Evde ekşi maya yapımı oldukça basit ve keyifli bir iştir. Basit olduğu kadar çokça sabır ve emek ister. Yapmış olduğunuz ekşi mayadan pişireceğiniz ekmek sofranıza geldiğinde lezzeti ve keyfi sizi sizden alacaktır. Eskilerimizin ekşi hamur yaparken/kullanırken mutfak tartısı, terazi vs. gibi araçları olmadığını, bu işin o kadarda zor olmadığını lütfen aklınızdan çıkarmayınız.
Bu arada evde yapmış olduğunuz ekşi mayalı ekmek ile büyük marketlerde janjanlı ambalajlarda görmüş olduğunuz Ekşi Mayalı Tam Buğday Ekmeği, %100 Çavdar Ekmeği gibi çakma ve katkı maddeli ekmekler ile karıştırmamanızı önemle rica ederim. Günümüzde endüstriyel olarak satılan ekşi mayaların gerçek ekşi mayadan farklı olduğunu aklınızdan çıkarmayınız.
Kolları sıvayalım ve ekşi mayamızı yapmaya başlayalım. Ekşi maya yapmanın püf noktaları yok değil. Ortam ısısı, nem vs. gibi kriterler dışında internette bolca gezen metal kaşık, cam kavanoz vb. rivayetleri kafanızdan çıkarın. Kullanılacak malzemeler ile ilgili detayları aşağıda okuyabilirsiniz.
Ekşi Maya kabı nasıl olmalı?
Maya içerisinde yer alan canlı organizmalar ve sporların etkilenmedikleri cam ve gıda ile uyumlu plastik kapları tercih edebilirsiniz. “Metal kap ya da kaşık değerse mayam ölür?” lafını ciddiye almayın. Metal ve benzeri kap kaşıkları tercih edilmeme sebebi; maya içerisindeki organizmaları aşındırıp farklı asitler üretmesi sebebidir. Mayanız metal değerse ölmez ama bakteri kalitesinin değişme ihtimali vardır. Rahat gözlemleyebilmek adına dikey kapları tercih edebilirsiniz.
Nasıl bir kaşık kullanılmalı?
Ekşi maya kurarken ya da beslerken dilediğiniz kaşığı kullanabilirsiniz. Metal, plastik veya tahta olması farketmez. Eskilerde mutfağın her yerinde şimşir ağacından yapılan kaşıklar tercih edilirmiş. Şimşir bakteri barındırmayan bir ağaç olduğu için daha hijyenik olabilir. Burada tamamen tercih sizin.
Ekşi mayada nasıl bir su kullanacağız?
Ekşi maya hazırlarken ve beslerken klorsuz ve temiz su kullanmamız organizma popülasyonu açısından daha sağlıklı olacaktır. İçme suyu, arıtma suyu ya da çeşme suyunu dinlendirerek ekşi mayanızda kullanabilirsiniz.
Ekşi maya yaparken hangi un kullanmalıyız?
Maya üretiminde her türlü unu kullanabilirsiniz. Yerli, atalık ve tam buğday olması mayanın tutması ve bakteri kalitesi açısından iyi olacaktır. Ama dilediğiniz un ile başlayabilirsiniz. Hazırlamış olduğunuz mayanın aroması, kullanmış olduğunuz una göre değişiklik gösterebilme ihtimali vardır.
Gün Gün Ekşi Maya Yapımı Takvimi
1.GÜN
2.GÜN
3.GÜN
4.GÜN
5.GÜN
6.GÜN
7.GÜN
8.GÜN ve Sonraki Birkaç Gün
Bu süreçte mayanız kabarıp, çökmeye başlıyorsa her şey yolunda demektir. İşinizi garantiye almak isterseniz sonraki günlerde de yukarıdaki planlı uygulayabilirsiniz. Buzdolabına kaldırdıktan sonra 3-4 günde bir ya da hafta bir gün beslemeniz en fazla hiç kullanmadığınız dönemde 4 haftada bir tazelemeniz/beslemeniz yeterli olacaktır. Bu süreçte buzdolabınızın +4 kısmında ağzı kapalı bir şekilde muhafaza ediniz.
