El Üzerindeki Damarların Belirginleşmesi Nedir

Çoğu kişinin, ellerindeki ve kollarındaki damarların şiş olması kendileri için kozmetik bir sorundur. Bununla birlikte, daha az görülen durumlar da, vücudun bu bölgesindeki şişen damarlar, altta yatan tıbbi durumun işareti olmaktadır. Bazı kişiler bu damarların görünürlüklerini rahatsız edici bulsalar da, aslında zararlı değildirler. Bununla birlikte, sağlık kaygısı olan herkes, altta yatan herhangi bir sağlık probleminin sonucu olmadığından emin olmak için doktora başvurmalıdır. Şiş el damarlarından kurtulmak isteyenler için bazı tedavi seçenekleri mevcuttur. El damarlarının şişmesine neden olan nedenler ve bunlardan kurtulmak için olası tedavi seçenekleri hakkında bilgiler aşağıda yer almaktadır.

Nedenleri

Şiş el damarlarının olası nedenleri vardır ve bu olası nedenleri aşağıdaki gibidir:
Yaş: Kişinin yaşı, ellerinde damarların net görünmesini etkilemektedir. Yaş, kişinin el damarlarının belirgin hale gelme derecesinde önemli bir faktördür. Elin yüzeyinde, cilt incelmeye başlar ve kişi yaşlandıkça bu esnekliğini kaybeder. Damarlarda kan zayıflamış kapakçıklardan dolayı daha uzun süre havuzda kalmaktadır. Ve toplayıcı kan damarları biraz daha kalınlaştırdığından şişkin görünmelerine neden olmaktadır.
Zayıf olmak: Ellerde yağ, damarların daha az görünür olmasına sebep olmaktadır. Genel olarak kilolu veya ince elleri olan kişilerin, damarları daha belirgindir.
Sıcaklık: Hava sıcak olduğunda, vücudun serinlemesi için yüzey de olan damarlara daha fazla kan gider. Bazen, bu damarların ne kadar iyi çalıştığını etkilemektedir. Bu durum meydana geldiğinde, ellerde daha fazla kan birikir ve damarların genişlemesine neden olmaktadır. Tersine ise, kişinin elleri soğuk olduğunda damarlar daha az görünür hale gelmektedir.
Egzersiz: Egzersiz sırasında, kişinin kan basıncı yükselir ve kan basıncı arttıkça, damarlar cilde yaslanmaktadır. Ayrıca çoğu durumda, kişi egzersizini bitirdiğinde damarlar normale dönmektedir. Ancak, eğer kişi sıklıkla egzersiz yaparsa, ellerinde ve vücudun diğer alanlarında ki damarlar kalıcı olarak şişmeye başlayabilir. Bu etkinin özellikle ağır ağırlıkları kaldıranları etkilemesi muhtemel bir durumdur.
Genetik Özellikler: Kişinin genleri ayrıca el damarlarının ortaya çıkmasında rol oynamaktadır. Şiş el damarlarına sahip aile üyeleri olan kişiler belirgin damarları olma olasılığı daha yüksektir.
Ven iltihabı: Bazı durumlarda, kişinin şişkin damarlarından flebit adı verilen durum sorumlu olmaktadır ve Flebit, damarların iltihaplanmasıdır. Genellikle enfeksiyon, otoimmün bozukluk veya yaralanma gibi başka bir durumla ilişkisi bulunmaktadır.
Varisli damarlar: Varis bacaklarda daha sık görülür, ancak ellerde de görülmektedir. Varisli damarlar, bu damarlardaki vanaların düzgün çalışmamasından kaynaklanmaktadır. Varisli damarlar kan akışını zorlaştırır ve bu durum boğuk, genişlemiş ve muhtemelen ağrılı damarlara neden olmaktadır.
Yüzeysel tromboflebit: Yüzeysel tromboflebit, cildin yüzeyine yakın bir damarın şişmesidir ve kan pıhtısı genellikle altta yatan nedenlerden ortaya çıkmaktadır. Damar içine bir intravenöz damla veya başka bir travmanın uzun süre kullanılmasından sonra bir pıhtı oluşmaktadır. Yüzeysel tromboflebit ağrılı veya rahatsız edici olabilir, ancak genellikle tehlikeli bir durum değildir.
Derin ven trombozu: Derin ven trombozu (DVT), yüzeysel tromboflebit ile benzerdir. Bununla birlikte, DVT’de kan pıhtısı, kolda daha derin olan damarda meydana gelmektedir. DVT’li kişilerde, pıhtığın gevşemesi ve akciğer embolisine neden olabilecek akciğerlere yol açma riski bulunmaktadır.

