Yaz mevsimini sevebilirsiniz ama vücudunuzda yarattığı değişimler sizi zorlayabilir.
Ödem Nedir?
Sıcaklıklar damarlarda genişlemeye yol açıyor ve bununla birlikte damarların içinde dolaşan sıvının dokulara geçişi kolaylaşıyor. Sıvının doku araları ve cilt arasında birikmesi de vücutta ödem oluşturuyor.
Ödem, Tuz ve Şekeri Seviyor!
Sıklıkla ellerde, ayaklarda ve bacaklarda görülen ödem, vücutta ağırlığa ve şişliklerle yol açıyor. Regl, menopoz, fazla kilo, yetersiz su içmek, fazla karbonhidrat tüketimi, yüksek miktarda tuz içeren diyetler ve aşırı egzersiz ödemin başlıca nedenlerinden. Ancak ciddi hastalıkların belirtisi olabiliyor. Böbrek ve kalp yetersizliği, karaciğer sirozu, beslenme bozukluğu, tiroit bezi hastalıkları gibi hastalıklarda sinyal verebiliyor. Özellikle aşırı tuz ve şeker tüketimi, ödem oluşmasına katkı sağlıyor. Buna karşı tuz ve şeker tüketiminden kaçarken, şişliğin atılmasına yardımcı olan besinleri tüketmek de fayda sağlıyor.
110
Süt, yoğurt ve kefir, içerdikleri zengin kalsiyum sayesinde vücut sıvılarında mineral dengesini sağlayarak ödemin oluşmasını önlüyor. Her gün ortalama 2-3 porsiyon (2-3 su bardağı kadar) süt ve süt ürünü tüketmek hem sağlıklı beslenme hem de şişkinlik oluşumunu önlemede çok yardımcı.
210
Maydanoz özellikle çiğ tüketildiğinde besin içeriği en zengin sebzelerden biri. Yapısında bulanan bol lif ve C vitamini, çiğ yenildiğinde ya da haşlanıp suyu içildiğinde ödemin atılmasında çok etkili. Ancak dikkat! Gereğinden fazla maydanoz tüketmek vücuttan fazla suyun atılmasına, dolayısıyla tansiyon düşüklüğüne neden olabiliyor.
310
İçeriğinde beta karoten ve C vitamini gibi antioksidanlar bulunduran salatalığın yaklaşık yüzde 96’sı sudan oluşuyor. Özellikle sıcak havalarda ara öğünlerde tüketeceğiniz salatalık bu içerikleri sayesinde vücudun kaybettiği suyun yerine konmasında ve şişkinliğin atılmasında önemli rol oynuyor. Salatalığı, içilen suya doğramak ve bekletmek, antioksidan kapasitesi yüksek bir su tüketilmesini, dolayısıyla ödem tulumunun engellenmesini sağlıyor.
410
Potasyumdan zengin besinler, vücut sıvılarında sodyum-potasyum dengesinin sağlanmasına yardım ederek ödeme karşı etkili oluyor. Potasyumdan oldukça zengin olan kayısıyı günde ortalama 3-4 adet tüketmek vücuttaki şişkinliğin atılmasını kolaylaştırıyor.
510
Ananasta bulunan bromelain maddesi selülit oluşumuna neden olan proteinlerin parçalanmasında yararlı oluyor ve bu sayede vücuttan su atımını artırıyor. Ayrıca içerdiği yüksek lif ile bağırsakların düzenli çalışmasına, böylelikle vücuttan daha kolay su atılmasına katkıda bulunuyor. Özellikle şişkinlik oluştuğunu hissettiğiniz günlerde 1 porsiyon (1 halka kadar) ananas tüketmenizde fayda var.
610
A,B,C vitaminleri ile yüksek oranda lif içeren yaban mersini sindirim sisteminin düzenli çalışmasına katkıda bulunuyor ve bu sayede kabızlığı önlemeye yardımcı oluyor. Sindirimi hızlandırdığı için şişkinliğin atılmasında da faydalı oluyor.