Üzerinde gri ya da siyahlaşma, kötü koku gibi durumlar sizi korkutmasın. Fakat kırmızı ve pembe küflere denk gelirseniz mayanızı kullanmayın ve çöpe atın.
Bundan sonraki süreçte “Ekşi maya nasıl beslenir?” yazısını okumanız size yol gösterecektir.
Ekşi maya yaparken üzüm, hurma, bal vb. tatlandırıcılar kullanarak maya elde edebilirsiniz. %100 atalık tohumdan elde edilmiş, taş değirmen tam buğday unu veya çavdar unu kullanırsanız, tatlandırıcılara gerek kalmadan da mayanızı oluşturabilirsiniz. Bu unlar, vitamin ve mineral bakımından zengin olduğu için çabuk tepkime verir.
Ekşi Maya Yapımı için tercihen çavdar unu kullanmaktır. 1’e 1 oranda 50 gram çavdar unu, 50 gram klorsuz su (28 °C) ile 48 saat içinde mayanızı elde edebilirsiniz.
Mayalarınızı yaparken ve beslerken beyazlatılmamış un tercih edin. Beyazlatılmış unların, vitamin ve mineral bakımından besin değerleri düşük olduğu için maya oluşumu sağlıklı olmaz. Beyazlatma demek elenmiş demek değildir. Endüstriyel değirmenlerde içerisine beyazlatıcı katılması anlamına gelir. Yani içinde katkı malzemesi olmayan unlar tercih edin.
Her un ile maya yapılmaz, o yüzden kullanılan unun ruşeym, kepek ve endospermi ayrıştırılmamış olması ve tahılın tam tane kullanılması gerekir. Bu sayede maya bakterisi kabuk kısmında daha çok bulunduğu için sonuç kaliteli ve hızlı olur.
Ekşi mayanızı dışarıda besliyorsanız günde iki kez 12 saatte bir besleyin. Ekşi Maya uzun süre beslenmezse ekşi olur. Buzdolabında besliyorsanız mayanızı 3 günde bir yenileyin. Tarihleri karıştırmamak için haftanın 2 gününü belirleyebilirsiniz. Örneğin pazar ve çarşamba günleri maya besleme zamanı olsun. Ancak, düzenli olarak dışarıda beslenen maya ile yapılan ekmekler, daha kaliteli ve lezzetli olur.
Ön maya oluştururken kullanmış olduğunuz unlar, zaman açısından farklı sürelerde gelişir. Çavdar unundan kullanmış olduğunuz maya 3-4 saat içerisinde hazır olurken, tam buğday unu ile hazırlanan maya 4-5 saat içinde hazır hale gelir. Beyaz un ile yaptığınız ön maya, oda sıcaklığına göre 5-6 saat içinde hazır hale gelir. Lif miktarı arttıkça süre kısalır. Un ve suyun oda ısısında olması gerekir. (23 °C -26 °C)
Gluten miktarı yüksek olursa ekşi maya 2-3 katına çıkabilir. Çavdar 2 katına, tam buğday 2.5 katına, beyaz un gluten miktarına bağlı olarak 3 katına kadar çıkabilir. Hamurun 3 katına çıkabilmesi için un miktarının fazla olması ve mayanızın biraz sert olması gerekir.
Ekşi Mayanızı buzdolabında muhafaza edecekseniz ahşap veya plastik bir kap kullanmayı tercih edin. Plastik kutuların arkasında numaralar yazar (P5 olmasına dikkat edin). Camın kendi soğukluğu da olduğu için, buzdolabında bu soğukluk daha da artar. Sonuçta maya canlıdır bu yüzden aktivasyonu düşebilir. Osmanlı zamanında maya için ıhlamur ağacından yapılan kaplar kullanılırmış.
