Kandaki şeker miktarının normalin üstünde olmasına tıp dilinde hiperglisemi denir.Hiperglisemi her yaştaki diyabetlide görülebilir.
Daha çok insüline bağımlı diyabet hastalarında (Tip 1) gelişir. Burada en önemli faktör insülin eksikliğidir. İnsülin eksikliğinde glikoz hücre içine giremez ve enerji kaynağı olarak kullanılamaz. Vücut bu durumda yağlara yönelir. Yağların yanmasıyla ortaya keton denilen atıklar çıkar. Keton cisimleri kanda artar ve idrara geçer, idrarda aseton çıkar. Kan şekerinin artışı, kanda ve idrarda keton cisimlerinin artışıyla hastanın şuuru giderek bulanır ve tedavi edilmezse koma tablosu gelişir. Kan şekerinin aşırı yükselmesi (hiperglisemi) belirtilerine benzer.
Kan şekeriniz 240'ın üzerindeyse ve test sonucu idrarınızda keton çıktıysa hemen doktorunuzu arayınız ve bir sağlık kurumuna başvurunuz. Bu, kendi kendinizi tedavi etmeniz gereken bir durum değildir.
Genellikle insüline bağımlı olmayan orta yaşlı veya yaşlı Tip 2 diyabetlilerde görülür.
Tip 1 diyabetlilerde çok nadirdir. Tip 2 diyabetlilerde genel durumun bozulmasına yol açan ağır bir hastalık varsa diyabetik hiperozmalar hiperglisemi koması gelişebilir. Örneğin; Kalp krizi, kalp yetmezliği, akciğer infeksiyonu, pankreas infeksiyonu, virüslere bağlı akut üst solunum yolu infeksiyonu, böbrek yetmezliği geçiren veya aşırı miktarda karbonhidratlı gıda alan veya kalsiyum kanal blokerleri gibi kalp ritmini ve kan basıncını kontrol eden ilaçlar ve oral antidiyabetik ilaçlar kullanan 70 yaş ve üzerindeki şeker hastaları kolaylıkla bu tip komaya girebilirler. Bu hastalar çoğunlukla yalnız yaşayan, sosyoekonomik durumu iyi olmayan hastalardır.
Genellikle ketoasidoz olmaksızın, aşırı hiperglisemi ve aşırı sıvı kaybı ile birlikte görülür.
Günümüzde kanda keton bakan kan şekeri cihazları da bulunmaktadır. Tip 1 diyabetli veya bu tür komalara meyilli Tip 2 diyabetli hastaların bu cihazlardan edinmesi, komaların erken tanılanmasına ve tedavinin gecikmemesine yardımcı olacaktır.
Kan şekeri demek şeker hastalığının belirtisi demek şeker hastaları sağlıklı beslenmedikleri sürece sıklıkla bu durum ile karşı karşıya kalırlar. Her zaman olduğu gibi stresten ve sinirden uzak durmak da kan şekerinin çıkmasını engeller. Peki kan şekerinin yükselmesindeki sebepler nelerdir? Tedavisi var mıdır? İşte detaylar...
Kan şekeri yükselmesi kanda şeker miktarının artması anlamına gelir. Hiperglisemi denilen kan şekeri yükselmesi şeker hastalığında ortaya çıkan bir durumdur. Şeker hastalarının gereken beslenme düzenine uymaması ve şekerli gıdalar açısından perhiz uygulamaması bu durumu ortaya çıkarabilmektedir.
Ayrıca alınan ilaç ya da insülin düzenli olarak tatbik edilmiyorsa ani kan şekeri yükselmeleri olabilir. Her şeyden önce stres ve üzüntüden uzak durmak gerektiği halde bunu sağlayamamak ve dikkat etmemek bu durumu tetiklemektedir.
Kan şekeri artmasına neden olan faktörler:
Kan şekerin yükselmesi ile ortaya çıkan belirtiler:
Kan şekerinin yükselmesi halinde öncelikle diyete uyma disiplini sağlanmalıdır. İdrarda olan aseton teşhisi yaptırılmalıdır. Ona göre hekimin önerdiği şekilde hareket edilmelidir. Mümkün olduğunca hareket etmeli ve düzenli egzersiz sağlanmalıdır. İlaç ya da insülin alımı düzenine uymak gereklidir. Günlük kan şekeri ihmal edilmeden yapılmalıdır.
Düzenli olarak uyulması gereken kurallar ihlal edilmesi halinde yaşanacak sıkıntılar kan şekeri dengesini bozarak kişiyi daha kötü sonuçlara götürebilmektedir. O nedenle mutlaka hekimin önerdiği yaşam biçimine uymak gereklidir.