Tedavisi

Doktor flebit tedavisi için antibiyotik reçete etmektedir. Şiş el damarlarının tedavisi nedenlerine bağlı olarak değişmektedir. Çoğu durumda, kişileri tedavi aramaya motive eden tıbbi nedenlerden ziyade kozmetiktir ve çoğu şiş el damarları hiç tedavi gerektirmemektedir. Kozmetik nedenlerle şiş damarlar için tedavi seçenekleri varisli damarlardakilere benzemektedir. Bu tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir:
• Ambulatuvar flebektomi: Bu yöntem, damarın rahatsız edici bölümünü çıkarmak için ven çevresinde küçük bir kesiyi içermektedir.
• Skleroterapi: Bu prosedür damar da skar oluşmasına neden olacak bir kimyasal madde enjekte edilmesini içermektedir.
• Lazer tedavisi veya endovenöz ablasyon tedavisi: Doktorlar, şişen damarları kapatmak için radyo dalgaları veya yükseltilmiş ışık kullanımını içermektedir.
• Ven soyulması ve ligasyonu: Bu prosedürden geçen kişi için genel anestezi gerekmektedir. Doktor kapatmak için veni kapatır ve bağlar. Bu teknik yalnızca daha büyük damarlar için kullanılmaktadır.
Ayrıca bu işlemlerden herhangi birini takiben, vücut kanı diğer sağlıklı damarlara yönlendirmektedir ve bir süre sonra problemli olan damar kaybolmaktadır. Bununla birlikte, doktor damarların altta yatan tıbbi durum nedeniyle şiş olduğunu belirlerse, hedefe yönelik tedavi önerebilmektedir. Kişinin şişkin el damarları flebitin sonucuysa, tedavi antibiyotik veya antienflamatuvar almak, ılık kompres uygulamak ve elini yüksek tutmayı içermektedir. Nedeni tromboflebit ise, doktor kişiye beklemesini önerir ve tipik olarak, ağrı 3-4 hafta içinde kaybolur. Bu arada, sıcak kompresler veya reçetesiz satılan ağrı kesiciler rahatsızlığı azaltmaktadır.
Pıhtının kolun içinde derin bir şekilde oluştuğu DVT durumunda, doktor antikoagülan kan inceltici ve ayrıca pıhtıyı parçalamak için ek tedaviler önermektedir. Çoğu kişi için, eldeki şiş damarlar önemli tıbbi problem oluşturmaz, bunun yerine, kozmetik bir durumdur. Bu damarlardan kurtulmak isteyen herkes damarları tedavi etmek için kozmetik prosedürlere bakmalıdır. Kişi başka semptomlar yaşıyorsa veya şişkin damarlara neden olan tıbbi bir sorun olabileceğinden endişeleniyorsa doktorla görüşmelidir. Doktor altta yatan sorunları teşhis ederek uygun tedaviler önermektedir.

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Ellerdeki damarların belirgin olmasının sağlık açısından bir sorun yaratmadığına dikkat çeken Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Semih Barlas kişinin estetik kaygılarla bu durumdan kurtulmak istemesi durumunda anestezi gerektirmeyen basit bir işlemle bu venlerin görünmez hale getirilebildiğini söyledi.

