Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları

Dumlupınar Savaşı metni cevapları ve soruları, Anıttepe Yayıncılık 5. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 46-48-49-50-51 (Milli Mücadele ve Atatürk Teması)

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları – 5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayınları

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları Sayfa 46

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Araştırmanız sonucunda belirlediğiniz Atatürk’e ait veciz sözleri arkadaşlarınızla paylaşınız.

2. Atatürk’e “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” sözünü söyleten gelişmeler nelerdir? Arkadaşlarınızla tartışarak belirleyiniz.

Cevap:Türk ordusu Sakarya Savaşı’nı kazanmıştı. Yunan askeri geri çekiliyordu. Fakat geçtiği yerleri yerle bir ediyordu. Bunun üzerine Başkomutan Mustafa Kemal Büyük Taarruz hazırlıklarına başladı. 26 Ağustos sabahı Büyük Taarruz başladı. 27 Ağustostan itibaren Türk ordusu üstünlüğü ele geçirdi. 30 Ağustos’ta Yunan ordusu Dumlupınar’da sıkıştırıldı. Burada Başkomutanlık Meydan Savaşı yapıldı. Bozguna uğrayan Yunan kuvvetleri İzmir, Yalova ve Bandırma yönüne doğru kaçmaya başladı. Kaçan ordunun yeni bir saldırı yapmasını engellemek için Mustafa Kemal “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini verdi. Bu emirle İzmir’e kadar Yunan ordusunu kovalayan Türk ordusu 9 Eylül tarihinde İzmir’e girdi.

Not: Akdeniz’den kasıt Ege Denizi’dir. O zamanlar Ege Denizi’ne de Akdeniz deniliyordu.

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları Sayfa 48

1. ETKİNLİK

“Dumlupınar Savaşı” metninin ders kitabınızdaki görsellerini inceleyiniz. Metnin görsellerinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahminlerinizi aşağıya yazınız.

Cevap:

Metinde Dumlupınar Savaşı anlatılıyor olabilir.

2. ETKİNLİK

a) Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimeler, harfleri eksik olarak verilmiştir. Sözlük anlamından hareketle eksik harfleri örnekteki gibi tamamlayarak kelimeleri belirleyiniz.

Cevap:

1. ordu
2. yurt
3. taarruz
4. buyruk
5. siper
6. tutsak
7. işgal
8. rıhtım
9. şenlik

1. Bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü.

2. Bir halkın üzerinde yaşadığı, kültürünü oluşturduğu toprak parçası, vatan.

3. Yıpratmak amacıyla doğrudan doğruya silahlı veya silahsız bir eylemde bulunma, hücum.

4. Belirli bir davranışta bulunmaya zorlayıcı söz, buyuru, emir.

5. Askerlerin savaşta vurulmamaları ve rahat ateş edebilmeleri için kazılmış, üstü açık hendek.

6. Savaşta ele geçen düşman, esir.

7. Bir yeri ele geçirme.

8. Bir akarsu veya deniz kıyısında doldurularak yapılmış, gemilerin indirme bindirme veya yükleme boşaltma yapabileceği yer.

9. Şen olma durumu, şetaret

b) Bu kelimelerden üç tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

Cevap:

1- Sakarya Savaşı’nda ordumuz büyük bir zafer kazanmıştır.

2- Dedem askerdeyken teröristlerin eline düşerek tutsak olmuş.

3- Yarın şehrimizin kurtuluş şenlikleri başlayacak.

3. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan deyimlerin anlamlarını, cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi boş bırakılan yerlere yazınız.

Eli silah tutan herkes orduya alındı.

Cevap:silah kullanabilmek

Yunan siperlerini yıldırım gibi aşıyordu.

Cevap:büyük bir hızla

Düşman neye uğradığına şaşırmıştı.

Cevap:ansızın üzücü, sıkıcı, neşeli, güzel veya hoş bir durumla karşılaşmak

Fakat bu yangınlar kimsenin umurunda bile değildi.

Cevap:aldırmamak

Halk sokaklara dökülmüş, şenlik içinde kurtarıcısını selamlıyor, Mehmetçikleri çiçek yağmuruna tutuyordu.

Cevap:gösteri, protesto gibi amaçlarla insanlar sokaklara, meydanlara inmek

Gün ağarırken verdiği buyrukla görülmemiş bir taarruz başladı.

Cevap:tan yeri aydınlanmak

b) Deyimlere yönelik tahminlerinizi deyimler sözlüğünden kontrol ederek bu deyimleri cümle içinde kullanınız.

Cevap:

• Tarlalara inen domuzları kaçırmak için köydeki eli silah tutan herkes toplandı.

• Freni boşalan kamyon yıldırım gibi ağaca çarptı.

• Sınavdan zayıf aldığını öğrenince neye uğradığını şaşırdı.

• Acıkan kedinin miyavlamaları umurunda bile olmadı.

• Mahalleli sokaklara dökülüp kanalizasyon kokusu protesto etti.

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları Sayfa 49

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki kelimeleri zıt anlamları ile birlikte örnekteki gibi cümlede kullanınız.

küçük – büyük
Bayram kutlamalarına büyük küçük herkes katıldı.

Cevap:

düşman: Eski dost düşman olmaz.

savaş: Savaşta ve barışta her daim ülkemizi korumak vatani görevimizdir.

erken: Akşam erken yatmazsan sabah okula geç kalırsın.

sonra: Önce ceketini çıkardı sonra yerine oturdu.

gelmek: Şimdi git, yarın gel.

ileri: Çiviyi ileri geri hareket ettirerek çıkarmaya çalışıyor.

girmek: Söylediklerim bir kulağından giriyor öbür kulağından çıkıyor.

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları “Dumlupınar Savaşı” metnine göre cevaplayınız.

1) Sakarya Savaşı’ndan sonra neden büyük bir savaş hazırlığı yapılmıştır?

Cevap:Düşmanı yurttan tamamen atmak için yapılmıştır.

2) Gazi Mustafa Kemal, harekât planını nerede ve kimlerle hazırlamıştır? Planı hazırlamadaki kararlı tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap:Fevzi Çakmak ve İsmet İnönü gibi ileri gelen komutanlarla harekat planını hazırlamıştır. Plan hazırlamadaki kararlı tutumunu, Atatürk’ün büyük bir lider olması olarak değerlendiriyorum.

3) Anadolu toprakları düşman işgalinden ne zaman kurtulmuştur?

Cevap:30 Ağustos 1922 tarihinde kurtulmuştur.

4) Gazi Mustafa Kemal, askerlerine hangi emri vermiştir?

Cevap:“Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini vermiştir.

5) Metinden hareketle dönemsel ve toplumsal yapıyla ilgili hangi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Metinden örnekler vererek açıklayınız.

Cevap:O dönem ordu için asker ihtiyacı vardı. Bu nedenle eli silah tutan herkes orduya alındı. Milli Mücadele gizlilik içinde yürütülüyordu. Bu nedenle Mustafa Kemal, 23 Ağustos 1922 günü gizlice Konya’ya gitti. Halk düşmana karşı büyük bir mücadele içerisindeydi. Tek düşünceleri düşmanın vatanlarını terk etmeseydi. Bu neden İzmir’den kaçan düşmanın şehri yakması halkın umurunda değildi.

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları Sayfa 50

6. ETKİNLİK

Metni özetleyiniz. Özetinizde metni okuma sürecinde işaretlediğiniz yerlerden yararlanabilirsiniz.

