Dul Ve Yetim Aylığı Ne Kadar Oldu 2022

en düşük dul ve yetim aylığı ne kadar oldu?

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan katıldığı bir televizyon canlı yayınında en düşük emekli maaşına zam geleceğini açıklamasıyla birlikte  en düşük dul ve yetim aylığı da artmış oldu. En düşük emekli maaşı alt sınırı 5 bin liradan TL’ye yüksemesinin sonucunda en düşük sınırdan dul ve yetim aylığı maaşı alanların aylıkları 36,36 oranında arttı.

Örneğin son gelen artış ile birlikte TL olan en düşük emekli maaşından dul ve yetim aylığı alan vefat eden sigortalının dul eşine yüzde 50 oranında ödeme yapılıyor. En düşük sınırdan emekli maaşı alan sigortalının eşi zamdan önce 2 bin TL ödeme alırken artış sonrası TL ödeme alacak. en düşük dul ve yetim aylığı gerçekleştirilen artışın ardından lira olarak hesaplanıyor. Açıklamaların ardından sunulankanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunularak kabul edildi. Yüzde 75 hissesi olanlara ise 5 bin liradan daha az ödenmeyecek.

Kimler dul ve yetim aylığı alabilir?

Ölüm aylığından vefat eden sigortalının eşi, çocukları ve bazı şartlara göre de anne ve babası yararlanabiliyor. Vefat eden sigortalının dul eşine yüzde 50 oranında aylık bağlanırken, sigortalının çocuğu yoksa ve eşine kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık bağlanmamışsa yüzde 75’i oranında ölüm aylığı bağlanıyor. Çalışmayan ya da kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde de 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanlara maaşın yüzde 25 oranında aylık bağlanıyor.

Yetim aylığı nedir?

Çocuklara, anne-babaları dolayısıyla ödenen ölüm aylığına “yetim aylığı” da denilmektedir. Kanuna göre kız ve erkek çocuklarına, anne-babalarından olan hak sahipliği nedeniyle aylık bağlanması için farklı şartların varlığı gerekmektedir.

Ölüm Aylığına Hak Kazanma Koşulları Nelerdir?

Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

a-) En az gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,

b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,

olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.

Ayrıca;

a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,

b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,

durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.

 Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.

Ancak, 1/10/ tarihinden önce ölen sigortalıların gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.

Ayrıca, kendi nam ve hesabına ( sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.

Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?

Ölüm aylığı, ölen sigortalının;

a-) Eşine,

b-) Çocuklarına,

c-) Anne ve babasına,

bağlanır.

Hayatını Kaybeden Sigortalının Eşine Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?

Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si;  aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.

Hayatını Kaybeden Sigortalının Çocuklarına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?

Ölen sigortalının çocuklarına aylık bağlanabilmesi için çocukların cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali gibi kıstaslar mevcuttur.

Hak sahibi çocuklara ölüm aylığı bağlama şartları aşağıda açıklanmış olmakla birlikte, 21/03/ tarihli ve sayılı Kanun ile hak sahibi çocuklar için  yeni düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, 27/3/ tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunan çocuklardan 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılanlara; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanacaktır. Aylık almakta iken 4/1-(a) kapsamında sigortalılığa tabi çalışmaya başlayan hak sahibi çocukların da Kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri devam ettiği sürece bağlanan aylıkları kesilmeyecektir.

Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

Evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları, ortaöğrenim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları,

Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,

Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,

şarttır.

Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,

Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,

evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır. Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.

Malul çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için ;

Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirdiği tespit edilen malul çocuklara da evli olup olmadığına, yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.

Malul çocuklara bağlanan ölüm aylıkları;

- Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları tarihi,

- Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı tarihi,

- Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini,

izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.

Hayatını Kaybeden Sigortalının Anne Ve/Veya Babasına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?

sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra vefat eden sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanabilmesi için de yine birtakım kıstaslar mevcuttur. Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisse olmak zorundadır. Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net tutarından az olmak zorundadır. Yine anne ve/veya babaya ölen çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması da şarttır.

Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise, yukarıda belirtilen şartları taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanmaktadır.

Ölüm Aylığı Bağlanması İçin Nereye Ve Nasıl Başvurulur? Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

4(a) (SSK) ve 4(b) (BAĞ-KUR) kapsamındaki ölüm aylığı bağlama işlemleri için sigortalının dosyasının bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerimize Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile müracaat edilmesi gerekir.

