ENGELLİ HAKLARI
Ülkemizde engelli hakları üzerine düzenlenmiş olan ilk mevzuat metni 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’dur. 01.07.2005 tarihinde TBMM’de kabul edilerek 07.07.2005 tarihinde 25868 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kanun ile engellilerin hakları yasal güvenceye kavuşturulmuştur.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti Uluslararası düzeyde ise Engelli hakları anayasası diyebileceğimiz 30.03.2007 tarihli Birleşmiş Milletler Engelli Hakları sözleşmesini ilk imzalayan ülkeler arasındadır.
Türkiye anılan sözleşmeyi 30 Mart 2007 tarihinde Birleşmiş Milletlerin Newyork’ taki merkezinde 80 ülke ile birlikte imzalamıştır. Sözleşme imzalandıktan sonra ülkemizdeki sivil toplum kuruluşlarının ve engelli derneklerinin teşvikleriyle onaylanması yolunda da somut adımlar atılmıştır.
5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanunun engellilik durumunu düzenleyen 5. Maddesinin uygulama alanını düzenlemek için 20/02/2019 tarihinde 30692 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘ Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’ ve ‘Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik ’ ile birlikte Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu ( ÇÖZGER ) ile çocuklar için terör, kaza ve yaralanmaya bağlı durum bildirir Sağlık Kurulu Raporları ve erişkinler için engellilik değerlendirmesi ile erişkinler için terör, kaza ve yaralanmaya bağlı durum bildirir Sağlık Kurulu Raporları hakkında detaylı düzenlemeler yapılmıştır.
20/02/2019 Tarihli Yönetmelikler ile birlikte, çocuk ve yetişkinler için sağlık raporu alınışı, geçerliliği, değerlendirilmesi, bu raporu verebilecek yetkili sağlık kurum ve kuruluşlarının tespiti ile ilgili usul ve esaslar ayrı ayrı düzenleme alanı bulmuştur. Bu yeni yönetmeliklerin yürürlüğe girmesi ile birlikte Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırılması ve Özürlülere verilecek Sağlık Kurulu Raporları hakkındaki yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
1-) ENGELLİ SAĞLIK KURULU RAPORU:
Engellilerin, engellerinin ispatı için gerekli olan ilk evrak yasalara uygun bir şekilde hazırlanmış olan ve 20/02/2019 tarihli yeni düzenleme ile tanımı değiştirilen ve geliştirilen çocuklar ve erişkinler bakımından ayrı ayrı düzenlenen rapordur.
Yeni yönetmelik ile birlikte erişkin bireylerin engellilik değerlendirmelerine yönelik düzenlenen rapor ‘Erişkinler için Sağlık Kurulu Raporu’ olmuştur. Çocukların özel gereksinimlerine yönelik düzenlenen rapor ise ‘Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu (ÇÖZGER)’ dur.
Erişkinlerin ve çocukların engel durumlarına istinaden tanınmış olan hakları elde edebilmenin ilk koşulu bahsi geçen raporun düzenlenmiş olmasıdır.
Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu
Erişkinler için engellilik sağlık kurulu raporu, Sağlık Bakanlığı’nın engelli raporu vermeye yetkili tam teşekküllü saydığı kamu hastanelerinden alınır. Bireyin kendisi veya vasisinin bu raporu çıkarmaya yetkili ve görevli olan hastaneye başvurması ile süreç başlar.
Engele ilişkin tüm bulgular ve bireyin engel durumu yüzde olarak hastane tarafından düzenlenecek olan raporda açıkça yazılır. Engellinin çalıştırılamayacağı işler mutlaka raporda belirtilir. Yeni düzenleme ile birlikte de rapor başvuru tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde tamamlanmalıdır.
Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu
Çocuklar için özel gereksinin raporu Sağlık Bakanlığı’nın engelli raporu vermeye yetkili tam teşekküllü saydığı kamu hastanelerinden alınır. Çocuğa bakım veren kişi olan velisi, vasisi ya da bakmakla yetkilendirilmiş kişilerin ÇÖZGER (Çocuk İçin Özel Gereksinim Raporu) vermeye yetkili sağlık kurumuna başvurması ile süreç başlar.