Cevap:

Sakarya Savaşı’ndan sonra Atatürk düşmanı tamamen yurttan atmak için 23 Ağustos 1922 günü gizlice Konya’ya giderek arkadaşları ile birlikte taarruz planı hazırladılar. 26 Ağustos sabahı taarruz başladı. Türk ordusu Yunan siperlerini hızlıca geçip düşmanı büyük bir bozguna uğrattılar. İzmir’e doğru kaçan Yunan ordusu 30 Ağustos 1922 günü Dumlupınar’da son bir meydan savaşı ile savaşı kaybetti. Atatürk’ün “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” buyruğu ile Türk ordusu Yunanlıları İzmir’e dek kovaladı. 9 Eylül tarihinde Türk ordusu İzmir’e girdi. Yunan ordusu kendi ülkelerine kaçarken şehri yaktılar fakat halk buna aldırmadı. Büyük bir coşku ile zaferi kutladılar.

7. ETKİNLİK

Okuduğunuz metinle ilgili üç soru hazırlayınız. Hazırladığınız soruları arkadaşlarınıza sorunuz.

Cevap:

1- Mustafa Kemal ne zaman Konya’ya gitti?

2- İngilizler Yunan siperleri için ne demişler?

3- Yunan ordusu niçin İzmir’e doğru kaçmıştır?

8. ETKİNLİK

“Millî Mücadele yıllarında yaşamış olsaydınız vatanımızın düşman işgalinden kurtulması için neler yapardınız?” konulu hazırlıklı konuşmanızı arkadaşlarınızla paylaşınız.

Konuşmanızı yaparken dönemin şartlarını, insanların duygularını, yaşadıklarını ve değer yargılarını göz önünde bulundurunuz.

Aşağıdaki butona tıklayarak konuşma örneğine ulaşabilirsiniz.

9. ETKİNLİK

a) Metinden alınan aşağıdaki cümlede altı çizili kelimeler niçin büyük harfle başlamıştır?

Mustafa Kemal, 23 Ağustos 1922 günü, gizlice Konya’ya gitti.

Cevap:Altı çizili kelimeler özel isimdir. Özel isimler cümle içerisinde büyük harfle yazılır.

b) Aşağıdaki paragrafta büyük harflerin yazımı ile ilgili yanlışlıklar yapılmıştır. Yanlış yazılan kelimeleri işaretleyiniz.

Cevap:

Not: Yanlışlık yapılan kelimeler kırmızı renkle gösterilmiştir.

İstanbul’da 23 mayıs 1919 günü ve izmirin işgal edildiği 15 mayıs’tan beri geçen dokuz gün içinde istanbul’da gerçekleştirilen dördüncü açık hava toplantısı olan Sultan ahmet mitingine Kadınlı erkekli iki yüz bin Kişinin katıldığı belirtilmektedir. Doktor sabit bey’in yanında Halide Edip de konuşmacıdır.

Zeki SARIHAN
(Kurtuluş Savaşı Kadınları)

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları Sayfa 51

10. ETKİNLİK

Dumlupınar Şehitliği’ni ziyarete gittiğinizi düşününüz. Şehitlerimize duygu ve düşüncelerinizi ifade eden bir mektup yazınız.

Cevap:

(örnek)

Ey Şanlı Şehitlerim.

Kahramanlıklarınızı okuyorum. Derslerimizde zaferlerinizi dinliyoruz. Yaşımın küçük olmasına rağmen sizin vatan için verdiğiniz mücadele beni çok derinden etkiliyor. Sizin gibi kahramanların torunları olduğumuz için gurur duyuyorum.

Yazdığınız destanları okuyoruz. Kiminizin küçük yaşta, yokluk içinde, doğru düzgün cephaneniz olmadan kendinizi ateşin ortasına atıp vatanımızı kurtarmışsınız. Kiminizin ise arkasında gözü yaşlı anneler, çocuklar bırakmış. Kiminiz sırtınızda yüklerle kilometrelerce yol gidip cepheye mermi, erzak taşımış, bütün malınızı mülkünüzü feda etmişsiniz.

Size çok ama çok teşekkür ederim. Sizin sayenizde bayrağımız altında, düşman esareti olmadan özgürce yaşayabiliyoruz. Sizin sayenizde korkmadan ekmeğimizi yiyebiliyoruz. Sizin sayenizde başımız her daim dik. Sizin sayenizde düşman bir daha bize saldırmaya cesaret edemiyor.

Ömrümün sonuna kadar adınızı her yere taşıyacağım ve her zaman gururlanacağım.

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

1. Çanakkale Savaşı ile ilgili şiirler araştırınız. Beğendiğiniz bir şiiri ezberleyiniz.

Aşağıdaki butona tıklayarak şiirlere ulaşabilirsiniz.

2. Nusrat Mayın Gemisi hakkında bilgi toplayınız.

Aşağıdaki butona tıklayarak araştırma yazısına ulaşabilirsiniz.

3. “http://www.kultur.gov.tr/genel/Sanalmuzeler/canakkale_abide_turkish/index.html” adresinden yararlanarak Çanakkale’ye sanal bir gezi düzenleyiniz. İzlenimlerinizi not alınız.

Verilen adresteki sanal tur çalışmamaktadır. Bunun yerine aşağıdaki bağlantıya tıklayarak ulaşacağınız sitede Çanakkale’ye sanal gezi düzenleyebilirsiniz.

*** Dumlupınar Savaşı metni cevapları hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.

Videolu Çözüm – Tıkla Abone Ol

Dumlupınar Savaşı metni cevapları ve soruları, Anıttepe Yayıncılık 5. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 46-47-48-49-50-51 (Milli Mücadele ve Atatürk)

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları

Gazi Mustafa Kemal, Sakarya Savaşı’ndan sonra düşmanı yurttan tamamen atmak için büyük bir savaş hazırlığına girişti. Eli silah tutan herkes orduya alındı. Ordunun savaş gücü artırıldı.
Mustafa Kemal, 23 Ağustos 1922 günü gizlice Konya’ya gitti. Oradan Akşehir’e vardı. Fevzi Çakmak ve İsmet İnönü gibi ileri gelen komutanları çevresinde topladı. Birlikte bir taarruz planı hazırladılar.
26 Ağustos sabahı erken saatlerde Gazi Mustafa Kemal, Afyon Kocatepe’de bulunuyordu. Gün ağarırken verdiği buyrukla görülmemiş bir saldırı başladı. Toplar patlıyor; Mehmetçikler, İngilizlerin “Ancak altı ayda aşılabilir.” dedikleri Yunan siperlerini yıldırım gibi aşıyordu. Düşman neye uğradığına şaşırmıştı. Daha ilk gün birçok Yunan subayı tutsak edilmişti. İkinci gün başkomutanları da tutsak edildi. Başsız ve yönetimsiz kalan Yunan ordusuna artık İzmir’e doğru kaçıp canını kurtarmaktan başka bir yol kalmamıştı. 30 Ağustos 1922 günü Dumlupınar’da yapılan son bir meydan savaşı ile düşman ezilmiş, Anadolu toprakları düşman işgalinden kurtulmuştu.

Türk ordusu Başkomutan Gazi Mustafa Kemal’in verdiği “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” buyruğu ile Yunanlıları İzmir’e dek kovaladı. Kaçıp İzmir’e gelebilen düşman askerleri, rıhtımda bekleyen gemilere binerek geldikleri gibi gittiler.

