Emziren Anne Doğumdan Sonra Adet Ne Zaman Olunur

Doğum Sonrası Ne Zaman Adet Olunur?

Kadın vücudu, her ay doğal bir şekilde olası bir gebelik dönemine hazırlanıyor. Kadınlar, yaklaşık 35 – 40 yıl süresince rutin olarak belli zaman aralıklarında regl oluyor.

Bu zaman dilimi içinde kadın, ortalama olarak ayda 70 saat düzenli adet kanaması geçiriyor.

Bu rutin gelişme, kadın hayatının sadece iki döneminde değişiyor. Bunlardan ilki gebelik dönemi, ikincisi ise emzirme dönemi.

Bu dönemlerde adet kanamasının olmamasının nedeni ise, hipofiz bezi. Bu bez nedeniyle beyin ve yumurtalıklar tarafından, regl gelişimi bastırılıyor.

Adet Kanaması Nedir?

Normal dönemlerde reglin nasıl gerçekleştirildiğini biliyor musunuz?

İşte yanıtı: Rahim iç yüzeyinde her ay döllenmiş yumurtanın, gelip yapışmasına ve buradan beslenmesi için damarlanmasını sağlayacak bir tabaka oluşuyor.

Eğer döllenme yoksa bu duvar görevini tamamlayıp yerini alttan gelen yeni dokuya bırakarak dökülüyor. Daha sonra rahimden dolayısıyla vücuttan dışarıya atılıyor. Her ay bu işlem aynı şekilde tekrarlanmasına menstürel siklus – adet düzeni denirken; işlevini yitirerek yerini yeni oluşan yapıya bırakıp dışarıya atılan bu dokuya da adet kanı, mentürasyon kanaması adı veriliyor.

Adet Kanaması Ne Kadar Sürer?

Adet kanaması süreci, adet kanaması ve akıntısının vücut dışına atılması oldukça karışık bir süreç. Bileşik bir hormon grubu tarafından işareti verilen ve beyin tarafından kontrol edilen süreç, genellikle gebelik hariç, her ay gerçekleşiyor.

Kadınlar, yeni bir yumurtanın oluşmasından önce adet görüyorlar. Bu işlemin dört aşaması var. Bir adet döngüsü ortalama 28 gündür fakat bu kişilere göre değişiyor.

Adet döngüsünün 25 – 35 gün arasında olması normal kabul ediliyor. Adet döngüsü, çeşitli uzunluklarda olabiliyor. Yumurtlama dönemi ile adet kanamasının gerçekleştiği günlerin arası, yaklaşık 14 gün olmakla birlikte 11 ile 16 gün arası da olabiliyor.

Doğum Sonrası Adet Görme

Hamilelik sonrası, lohusalık döneminde yeniden rutin regl kanamalarının başlaması, uzun bir dinlenme ve radikal hormon değişikliği sonrasında yaşanıyor.

Hormonların tekrar faaliyete geçmeleri de çok kısa bir süre içinde olmuyor.

Emzirmeyen kadınlarda adet kanamaları nasıl oluyor?

Gebelikten sonra eğer anne emzirmiyorsa, regl en erken 2 hafta sonra başlıyor.

Doğum sonrası ilk adet düzensiz mi olur?

Gebelik sonrası görülen ilk adet genellikle düzensiz oluyor.

Doğum yaptıktan sonra ortalama 6 hafta sonra ilk yumurtlama,  8 – 14 gün sonra ise ilk regl dönemi başlıyor.

Doğum Sonrası Adet Düzenli Midir?

Doğum sonrası regl düzeni, ancak 2. ya da 3. regl döneminde normale dönüyor.

Kadınların yüzde 20 ile 30´unda ilk regl kanamasından önce yumurtlama olmuyor. Bazı kadınlarda ise, ikinci regl dönemi çok kısa sürebiliyor.

Ancak bunun için endişelenmek doğru değil. Çünkü üçüncü regl döneminde bu durum tamamen düzelebiliyor. Sezaryen doğum sonrası görülen adet zamanının normal doğumdan farklı değildir.

“Emzirme bitmesine rağmen 1 yıldır adet olamayan kadınlarda önce gebelik testi yapılmalı. Sonrada progesteron hormonu belli süre verilerek adet görmesi sağlanmalıdır. Buna rağmen görmezse inceleme derinleştirilir.”

Emzirmek Doğum Sonrası Adet Olmayı Geciktirir Mi?