ÇÖZGER Hekiminin gerekli tetkikleri yaparak çocuğun özel gereksinimlerini değerlendirmesi ile birlikte çocukların özel gereksinim alanlarını gösterir rapor düzenlenir. Çocuğun özel gereksinimi gereği çalıştırılamayacağı işlerin niteliği mutlaka raporda belirtilir.
Yeni düzenleme ile birlikte de rapor başvuru tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde tamamlanmalıdır. 15 yaşını doldurmuş çocuklar için raporda çocuğun fotoğrafı da bulunması zorunludur.
Kamu kurum ve kuruluşları da gerekli gördükleri durumda sevk yolu ile talep edebilir. Sevk yolu ile başvurma ile bizzat başvurma arasında bir fark yoktur.
Raporun Geçerlilik Süresi
Engelli sağlık kurulu raporları, engel durumlarına göre sürekli veya süreli şekilde düzenlenir. Süreli raporlarda raporun bitmesine 6 aydan kısa bir süre kalması durumunda, engelli bireye veya çocuğa bakım veren kişinin talebi üzerine tekrar rapor verilir.
Çocukların özel gereksinimlerine ilişkin düzenlenen rapor, çocuktaki özel gereksinim gerektiren durum eğer terör, kaza, yaralanmaya bağlı bir sebep ile oluşmamışsa, çocuğun 18 yaşını doldurması ile rapor geçersiz hale gelir. Bu halde çocuğun 18 yaşını doldurmasına 3 aydan kısa bir süre kaldığında, ilgili kurum ve kuruluşlardan erişkinler için engelli sağlık raporu talep edilmelidir.
Söz konusu raporlara raporun ilgilisine tesliminden itibaren 30 gün içerisinde raporu veren kuruma yönelik itiraz etme hakkı da bulunmaktadır. İtiraz üzerine raporda bir değişiklik olamazsa rapor kesinleşir, rapor sonuçlarının farklı olması ve itirazın devem etmesi halinde hakem hastaneye gönderilir ve hakem hastane tarafından verilen kararlar kesindir.
Engelli Sağlık Kurulu Raporu Başvurusu İçin Gerekli Evraklar
Kocaeli İçin Başvuru Noktaları
2-) ENGELLİLERE VASİ TAYİNİ
Türk Medeni Kanunu 419/3 maddesi “Kısıtlanan ergin çocuklar kural olarak vesayet altına alınmayıp velâyet altında bırakılır” hükmü ile aynı kanunun md. 335/2 “Hâkim vasi atanmasına gerek görmedikçe, kısıtlanan ergin çocuklar da ana ve babanın velâyeti altında kalırlar” hükümleri gereği ana babası hayatta olan ergin engelli bireylere mahkeme tarafından gerekli görülmedikçe vasi atanmaz, velayet altında bırakılmalarına karar verilir.
18 yaşına gelen engelli bireyin iş ve işlemlerini sürdürebilmek için ana ya da babası tarafından yapılması gereken, kısıtlanması istenen engellinin yerleşim yerinde bulunan Sulh Hukuk Mahkemesinden “engellinin kısıtlanarak velayet altında bırakılmasını” talep etmektir.
Ana babasının velayeti altında kalamayacak engelli birey ise velayet değil vesayet hükümlerinden yararlanır ve yine kısıtlanması istenen engellinin yerleşim yerinde bulunan Sulh Hukuk Mahkemesinden kendisine vasi atanması talep edilir.
Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından yapılacak iş engelli bireyin engeline ilişkin rapor aldırmak, ardından velayetin devamını isteyen ana baba ya da vasi atanmasını isteyen kişinin sosyal durumunu araştırarak engelli bireyin iş ve işlemlerini yürütüp yürütemeyeceğini değerlendirmektir.
Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından tüm araştırmalar yapıldıktan sonra;
Engelli birey kısıtlanarak velayet altında bırakılır ve velayet hükümleri gereğince çocuğu borç altına sokan işlemler hariç diğer tüm işlemlerin çocuk adına velisi tarafından yapılmasında vesayet makamının izin ve yetkisi gerekmediğine karar verilir.
Kısıtlanan engelli bireyin malvarlığı ile ilgili uyuşmazlıklarda velayet hükümleri gereği görevli mahkeme ise Aile Mahkemesidir.