9 Eylül günü Türk ordusu İzmir’e girdi. Şehir ateş içinde yanıyordu. Düşman, kaçarken kenti ateşe vermişti fakat bu yangınlar kimsenin umrunda bile değildi. Halk sokaklara dökülmüş, şenlik içinde kurtarıcısını selamlıyor, Mehmetçikleri çiçek yağmuruna tutuyordu.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 46 Cevabı

HAZIRLIK

1. Araştırmanız sonucunda belirlediğiniz Atatürk’e ait veciz sözleri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Türk vatanı bir bütündür, parçalanamaz.”

” Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk edilemez”

”Vatanımın toprağı temizdir; elimi ve elimizi kirletmez!..”

“Türklerin vatan sevgisi ile dolu göğüsleri, düşmanların melun ihtiraslarına karşı daima bir duvar gibi yükselecektir”

“Yurt toprağı, sana herşey feda olsun. Kutlu olan sensin.”

2. Atatürk’e “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” sözünü söyleten gelişmeler nelerdir? Arkadaşlarınızla tartışarak belirleyiniz.

• Cevap: Mustafa Kemal’in Dumlupınar’da kazandığı Taarruz Savaşı ve elde ettiği Zafer sayesinde artık hedef İzmir’in kurtarılması olacak bu yüzden de Hedefiniz Akdeniz’dir diyecektir.

1. ETKİNLİK 

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 48 Cevabı

“Dumlupınar Savaşı” metninin ders kitabınızdaki görsellerini inceleyiniz. Metnin görsellerinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahminlerinizi aşağıya yazınız.

• Cevap: Metinde…Kurtuluş Mücadelesi’nde kahramanlık yapan halkımız, Mustafa Kemal ve Silah arkadaşlarının onurlu mücadelesi.. anlatılıyor olabilir.

2. ETKİNLİK 

a) Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimeler, harfleri eksik olarak verilmiştir. Sözlük anlamından hareketle eksik harfleri örnekteki gibi tamamlayarak kelimeleri belirleyiniz.

1. Bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü.

2. Bir halkın üzerinde yaşadığı, kültürünü oluşturduğu toprak parçası, vatan.

3. Yıpratmak amacıyla doğrudan doğruya silahlı veya silahsız bir eylemde bulunma, hücum.

4. Belirli bir davranışta bulunmaya zorlayıcı söz, buyuru, emir.

5. Askerlerin savaşta vurulmamaları ve rahat ateş edebilmeleri için kazılmış, üstü açık hendek.

6. Savaşta ele geçen düşman, esir.

7. Bir yeri ele geçirme.

8. Bir akarsu veya deniz kıyısında doldurularak yapılmış, gemilerin indirme bindirme veya yükleme boşaltma yapabileceği yer.

9. Şen olma durumu, şetaret.

b) Bu kelimelerden üç tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

Büyük taarruz vatanı kurtaran en önemli savaşımızdı.

Topraklarımızı ilhak edecek düşmanlar karşılarında bizi bulacaklardır.

Siperlerde kahramanlar çarpışıyordu.

3. ETKİNLİK 

a) Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan deyimlerin anlamlarını, cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi boş bırakılan yerlere yazınız.

Eli silah tutan herkes orduya alındı.

• Cevap: Yani savaşabilecek herkes kastedilmektedir.

Yunan siperlerini yıldırım gibi aşıyordu.

• Cevap: Çok hızlı bir şekilde anlamına gelmektedir.

Düşman neye uğradığına şaşırmıştı.

Fakat bu yangınlar kimsenin umrunda bile değildi.

• Cevap: Kimsenin ciddiye almaması, ilgilenmemesi

Halk sokaklara dökülmüş, şenlik içinde kurtarıcısını selamlıyor, Mehmetçikleri çiçek yağmuruna tutuyordu.

• Cevap: İsyan etmek ya da gösteri yapmak için sokaklara çıkmak

Gün ağarırken verdiği buyrukla görülmemiş bir taarruz başladı.

• Cevap: Güneş çıkarken, tan yeri vaktinde.

b) Deyimlere yönelik tahminlerinizi deyimler sözlüğünden kontrol ederek bu deyimleri cümle içinde kullanınız.

Eli silah tutanları cepheye almışlardı.

Yıldırım gibi imdadımıza yetişmişti.

O golü yedikten sonra neye uğradığın şaşırmıştı.

Halk son zamlardan sonra sokaklara dökülmüştü.

Gün ağarırken yola düşmüştük.

4. ETKİNLİK 

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 49 Cevabı

Aşağıdaki kelimeleri zıt anlamları ile birlikte örnekteki gibi cümlede kullanınız.

küçük – büyük Bayram kutlamalarına büyük küçük herkes katıldı,

düşman: Eski dost düşman olmaz.

savaş: Savaşta ve barışta her daim ülkemizi korumak vatani görevimizdir.

erken: Akşam erken yatmazsan sabah okula geç kalırsın.

sonra: Önce ceketini çıkardı sonra yerine oturdu.

gelmek: Şimdi git, yarın gel.

ileri: Çiviyi ileri geri hareket ettirerek çıkarmaya çalışıyor.

girmek: Söylediklerim bir kulağından giriyor öbür kulağından çıkıyor.

5. ETKİNLİK 

Aşağıdaki sorulan “Dumlupınar Savaşı” metnine göre cevaplayınız.

1) Sakarya Savaşı’ndan sonra neden büyük bir savaş hazırlığı yapılmıştır?

• Cevap: Çünkü artık düşmanı yurt topraklarından tamamen atmak gerekmekteydi.

2) Gazi Mustafa Kemal, harekât planını nerede ve kimlerle hazırlamıştır? Planı hazırlamadaki kararlı tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

• Cevap: Mustafa Kemal, 23 Ağustos 1922 günü gizlice Konya’ya gitmiş oradan Akşehir’e varmıştır. Orada Fevzi Çakmak ve İsmet İnönü gibi ileri gelen komutanları çevresinde toplamış ve birlikte bir taarruz planı hazırlamıştır. Çünkü bu kararlılık ve azim olmasa insanlar onu izlemeyebilir ya da tereddüt edip başarı elden gidebilirdi.

3) Anadolu topraklan düşman işgalinden ne zaman kurtulmuştur?

• Cevap: 30 Ağustos 1922 günü Dumlupınar’da yapılan son bir meydan savaşı ile düşman ezilmiş, Anadolu topraklan düşman işgalinden kurtulmuştur.

4) Gazi Mustafa Kemal, askerlerine hangi emri vermiştir?

• Cevap: Türk ordusu Başkomutan Gazi Mustafa Kemal’in verdiği “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” buyruğu ile Yunanlıları İzmir’e dek kovalama ve İzmir’i de kurtarmak istemiştir.

5) Metinden hareketle dönemsel ve toplumsal yapıyla ilgili hangi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Metinden örnekler vererek açıklayınız.

• Cevap: O dönemin ne kadar zor şartları ne kadar zor mücadelelerle geçtiğini bize gösteren bir metindir. Bunun yanında toplumun nasıl da işgal günleri sonrası bağımsızlığın coşkusunu ve onlara bu bağımsızlığı getiren Mustafa Kemal ve arkadaşlarına sevgi gösterilerinde bulunduğunu anlamaktayım.

6. ETKİNLİK 

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 50 Cevabı

Metni özetleyiniz. Özetinizde metni okuma sürecinde işaretlediğiniz yerlerden yararlanabilirsiniz.

• Cevap: Mustafa Kemal’in Sakarya Savaşı sonrası düşmanı tamamen yurt topraklarından temizlemek için giriştiği mücadele anlatılır. Ardından kimlerle taarruz planını yaptığı hamleleri ve sonuçta elde ettiği zaferden sonra askerlere hangi yeni hedefi işaret ettiği anlatılır. İzmir’i kurtardıktan sonraki durum özetlenerek metin bitirilmiştir.

