Şeker Hastaları Hangi Poliklinik

Şeker hastalığının pek çok türü vardır ama diyabet 2 en fazla görülen cinsidir. Vücutta insülin hormonu üretimi yeterlidir ama hormona karşı duyarsızlık söz konusu olur.

Şeker Hastalığı Nedir?

Şeker hastalığı nedir dendiğinde, kanda şeker oranının artması diye tanımlanır. Bu durumda kişinin idrarında şeker görülür. Tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Şeker hastalığı diyabet 1 ve diyabet 2 diye iki ayrı türe ayrılır. Diyabet bir çocukluk dönemi sırasında ortaya çıkabilir. Burada dışarıdan insülin desteğine ihtiyaç vardır. Tip 2 diyabet ise insülin hormonuna karşı yaşanan duyarsızlık nedeniyle yaşanır.

Şeker Hastalığı Nedenleri

 Şeker hastalığının oluşmasında etkili olan tek bir faktör yoktur. Hem kalıtsal hem de çevresel faktörler söz konusudur. Özellikle tip 2 diyabete neden olan etmenler şunlar olabilir;

Spor yapmamak ve hareket etmemek

Ailede şeker hastası olması

Aşırı stres

Yaş ile oluşan şeker hastalığı

Beslenme alışkanlıkları

Aşırı kilolu olmak

Şeker Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

 Şeker hastalığının belirtileri görüldüğü anda doktora başvurmak gerekir. Bu belirtiler birden fazla olabilir. Ortaya çıkan belirtiler şunlardır;

Sürekli açlık hissi

Ağız kuruluğu yaşamak

Aşırı kilo kaybı

Normalden fazla su içme

Sık sık idrara çıkma

Bitkin ve yorgun hissetme

Göz problemleri

Vücutta oluşan yaraların geç iyileşmesi

Şeker Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?

 İki farklı tür olan şeker hastalığının tedavisi, hastalığın cinsine göre belirlenir. Tip 2 diyabet rahatsızlığı olanlarda öncelikle sağlıklı beslenme programı oluşturulmalıdır. Sağlıklı ve dengeli beslenme bu hastalıkta önemli yer tutar. Aynı zamanda hücrelerin insülin hormonu ile ilgili düzeninin oluşturmak gerekir. İnsülin hormonu salınmasına yönelik ilaçların alınması gerekir. İlaçların düzenli kullanımım ve doktor kontrolleri önemlidir.

 Tip 1 diyabette ise farklı bir tedavi yöntemi uygulanır. Sağlıklı beslenme yine önem taşımaktadır. Ama bunun yanında insülin tedavisi yapılır. Karbonhidrat ayarlaması yapılması ve diyetisyen ile birlikte hareket edilmesi gerekir. Hazırlanan programa uyan hastaların yaşam kalitesi daha iyi olacaktır.

Şeker Hastalığına Hangi Bölüm Bakar?

 Şeker hastalığının tedavisi için iç hastalıkları bölümüne başvurmak gerekir. Daha sonra hastanın tahlilleri ve tetkikleri için farklı bölümlere yönlendirme yapılabilir.

Sağlık

Hastalıklar

Şeker Hastalığına Hangi Bölüm/Doktor Bakar?

Şeker Hastalıklarının Nedenleri ve Belirtileri

Şeker Hastalığı İçin Hangi Bölüme/Doktora Gidilir?

Aşağıdakiler de İlginizi Çekebilir

Şeker hastalığı tıp dilinde bilinen adıyla diyabetes mellitus, son yıllarda Türkiye’de görülme sıklığı artan, tedavi edilmediği takdirde birçok organa ve dokuya hasar veren tehlikeli bir hastalıktır. İnsülin salgısının veya bunun etkisinin bozulmasıyla beraber yüksek glukoz seviyelerinin görüldüğü şeker hastalığına hangi bölüm bakar hususuna geçmeden önce bu hastalığın iki tipinin olduğunu belirtmekte fayda var. Tip 1 diyabet ve tip 2 diyabet olarak isimlendirilen bu tipler genellikle obez olarak tanımladığımız aşırı kilolu insanlarda, ailede şeker hastalığı öyküsü olan insanlarda, hipertansiyonu olan ve düşük HDL düzeyleri saptanan insanlarda görülür. Bu noktada HbA1c altın değerindedir.