Ana ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biriyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi, ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması hallerinde velayet kaldırılır. Velâyet ana ve babanın her ikisinden kaldırılırsa çocuğa bir vasi atanır.
Engelli birey kısıtlanarak vesayet altına alınır ve mahkemece vasi atanan kişi engelli birey adına yapacağı tüm iş ve işlemler bakımından mahkemeden izin ve yetki almak zorundadır. Vesayet kararının 2 yılda bir mahkeme tarafından yenilenmesi gerekmektedir. Vasi engellinin malvarlığındaki tüm işlemleri kayıt altına almak, bu işlemler hakkında mahkemeye bilgi vermek ve tuttuğu kayıtları mahkemenin denetimine sunmak zorundadır.
Vasilik görevi, vasinin fiil ehliyetini yitirmesi veya ölümüyle ya da vasilik görevi uzatılmadığı takdirde sürenin dolması ile ya da kanunda belirtilen hallerde vasinin kaçınma hakkını kullanması ile sona erer.
3-) EVDE BAKIM MAAŞI:
Engelli bireyin, günlük hayatını sürdürebilmeleri için gerekli hizmetlerin sağlanabilmesi ve bakım hizmetini sağlayanlara maddi destek olmak amacıyla, engelli bireye bakan kişilere bağlanan maaştır.
a- Ağır Engelli Olduğunu Belirten Sağlık Kurulu Raporu:
Tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından düzenlenmiş engel oranı en az %50 olan ve “ağır engelli” bölümünde “ağır engelli ” ibaresi yazan rapor gerekmektedir.
b- Bakıma Muhtaçlık Kriterine Uygunluk:
Yeme-içme, tuvalet, banyo gibi her türlü ihtiyaçlarını tek başına yerine getirmekte zorlanmak ya da hiç yerine getirememek ve hayatını devam ettirmek için sürekli başkasının yardımına ve bakımına ihtiyaç duyuyor olmak şeklinde açıklanan kriterdir.
c- Gelir Kriterine Uygunluk:
Engellinin bulunduğu hanede yaşayan tüm vatandaşların kişi başı geliri asgari ücretin 2/3 ünü geçmemesi gerekmektedir. 2019 yılı için bu rakam 1.219,00 TL’ dir .
Kişi başı gelir, bakmakla yükümlü engelli olduğu hanede sürekli ikamet eden kişilerin her ne ad altında olursa olsun gelirleri toplanır ve hanede yaşayan kişi sayısına bölünerek tespit edilir. İlgililerin evde bakım maaşlarına ilişkin ödemelerine ilişkin dökümlere e- devlet üzerinde ulaşmaları da mümkündür.
Engellinin vefat etmesi durumunda da en geç 15 gün içerisinde durumun ilgili kuruma bildirilme zorunluluğu bulunmaktadır.
Kocaeli Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlüğü
Adres: Yenişehir Mahallesi Adnan Menderes Bulvarı No:20 İzmit/KOCAELİ
Telefon : (262) 322 17 91- 97- 99
4-) 2022 MAAŞI:
2022 Sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun’dan adını alan 2022 maaşı, 65 yaşın üzerindeki muhtaç durumda olan yaşlılara ve %40 ve üzeri engeli olduğu sağlık kurulu raporu ile tespit edilen engelli bireylere 3 ayda bir verilen sosyal maddi bir haktır.
2022 sayılı kanun kapsamında düzenlenen aylıklar şu şekildedir:
1- ) 65 yaşını doldurmuş muhtaç kimselere ödenen yaşlılık aylığı
2 -) 18 yaşından büyük olan ve engellilik oranı yüzde 70 ve üzerinde olanlara bağlanan engelli aylığı,
3-) 18 yaşından büyük ve engellilik oranı yüzde 40 ila yüzde 69 arasında olanlara bağlanan engelli aylığı
4-) 18 yaş altı engelli yakını olan kişilere bağlanan evde bakım maaşı
5-) Silikozis hastalarına bağlanan aylık
Muhtaçlık sınırı ilgili kanunun 1. maddesinin 2. fıkrasında belirtilmiştir. Kanuna göre, asgari ücretin aylık net tutarının 1/3 ünden az olanlar muhtaç kabul edilmektedir. 2019 yılında muhtaçlık sınırı 609,60 TL’ ye yükselmiştir.