7. ETKİNLİK 

Okuduğunuz metinle ilgili üç soru hazırlayınız. Hazırladığınız soruları arkadaşlarınıza sorunuz.

Cevap:

Mustafa Kemal kiminle planı hazırlamıştır?

Anadolu İnsanı Mustafa Kemal’i nasıl karşılamıştır İzmir’de?

Mustafa Kemal ile ilgili hangi özellikleri metinden çıkarabilirsiniz?

8. ETKİNLİK 

Millî Mücadele yıllarında yaşamış olsaydınız vatanımızın düşman işgalinden kurtulması için neler yapardınız?” konulu hazırlıklı konuşmanızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
Konuşmanızı yaparken dönemin şartlarını, insanların duygularını, yaşadıklarını ve değer yargılarını göz önünde bulundurunuz.

VATAN AŞKI

Vatan için canımızı, kanımızı ,malımızı her şeyimizi hiç tereddüt etmeden vermek feda etmek bizim vatana olan borcumuzdur.

Vatan gibi kutsal hiç bir şey yoktur. Çünkü insanın vatandan daha değerli hiç bir şeyi yoktur. İnsan vatanını bir kez kaybetmeye görsün o zaman anlıyor vatan için ölmenin ne olduğunu.

Türkler yıllarca göçebe yaşadıktan sonra yerleşik hayata geçerek kendilerine bir vatan kurmak istediler. Ancak bir çok kez düşmanları tarafından rahat bırakılmadılar ve yurtlarından ayrılmak zorunda kaldılar. Nihayet 1071’de Malazgirt alındıktan sonra Anadolu kapılarını açmayı başardılar ve bir daha kapanmamak üzere Anadolu topraklarına yerleştiler. Bugün vatan dediğimiz toprakları bizler nice mücadelelerden sonra aldık.

Bundan sonra da öyle kolay terk etmeye de niyetimiz olmayacaktır.

9. ETKİNLİK 

a) Metinden alınan aşağıdaki cümlede altı çizili kelimeler niçin büyük harfle başlamıştır?

• Cevap: Mustafa Kemal. 23 Ağustos 1922 günü, gizlice Konya’ya gitti.

b) Aşağıdaki paragrafta büyük harflerin yazımı ile ilgili yanlışlıklar yapılmıştır. Yanlış yazılan kelimeleri işaretleyiniz.

İstanbul’da 23 mayıs 1919 günü ve İzmir’in işgal edildiği 15 mayıs’tan beri geçen dokuz gün içinde İstanbul’da gerçekleştirilen dördüncü açık hava toplantısı olan Sultan Ahmet mitingine Kadınlı erkekli iki yüz bin Kişinin katıldığı belirtilmektedir. Doktor sabit bey’in yanında Halide Edip de konuşmacıdır.

• Cevap: Çünkü Türkçe’de özel adlar, belirli gün ve hafta adları ile şehir adları büyük harfle başlar.

10. ETKİNLİK 

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 51 Cevabı

Dumlupınar Şehitliği’ni ziyarete gittiğinizi düşününüz. Şehitlerimize duygu ve düşüncelerinizi ifade eden bir mektup yazımz.

Sevgili Aziz Şehitlerimiz,

Öncelikle sizleri saygıyla yad eder, emanetinizin boynumuzun borcu olduğunu bilmenizi isteriz. Sizler sayesinde emellerine ulaşamamış devlet hainleri ve katillere, dünyada güçlü ülkemizi çekemeyen bütün dış güçlere ne kadar güçlü olduğumuzu bir olduğumuzu diri olduğumuzu gösterdik. Sizlerin canlarınız pahasına koruduğunuz bu ülkenin bayrağı yeryüzü durdukça şanlı şekilde dalgalanmaya devam edecektir. Sizin aileleriniz ailelerimiz, kutsal emanetlerimizdir. Sizlerin aziz hatıralarını her zaman kalbimizde yaşatacağımızdan ve bu ülkeye günü geldiğinde canımızla seve seve hizmet etmekten geri durmayacağımızı bilmenizi isteriz.

Saygılarımızla,

Türk Milleti

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

1. Çanakkale Savaşı ile ilgili şiirler araştırınız. Beğendiğiniz bir şiiri ezberleyiniz.

• Cevap: Özellikle Mehmet Akif’in Çanakkale Şehitleri’ne şiirini okuyabilirsiniz.

2. Nusrat Mayın Gemisi hakkında bilgi toplayınız.

Nusret, Malatya Arapgirli Cevat Paşa’nın emriyle Osmanlı Donanması ve Türk Deniz Kuvvetleri’nde hizmete giren mayın dökücü gemi. Asıl ismi Nusrat olan ama zamanla Nusret olarak kullanılan gemi, 1911 yılında Almanya’nın Kiel şehrinde kızağa çekildi ve 1913 yılında Osmanlı Donanması’na katıldı.

Nusrat Mayın Gemisi 3 Eylül 1914’te Çanakkale’ye gelmişti. Almanya’da özel şekilde mayın dökme gemisi olarak inşa edilmiş bu tekne dar alanlarda kolayca manevra yapabiliyor ve az su çektiğinden mayın alanları üzerinde güvenle dolaşabiliyordu. Ancak Osmanlı Devleti’nin mali sorunları ona boğazı mayınlayabilmesi için gerektiği miktarda mayın bulamıyordu. Çanakkale boğazında zaten önceden boğazı kesecek şekilde döşenmiş mayın hatları bulunmaktaydı.

3.  adresinden yararlanarak Çanakkale’ye sanal bir gezi düzenleyiniz. İzlenimlerinizi not alınız.

• Cevap: İzlenimlerinizi not etmeniz kendi görüşlerinizi yazmanız gerekmektedir.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayıncılık 2. Tema Milli Mücadele ve Atatürk Sayfa 46, 47, 48, 49, 50, 51 Dumlupınar Savaşı Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.

5. Sınıf Türkçe Anıttepe YayıncılıkDumlupınar Savaşı Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 46, 47, 48, 49, 50, 51

Dumlupınar Savaşı Metni Etkinlik Cevapları

5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 46 Soruları ve Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Araştırmanız sonucunda belirlediğiniz Atatürk’e ait veciz sözleri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap :

Atatürk’ün vatan sevgisini yansıtan vecizeleri:

• Söz konusu olan vatansa, gerisi teferruattır.
• Yurt sevgisi ona hizmetle ölçülür.
• Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz.
• Bizim milletimiz, vatanı için, hürriyeti ve egemenliği için fedakar bir halktır.
• Türk vatanı bir bütündür, parçalanamaz.

Atatürk’ün liderlik özelliklerini yansıtan vecizeleri:

• Amaç sadece kazanmaksa savaşta; hiçbir taraf yoktur ki kaybettim desin… Kaybetmek de bir erdemdir sadece bunu onurlu olarak kabul edebilmelisin.
• Ben icap ettiği zaman en büyük hediyem olmak üzere Türk milletine canımı vereceğim.
• Ne kadar zengin ve refah içinde olursa olsun, bağımsızlıktan yoksun bir millet, medeni insanlık karşısında uşak olmak mevkiinden yüksek bir davranışa hak kazanamaz.
• Memleket kesinlikle modern, medeni ve refah içinde olacaktır. Bizim için bu hayat davasıdır.
• Milletler üzüntü ve keder bilmemelidir. Önderlerin (Liderlerin) vazifesi, hayatı neşe ve şevkle karşılamak hususunda milletlerine yol göstermektir.

