Düzlem Ve Küresel Aynalar

Fizik ayt konu anlatımı, Fizik tyt konu anlatımı , Fizik yks konu anlatımı… Merhaba arkadaşlar sizlere bu yazımızda Aynalar (Düzlem Ayna – Küresel Ayna) hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi edinebilirsiniz..

Üzerine düşen ışığın tamamına yakınını kısmını yansıtabilen yüzeylere ayna denir. Aynaların bir yüzeyi çok iyi parlatılmış, diğer yüzeyi ise cıva, kalay, gümüş ve alüminyum ile kaplanmıştır (kaplanmış camlardır).
Aynalar, yansıtıcı yüzeylerinin şekillerine göre adlandırılırlar. Yansıtıcı yüzeyi düz olan aynalara düzlem ayna, yansıtıcı yüzeyi küre kapağı şeklinde olan aynalara küresel ayna denir.

Düzlem Ayna

Yüzeyi düz ve pürüzsüz olan aynalara düzlem ayna denir. Düzlem aynaya düşen ışınlar aynada yansıma kanunlarına göre yansırlar. Düzlem aynalarda daima düzgün yansıma görülür.

Düzlem aynada bir noktanın görüntüsünü oluşturmak için aynaya gönderilen ışınlar aynada yansıdıktan sonra uzantıları ayna gerisinde çakışır. Bu nedenle düzlem ayna önünde bulunan bir cismin görüntüsü düz aynanın arkasında, sanal, cisimle aynı boyda, düz ve aynaya olan uzaklığı cismin aynaya uzaklığına eşittir.

Düzlem aynaya bakan gözlemcinin aynada görebildiği bölgeye görüş alanı denir. Düzlem aynaya bakan bir gözlemcinin düzlem aynada gördüğü alanın büyüklüğü, gözlemcinin aynaya göre konumuna ve aynanın büyüklüğüne bağlıdır. Gözlemci aynaya yaklaştıkça ve ayna boyutları büyüdükçe görüş alanı büyür.

Düzlem aynalar, cisimlerin aynı büyüklükte görüntülerini elde etmek için evlerde, mağazalarda, iş yerlerinde ve çeşitli teknolojik araçlarda kullanılır. Ayrıca ısı ve ışık yalıtımı sağlamak için binaların dış cepheleri ayna gibi yansıtıcı camlarla kaplanır. Ayrıca projeksiyon, tepegöz, periskop gibi teknolojik araçların yapımında da kullanılır.

Küresel Ayna

Yansıtıcı yüzeyi küre şeklinde olan aynalara küresel ayna, yansıtıcıdenir.Küresel aynalar iki şekilde incelenir. Yansıtıcı yüzeyi, küre parçasının iç yüzeyi ise çukur ayna ya da içbükey ayna (konveks ayna ) denir. Eğer yansıtıcı yüzeyi küre parçasının dış yüzeyi ise tümsek ayna ya da dış bükey ayna ( konkav ayna ) denir.

Küresel aynanın tam ortasından geçtiği düşünülen ve aynayı ikiye bölen doğru parçasına asal eksen, asal eksenin aynayı kestiği noktaya tepe noktası adı verilir. Asal eksene paralel gelen ışınların yansıdıktan sonra kendilerinin ya da uzantılarının toplandığı noktaya odak noktası denir. Küresel aynalarda küre yüzeyinin merkezi küresel aynanın da merkezidir.

Çukur Aynalar

–Yansıtıcı yüzeyi iç bükey olan aynalardır.
–Üzerine gelen ışığı toplama özelliği vardır.
–Odak noktası ve merkez noktası aynanın önündedir.

Çukur aynada görüntü oluşumu

–Sonsuzdaki cismin görüntüsü odak noktasında noktasal ve gerçek olarak oluşur.
–Merkez noktasının dışındaki cismin görüntüsü odakmerkez noktası arasında ters, gerçek ve cisimden büyüktür.
–Merkez noktasında bulunan cismin görüntüsü yine merkez noktasında, ters, gerçek ve cisimle aynı boydadır.
–Merkez–odak noktası arasındaki cismin görüntüsü merkezin dışında, ters, gerçek ve cisimden büyüktür.
–Odak noktasında bulunan cismin görüntüsü sonsuzda, ters, gerçek ve noktasaldır.
–Odak – tepe noktası arasındaki cismin görüntüsü ayna arkasında, sanal, düz ve cisimden büyüktür.

Tümsek Aynalar

–Yansıtıcı yüzeyi dış bükey olan aynalardır.
–Üzerine gelen ışığı dağıtma özelliği vardır.
–Odak noktası ve merkez noktası aynanın arkasındadır.

Tümsek aynada görüntü oluşumu

–Tümsek ayna önüne konulan cisim nerede olursa olsun, görüntüsü ayna arkasında, sanal, düz ve cisimden küçüktür.
–Cisim aynadan uzaklaştıkça görüntüsü odak noktasına yaklaşır. Sonsuzdaki cismin görüntüsü odakta, noktasal ve sanaldır.
–Cisim aynaya yaklaştıkça görüntüsü de aynaya yaklaşarak büyür.