710
Vücutta artan homosistein kalp krizi, inme, bacaklarda dolaşım bozukluğu ve ödeme neden olabiliyor. Turp yüksek oranda potasyum ve folat içeren doğal diüretik besinler arasında yer alıyor. Folik asit kanda homosistein seviyesinin azalmasında rol oynuyor. Haftada 1-2 kez turp tüketmek homosistein yüksekliği sorununa büyük oranda yardımcı olabiliyor. Ancak gaz problemine sebep olabileceği için haşlayarak yemek veya suyunu içmekte fayda var.
810
Herhangi bir sağlık sorunu yoksa; biberiye, ısırgan otu, kiraz sapı ve funda yaprağı gibi bitkilerin ödem atan çaylar içmek de şişkinliğin atılmasında faydalı olabiliyor. Biberiyenin içeriğinde bulunan tanen, acı maddeler, organik asitler, glikozit ve uçucu yağlar kan dolaşımını hızlandırıyor.
910
Yulaf, yapısında bulunan beta glukan sayesinde bağırsak hareketlerinin artmasına, dolaşımın ve sindirimin hızlanmasına, dolayısıyla vücuttan şişkinliğin atılmasına yardım ediyor. Sütle pişirerek, yoğurda katarak ya da evde hazırlayacağınız sağlıklı ve şekersiz kurabiye veya keklerle yulaf tüketebilirsiniz.
1010
Günlük 2-2,5 litre su içmek ödem tutulmasını önlemek ve atımına yardımcı olmak için çok önemli. İçeceğiniz suyun içerisine çubuk tarçın, elma dilimleri, salatalık dilimleri veya taze nane yaprağı gibi besinleri eklemeniz de hem suyunuzun antioksidan kapasitesinin artmasına ve şişkinliğin atılmasına hem de tadının daha lezzetli olmasına yardımcı oluyor.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Uzman Diyetisyen Pınar Kural Enç, “Ödem’in oluşmasında birçok etken rol oynayabiliyor. Ciddi hastalıkların da ödemin oluşmasında etkili olabileceği unutulmamalı” dedi. Enç, yaptığı açıklamada, ödem atmanın yolları ile ilgili bilgiler verdi.
Ödem, vücutta sıvı birikmesidir ve yaygın karşılaşılan bir sorundur. Ödemi hücre içi sıvının hücre dışına çıkması ile doku aralarında ve cilt altında birikmesi olarak da tanımlayabiliriz. Ödem, daha çok bayanlarda görülüyor ve ciddi hastalıkların belirtisi olabiliyor.
Böbrek ve karaciğer hastalıkları, kalp-damar sorunları, hormonal hastalıklar ödeme yol açabiliyor. Ödeme neden olan durumlardan bazıları şunlardır: Regl dönemi, menopoz, fazla kilo, az su tüketimi, fazla karbonhidrat tüketimi, bol tuzlu diyet vb. Ayrıca magnezyum eksikliği, B6 vitamini eksikliği ve tansiyon dengesizliği de ödeme neden olabiliyor.
Tüketilen su ve tuz miktarı şişme ve ödem oluşmasında çok önemlidir. Ödemin en erken belirtileri göz kapaklarında, el, ayak ve ayak bileklerinde şişme meydana gelmesidir. Ödem ile birlikte kilo artışı da tipik bir bulgudur. Ödemin tedavisi özellikle nedene yönelik olmalıdır. Eğer hastalığa bağlı bir ödem söz konusu değilse, ilaç kullanmadan bazı tedbirlerle ödemlerinizden kurtulabilirsiniz.
Hazır yiyecekler, et suyu tabletleri, turşular, konserveler tuz yönünden zengin besinler ödeme neden olur. Bu sebeple bu besinlerin tüketiminde dikkatli olunmalıdır. Yemeklerinizi pişirirken az tuz ile edin ve tuzdan çok baharat kullanın. Şeker tüketiminize dikkat edin çünkü şekerin sindirilmesinde çok miktarda su gerekir ve vücut suyu tutar.