Ekşi mayalarınızı düzenli olarak besleyin, aksi takdirde mayalarınız özelliklerini kaybeder. Yaşamsal faaliyetinin devam edebilmesi için mayaların beslenmesi gerekir. Mayalarımızın üzerinde su birikmiş ise, bu beslenmediği için meydana gelir. Su siyahlaşmış ise canlılığını bitirdiği anlamına gelir. Tamamen ölüp ölmediğini tekrar besleyerek anlayabilirsiniz.
Ekşi Maya Yapımı
Sosyal medyada Mutfak Kitap ile başlayan “ekşi mayalı ekmek” serüveninde geniş kitlelere ulaşmamızla ortaya çıkan farkındalığı, şimdi bu online ile daha da fazla insana ulaştırmak için hazırız. %100 ekşi mayalı ekmek yapma konusundaki bilgi ve deneyimlerimiz, yalnızca Mutfak Kitap takipçileri ve eğitime gelenlerle sınırlı kalmamalıydı. Zira dünyanın en çok ekmek tüketen üçüncü ülkesinde yaşıyorsak ve ekmeğin yaşadığı değişim ile ciddi sağlık tehditlerinin hedefi haline geldiysek, ekmek konusunda anlatacaklarımız da ülkemiz için çok çok önemli demektir.
Bizler, çocukların “vatana millete hayırlı evlat olsun” dualarıyla büyütüldüğü bir toplumda yaşıyoruz. Bu yüzden her birimizin asli görevlerinden biridir faydalı olmak. Ben de bir şef olarak günümüzde git gide tırmanan beslenme ve gıda sorununa en çok tükettiğimiz “ekmek” ile bir ışık yakmayı gönülden istiyorum. Bu amaçla ortaya koyduğumuz Bir Lokma Ekmek ile tıpkı eskiden anneannelerimizin, dedelerimizin yaptığı yöntemlerle yapılan ekmeklerin evimize, bedenimize ve muhabbetimize katacağı sıcaklığı sizlerle paylaşıyorum.
Bu eğitimi alırken; ekmeğin tarihinden, ekşi mayanın ilk ortaya çıkışından başlayacak; ardından bir buğday tanesinin derinlerine yolculuk edeceksiniz. Buğdayı anlamak ekmeğin tüm sırlarını size fısıldayacak. Evrende hiç bir şey öylesine yer almaz. Gluten de bunlardan biri! Ancak nasıl işlendiği önemli! Bu online eğitimde son zamanlarda adı sıkça alınan gluten hakkında bilinmeyen gerçeklere değineceğiz. Bunun ardından ekmek yapımına ve ekşi mayaya dair her şeye görsel anlatımlı tariflerde yer vereceğiz.
Ekşi maya tutularak hazırlanan tarifler, geleneksel yöntemlerle hazırlanıyor. Kahvaltılık Ekmeklerin dokularına göre hazırlanan, ön ekşi mayalar sayesinde, her ekmeğin macerası farklı oluyor. Artisan kahvaltılık ekmeklerin, yolculuğu sizi eskilere götürecek. Türk geleneğine ait ekşi mayalı simit, açma ve poğaça’daki ekşi maya sizi büyüleyecek. Anadolu’nun haşhaşı ekşi maya ile buluşunca, iştahınız daha da kabaracak. Fransız’ların Brioche ekmeği, tatlı marmelatların vazgeçilmez kadim dostu. Hafif ekşi ve tatlı damaklarda şenliğe davetiye çıkarıyor. İtalyan’ların Ekşi Mayalı Panettone ekmeği ise aslında, bir aşk hikayesi. Ekşi mayalı Pretzel gevrek yapısıyla, bir Alman klasiğinin farklı yorumu. Bagel Amerika ve Kanada’da çok tüketilen kahvaltılık atıştırma, ısıtılarak tüketildiği için, ekşi mayanın tılsımı. Ekşi mayalı Focaccia, kahvaltı sofranızı süsleyecek cinsten. Hamburger Sevmeyen