Emlakçılar gayrimenkul alım ve satım işlemlerinde Emlakçı Komisyonu Yönetmeliği’ne göre bir oran belirlemektedir. Bu oran hem alıcı kişiden hem de satıcı kişiden ayrı ayrı kesilebileceği gibi sadece bir kişiden de tek seferde alınabilir. Yani anlaşılan fiyatın bir yüzdesinin yasal olarak emlakçıya ait olduğunu göz ardı etmemek gereklidir.
Aynı zamanda Emlakçı Komisyonu Yönetmeliği’nin belirlemiş olduğu yüzdenin yanı sıra %18 KDV oranı alıcıdan ve satıcıdan ayrı ayrı alınmaktadır.
Emlakçı komisyonu gayrimenkul satış işlemlerinde alıcı tarafından en fazla yüzde iki (%2) oranında, satıcı tarafından da yüzde iki (%2) olmak üzere toplam yüzde dört (%4) bir komisyon talep edebilir. Bu durumda örnek verecek olursak yüz bin Türk lira bir işlemde iki bin alıcı üzerinden, iki bin de satıcıdan olmak üzere dört bin lira komisyon alabilir.
Bu noktada hatırlatmalıyız ki komisyonu sadece alıcı ve satıcı üzerine yüklemek mümkündür. Aynı şekilde yüzde iki oran en yüksek sınır olarak belirlenmiş olduğu için daha düşük bir komisyon oranı üzerine de konuşularak anlaşmaya varılabilir.
Alım satım işlemlerinde komisyon oranları bu şekilde gerçekleşirken, kiralama işlemlerinde evi kiraya veren kişiden komisyon alınmaktadır. Bu komisyon da bir aylık kira bedeli olarak kabul edilir.
Emlak alım satımı yaparken ya da kiralarken bazı kişiler bu süreci kendileri yönetme yoluna gidebilir. Fakat çoğu zaman konunun uzmanı bir danışmandan yardım almanın da pek çok avantajı bulunur. Böyle zamanlarda alıcı ile satıcı ya da ev sahibi ile kiracı arasındaki prosedürleri verimli şekilde yönetecek pozisyonda bulunan emlak danışmanları devreye girer. Kiralama ya da satış gibi süreçler olumlu bir neticeye ulaştığında da bu işe emek harcayarak geçimini sağlayan emlakçılar, taraflardan yasa ile belirlenen oranlarda komisyon kazanır. Bir gayrimenkulün alımı, satımı ve kiralaması esnasında bir emlak danışmanı rol oynuyorsa ona ödenmesi gereken tutara emlakçı komisyonu denir.
“Yeni eve taşınma sürecinde nelere dikkat edilmelidir?” konusu araştırılırken bu tutarın da göz önünde bulundurulmasında yarar vardır. “Emlakçı komisyonu ne kadar?” sorusunun cevabı yasa ile belirlenmiş durumdadır. Gayrimenkul alım satımı ya da kiralanması durumunda farklı hesaplama yöntemleri kullanılır. Emlakçı komisyonu yılı değerleri için satış ya da kiralama durumunda gerçekleşen para alışverişine göre önceden hesap edilebilir. Güncel yasaya göre uygulanması zorunlu olan emlak komisyon oranlarını aşağıdaki tablodan incelemeniz mümkündür.
Güncel Emlakçı Komisyonları*
İşlem | Tutar |
Emlak alım satım işlemlerinde | %4 (Her iki taraftan %2’şer olacak şekilde) |
Emlak kiralama işlemlerinde | 1 aylık kira bedeli |
Emlakçı Komisyonu Nasıl Hesaplanır?
Emlakçı komisyonu hesaplaması yılında yenilenen Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği’ne göre yapılır. Komisyonun belirlenmesinde kullanılan oranlar ve uygulamaya ilişkin detaylar ilgili yönetmeliğin maddesinde açıklanır. Emlakçı Komisyonu Kanunu, taraflar açısından tapu alım ve satım işlemleri sırasında da önem arz eder. Bu konuda “Adım adım tapu alım ve satım işlemleri” başlıklı yazımız üzerinden detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.
İlgili kanununa göre hesaplanan emlakçı komisyonu tutarının taraflar açısından kabulüne ilişkin olarak bir aracılık sözleşmesi imzalanabilir. Üç tarafın da imzasının bulunduğu bu sözleşme ile satış işlemi hem alıcı hem satıcı hem de emlakçı açısından güvence altına alır. Hukukî dilde “Tellaliye Sözleşmesi” olarak da anılan bu anlaşma üç ana bölümde toplanır. Taraflar, sözleşmenin konusu ve sözleşmenin koşulları olarak isimlendirilen bu bölümlerin maddelerine ait detaylar şu şekildedir;
“Emlakçı komisyonunu kim öder?” konusunda toplumsal alışkanlıklar ve geleneksel beklenti sebebi ile akla ilk olarak alıcı gelebilir. Ancak son yıllarda gerçekleşen gayrimenkul piyasası düzenlemeleri ve sayısı artan kurumsal firmalar sayesinde emlakçı komisyonu konusundaki uygulamalar giderek daha standart bir hâl almaktadır. Kiralama ve alım satım yaparken emlak danışmanı ile imzalanan sözleşme kapsamında tarafları ilgilendiren diğer konular yanında emlakçı komisyonu ödemesi de garanti altına alınır.