Tüketilen şeker miktarının azalmasıyla ödem sorunu da azalacaktır. Herhangi bir sağlık sorununuz yoksa gün içinde ödem atımını hızlandıran biberiye, ısırgan otu, kiraz sapı ve funda yaprağı gibi bitkilerin çaylarından faydalanabilirsiniz. Yeşil yapraklı sebzeler vücuttun fazla suyu atmaya yardımcı olur. Ayrıca posa içeriği yüksek olan gıdalarında bağırsakların çalışmasını artırdığı için ödemin atılmasında katkısı vardır.
Probiyotik yoğurt veya kefir tüketmenizde de fayda var. Karbonhidrat içeren besinler yerine kompleks karbonhidrat içeren besinler (tam tahıllı, kepekli, çavdarlı vb.)tüketmenizde yarar var.
Gece yatmadan önce 1 bardak suya,1 adet kuru hurma koyup bekletin. Sabah hem suyu hem hurmayı tüketin. Bağırsak hareketlerinin hızlanmasını ve ödemin atılmasını sağlar.
1 demet maydanoz, 2 salatalık ve 1 orta boy havuç suyunu karıştırıp için. Dilerseniz 1 çay kaşığı rendelenmiş taze zencefil de ekleyebilirsiniz. Günde 2 kere aralarda tüketmek Ödem atmanın sihirli formülünden biridir.
Yediğimiz, içtiğimiz sağlıksız, yapay, koruyuculu besinler, sağlıksız şehir havası, sinir, stres derken vücudumuz, her bir organımız ödem yapmış durumda. Bir de bu sıcak havalar vücudumuzda su ve tuz tutulumunu artırıyor. Yetişkin bir insan vücudunun % 60- 70’inin su olması gerekiyor. Özellikle vücudumuzdaki yumuşak dokularda damar içi sıvısı damar dışına sızdığında ise ödem kaçınılmaz oluyor. Aşırı tuz ve su dışındaki sıvıların tüketimi, aşırı hareketsiz bir yaşam sebebiyle pek çok hastalığın nedenlerinden birisi olan ödem oluşuyor. Bununla birlikte böbrek ve kalp yetersizliği, karaciğer sirozu, ileri beslenme bozukluğu, tiroit bezi hastalıkları gibi bazı hastalıklar da tüm vücutta ödem oluşmasına yol açıyor. Kişide damar tıkanıklığı ve hareketsizliğe bağlı olarak ortaya çıkan ödemler ise genellikle kol ve bacak ya da vücudun tek bir bölgesinde görülebiliyor. Bir de göz çevresi ve dudaklarda alerjik ödemler oluşabiliyor. Hal böyleyken vücutta ödem oluşumunu önlemek, var olan ödemi de vücuttan atmak için bir şeyler yapmak gerek. Her zaman, her konuda olduğu gibi ödem atma konusunda da size doğal, sağlıklı önerilerim var.
Doğal yollarla ödem atmak isteyenler için öneriler
Beslenme programınızda tüm bu önerilere dikkat ediyor, sağlıklı yaşam kurallarını uyguladığınız halde ödem sorunu yaşıyorsanız; kalp, damar ve böbrek hastalıkları riski taşıyor olabilirsiniz. Böyle sorunlar erken dönemde teşhis edilmez ve tedaviye başlanmazsa beyin travması gibi çok ciddi sorunlar yaşanabilir.
Tuz tüketimini kesinlikle azaltın!
Toplum olarak daha yemeğin tadına bile bakmadan ekstradan tuz atmayı çok seviyoruz. Oysaki bir yetişkinin gün içinde ihtiyaç duyabileceği tuz oranı bizim zannettiğimizden çok daha düşük. Bir tencere yemeğe ekleyeceğimiz yarım ya da 1 çay kaşığı tuz, ihtiyacımızı karşılamaya yetecektir. Zira günlük ihtiyaçtan daha fazla alınan tuz, vücutta ödem oluşumunu hızlandırır. Bu sebeple yemeklere daha az tuz koymalı, ekstra olarak eklediğimiz tuzu ise hayatımızdan tamamen çıkarmalıyız.