Ayrıca kanuna getirilen yeni düzenlemeyle birlikte gelirin tespitinde hane halkındaki tüm bireylerin geliri değil, sadece engelli bireyin kendisi ve eşine ait her türlü gelir dikkate alınacaktır.
2022 Maaşı, Sosyal Güvenlik Kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar, uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar, nafaka bağlanmış veya nafaka bağlanması mümkün olanlar hariç tutularak Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından muhtaç olduğu karar verilen vatandaşlara muhtaçlık halleri devam ettiği müddetçe ödenir.
Kocaeli Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı
Adres: Valilik Binası K:3 İzmit/KOCAELİ Tel:0262 322 69 08
5-) MUHTAÇ AYLIĞI:
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından ödenen aylıktır.
‘Vakıflar Yönetmeliğinin’ hükümlerine göre, 18 yaşından büyük engelli bireylere ve 18 yaşından küçük engelli çocuğu bulunan ana babalara ve ayrıca, annesi veya babası olmayan 18 yaşından gün almamış yetim çocuklara bu aylık bağlanmaktadır.
Aylık alanların;
İkamet Edilen Bölge Vakıflar Genel Müdürlüğü
Kocaeli Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul 2.Bölge (Anadolu )’ sine bağlıdır.
Adres: Selami Ali Mah . Cumhuriyet Cad . No: Üsküdar / İSTANBUL
Tel: 0216 695 21 00 – 0216 695 21 30
6-) DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI ENGELLİ MEMUR ALIMI:
Her kamu kurumu, toplam kadro sayısının % 3 oranında engelli memur almak zorundadır. Ancak engelli bireylerin kadrolu olarak kamu kurumuna atanabilmesi için bazı şartların mevcut olması gerekmektedir. Bu şartlar:
EKPSS:
Adaylar ilan edilen kadrolara EKPSS puanı ile atanırlar. Bu sınavın sonucuna hak kazanan eğitim durumları ve engel gruplarının yarattığı dezavantajlar göz önünde bulundurularak Başkanlık tarafından yapılır. Adayların atanabilmesi için yerleştirme tercih işlemlerine son başvuru tarihi itibari ile mezun olması gerekir.
KURA:
BAŞVURU İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR:
BAŞVURU MERKEZİ
Kozluk Mh.Saadettin Yalım Cd.Şehit Soner Sk. No:1 İzmit/KOCAELİ
Tel : 0262 322 17 91/ 17 97 / 17 99
Kocaeli Üniversitesi ,Anıtpark Yerleşkesi , Anıtpark Yanı İzmit / KOCAELİ
Tel : 0262 303 43 46
7-) ÖZEL SEKTÖR ENGELLİ PERSONEL ALIMI :
YARARLANMA ŞARTLARI :
BAŞVURU MERKEZİ:
İstiklal Cad. Kaptanlar İşhanı No: 15 İzmit/KOCAELİ
8-) ENGELLİ ÇALIŞANLAR VE ENGELLİ YAKINI OLAN ÇALIŞANLARIN EMEKLİLİK HAKLARI
Emekli olmak için normalde 3 şart vardır. Bunlar, prim ödeme süresi, sigortalılık süresi ve yaştır. Ancak, kişi engelli ise emekli olmak için aranan üç şarttan yaş şartı aranmadığı gibi prim ödeme gün sayısı ile sigortalılık süreleri de daha da basitleştirilmiştir.
Öte yandan 2008 yılına kadar engelli sıfatıyla emeklilik hakkı olmayan Bağ-Kur’lular da artık engelli emeklilik haklarından yararlanabilirler.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun ana hükümleri 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe girmiştir. Bu Kanun ve bu kanunun ortadan kaldırdığı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince engelliler gerek çalışarak ve gerekse isteğe bağlı prim ödeyerek emekli olabilirler.
A-Yeni Kanunla Gelen Engelli Emekliliği
5510 sayılı Kanun’un getirdiği engelli emekliliği hükümleri, 01.10.2008 gününden sonra ilk defa işe girecek olanlar için geçerlidir. Ancak Kanunda yer alan rakamlar 01.01.2015 tarihinden sonra işe başlayanlar için belirtilmiş olup 01.10.2008 ve 01.01.2015 tarihleri arasında sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar için kademeli bir geçiş vardır.