Bebeklerini emziren kadınların adet kanamaları, emzirmeyenlere oranla daha uzun süre gecikiyor. Bunun nedeni ise, bebek anneyi emdikçe göğüs uçlarının etkilenmesi ve süt yapımını sağlayan prolaktin hormonu düzeyinin yükselmesi.

Bu da folikül gelişimini sağlayan hormonların salgılanmasını önlüyor. Eğer bebek düzenli bir şekilde emziriliyorsa, emzirme süresince foliküller dinlenmeye çekildiğinden, gebe kalma riski yüksek olmuyor.

Yani, eğer bebek düzenli bir şekilde günde 5 defa yaklaşık 10 dakika kadar emziriliyorsa, yumurtlama bastırılıyor ve regl kanaması gecikiyor.

Bilim adamları, prolaktin hormonunun emzirirken serpildiğini ve bu nedenle de reglinin geciktiğini düşünüyorlar.

Tabii ki tüm bunlar emzirmeyi kesmeye bir sebep değil…

Sizler bu konu hakkında nasıl düşüncelere sahipsiniz? Doğum sonrasında gördüğünüz ilk adet belirtileri nelerdi? Doğum sonrası görülen adetin miktarı, ağrısı ve yoğunluğu hakkında aklınızda sorular var mı?

Vücudunuzda gördüğünüz değişiklikleri ve hissettiğiniz farklılıkları önce doktorunuza danışmanız gerektiğini hatırlatır, sağlıklı ve mutlu günler dileriz!

Doğum sonrası emme uyarısı, sağlıklı ve beslenmesi normal kadınlarda doğurganlığın baskılanmasını sağlayan doğal fizyolojik sinyaldir. Emme uyarısı, kadınlarda beyinden prolaktin hormonu salınımını arttırır ve adet döngüsünü düzenleyen gonadotropin serbestleştirici hormonunu etkileyerek yumurtlamayı (ovulasyon) baskılar. Kadınlarda emmeye bağlı adet görmeme süresi emme uyarısının sürekliliği ile orantılıdır.

Genellikle gebelik süresi, doğum sonrası korunma (kontrasepsiyon) süresi üzerinde etkili olmaktadır. Çok erken prematür doğum yapan annelerde doğum sonrası korunma süresi doğum yapan annelere göre daha kısa olmaktadır.

Tam emzirme olarak bilinen süreç doğum sonrası 6 ila 9 ay arasında korunma sağlayabilmektedir.

Emzirme döneminde korunma

Tam emzirme, gece ve gündüz bebek her istediğinde, günde en az 6 kez (6-10), her iki memeden en az iki dakika yalnızca anne sütü ile beslenmesidir. Ara sıra verilen, (haftada iki kez toplam 60 ml’yi aşmayan) mama ya da sıvı gıdalar bunun dışındadır. Doğum sonrası ilk 6 ayda adet görmeyen kadınlarda tam emzirme %98 korunma sağlamaktadır ki bu oran kombine doğum kontrol hapları etkinliği ile aynıdır.

Adetlerin başlaması ile ve doğum sonrası 6. aydan itibaren yumurtlama ihtimali artmaktadır. Tam emzirme ya da tama yakın emzirme döneminde kadınların yaklaşık %70’i doğum sonrası ilk 6 ayda, %37’si ilk 1 senede adet görmemektedir. Tam emziren kadınlarda doğum sonrası ilk 8 hafta içerisinde hafif vajinal kanama ya da lekelenme izlenmektedir ama bu kanama yumurtlamaya bağlı değildir.

Emzirmeyen kadınlarda beyinde adet döngüsünü düzenleyen gonadotropin hormonları erken lohusalık döneminde düşük seviyededir, doğum sonrası 3 ila 5. haftalarda ise emzirme hormonu prolaktin seviyesi ile birlikte normal değerlere ulaşırlar. Emzirmeyen kadınlarda ortalama yumurtlama zamanı doğumdan sonra yaklaşık 45. günde oluşmaktadır. Yumurtlamanın en erken başlama süresi ise emzirmeyen kadınlarda doğumdan sonra 25. günde izlenmiştir.

Tam emzirme kuralı dışında emzirme, doğum sonrası adet görmeyen kadınlarda bile yumurtlama dolayısıyla gebe kalma ihtimalini arttırır. Tam emzirme kuralı dışında emzirme doğum sonrası yaklaşık 10 hafta koruma sağlayabilmektedir. Doğumdan sonra 6. ayda bebeğe ek gıdalar başlanması ile bebek daha az emmekte ve annede yumurtlama ihtimali artmaktadır. 