Şeker hastalığına hangi bölüm bakar sorusunun tek ve yegane bir cevabı vardır ancak asıl mesele sizin ne için buraya başvurmak istediğinizle ilişkilidir. Örneğin tanı almış bir şeker hastasıysanız başvurmanız gereken bölüm ile tanı almamış bir şeker hastasının başvurması gereken bölümler aynı olmayabilir. Bu konuyu şimdi detaylıca irdeleyelim.

Şeker Hastalığı için Hangi Bölüme Gidilir?

Şeker hastalığının genetik geçişi adlı yazımda da şeker hastalığı için hangi branşa gidileceğinden bahsetmiş olsam da tekrarlayalım. Eğer henüz şeker hastalığı tanınız yoksa ve sadece şüphe ediyorsanız başvurmanız gereken ilk bölüm aile hekimliği polikliniğidir. Aile hekiminiz şikayetlerinizi, geçmişteki hastalıklarınızı, ailenizde var olan hastalıkları sorgulayacak ve gerekirse şeker yükleme testleri ve diğer tahlilleri yapacaktır. Bu tahliller neticesinde doğrudan tanı koyabileceği gibi ileri tetkik ve tedavi için farklı branşlara yönlendirme sağlayabilir.

Zaten bir diyabet tanınız var ise sadece şeker hastalığı ile ilgilenen bir bölüm olan diyabetoloji bölümüne ya da diğer bir adıyla diyabet polikliniğine gitmelisiniz. Diyabet poliklinikleri birçok hastanede olsa da hala bazı hastanelere bulunmamaktadır. Bu poliklinikte bulunan diyabet ile ilgilenen hekimler sizi muayene edecek, düzenli kontrollerinizi gerçekleştirecek, gerekli tetkik ve tahlillerinizi yapacaktır. Düzenli olarak kontrollere çağıracak, 3 aylık kan şekerinize bakacak ve şeker hastalığınızı kontrol altına almaya çalışacaktır.

Diyabetoloji polikliniğinin bulunmadığı yerlerde başvurulması gereken bölüm endokrinoloji polikliniğidir. Endokrinoloji hekimleri diyabet başta olmak üzere vücutta yer alan bezlerin ve bunların salgıladığı salgıların hastalıklarıyla ilgilenirler. Endokrinoloji bölümünün ilgi alanı oldukça geniştir. Endokrinolojinin ilgilendiği hastalıklar başlıklı yazıma geçiş yaparak bu konuda bilgi sahibi olabilirsiniz.

Şeker hastalığına hangi bölüm bakar sorusunun endokrinoloji ve diyabetoloji bölümlerinin olmadığı yerlerdeki cevabı genel dahiliye polikliniğidir. Özellikle doğu kesiminde kırsal bölgelerde ilçe devlet hastaneleri yer almaktadır. İlçe devlet hastanelerinde endokrinoloji ve diyabetoloji bölümleri bulunma sıklığı daha düşüktür. Haliyle bu bölgelerde yaşayan bireyler genel dahiliye polikliniğine başvurmalıdırlar. Dilerseniz dahiliyenin baktığı hastalıklar başlıklı yazıma geçebilir ve bilgi sahibi olabilirsiniz.

Eğer farklı bir durumunuz varsa ve emin olamıyorsanız hemen yorum bölümünden bana yazın. Sizin için en doğru yönlendirmeyi sağlamaya çalışacağım ve cevap vermekten mutluluk duyacağım.

