarmaktan başka işler için de, özellikle sanayide yararlanılır.

33

Dikiş yapılan bira alan da sanayi alanında ayakkabı yapımında kullanılır. Özellikle deri ayakkabılar dikişli olur. Deri kumaşlar çok daha serttir ve daha sağlam ipliklerle dikilmesi gerekir. Ayakkabı dikmekte kullanılan iplik, hem sağlamlaştırmak, hem de suya dayanıklı olmasını sağlamak için mumlanır ve satışa hazır hale getirilir.

34

Yine dikilerek satışa çıkarılan ürünler arasında eldiven, bavul, el çantaları, kemer, cüzdan, ceket, pantolon , gibi bir çok alanda dikiş kullanılarak imal edilir.

35

Dikiş cilt yapımında da kullanılır. Kitapların sırtları yapraklarını bir arada tutmak için dikilir. Günümüzde ciltçilik çoğunlukla makinelerle yapılmaktadır.

36

Bazı spor gereçleri de dikilir. Beysbol ve kriket toplan ile futbol ve basketbol toplarının kılıflarından başka çadırlar, yat yelkenleri, eyer, gem ve koşum takımları da dikilirler.

ÜRÜN İLE İLGİLİ

DİKİŞ İLE İLGİLİ

İĞNE İLE İLGİLİ

İPLİK İLE İLGİLİ

KABİNE VE ÇANTA İLE İLGİLİ