2. Atatürk’e “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” sözünü söyleten gelişmeler nelerdir? Arkadaşlarınızla tartışarak belirleyiniz.

Cevap :
Osmanlı’da Anadolu’da bulunan deniz İstanbul boğazına kadar Akdeniz İstanbul Boğazı’ndan sonra ise Karadeniz olarak isimlendiriliyordu. Atatürk vatani düşmandan tamamen temizlemek için bu sözü İzmir’e kastederek söylemiştir. Şekilde İzmir düşmandan tamamen temizlenmiş 350 400 km olan afyon İzmir hattı kısa sürede alınmıştır.Yani Atatürk’ün bu rmri Akdeniz için değil İzmir’in düşman işgalinden kurtarmak için verilmiş olan bir emirdir.

5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 48 Soruları ve Cevapları

1. ETKİNLİK

Soru : Dumlupınar Savaşı” metninin ders kitabınızdaki görsellerini inceleyiniz. Metnin görsellerinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahminlerinizi aşağıya yazınız.

Cevap :
Metnin görsellerine baktığım zaman içeriğinde savaşın anlaşılacağını tahmin ettim. Bu zaten başlıktan da belli olmaktadır.

2. ETKİNLİK

a) Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimeler, harfleri eksik olarak verilmiştir. Sözlük anlamından hareketle eksik harfleri örnekteki gibi tamamlayarak kelimeleri belirleyiniz.

1. Bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü. : Ordu
2. Bir halkın üzerinde yaşadığı, kültürünü oluşturduğu toprak parçası, vatan. : Yurt
3. Yıpratmak amacıyla doğrudan doğruya silahlı veya silahsız bir eylemde bulunma, hücum. : Taarruz
4. Belirli bir davranışta bulunmaya zorlayıcı söz, buyuru, emir. Buyruk
5. Askerlerin savaşta vurulmamaları ve rahat ateş edebilmeleri  için kazılmış, üstü açık hendek. Siper
6. Savaşta ele geçen düşman, esir. : Tutsak
7. Bir yeri ele geçirme. : İşgal 
8. Bir akarsu veya deniz kıyısında doldurularak yapılmış, gemilerin indirme bindirme veya yükleme boşaltma yapabileceği yer. : Rıhtım
9. Şen olma durumu, şetaret. : Şenlik

b) Bu kelimelerden üç tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

Cevap :
Türk milleti asla işgal altında kalmayı kabul edemez.
Türk ordusu yüreğinde olan vatanseverlikle canını feda etmekten korkmayan bir ordudur.
Yurdumun yükselmesi için elimden ne gelirse yapmaya hazırım.
Büyük Taarruz olayını kitaplardan okuyunca çok hayran kaldım.
Büyük Taarruz olayını kitaplardan okuyunca çok hayran kaldım.
“Buyruk” kelimesi yerine günümüz Türkçesinde “emir “ kelimesi kullanılmaktadır.
Siperlerin korunaklı olması askerler için önemlidir.
Türklerin ellerine düşen tutsaklar işkence edilmeden saklanmakta ve bu yabancıların çok değişiğine gitmekteydi.
Rıhtımdaki gemiler yavaşça yerinden ayrılıyordu.
Şen şenlik  bir bayramımız oldu.

3. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan deyimlerin anlamlarını, cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi boş bırakılan yerlere yazınız.

• Eli silah tutan herkes orduya alındı.

Cevap : Savaşabilecek ve silah kullanabilecek kadar yaşı olan kişiler kast edilmektedir.

• Yunan siperlerini yıldırım gibi aşıyordu.

Cevap : Çok hızlı manası taşımaktadır.

• Düşman neye uğradığına şaşırmıştı.

Cevap : Bir anda ne yapacağını bilememek manası taşır.

• Fakat bu yangınlar kimsenin umurunda bile değildi.

Cevap : Umursamamak ,önemsememek manası taşır

• Halk sokaklara dökülmüş, şenlik içinde kurtarıcısını selamlıyor, Mehmetçikleri çiçek yağmuruna tutuyordu.

Cevap : Herkesin dışarı çıktığı manasını taşır.

• Gün ağarırken verdiği buyrukla görülmemiş bir taarruz başladı.

Cevap : Sabahın erken saatleri manasını taşır.

b) Deyimlere yönelik tahminlerinizi deyimler sözlüğünden kontrol ederek bu deyimleri cümle içinde kullanınız.

Cevap :
Milli bir mücadele olduğu zaman eli silah tutan herkes cepheye çağrılır.
Askerleri yıldırım gibi düşmanların arasından geçer ve asla korkmazdı.
Türk askerlerin cesaretini gören düşman neye uğradığını şaşırdı.
Yapılan haksızlıklar orada bulunanların umrunda bile değildi.
15 Temmuz gecesi duyan herkes sokaklara döküldü.
Gün ağırırken uyanık ve ayakta olmak çok farklı bir huzurdur.

5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 49 Soruları ve Cevapları

4. ETKİNLİK

Soru : Aşağıdaki kelimeleri zıt anlamları ile birlikte örnekteki gibi cümlede kullanınız.

(düşman-savaş-erken-sonra-gelmek-ileri-girmek)

Cevap :

• Düşman: Düşmanını ve dostunu iyi tanımalısın.
• Dostunun bir gün düşman olabileceğini aklından çıkarmamalısın.
• Savaş: İster savaş ister barış olsun vatanımızı korumak hepimizin görevidir.
• Savaş ve barış yıllarında Türk kadını hep yiğitliği ile bilinir.
• Erken: Erken geç demeden kapıma dikilmiş.
• Ne zaman müsait olursan erken veya geç gelebilirsin.
• Sonra: İster sonra ver istersen de önceden getir.
• Önce gelsen de olur sonra gelsen de olur.
• Gelmek: Gelmekte gitmekte senin kararın.
• gelmek istemiyorsan gidebilirsin.
• İleri: Bir ileri bir geri gidiyor ne yaptığını bilemiyordu.
• Ya biraz ileri çık ya da tamamen geri çekil.
• Girmek: Evin içine gir ya da tamamen çık ki kapıyı kapatayım.
• İçeri girmek veya çıkmak arasında serbestsin.

5. ETKİNLİK

Soru : Aşağıdaki soruları “Dumlupınar Savaşı” metnine göre cevaplayınız.

1) Sakarya Savaşı’ndan sonra neden büyük bir savaş hazırlığı yapılmıştır?

Cevap :
Sakarya Savaşı’ nisan sonra düşmanı tamamen yurttan atmak ve temizlemek için büyük bir savaş hazırlığı yapılmıştır.

2) Gazi Mustafa Kemal, harekât planını nerede ve kimlerle hazırlamıştır? Planı hazırlamadaki kararlı tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap :
Gazi Mustafa Kemal hareket planını fevzi Çakmak ve İsmet İnönü ile hazırlamıştır. plan hazırlamadaki kararlı tutumu beni çok etkilemiş ve bir liderdi olması gereken özelliği ortaya koymuştur.

3) Anadolu toprakları düşman işgalinden ne zaman kurtulmuştur?

Cevap :
Anadolu Toprakları 30 Ağustos 1922 tarihinde düşman işgalinden kurtulmuştur.

4) Gazi Mustafa Kemal, askerlerine hangi emri vermiştir?

Cevap :
Gazi Mustafa Kemal askerlerine ”Ordular, ilk hedefiniz Akdenizdir .İleri! emrini vermiştir.