ÇOK BELİRGİN DAMARLAR RAHATSIZ EDİYOR

Sıklıkla, kozmetik işlemlerin odağı yüz bölgesidir. İlerleyen yaşın bir göstergesi olan eller ise, çoğu zaman gözardı edilir. Genel olarak bakıldığında, ellerin üzerindeki damar görüntülerinden kurtulmak isteyen bireylerin sayısı, yüzlerine veya vücutlarına estetik tedavi yaptırmak isteyenlere göre çok daha düşük sayıdadır. Yaşla birlikte el ve kollarda cilt incelirken bazı değişimler olur. Bu değişimleri şu şekilde sıralayabiliriz: Cilt ve damar duvarlarının elastikiyeti, cilt altı yağı, kolajen ve dokuların su içeriği kaybolur. Bunun sonunda el ve kollardaki venler (‘toplardamar’) belirgin hale gelir. El üzerindeki venler ‘kablo’ gibi görünmeye başlar. Bu venler, spor yaptıkça, ağırlık taşıdıkça daha da kalın ve dolgun görünürler.

EN ÇOK GENÇ KADINLAR ŞİKAYETÇİ

El ve kollardaki damarlar yaşla ortaya çıksalar da, bu damarların varlığından yakınan kişilerin önemli bölümü de genç ve orta-yaşlı kadınlar oluyor. Bu grup genelde ince yapılı, vücut yapılarını korumak için ciddi spor yapan, ağırlık çalışan kişilerden oluşuyor. Cilt altında yeterince yağ olmaması, egzersiz ve özellikle de ağırlık kaldırma, el ve koldaki damarları daha da belirgin hale getirebiliyor. Egzersiz ve ağırlık çalışma ile kol kaslarımız sertleşir ve çapları genişler. Bu da damarları cilt yüzeyine doğru iter ve daha belirgin hale getirir.

EL VE AYAKLARDAKİ DAMARLARIN BELİRGİN OLUŞU SAĞLIK SORUNUNUN İŞARETİ Mİ?

Bacaktaki inceden kalına doğru, değişik çaplarda gördüğümüz venler genelde, ‘venöz yetmezlik’ denen bir damar hastalığının belirtisi olan varislerdir. Oysa ki el ve kollarımızda gördüğümüz venler hasta değil, normal çalışan damarlardır. Bu nedenle de varlıkları bir sağlık sorunu yaratmaz. Ellerdeki gözle görünen damarlar, hastaneye yatışta, serum/ilaç verme durumunda, ameliyat sırasında kullanılan damarlardır. Bu nedenle de yok edilmeleri herkese önerilecek bir yaklaşım değildir. Diğer yandan, bu damarlar koldaki ana (derin) venlerden olmadıkları için, ortadan kaldırılmaları bir sağlık/dolaşım sorununa yol açmaz. Önemli olan, bu damarların varlığından ‘görsel rahatsızlık’ duyan hastaların doğru seçimi, tedaviye başlamadan olumlu, olumsuz yönleri ve beklentilerin değerlendirilmesi, tedavi işlemi sırasında da birkaçının yerinde bırakılmasıdır.

KURTULMAK MÜMKÜN

Eldeki istenmeyen venlerin yok edilmesinde en sık kullanılan tedavi, bacaklardaki kılcal varislerde de kullanılan yüzeyel köpük skleroterapi yöntemidir. Bu işlem sırasında, ilgili damara çok ince bir iğne ile girilir. Damarı büzücü ilaç, karbondiyoksit ve oksijenin karıştırılması ile elde edilen köpüklü karışım, damar içine verilir. Hiçbir anestezi gerekmez. Sadece iğnenin girişi hissedilir. İlaç verildiğinde damar hattı önce beyazlaşır, ardından da kademeli olarak incelip kaybolur. Bu kaybolma süresi damarın çapına göre 2-6 hafta arasında değişir. İşlem sonunda ele giydirilen özel bir basınçlı eldiven veya sarılan bir elastik bandaj ile, damarın yeniden açılmasının önüne geçilir. Müdahale edilecek damar sayısına göre köpük skleroterapi işlemi 15-60 dakika sürer. Tedavi bitiminde normal yaşantıya dönülebilir, araba kullanılabilir, ağırlık kaldırmaktan 48 saat kaçınmak kaydıyla spor yapılabilir. Arzu edilen hedefe ulaşmak için birden fazla seans gerekebilir. Seans aralıkları en az 7-10 gün olmalıdır.