Gelir/Aylık/Ödenek Talep belgesine;

-Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu

-Vasi İlamı (Hak sahiplerine vasi tayin edilmesi durumunda)

eklenir.

Sayılı Kanuna tabi kamu görevlisi olan (4/c’li) sigortalıların hak sahipleri ile Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi sigortalıların hak sahipleri ise Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye/ANKARA adresine  müracaat etmeleri gerekir.

Ayrıca, monash.pw adresi üzerinden başvuru imkanı bulunmaktadır.

Kurumumuz ve MEB ve YÖK arasında yapılan protokol kapsamında öğrenci belgeleri elektronik ortamda temin edilmektedir. Öğrenci belgesinin güncel olup olmadığı konusunda tereddüt edilmesi durumunda hak sahiplerinden talep edilmektedir.

Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Dul ve Yetim Aylığı Bağlananların Aylıkların Kesilmesi

Dul Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

• Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
• Evlenme: Harp malulü ile evlenen kadının aylıkları kesilmemektedir. Sonradan evlendiği eşinin ölümü nedeniyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanmaktadır.

sayılı Kanuna göre dul aylığı bağlananların sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmemektedir. Ancak, çalışılan statüye göre aylık bağlama oranları değişmektedir. Ayrıca çalışmaya başlayanların hangi sigorta kapsamında çalıştığına bakılmaksızın ek 81 inci ve ek 84 üncü madde kapsamında yapılan ek/ilave ödemeleri, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir. 

Kız ve Erkek Yetimin Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

• Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
• Evlenme: Yetim aylığı almakta iken evlenen erkek ve kız yetimin aylıkları kesilmektedir. 
• Çalışma Halinde Aylıkların Kesilmesi: sayılı Kanuna göre yetim aylığı bağlananların sayılı Kanunun 4/1-a, ve 4/1-b statüsünde çalışmaya başlamaları halinde yetim aylıkları kesilmemektedir. sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince yetim aylığı alanların sayılı Kanunun 4/1-c statüsünde çalışması halinde, yetimin aylığı göreve girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir. Ayrıca çalışmaya başlayanların hangi sigorta kapsamında çalıştığına bakılmaksızın ek 81 inci ve ek 84 üncü madde kapsamında yapılan ek ödemeleri, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilecektir. 
• Öğrenim Durumu Değişikliği Nedeniyle Aylıkların Kesilmesi: Erkek yetimlerin ölüm tarihinde 18, ortaöğrenim yapmakta ise 20, yükseköğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurması halinde aylıkları kesilmektedir. Ayrıca, 25 yaşını doldurmayan erkek yetimin bir yüksek öğrenimi bitirmesinden sonra ikinci bir yüksek öğrenimde geçen süreleri ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisans üstü uzmanlık öğreniminde geçen süreleri için aylık bağlanmamakta, ödenen aylıklar kesilmektedir.

Malul Erkek Yetimin Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

• Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
• Çalışma Halinde Aylıkların Kesilmesi:  sayılı Kanuna göre göre aylık almakta olan malul erkek yetimin  sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında çalışması durumunda sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince aylığı kesilmektedir.  sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b kapsamında çalışmaları nedeniyle bağlanan aylıklarının asgari ücretin net tutarından fazla olduğu tespit edilenlerden muhtaç olmadıklarına karar verilenlerin aylıkları  kesilmektedir.
• Evlenme: Malul erkek yetimin evlenmesi halinde aylıkları kesilmemektedir.

Anne ve Babanın Yetim Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

• Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
• Çalışma Halinde Aylıkların Kesilmesi:  sayılı Kanuna göre göre aylık almakta olan  anne ve babanın sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında çalışması durumunda sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince aylığı kesilmektedir.  sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b kapsamında çalışmaları nedeniyle bağlanan aylıklarının asgari ücretin net tutarından fazla olduğu tespit edilenlerden muhtaç olmadıklarına karar verilenlerin aylıkları  kesilmektedir.
• Evlenme: Aylık almakta iken evlenen babanın aylığı kesilmemektedir. Ancak aylık almakta iken evlenen annenin aylığı evlenme tarihini takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir. 
• Vazife ve harp malullerinin annelerine bağlanmış olan aylıklar evlenmeleri halinde ise kesilmemektedir. Ayrıca, vazife ve harp malullerinin baba ve annelerine bağlanmış olan aylıklar sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde de kesilmemektedir.