Tuz tüketimini azaltmaktan bahsedince paketli olarak hazır aldığımız ürünlerin içeriğinin hiç de sağlıklı olmamasının yanında, tuz oranının da normalden fazla olduğu bir gerçek. Bu sebeple marketlerdeki hazır gıdalar yerine doğal ve ev yapımı besinler tercih edilmeli. Bununla birlikte tuzlu zeytin ve peynirler bir süre suda bırakılıp, tuzları alındıktan sonra tüketilmelidir.
Taze meyve ve sebze tüketilmeli!
Tüm vücut sağlığı için, ödem de dahil olmak üzere pek çok rahatsızlığın önlenebilmesi için beslenme sepeti taze meyve ve sebzelerle doldurulmalıdır. Uygun koşullarda üretilmiş taze meyve ve sebzeler ödem yapmayacağı gibi bunların sindirim sistemimizin sağlığını desteklediği de bir gerçek. Özellikle de ananas, kivi, nar, armut, kavun, karpuz gibi meyveler, maydanoz, salatalık ve kabak gibi sebzeler ise ekstra idrar söktürücü etkiye sahipler. Dolayısıyla da metabolizmamızı hızlandırıyorlar, ödem oluşumunu engelliyorlar.
Ödem atmak için öncelikle ödeme sebep olan durumun ortadan kaldırılmak gerekiyor!
Vücutta ödeme sebep olan etkenleri yaşamdan çıkarmalıyız. Bunun için fazla tuz alımının önlemek, hazır gıda ve soslardan uzak durmak, alkol, sigara ve kafeinli içecekleri azaltmak önemlidir.
İlaç kullanımına dikkat!
Vücuda dışarıdan alınan, doğal olmayan ilaçların da pek çoğu ödeme yol açmaktadır. Her hangi bir rahatsızlığın tedavisi için alınan ağrı kesici ve romatizma ilaçlarının dozu da iyi ayarlanmalıdır. Kortizon kullanımının da ödem oluşumuna yol açtığına dair veriler bulunmaktadır.
Ayrıca tansiyon ilaçlarından bazılarının ayak bileğinde ödeme neden olduğu bilinmektedir. Tansiyon hasta hareketsiz bir yaşam sürüyorsa bu ödem çok daha fazla olacaktır. Bu bakımdan özellikle ilaç kullanan tansiyon hastalarının günlük hareket düzeylerini artırmaları gerekiyor. Hareket gerektiren aktiviteler sayesinde lenf ve kan dolaşımını artacak, ödem oluşumu da azalacaktır.
Ödem için ilaç tedavisi de mümkün!
Tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi ödem sorununda da idrar söktürücü ilaçlar kullanarak kısa sürede tedavi mümkündür. Fakat bu ilaçların doktor tarafından reçete edilerek kullanılması çok önemlidir. Zira tedavide çok etkili olan bu ilaçların gereksiz yere alınması vücutta tuz ve su kaybına sebep olurken, bunun sonucunda da çok ciddi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.
Ödem atmaya yardımcı kürler
Kiraz, kesinlikle idrar söktürücü, zayıflamayı destekleyici ve metabolizmayı hızlandırıcı bir meyvedir. Yazın yaklaşık 2 ay taze olarak bulabildiğimiz kirazın bu faydalarından kışın da sapını kaynatarak faydalanabiliriz. Bu bakımdan yazın, tam da mevsiminde bolca kiraz alıp yiyelim, hatta çekirdeğini çıkarıp derin dondurucuya atıp saklayalım. O kirazların saplarını da güneşte kurutup kışın çay yapalım. Bu sayede fazla kilolardan ve ödemden kurtulmuş oluruz. Bunun için;
2 su bardağı kaynamış suyun içine 1 tutam kadar kiraz sapı atın. Suyun kapağını kapatıp 2 dakika kadar kaynatın ve 10- 15 dakika boyunca demlenmesini bekleyin. Ödem atmak için bu çaydan her gün 2 bardak içebilirsiniz. Günlük taze olarak hazırlayın.