5) Metinden hareketle dönemsel ve toplumsal yapıyla ilgili hangi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Metinden örnekler vererek açıklayınız.

Cevap :
Mustafa Kemal Atatürk gizlice Konya’ya giderek düşmanları topraklardan atmaya uğraştığına göre demekki düşman işgalinden kurtulmak istemeyen ve birlik olamayan bir durum söz konusuydu. Burada vatan hainleri olduğunu ve onların düşman işgalinde desteklediklerini anlıyorum. Bunun için bazı görevler gizli yapılmıştır.

5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 50 Soruları ve Cevapları

6. ETKİNLİK

Soru : Metni özetleyiniz. Özetinizde metni okuma sürecinde işaretlediğiniz yerlerden yararlanabilirsiniz.

Cevap :
Mustafa Kemal Atatürk Sakarya savaşından sonra yurdumuzu düşmandan tamamen temizlemek için büyük bir savaş hazırlığına girişti. Ordu düzeni sağlandı ve bu sayede gücü arttırıldı. Mustafa Kemal Atatürk daha sonra Konya’ya giderek ileri gelen komutanlarla toplantılar yaptı ve sabah saatlerinde düşmanlar silahlarla vuruldu. Erken saatlerde bir savaşı beklemeyen düşmanlar neye uğradığını bilemedi ve son çare olarak İzmir’e çekildi.
Mustafa Kemal Atatürk İzmir hedef göstererek Yunanları İzmir’e kadar kovaladı. Türk askerinin İzmir’e girmesi üzerine askerler şehri ateşe bile verdi fakat bu yangınlar kimsenin onunda bile değildi. Halk sokaklara dökülmüş bir bayram kutlaması içerisinde mehmetçikleri çiçek yağmuruna tutmuştu.

7. ETKİNLİK

Soru : Okuduğunuz metinle ilgili üç soru hazırlayınız. Hazırladığınız soruları arkadaşlarınıza sorunuz.

Cevap :

1. Mustafa Kemal Atatürk büyük savaşı başlatmak için nerede toplantılar yapmıştır?

Cevap: Konya’da toplantılar yapmıştır.
2. Düşmanlar, Türk askerleri İzmir’e girince ne yapmışlardır?       Cevap:  Şehri ateşe vermişlerdir.
3. İzmir’in yakılması halkın neden umrunda olmadı.   Cevap:  Çünkü halk yangınlara değil düşmandan kurtuluşuna her şeyden çok seviniyordu.

8. ETKİNLİK

Soru : “Millî Mücadele yıllarında yaşamış olsaydınız vatanımızın düşman işgalinden kurtulması için neler yapardınız?” konulu hazırlıklı konuşmanızı arkadaşlarınızla paylaşınız. Konuşmanızı yaparken dönemin şartlarını, insanların duygularını, yaşadıklarını ve değer yargılarını göz önünde bulundurunuz.

Cevap :
Değerli öğretmenim ve sevgili arkadaşlarım
Eğer ben milli mücadele yıllarında yaşamış olsaydım yaşım küçük olduğum için hemen cepheye koşar ve elimden gelen bütün mücadeleyi gösterirdim. bana verilen görev her ne ise onu cesurca yerine getirir ve ülkemin korunması için elimden geleni yapardım. Tıpkı dedelerim gibi ben de cesurca savaşarak vatan savunmamı gerçekleştirirdim. elimden gelen bütün gücü sarf eder ve o günlerin geçmesi için elimden gelen her şeyi yapmaya hazır olarak beklerdim.
Zaten baktığımız zaman büyüklerimiz de bu şekilde yapmış ve ellerinden gelen bütün fedakarlıkları göstermişlerdir.  Onların bu fedakarlıklarını olmasa asla başarıyı elde edemez ve düşmanlardan kurtulamazdık. Bütün büyüklerimizi saygıyla anıyor ve onların izinde bize emanet olarak bırakmış oldukları bu vatani sahiplenmek için gururla onların yaşamış oldukları şeyi öğreniyor ve ders alıyorum.

9. ETKİNLİK

a) Metinden alınan aşağıdaki cümlede altı çizili kelimeler niçin büyük harfle başlamıştır?

Mustafa Kemal, 23 Ağustos 1922 günü, gizlice Konya’ya gitti.

Cevap :
Metin’den alınan aşağıdaki cümlede altı çizili kelimeler büyük taarruzu başlatan çok önemli bir olay olduğu için büyük harfle yazılmıştır. gece bugünün önemi üzerine dikkat çekilmiştir.

b) Aşağıdaki paragrafta büyük harflerin yazımı ile ilgili yanlışlıklar yapılmıştır. Yanlış yazılan kelimeleri işaretleyiniz.

Cevap :
İstanbul’da 23 mayıs 1919 günü ve izmirin işgal edildiği 15 mayıs’tan beri geçen dokuz gün içinde istanbul’da gerçekleştirilen dördüncü açık hava toplantısı olan Sultan ahmet mitingine Kadınlı erkekli iki yüz bin Kişinin katıldığı belirtilmektedir. Doktor sabitbey’in yanında Halide Edip de konuşmacıdır.

5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 51 Soruları ve Cevapları

10. ETKİNLİK

Soru : Dumlupınar Şehitliği’ni ziyarete gittiğinizi düşününüz. Şehitlerimize duygu ve düşüncelerinizi ifade eden bir mektup yazınız.

Cevap :
Saygıdeğer şehitlerimiz;
Sizin destansı hikayelerinizi okudukça benim ecdadım olmanızdan gurur duyuyorum.
Milli mücadele ve düşmandan kurtulmak için varınızı yoğunuzu ortaya koyduğunuzu ve geri dönmeyeceğinizi düşünerek büyük fedakarlıklar gösterdiğinizi de biliyorum. Bu harika anılarınızı okudukça içimde bir vatan sevgisi büyüdükçe büyüyor. Sizler bu vatanın unutulmayan kahramanlarısınız.
Hepiniz iyi ki doğmuşsunuz.

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

1. Çanakkale Savaşı ile ilgili şiirler araştırınız. Beğendiğiniz bir şiiri ezberleyiniz.

Cevap :
Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın
Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.
Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın
Bir vatan kalbinin attığı yerdir.
Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda
Gördüğün bu tümsek Anadolu’nda,
İstiklal uğrunda, namus yolunda
Can veren Mehmed’in yattığı yerdir.
Bu tümsek, koparken büyük zelzele,
Son vatan parçası geçerken ele,
Mehmed’in düşmanı boğdugu sele
Mübarek kanını kattığı yerdir.
Düşün ki, haşrolan kan, kemik, etin
Yaptığı bu tümsek, amansız, çetin
Bir harbin sonunda bütün milletin
Hürriyet zevkini tattığı yerdir.
Necmettin Halil Onan
—
Elimde tüfenk, gönlümde iman,
Dileğim iki: Din ile vatan…
Ocağım ordu, büyüğüm Sultan,
Sultan’a imdâd eyle Yârabbi!
Ömrünü müzdâd eyle Yârabbi!
Yolumuz gaza, sonu şehâdet,
Dinimiz ister sıdk ile hizmet,
Anamız vatan, babamız millet,
Vatanı ma’mur eyle Yârabbi!
Milleti mesrur eyle Yârabbi!
Sancağım tevhid, bayrağım hilâl,
Birisi yeşil, ötekisi al,
İslâm’a acı, düşmandan öc al,
İslâm’ı âbâd eyle Yârabbi!
Düşmanı berbâd eyle Yârabbi!
Kumandan, zabit, babalarımız.
Çavuş, onbaşı, ağalarımız.
Sıra ve saygı, yasalarımız.
Orduyu düzgün eyle Yârabbi!
Sancağı üstün eyle Yârabbi!
Cenk meydanında nice koç yiğid,
Din ve yurd için oldular şehid,
Ocağı tütsün, sönmesin ümid,
Şehidi mahzun etme Yârabbi!
Soyunu zebun etme Yârabbi!
Ziya Gökalp
—
Bayrak Altında
Bu gün genç, ihtiyar, kadın, kız, kızan,
Uzanıp yatsak da çardak altında,
Boruyu çalınca yarın borazan,
Hemen toplanırız b
……….
……….
Faruk Nafiz Çamlıbel

