El Ve Ayakta Şişme Nedenleri

Gebelik sırasında el ve ayaklarda şişmeler (gestasyonel ödem) sıkça görülen problemlerden biridir. Gebeliğin hormonlarının etkisiyle su ve tuz tutulması sonucunda oluşur. 

Yaz aylarında daha fazla görülür ve ayakta kalma süresi uzadıkça artar. Gebelikte normal olarak kabul edilen belirtilerden biridir. Tansiyon yükselmesi ve idrarda protein kaybı ile beraber olduğunda preeklampsi adı verilir ve çok ciddi sonuçları olan bir rahatsızlıktır. Tek başına gestasyonel ödem genellikle ayak ve ayak bileklerini ve elleri tutar.  Sabahları yüzde de şişkinlik görülebilir.

Şişliklerin yazın artmasının nedeni sıcaklarla beraber ciltteki damarlardaki genişleme nedeniyledir. Tedavisinde tuz kısıtlaması, bacakların her fırsatta kalp seviyesinden yukarı kaldırılması, mümkün olduğunca daha serin ortamlarda bulunulması önerilir. Varisi olan kadınların varis çorabı giymelerinde yarar vardır ancak bu da yaz sıcaklarında zor olabilir.

Gestasyonel ödem gebeliğin son zamanlarında genellikle artar.  Doğumdan sonra ise şişlikler giderek azalır ancak doğumdan sonraki ilk 15 gün bazı kadınlarda daha da kötüleşebilir.  Şişliklerin düzelme döneminde tutulan sıvının atılması sonucunda aşırı miktarda idrar çıkışı görülür.

Genel olarak el, ayak, bacak ve bileklerde ortaya çıkan şişmeler; aşırı yüklenen ödemin artık dışarı atılması gerektiğinin bir sinyali olarak vücudun vermiş olduğu tepkidir.

Çok fazla şişlik olması normal bir durum sayılabilir ancak fazla şişlik olması bir hastalığın belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Bu nedenle ihmal edilmemelidir. Genel olarak böbrek ve karaciğer hastalıkları, damar trombozu, lupus ve hormonal dengeyi bozan hastalıklar etken olmaktadır.

Böbrek ve karaciğer yetmezliği; en önemli şişlik belirtisi gösteren hastalıklardır. Bu durumda el, ayak ve yüzde şişmeler ortaya çıkar. Bu organların hasar görmesi ödem oluşmasına ve fazla su tutmaya neden olması ile kendini gösterir.

Lupus; bağışıklık sistemi ile ilgili bir hastalık olması ve çeşitli dokularda iltihaplanma olması şeklinde oluşur. El, ayak, bacak ve yüzde şişlik ve kızarıklık ile yorgunluk en önemli belirtileridir.

Gebelik döneminde yaşanan hormonal dengesizlik de el ve ayaklarda şişlik oluşmasına etkendir. Aşırı tuz tüketimi gebelik döneminde ödem yaparak bu durumu yaratabilir.

Bazı ilaçların yan etkileri de el ve ayaklarda şişme yapabilmektedir. Bir takım el ve ayaklarda burkulma, dönme, kırılma ve hasar şişliğe neden yaratabilir.

Tromboz da; damarlarda kanın pıhtılaşmasıdır. Bu durum şişliklere neden yaratabilmektedir.