İşlemin başarı oranı %97,8.

El, bacak, yüz ve vücudun farklı yerlerindeki damarlara uygulanan köpük skleroterapi yöntemi, FDA vb. denetleme kurumları tarafından onaylanmış, uzun süredir kullanılmakta olan bir yöntemdir. Farklı çalışmalarda, ele yapılan köpük skleroterapi ile %97.8 başarı oranı bildirilmektedir. Damar büzücü ilacın saf olarak verilmesine kıyasla, karbondiyoksit ve oksijen ile karıştırılıp köpürtülerek verilmesi, yöntemin etkinliğini arttırır. ‘Köpük sklerozan’ adı verilen madde, damar duvarı ile daha uzun süre temas etmekte, ilaç sulandırıldığı için yan etki azaltılmaktadır.

Bacaklarımız vücudumuzun hareket etmesini sağlayan aynı zamanda estetik açıdan görüntümüzü etkileyen organlarımızdan biridir. Pürüzsüz bacaklar güzelliğin en önemli parçalarından biridir. Ancak bazı etkenler bu estetik görüntüyü bozarak kişiyi mutsuz edebilmektedir. Özellikle bacaklarda beliren mor damarlar kişiye rahatsızlık verebilmektedir. Bu nedenle bacaktaki mor damarlar nasıl geçer sorusu en çok sorulan sorular arasındadır.

İşte bacaklardaki kötü görüntüye neden olan mor damarların oluşumu ve tedavisi ile ilgili merak edilenler:

Bacaklarda damarların belirginleşmesi nedir?

Bacaklarda damar belirginleşmesi en sık rastlanan problemlerden biridir. Varis olarak adlandırılan bu problem dolaşım bozukluğuna özellikle pıhtılaşma bozukluğuna bağlı olarak gelişebilmektedir. Toplar ve kılcal damarlar genişlemesi olarak ortaya çıkmakta ve genellikle ayaklarda görülmektedir. Bunun nedeni ise vücudun ağırlığının bacaklarımız tarafından taşınması ve basınca maruz kalmasıdır.

Toplardamar genişlemesi tedavi edilmesi gereken bir hastalık olup kişinin sağlığını olumsuz etkilemektedir. Uzun süre ihmal edildiğinde ilerleyerek ağrı, kaşıntı, kramp, kanama gibi problemlere neden olabilmektedir. Bu nedenle ihmal edilmeden mutlaka kalp-damar uzmanına başvurulması gerekmektedir. Kılcal damarlar ise genellikle estetik açıdan rahatsız edici olup ciddi sağlık problemlerine yol açmaz

Bacaklarda mor kılcal damarlar neden olur?

Bacaklarda mor kılcal damarlar çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.

Başlıca nedenleri şunlardır:

• Kalıtım,
• Hareketsiz yaşam tarzı,
• Uzun süre sabit oturma ya da ayakta durma,
• Obezite,
• Gebelik,
• Damar tıkanıklığı,
• Sıkı kemer kullanma,
• Bacaklara darbe alma,
• Dar giysiler giyme,
• Güneş hasarı,
• Hormonal faktörler,
• Bazı hastalıklar,
• Karın içi basıncın artması (kabızlık, karın içi tümörü vb.) gibi nedenlerle ortaya çıkabilmektedir.

Bacaklardaki örümcek damarlar neden olur?

Yine örümcek damarlarının altta yatan temel nedeni damar hastalığı olarak da bilinen kronik venöz yetmezliktir. Bacaklardaki damarlarda artan basınç, örümcek damarları gibi yeni, sağlıksız damarların oluşumuna yol açar.

Bu durum, duvardaki sızan bir boruya benzemektedir. Derinin altındaki damarlardan akan kan borunun su sızdırması gibi kanı sızdırır ve yüzeyde lekelenmelere neden olur. Genlikle ayak bileklerinde, bacak arkasında, baldır gibi bölgelerde bulunmaktadır.

Örümcek ağı damarlarının oluşma sebepleri şunlardır:

• Sürekli oturma ya da uzun süre ayakta durma,
• Gebelik,
• Ayak bileği travması,
• Genetik yatkınlık vb. etkenler neden olabilmektedir.