2. Nusrat Mayın Gemisi hakkında bilgi toplayınız.

Cevap :
Nusret, 1. Dünya Savaşı Çanakkale Deniz Savaşlarında çok büyük bir başarı göstermiş olan mayın gemisinin ismidir.
7 Mart’ı 8 Mart’a bağlayan gece Nusret mayın dökücü gemisi Yüzbaşı Tophaneli İsmail Hakkı Bey ve Müstahkem Mevkii Mayın Grup Komutanı Yüzbaşı Hafız Nazmi (Akpınar) Bey komutasında düşman gemilerinin projektörlerine rağmen büyük bir cesaret göstererek Anadolu yakasındaki Erenköy’deki Karanlık Liman’a mayınlarını bıraktı.
Nusret Mayın Gemisi Bouvet, Irresistible ve Ocean’ı batırdı Mayınlar döşendikten 10 gün sonra, 18 Mart’ta düşman gemileri harekete geçti. İkmal için geri dönen gemilerde mayınlar sebebiyle peş peşe patlamalar oldu. Nusrat’ın mayınları; Bouvet, Irresistible ve Ocean’ı Çanakkale Boğazı’na gömmeyi başarmıştır.

3. “http://www.kultur.gov.tr/genel/Sanalmuzeler/canakkale_abide_turkish/index.html” adresinden yararlanarak Çanakkale’ye sanal bir gezi düzenleyiniz. İzlenimlerinizi not alınız.

Cevap : Bu etkinliği yukarıda yer alan linki koplayarak izlenimlerinizi yazmanız gerekmektedir.

Dumlupınar Savaşı Metni Cevapları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Araştırmanız sonucunda belirlediğiniz Atatürk’e ait veciz sözleri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Türk vatanı bir bütündür, parçalanamaz.”

” Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk edilemez”

”Vatanımın toprağı temizdir; elimi ve elimizi kirletmez!..”

“Türklerin vatan sevgisi ile dolu göğüsleri, düşmanların melun ihtiraslarına karşı daima bir duvar gibi yükselecektir”

“Yurt toprağı, sana herşey feda olsun. Kutlu olan sensin.”

2. Atatürk’e “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” sözünü söyleten gelişmeler nelerdir? Arkadaşlarınızla tartışarak belirleyiniz.

Cevap: Mustafa Kemal’in Dumlupınar’da kazandığı Taarruz Savaşı ve elde ettiği Zafer sayesinde artık hedef İzmir’in kurtarılması olacak bu yüzden de Hedefiniz Akdeniz’dir diyecektir.

1. ETKİNLİK

“Dumlupınar Savaşı” metninin ders kitabınızdaki görsellerini inceleyiniz. Metnin görsellerinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahminlerinizi aşağıya yazınız.

Metinde Kurtuluş Mücadelesi’nde kahramanlık yapan halkımız, Mustafa Kemal ve Silah arkadaşlarının onurlu mücadelesi anlatılıyor olabilir.

5.Sınıf Türkçe Ders Kitabı Cevapları Anıttepe

2. ETKİNLİK

a) Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimeler, harfleri eksik olarak verilmiştir. Sözlük anlamından hareketle eksik harfleri örnekteki gibi tamamlayarak kelimeleri belirleyiniz.

1. Bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü.
Cevap: Ordu

2. Bir halkın üzerinde yaşadığı, kültürünü oluşturduğu toprak parçası, vatan.
Cevap: Yurt

3. Yıpratmak amacıyla doğrudan doğruya silahlı veya silahsız bir eylemde bulunma, hücum.
Cevap: Taarruz

4. Belirli bir davranışta bulunmaya zorlayıcı söz, buyuru, emir.
Cevap: Buyruk

5. Askerlerin savaşta vurulmamaları ve rahat ateş edebilmeleri için kazılmış, üstü açık hendek.
Cevap: Siper

6. Savaşta ele geçen düşman, esir.
Cevap: Tutsak

7. Bir yeri ele geçirme.
Cevap: İlhak

8. Bir akarsu veya deniz kıyısında doldurularak yapılmış, gemilerin indirme bindirme veya yükleme boşaltma yapabileceği yer.
Cevap: Rıhtım

9. Şen olma durumu, şetaret.
Cevap: Şenlik

b) Bu kelimelerden üç tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

3. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan deyimlerin anlamlarını, cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi boş bırakılan yerlere yazınız.

Eli silah tutan herkes orduya alındı.
Cevap: Yani savaşabilecek herkes kastedilmektedir.

Yunan siperlerini yıldırım gibi aşıyordu.
Cevap: Çok hızlı bir şekilde anlamına gelmektedir.

Düşman neye uğradığına şaşırmıştı.
Cevap: Afallamak..

Fakat bu yangınlar kimsenin umrunda bile değildi.
Cevap: Kimsenin ciddiye almaması, ilgilenmemesi

Halk sokaklara dökülmüş, şenlik içinde kurtarıcısını selamlıyor, Mehmetçikleri çiçek yağmuruna tutuyordu.
Cevap: İsyan etmek ya da gösteri yapmak için sokaklara çıkmak

Gün ağarırken verdiği buyrukla görülmemiş bir taarruz başladı.
Cevap: Güneş çıkarken, tan yeri vaktinde.

b) Deyimlere yönelik tahminlerinizi deyimler sözlüğünden kontrol ederek bu deyimleri cümle içinde kullanınız.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki kelimeleri zıt anlamları ile birlikte örnekteki gibi cümlede kullanınız.
küçük – büyük
Bayram kutlamalarına büyük küçük herkes katıldı,

düşman: Dosta güven, düşmana korku saldık.
savaş: Savaşlar son bulsun, insanlık barışla huzur bulsun.
erken: Derse geç kalacağız, biraz erken kalkalım mı?
sonra: Önce bize, sonsa size gidelim.
gelmek: Bizimle gelmek mi istiyorsun yoksa onlarla gitmek mi?
ileri: Çok ileri gittin, biraz geri gel.
girmek: O sınıfa girmekte çıkmakta zor.

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki sorulan “Dumlupınar Savaşı” metnine göre cevaplayınız.

1) Sakarya Savaşı’ndan sonra neden büyük bir savaş hazırlığı yapılmıştır?
Cevap: Düşmanı yurttan tamamen atmak için yapılmıştır.

2) Gazi Mustafa Kemal, harekât planını nerede ve kimlerle hazırlamıştır? Planı hazırlamadaki kararlı tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Cevap: Fevzi Çakmak ve İsmet İnönü gibi ileri gelen komutanlarla harekat planını hazırlamıştır. Plan hazırlamadaki kararlı tutumunu, Atatürk’ün büyük bir lider olması olarak değerlendiriyorum.

3) Anadolu toprakları düşman işgalinden ne zaman kurtulmuştur?
Cevap: 30 Ağustos 1922 tarihinde kurtulmuştur.