Bu Başlıklar İlginizi Çekebilir:

Diyabetli kişilerin vücutlarında, pankreas dokusundan salgılanan insülin üretim ve kullanımında sorun vardır. Dolayısıyla, diyabetli kişiler aldıkları besindeki şekeri yeterince kullanamazlar. Bu da, kanda şeker miktarının artmasına yani hiperglisemiye yol açar. Kandaki şeker miktarının devamlı yüksek olması böbrek yetmezliği, kalp-damar hastalığı ve körlük gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Dünyada, her on saniyede bir kişi diyabete bağlı bir nedenden dolayı hayatını kaybetmektedir. Diyabet, gelişmiş ülkelerde, erişkinlerde görme azalması ve kaybının en önemli nedenlerinden biridir.

Diyabetli bir gözde görme merkezinde ödem, kanamalar ve yağ birikimleri

Diyabetli Kişilerde Görme Neden Azalmaktadır?

Diyabet, gözün arka bölümünde görme işleminde çok önemli bir yeri olan retina tabakasındaki (ağ tabaka) damarlara hasar verir. Retina tabakasının tutulmasına diabetik retinopati denir. Retina damarlarında oluşan hasar, makulada (görme merkezi) ödeme (su toplanması) yol açarak yavaş ve ilerleyici bir şekilde görmeyi azaltabilir. Bunun dışında, göz içersine kanama yaparak ani görme kayıplarına yol açabilir. Ayrıca, retina tabakasına verdiği hasar dışında, erken yaşlarda katarakt oluşumuna ve görmenin azalmasına yol açabilir.

Şeker Hastalığı Gözün Başka Bölümlerinde de Hasar Oluşturabilir mi?

Görme sinirini tutarak görme azalmasına yol açabilir. Glokom dediğimiz göz tansiyonu artışına yol açabilir. Ayrıca, kafa sinirlerini tutarak göz kaslarının felcine yol açabilir.

Diyabetli Kişiler Hastalığın Gözlerine Vurduğunu Nasıl Anlarlar?

Diyabetli kişiler genellikle görmeleri azaldığında göz doktoruna muayeneye gitmektedirler. Ancak, unutulmamalıdır ki gözdeki hasar başladığında hastaların hiçbir şikayeti olmayabilir. Bu da, diyabetli kişilerin göz şikayetleri başlamadan göz doktoruna gitmelerinin ve doktorun tavsiye ettiği sıklıkta düzenli takip edilmelerinin önemini göstermektedir. Buluğ çağı, gebelik, katarakt ameliyatından sonra, insülin kullanımına geçiş gibi dönemlerde muayeneler daha sık yapılmaktadır. Hastaların kan şeker düzeyleri çok iyi kontrol altında tutulsa bile, retina muayeneleri mutlaka yapılmalıdır. Erken safhada yakalanan hastaların tedavilerinde daha başarılı olmaktayız.

Diyabete Bağlı Göz Hastalığı Oluşumunda Rol Oynayan Risk Faktörleri Nelerdir?

En önemli risk faktörü diyabetin süresidir. Hastalığın süresi arttıkça, hastalığın retina tabakasına verdiği hasar riski artmakta ve görme azalmaktadır. Kan şekerinin iyi kontrol edilememesi de hastalığın gelişimine ve ilerlemesine yol açmaktadır. Özellikle glikolize hemoglobin (HbA1c) düzeyinin artması diyabetin göze hasar verme riskini artırmaktadır. Hipertansiyonun kontrol altına alınamaması, kan yağlarının (kolesterol, trigliserid) yüksekliği, sigara içimi, gebelik ve böbrek hastalığı da hastalığı olumsuz yönde etkilemektedir.

Hangi Tetkikleri Yapmaktayız?

En sık kullandığımız tetkikler retina anjiografisi ve OCT ’dir (Optik Koherenz Tomografi). Bu tetkikler retina hastalıklarının tanı ve tedavisinde uygulanmaktadır. Retina anjiografisinde, koldaki toplardamardan boya verilerek gözün filmleri çekilir. Retina damar yapısını incelememizi sağlar. İşlem sırasında bazen bulantı olabilir. Ayrıca, 1-2 gün boyunca hastanın cilt rengi sararır ve idrar rengi koyulaşır. OCT’ de herhangi bir madde verilmeden gözün filmleri çekilir. Retina tabakasını ince kesitler halinde incelememizi sağlar.