Geçerli yönetmelik uyarınca ve sözleşmede belirtildiği şekilde ev satış işlemi için hesaplanan komisyon ikiye bölünür. Komisyonun ev sahibi ve alıcı tarafından eşit oranlarda ödenmesi yasal bir yükümlülüktür. Bununla beraber alıcı ve satıcı başına en fazla %2 olabilecek komisyon tutarının sözleşme öncesinde tarafların uzlaşması çerçevesinde daha düşük bir oranda hesaplanması da mümkündür. Kiralama işlemlerinde ise aksi bir anlaşma olmadığı takdirde bir aylık kira tutarında emlakçı komisyonu ödenir. Ödeme kiracı tarafından yapılır. Komisyonun herhangi bir nedenle ödenmemesi durumunda emlak danışmanı sözleşmeye dayanarak yasal yollara başvurup parayı tahsil etme yoluna gidebilir.
Bir aracı üzerinden işlem yapılması gündeme geldiğinde “Emlakçı komisyonu iade edilir mi?” sorusu sıkça gündem olur. Bu işlemler için öncelikle gayrimenkul aracılık sözleşmesi imzalanacağı için komisyon ödenmesi zorunluluğu doğar. Sözleşme bir anlamda da taşınmazın satışı ya da kiralanması için vaktini, emeğini ve parasını harcayan emlak danışmanının aradan çıkarılarak işlem yapılmasını önler. Genel olarak bu anlaşmalar, alıcı ve satıcı satıştan tapu aşamasında caysa bile emlakçının hizmetinin karşılığını alabileceği koşulu ile düzenlenir. Dolayısıyla “Emlakçı komisyonu geri alınır mı?” sorusunun cevabı hayırdır. Ancak emlakçı komisyonunun iade edilebileceği bazı istisnai durumlar da söz konusudur. Prosedürler sırasında işveren dışında karşı taraftan kaynaklı olarak satış gerçekleşmediğinde bu tutarın geri ödenmesi mümkündür.
Emlak danışmanı aracılığı ile gerçekleştirilen muamelelerde yasa çerçevesinde tarafların yükümlülük ve hakları imzalanan sözleşme ile teminat altına alınır. Fakat bazı nadir durumlarda herhangi bir yasal yaptırıma başvurulmaksızın emlakçı komisyon sözleşmesi iptali söz konusu olabilir. Kredi çekilerek gerçekleştirilecek konut alımı işlemlerinde bankanın onay vermemesi sebebi ile satış gerçekleşmeyebilir. Buna bağlı olarak da sözleşme iptal edilerek eğer ödenmiş ise emlakçı komisyonu iadesi yapılabilir. Satın alınacak ya da kiralanacak taşınmazda daha sonradan oturuma engel bir durumun tespit edilmesi de benzer şekilde sözleşmenin geçersiz kılınması ile sonuçlanır.
Emlakçıya verilen komisyonun yasal olup olmadığı, bu yolla satış işlemi yapmak isteyenler ile ev arayan kiracılar tarafından araştırılan bir konudur. “Emlakçı komisyonu yasal mı?” sorusunun yanıtı eğer ilgili aracılık sözleşmesi yapılmış ise kesinlikle evettir. yılında yenilenen Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği ile emlak komisyonunun yasal çerçevesi de belirlenmiştir. Buna göre sözleşmeye konu gayrimenkulün satışı ya da kiralanması için uzmanlığını ve emeğini ortaya koyan emlak danışmanı, hizmetine karşılık olarak belirlenen ücreti almaya hak kazanır.
Gayrimenkul aracılık sözleşmesi imzalandıktan sonra bazı istisnalar haricinde emlakçı komisyonu ödenmesi zorunlu hâle gelir. Prosedürler sırasında taraflar arasında köprü vazifesi gören emlak danışmanının satış ya da kiralama gerçekleştiğinde hizmetinin karşılığı olarak yasayla belirlenen şekilde komisyon alması olağandır. Bu aşamada satış işlemlerinde belirlenen taşınmaz değerinin en fazla %4’ü ve kiralamada ise bir aylık kira karşılığı olacak şekilde bir ücret tespit edilir. Emlak danışmanın yasal hakkı olan bu tutarı ödemek tarafların ortak yükümlülüğüolsa da bazen yapılan anlaşma ile komisyonun tamamı tek taraftan tahsil edilebilir. Örneğin, “Emlak balonu nedir? Patlarsa ne olur?” başlığı altında değerlendirilen senaryonun gerçekleşmesi durumunda komisyon ödemelerinin alıcı lehine uygulanması motive edici bir unsur olabilir.
Emlakçı satış komisyonu ne kadardır?
Gerçek hak sahiplerinin talebi üzerine düzenlenen süreli veya süresiz iş sözleşmesi yaparak; taşınmazın alımı, satımı, rehin vb. aynı hak tesisi gibi tüm hukuki ve teknik işlemleri ve kiralanması konusunda emlakçılar aracılık ediyor.
Emlakçı komisyonu, alım satım işlemi ile kiralama işlemlerinde farklı oranlarda hesaplanıyor. Gayrimenkul satışında alıcı ve satıcıdan alınan komisyon gayrimenkul kiralamalarında yalnız kiracıdan alınıyor. Peki, emlakçı satış komisyonu ne kadardır?
ALIM - SATIM..
Satış bedeli üzerinden,
Alıcı ve satıcıdan yüzde 2’şer + KDV
KİRALAMA..
Yalnız kiracıdan,
Bir defaya mahsus olmak üzere,
Kontrat süresi ne olursa olsun,
1 Yıllık kira bedelinin yüzde 10’nu + KDV
Not:
monash.pw gösterme hizmeti karşılığında, herhangi bir ücret talep edilemez.
2. Emlak Komisyoncusu, kapora alma konusunda kendisine açıkça verilmiş vekaletname olmaksızın kapora alamaz.
3. Emlak Komisyoncusu, müşterisi ile yapacağı sözleşmelerde oda tarafından bastırılan