Zaten Yoktur. Ekşi Mayalı Donut’a hayır diyecek çok az kişi var. Çocuklarınıza sabah hazırlayabileceğiniz ekşi mayalı Sandviç ekmekleri sizi çok mutlu edecek cinsten. Cevizli tam buğday ekmeğine ezine peyniri o kadar güzel yakışıyor ki, mamma mia. Ramazanın olmazsa olmaz Pidesi. Tahıllı Tam Buğday Ekmeğinin Üzerine Konulan Avakado püresi ve somon dilimleri sağlıklı beslenmenizi sağlayacak. Fesleğen ile yapılan çöreğin yayılan kokusu tüm ev halkını mest edecek. Kahvenin yanına kim istemezki tarçınlı çörek. Çay ile sağlıklı atıştırmalık ekşi mayalı Grissini size acıkmayı unutturacak. Patatesli Ekmeği Anadolu’da sobanın üzerinde kızartırlar ve üzerine mis gibi tereyağı ile mideler bayram eder. Paskalya Çöreği bazılarının olmazsa olmazlarından. Bizi İtalya’ya götürecek olan Altamura Ekmeğinin bağımlısı olacaksınız. Artizan Ekmekçilik Kursu eğitimi ile öğrendiğiniz tüm ip uçlarını harmanlayarak, kendinize özel Ekşi Mayalı Ekmek reçetelerinizi oluşturabilirsiniz. Artizan Ekmek Fırınında çalışmayı düşünüyorsanız, kendinizi geliştirecek tüm ip uçları bu eğitimin içinde.
Soğuk kış günlerinde sobanın üzerinde kızartılmış ekmeğin buram buram kokusunu hatırlar mısınız?
Gerçek ekmeğin kokusu. İşte ekmeğe o kokuyu veren ekşi maya. Son zamanların trendi olan ekşi mayalı ekmeklerin tarihi çok eskilere dayanır. Yeni moda olduğuna bakmayın, ekşi maya 5000 yıldan beri soframızda.
Mezopotamya’da fermantasyon işleminin bulunması ile birlikte Mısırlılar tarafından un ve su ile yapılan ekmek, maya ile tanışır. Sağlıklı beslenmenin daha çok dile getirilmeye başlandığı son günlerde ekşi mayalı ekmek çeşitleri de neredeyse her markette. Lezzeti ile olduğu kadar ekşi maya ekmek faydaları ile de soframızın baş tacı.
Ekşi Maya Yapımı
Ekmek Yaparken Kullanabileceğiniz 5 Çeşit Maya
Ekşi Mayalı Ekmek
Çavdar Unlu Ekşi Maya Ekmek
Beyaz Un İle Ekşi Maya Tarifi
Bu derece faydalı olan ekşi maya ile neler yapabilirsiniz sorusuna cevap olacak tarifleri sizler için derledik. Kendim yapmak istiyorum, sabırlıyım, ekşi maya nasıl hazırlanır, doğal ekşi maya nasıl yapılır diyenler için harika bir tarifimiz var.
Ekşi Maya Yapımı
Ekşi maya ile hazırladığınız hamur ilk aşamada cıvık olabilir. Ancak bu durum gözünüzü korkutmasın. Daha kıvamlı bir hamur için hamuru en az 5-6 kez katlayın, her katlamada hamurunuz daha kıvamlı hale gelir. Sofralarımızın vazgeçilmezi, ekmek yemeden doyduğumu hissetmiyorum diyenlerin lezzet seçeneği olacak tariflere de mutlaka göz atın.
Ekşi Mayalı Köy Ekmeği
Ekşi mayalı ekmek nasıl yapılır diyenler için başka bir enfes kokulu köy ekmeği tarifini de tercih edebilirsiniz.
Ekşi Mayalı Köy Ekmeği
Artizan Ekmek Nedir? Nasıl Yapılır?
Ekmek Besin Değerleri Listesi: Sık Tüketilenler
Ekmeklik Un Çeşitleri ile Karışım Nasıl Hazırlanır?
Ekşi Mayalı Ekmek Yapmanın Püf Noktaları ve Faydaları
Ekmek Çeşitleri İsimleri, Türk ve Dünya Mutfağından Ekmekler