Diyabetik Retinopatide Ne Gibi Tedaviler Uygulanmaktadır?

Göze yönelik sorunların tedavisiyle beraber kan şeker seviyesinin iyi kontrolü gerekmektedir. Kan şekeri seviyesinin sıkı kontrolü diyabete bağlı komplikasyon gelişme riskini azaltır ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatır, ancak durdurmaz. Yüksek kan basıncı ve artmış kan yağlarının kontrolü de çok önemlidir. Bu risk faktörleri iyi bir şekilde kontrol altına alındığında, göze uygulanan tedavinin sonuçları daha iyi olmaktadır.

Diyabete bağlı retina tabakasındaki hasar için göze en sık uygulanan tedavi, son yıllara kadar lazerdi. Günümüzde ise, göz içi enjeksiyonlardır. Diyabetli kişiler göz doktoruna ne kadar erken başvururlarsa lazer ile elde edilen başarı oranı o kadar artmaktadır. Lazer tedavisi ile göz içersine kanama, glokom, görme merkezinde ödem (makula ödemi) oluşumu gibi komplikasyonların gelişimi ve ilerlemesi engellenmeye çalışılmaktadır. Görme merkezinde oluşan ödemi gidermek için yapılan lazerde tekrar tedaviler gerekebilmektedir. Bu tedaviyle hastaların görmelerinin azalması durdurulmaya çalışılmaktadır.

Diyabetli kişilerin gözlerinde yeni anormal damarlar oluşabilmektedir. Bunlar göz içersine kanamakta ve glokoma yol açarak körlükle sonuçlanmaktadır. Lazer tedavisi, glokom ve göz içersine olabilecek bir kanama riskini etkin bir şekilde azaltmaktadır. Bu olgularda, çevre retinaya yoğun lazer tedavisi yapıldığından, tedaviden sonra görmede azalma olabilir ama sıklıkla bir süre sonra eski düzeyine döner. Ayrıca, görme alanı daralabilir, renkli görme ve karanlık uyumu kötüleşebilir.

Göz içerisine kanama oluşursa ve belli bir süre içinde kendiliğinden açılmazsa vitrektomi ameliyatı ile göz içersindeki kanama ve kanamaya yol açan yapılar gözden temizlenmektedir. Son yıllarda, cerrahi aletlerin teknolojik gelişmesine paralel olarak ameliyat sonrası elde ettiğimiz sonuçlar daha da yüz güldürücü olmuştur. Ameliyat sonrası elde edilecek görme düzeyi, diyabetin retina ve görme sinirinde oluşturduğu hasara bağlı olarak değişmektedir ve ancak ameliyattan sonra belirlenebilir.

Yeni Gelişmeler Var Mı?

Görme merkezinde ödemi (makula ödemi) olan ve görmesi azalan hastalara göz içersine özel ilaçlar enjekte etmekteyiz. Bu ilaçlar kortizon ya da anti-VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor) ilaçlar içermektedir. Yapılan birçok çalışmada bu ilaçlarla iyi sonuçlar alındığı gösterilmiştir. Ancak, en büyük dezavantajı belli bir süre sonra etkilerini kaybetmeleri ve tekrarlanma gereksinimidir. Ayrıca, özellikle kortizon bazen göz içi basınç yükselmesi ve katarakt oluşumuna yol açabilmektedir. Nadiren bu enjeksiyonlardan sonra enfeksiyon oluşabilmektedir. Günümüzde, dünyada en sık anti-VEGF ilaçlar kullanılmaktadır. Ağızdan alınan ilaçlarla diyabetin göze verdiği hasarı azaltmaya yönelik çalışmalar sürdürülmektedir. Bu tedavilere cevap vermeyen ve bazı özel olgularda vitrektomi ameliyatını uygulamaktayız. Uygun gözlerde, vitrektomi ile başarılı sonuçlar alındığı çalışmalarda bildirilmiştir.