Doğumdan sonra emzirme gebelikten koruyucu etki göstermekle birlikte bu etki anne bebek iletişimi, emzirme sıklığı, süresi, annenin beslenmesi ile değişkenlik gösterebilmektedir. Özellikle çalışan annelerde emzirme sıklığı azaldıkça koruma etkinliği de azalabilmekte bu nedenle etkili koruma yöntemlerinin doğum sonrası doğru zamanda uygulanması önem taşımaktadır. Doğum sonrası kontrol yöntemlerinin uygulanması tam emziren annelerde 3. aydan, tam emzirmeyen annelerde ise 3. haftadan itibaren önerilebilir.

Hangi doğum kontrol yöntemini kullanmalı?

Klasik doğum kontrol hapları (kombine oral kontraseptifler) emziren annelerde süt miktarını ve kalitesini azaltmakta dolayısıyla emzirme süresini kısaltabilmektedir, bu nedenle doğum sonrası korunma yönteminde ilk seçenek olarak tercih edilmemektedir. Emzirmeyen kadınlarda kombine doğum kontrol hapları doğumdan sonra 3-4. haftada başlanabilir. Doğum sonrası en çok tercih edilen doğum kontrol yöntemleri sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları (mini haplar), hormon içeren ya da içermeyen rahim içi araçlar (spiral) uygulaması, yalnız progesteron içeren enjeksiyonlardır.

Rahim içi araçlar doğumdan hemen sonra uygulanabilir fakat rahimden kayarak atılma ihtimalleri yüksek olabilir bu nedenle doğum sonrası 4 ila 8. haftada uygulanmaları önerilmektedir. Özellikle doğum sonrası kansızlığı olan (anemik) ve/veya adet dönemleri ağrılı olan annelerde hormon içeren rahim içi araç uygulaması önerilmektedir. Adet süresini, miktarını azaltarak kansızlığı önlemekte ve adet dönemi ağrıları azaltmaktadır. Annenin adet kanamaları başlamışsa kanama döneminin sonunda uygulanabilir. Rahim içi araçlar emzirmeyi ve bebeğin sağlığını etkilemez, etkinliği yüksektir, uzun süreli koruma sağlar, çıkarıldığında doğurganlık hemen geri döner. Uygulama sonrası kontrol ve sorun yoksa yıllık sağlık kontrolleri yeterlidir.

Yalnız progestin (medroxyprogesterone acetate) içeren enjeksiyonlar anne bebeğini emzirmiyorsa doğum sonrası 3 ila 4. haftada, emziriyorsa 6 hafta sonrası uygulanabilir. Bu yöntemin etkinliği yüksektir, emzirmeyi olumsuz etkilemez hatta süt miktarını arttırdığı rapor edilmektedir, cinsel ilişkiyi etkilemez, kanama miktarını dolayısıyla kansızlığı azaltır, adet sancılarını azaltır. Adet düzensizliklerine, lekelenme tarzı ara kanamalara neden olabilmektedir. Yöntem uygulandıktan sonra etkilerinin geçmesi ve doğurganlığa dönüş yaklaşık 6 ila 8 ay sürebilir.

Deri altı implantları emzirmeyen annelerde doğumdan 3-4 hafta sonra, emziren annelerde ise 6 hafta sonra uygulanabilir. Etkili koruma sağlar, anne sütü miktar ve niteliğini, bebeğin sağlığını etkilemez, kullanımı kolaydır. Adet kanamalarında düzensizlik ve lekelenme yapabilir.

Doğum sonrası tüplerin bağlanmasını (tüp ligasyonu) tercih eden ileride doğum isteği olmayan annelerde bu işlem sezeryanla doğum sırasında, doğumdan sonraki ilk haftada ya da doğum sonrası 6. haftadan sonra uygulanabilmektedir.

Doğum önesi aile planlaması önemlidir

Anne doğum sonrası emzirme, adet görme ve cinsel ilişki sıklığına bağlı olarak yeni bir gebelikle karşı karşıya kalabilir. Doğum sonrası korunma kadındaki fizyolojik değişiklikler ve bebeğe etkileri yönünden özenli bir yaklaşım gerektirmektedir. Aile planlaması hakkında bilgilendirmenin doğum öncesinde başlaması yararlıdır. Anne ve bebek sağlığı yönünden emzirme mutlaka özendirilmeli ama beraberinde etkin koruma yöntemlerinin doğru zamanda uygulanması sağlanmalıdır. Emzirme, belli koşullarda ve belli bir süre için gebelikten koruyucudur ve anne adaylarının bu konuda bilinçlendirilmesi önemlidir.

Acıbadem Kadıköy Hastanesi ve Bağdat Caddesi Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Belgin Selam