2. Sütlü maydanoz çayı
1 bardak soğuk sütü bir cezve ile ocağın üzerine koyun, içine de yarım demet maydanozu yıkayıp incecik doğrayıp atın. Kısık ateş üzerinde yaklaşık 10 dakika boyunca karışımınız kaynasın. Sonrasında gün içinde bu karışımı kaşık kaşık için.
3. Enginar yaprağı çayı
2 bardak kaynar suyun içine bir tutam enginar yaprağı atın ve ateşi söndürün. Kapağı kapalı bir şekilde yaklaşık 10 dakika boyunca demlensin ve enginar çayınızı ılık olarak için. Günde 2 bardak içebilirsiniz.
2 su bardağı kaynar suyun içine 1 tutam kiraz sapı ve 1 tutam maydanoz koyun. 1 dakika bu şekilde kaynasın ve sonrasında ocağı kapatıp demlenmeye bırakın. 10 -15 dakika bekledikten sonra içebilirsiniz.
2 su bardağı suyu bir cezvede ya da tencerede kaynatın, bir avuç mısır püskülünü yıkayın ve suyun içine atın. Demlenmesi için kapağını kapatıp 10- 15 dakika bekleyin. Bu kürden gün içinde 2 bardak içebilirsiniz.
Ayşe TolgaSiz de sıklıkla ödem problemi yaşıyor ve kendinizi sürekli şiş mi hissediyorsunuz? Ödem, vücuttaki bazı dokularda anormal sıvı birikmedir ve bacak, ayak, kollar ve ellerde oluşan şişlik ile kendini gösterir. Ödeminizin altında yatan problem nedir? İlk aşama bunu tespit etmek olmalı… Bir sağlık probleminin varlığı da ödeme neden olabilir, günlük rutininizde yaptığınız az su içmek gibi basit hatalar da… Peki, ödem nasıl atılır, ödem atmanın yolları nelerdir? Ödeminizin nedeni altta yatan bir sağlık problemi değilse bu önerilere dikkat ederek ve ödem atmanıza yardımcı olarak çayları tüketerek bu sorundan kurtulabilirsiniz;
Ödem Atma Yolları Nelerdir?
Hızlı Ödem Attırıcı Çay Tarifleri
Karanfilli Yeşil Çay
2 bardak suyu kaynatın ve kaynayan suyun içerisine tüm malzemeleri koyun. 4 dakika daha kaynattıktan sonra karışımı süzün ve afiyetle tüketin.
Elmalı Adaçayı
Elma ve limonu kabuklarını soymadan dilimleyin ve bir demliğin içine koyun. Ardından içine tarçın, karanfil, biberiye, adaçayı ve karabiberi koyun. Üzerine 1 litre su ekleyin ve kaynatın. Kaynadıktan sonra süzerek afiyetle tüketin.
Zencefilli Çay
Yeşil çay hariç tüm malzemeleri, kaynamış suya atın ve 15-20 dk kaynatın. Karışımı süzün ve 1 adet poşet çay koyup 5 dakika beklettikten sonra tüketin.
Karahindiba Çayı
1 su bardağı kaynamış suyun içerisine 1 tatlı kaşığı karahindiba çayını ekleyip karıştırın ve 3-4 dakika kadar demlenmesini bekleyip süzün ve içerisine 2 adet karanfil atarak afiyetle tüketin.
Soğuk Ödem Çayı
Tüm malzemeleri karıştırıp, 1-2 saat dolapta beklettikten sonra afiyetle tüketin.
Şunlara da göz atın;