4) Gazi Mustafa Kemal, askerlerine hangi emri vermiştir?
Cevap: “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini vermiştir.

5) Metinden hareketle dönemsel ve toplumsal yapıyla ilgili hangi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Metinden örnekler vererek açıklayınız.
Cevap: O dönem ordu için asker ihtiyacı vardı. Bu nedenle eli silah tutan herkes orduya alındı. Milli Mücadele gizlilik içinde yürütülüyordu. Bu nedenle Mustafa Kemal, 23 Ağustos 1922 günü gizlice Konya’ya gitti. Halk düşmana karşı büyük bir mücadele içerisindeydi. Tek düşünceleri düşmanın vatanlarını terk etme

6. ETKİNLİK

Metni özetleyiniz. Özetinizde metni okuma sürecinde işaretlediğiniz yerlerden yararlanabilirsiniz.
Cevap: Mustafa Kemal’in Sakarya Savaşı sonrası düşmanı tamamen yurt topraklarından temizlemek için giriştiği mücadele anlatılır. Ardından kimlerle taarruz planını yaptığı hamleleri ve sonuçta elde ettiği zaferden sonra askerlere hangi yeni hedefi işaret ettiği anlatılır. İzmir’i kurtardıktan sonraki durum özetlenerek metin bitirilmiştir.

7. ETKİNLİK

Okuduğunuz metinle ilgili üç soru hazırlayınız. Hazırladığınız soruları arkadaşlarınıza sorunuz.

Mustafa Kemal kiminle planı hazırlamıştır?

Anadolu İnsanı Mustafa Kemal’i nasıl karşılamıştır İzmir’de?

Mustafa Kemal ile ilgili hangi özellikleri metinden çıkarabilirsiniz?

8. ETKİNLİK

Millî Mücadele yıllarında yaşamış olsaydınız vatanımızın düşman işgalinden kurtulması için neler yapardınız?” konulu hazırlıklı konuşmanızı arkadaşlarınızla paylaşınız.

Konuşmanızı yaparken dönemin şartlarını, insanların duygularını, yaşadıklarını ve değer yargılarını göz önünde bulundurunuz.

VATAN AŞKIM

Vatan için canımızı, kanımızı ,malımızı her şeyimizi hiç tereddüt etmeden vermek feda etmek bizim vatana olan borcumuzdur.

Vatan gibi kutsal hiç bir şey yoktur. Çünkü insanın vatandan daha değerli hiç bir şeyi yoktur. İnsan vatanını bir kez kaybetmeye görsün o zaman anlıyor vatan için ölmenin ne olduğunu.

Milli Mücadele döneminde yaşayan biri olsaydım cepheye cephane taşır, cephede savaşır, yaralılara müdahale eder kısacası ne gerekiyorsa yapmaya çalışırdım. Hatta vatanım için canımı bile feda etmekten çekinmezdim.

9. ETKİNLİK

a) Metinden alınan aşağıdaki cümlede altı çizili kelimeler niçin büyük harfle başlamıştır?
Mustafa Kemal. 23 Ağustos 1922 günü, gizlice Konya’ya gitti.

b) Aşağıdaki paragrafta büyük harflerin yazımı ile ilgili yanlışlıklar yapılmıştır. Yanlış yazılan kelimeleri işaretleyiniz.

İstanbul’da 23 mayıs 1919 günü ve İzmir’in işgal edildiği 15 mayıs’tan beri geçen dokuz gün içinde İstanbul’da gerçekleştirilen dördüncü açık hava toplantısı olan Sultan Ahmet mitingine Kadınlı erkekli iki yüz bin Kişinin katıldığı belirtilmektedir. Doktor sabit bey’in yanında Halide Edip de konuşmacıdır.

Cevap: Çünkü Türkçe’de özel adlar, belirli gün ve hafta adları ile şehir adları büyük harfle başlar.

10. ETKİNLİK

Dumlupınar Şehitliği’ni ziyarete gittiğinizi düşününüz. Şehitlerimize duygu ve düşüncelerinizi ifade eden bir mektup yazımz.

Ey Şanlı Şehitlerim.

Kahramanlıklarınızı okuyorum. Derslerimizde zaferlerinizi dinliyoruz. Yaşımın küçük olmasına rağmen sizin vatan için verdiğiniz mücadele beni çok derinden etkiliyor. Sizin gibi kahramanların torunları olduğumuz için gurur duyuyorum.

Yazdığınız destanları okuyoruz. Kiminizin küçük yaşta, yokluk içinde, doğru düzgün cephaneniz olmadan kendinizi ateşin ortasına atıp vatanımızı kurtarmışsınız. Kiminizin ise arkasında gözü yaşlı anneler, çocuklar bırakmış. Kiminiz sırtınızda yüklerle kilometrelerce yol gidip cepheye mermi, erzak taşımış, bütün malınızı mülkünüzü feda etmişsiniz.

Size çok ama çok teşekkür ederim. Sizin sayenizde bayrağımız altında, düşman esareti olmadan özgürce yaşayabiliyoruz. Sizin sayenizde korkmadan ekmeğimizi yiyebiliyoruz. Sizin sayenizde başımız her daim dik. Sizin sayenizde düşman bir daha bize saldırmaya cesaret edemiyor.

Ömrümün sonuna kadar adınızı her yere taşıyacağım ve her zaman gururlanacağım.

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

1. Çanakkale Savaşı ile ilgili şiirler araştırınız. Beğendiğiniz bir şiiri ezberleyiniz.

ÇANAKKALE ŞEHİTLERİ

Bomba şimşekleri beyninden inip her siperin

Sönüyor göğsünün üstünde o arslan neferin.

Ölüm indirmede gökler, ölü püskürmede yer,

O ne müthiş tipidir, savrulur enkazı beşer.

Boşanır sırtlara, vadilere, sağnak sağnak.

Kafa göz, gövde, bacak, kol, çene, parmak, el ayak

Vurulup, tertemiz alnından, uzanmış yatıyor,

Bir hilal uğruna yarap ne güneşler batıyor.

Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker

Gökten ecdat inerek öpse o pak alnı değer.

Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?

Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın.

M.Akif ERSOY

2. Nusrat Mayın Gemisi hakkında bilgi toplayınız.

Nusret, Malatya Arapgirli Cevat Paşa’nın emriyle Osmanlı Donanması ve Türk Deniz Kuvvetleri’nde hizmete giren mayın dökücü gemi. Asıl ismi Nusrat olan ama zamanla Nusret olarak kullanılan gemi, 1911 yılında Almanya’nın Kiel şehrinde kızağa çekildi ve 1913 yılında Osmanlı Donanması’na katıldı.

Nusrat Mayın Gemisi 3 Eylül 1914’te Çanakkale’ye gelmişti. Almanya’da özel şekilde mayın dökme gemisi olarak inşa edilmiş bu tekne dar alanlarda kolayca manevra yapabiliyor ve az su çektiğinden mayın alanları üzerinde güvenle dolaşabiliyordu. Ancak Osmanlı Devleti’nin mali sorunları ona boğazı mayınlayabilmesi için gerektiği miktarda mayın bulamıyordu. Çanakkale boğazında zaten önceden boğazı kesecek şekilde döşenmiş mayın hatları bulunmaktaydı.

3. www.kultur.gov.tr adresinden yararlanarak Çanakkale’ye sanal bir gezi düzenleyiniz. İzlenimlerinizi not alınız.

Çanakkale Sanal Tur için tıklayınız