Peki, bacaktaki mor damarlar nasıl geçer?  Örümcek ağı damarlarının tedavi yöntemleri şunlardır:

Skleroterapi:

Halk arasında iğne tedavisi olarak da bilinmektedir. Uygulamada damar içerisine iğne ile girilerek ilaç enjeksiyon edilir. Bu şekilde damar kapatılır. Kan akışı başka bir damara yönlendirilir ve kullanılmayan damar iptal edilir. Kişiye bir zararı dokunmaz. İyileşme süreci kısadır. Ancak öncesinde mutlaka venöz damar sisteminin renkli doppler çekilmesi tavsiye edilmektedir.

Radyofrekans Ablasyon:

Problemli olan toplardamar içine kateter yerleştirilir. Buradan radyofrekans enerjisi ile damar duvarında oluşturduğu ısı ve kontraksiyon sonucunda damar büzülüp kapanır. Genel anestezi altında yapılan bu uygulamanın iyileşme süresi kısadır. Damar çapı 20 mm’ ye kadar olan safen ven damarlar (bacağımızın en büyük “yüzeyel” toplardamarlar) için yapılmaktadır.

Endovenöz Laser Ablasyon:

Bu yöntemde kaçak olan damar ameliyatla dışarı alınır. Damar içine girilip lazer ile hasarlı damarın içi kapatılır. Bu şekilde kapatılan damarda kaçak oluşmaz. Kapatılan damar vücut tarafından zamanla yok edilir. Kolay bir uygulama olan bu işlem lokal anestezi ile ayakta yapılabilir.

Lazer Tedavisi:

Örümcek damarlarının görünümünü azaltmak için sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Küçük ve kılcal damar tedavisinde etkili olan lazer tedavisinin kronik venöz yetmezlik semptomlarında bir etkisi yoktur. Lazer cihazından gönderilen lazer ışığı ile problemli damarı cilde zarar vermeden yok eder. Lokal anestezi ile gerçekleştirilen bu yöntem genellikle güvenilir ve etkilidir.

Varis Çorabı:

Bacak üzerindeki basıncı azaltmaya, kan akışını düzenlemeye yardımcı olan çoraplardır. Var olan problemi düzeltmez ancak semptomları azaltarak gelişimini durdurmaya yardımcı olabilmektedir. Doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.

Bacaklarda aşırı damar belirginleşmesi dünya genelinde en çok görülen hastalıklardan birisi olan varis ya da diğer bir tabirle damarlarda genişleme probleminin belirtisi olabilir. Bacaklarda aşırı varislerin oluşması pıhtılaşma bozukluğunun işareti olabilir.  Hastalık toplardamar genişlemesi ve kılcal damar genişlemesi şeklinde iki gruba ayrılmaktadır. Tüm damarlarda görülme riski olmasına karşın en sık bacaklarda görülmektedir. Bunun nedeni ise vücudumuzun oluşturduğu ağırlık ve basıncı direkt olarak bacaklarda bulunan damarlara yansıtması ile alakalıdır. Kılcal damar problemi kozmetik problem olarak görülürken toplardamar genişlemesi ile mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalık olarak ciddi alınması gerekmektedir.

Kalp damar cerrahi uzmanına muayene olan birçok hastada ilerlemiş kalın varisler görülmektedir. Bunun nedeni büyük ihtimalle ihmaldir. Çünkü damar genişlemesi fark edilmeyen bir hastalık değildir. Estetik açıdan kötü görünüm yanı sıra ilerledikçe ağrı, kramp, kaşıntı, kanama, ciltte renk değişimine neden olmaktadır. Bu şekilde belirtiler ortaya çıktığında kendiliğinden geçmesini beklemek yerine mutlaka bir kalp damar cerrahisi uzmanına muayene olmak gerekmektedir.

Erken yaşta herhangi bir sebep olmadan damar tıkanıklığı (inme, kalp krizi, toplar damar tıkanıklığı, akciğere pıhtı atması) gelişmesi  de pıhtılaşma bozukluklarının habercisi olabilir.