Yeni düzenlemeye göre;
prim bildirilmiş olanlar herhangi bir yaşa bağlı olmadan engelli sıfatıyla erken emekli olabilecektir yukarıda sayılan şartlar 01.01.2015 gününden sonra işe girenler için geçerli olup, Kanun’un ek ve geçici maddeleriyle emeklilik sürelerine kademe getirilmiştir. Getirilen kademeye göre düzenlenmiş tablo aşağıdaki gibidir:
B- 01.10.2008 Gününden Önce İşe Girmiş Eski SSK’lılarda Geçiş Süreci
Kanun’un geçici 10 uncu maddesine göre;
C- 01.10.2008 Gününden Önce İşe Başlamış Eski Memurlarda Geçiş Süreci
Kanunun geçici 4 üncü maddesi ile;
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (01.10.2008 gününden) önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmaya başlamış olup, çalışmaya başlamadan önce ilgili mevzuatına göre alınmış ve en az yüzde 40 oranında engelli olduklarını gösterir sağlık kurulu raporu bulunanlar ile en az yüzde 40 oranında doğuştan engelli olduklarını belgeleyenlerden aylık talep tarihinde memur (kamu görevlisi) olanlar; en az 5400 gün (15 tam yıl) uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş ya da emekli keseneği ödenmiş olması kaydıyla, istekleri halinde emekli olabileceklerdir.
Çalışmaya başladıktan sonra, Kurumca yetkilendirilen sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;
D-Bağ-Kur’lu Engelliler
Bağ-Kur (4/B) sigortalılarından engelli-engelli olduğu için SSK’lılar gibi erken emekli olamayanlara da artık 5510 sayılı Kanun ile ilk defa erken emeklilik hakkı getirilmiştir. Uygulamaya göre, ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce malûl (yüzde 60 ve fazlası) olduğu için malullük aylığı bağlanmayanlar, çalışma gücü kaybı yüzde 40 ila yüzde 59 arasında olanlar 1 Ekim 2008 tarihinden sonra tahsis talebinde bulunmaları durumunda aşağıdaki şartlarda 4/b sigortalılığı kapsamına konulan engelli emekliliğinden aşağıdaki tablodaki şartlarla yararlanabilecekler.
E-Engelli Çocuğu Olan Çalışan Annelere Erken Emeklilik Hakkı
‘Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan annelerin’ yararlandığı bu haktan BAĞ-KUR, SSK, Emekli Sandığı, Tarım İşçileri ve İsteğe Bağlı Sigortalı olan anneler yararlanır.
1 Ekim 2008 sonrası çalışılan sürenin dörtte biri oranındaki süre çalışılan süreye ilave edilir ve bu süre emekliliğe kalan süreden düşürülür.(5510 Sayılı Kanunu Madde 28. )
Engelli çocuğun bakıma muhtaç yani raporunda “ağır engelli” ibaresinin olması gerekmektedir. Çocuğun bakıma muhtaçlığı devam ettiği sürece bu haktan yararlanılır. Birden fazla bakıma muhtaç çocuğu olanlar için SGK; her çocuk için inceleme yapar. Ancak sadece biri üzerinden erken emeklilik hakkından yararlanılır.
Evlatlık alınan engelli çocuklar için de çocuğun evlatlık alındığı tarihten itibaren erken emeklilikten yararlanılır.
8-)ÖZEL EĞİTİM HAKKI :
YARARLANMA ŞARTLARI :
Eğitim Giderlerinin Karşılanması
9-)MEB VE ÖSYM SINAVLARINDA ENGELLİLER İÇİN SAĞLANAN KOLAYLIKLAR:
10-) ENGELLER İÇİN VERGİ İNDİRİM ve MUHAFİYETLERİ:
Engel derecelerine göre indirim tutarları ( 2019 yılı için )
için 1.200,00 TL
için 290,00 TL
Başvuru dilekçesi, çalıştığı iş yerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge, nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf
Başvuru dilekçesi, çalıştığı iş yerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge, kendisinin ve engelli kişinin nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf, engelli kişiye bakmakla yükümlü olduğunu gösteren belge,
Başvuru dilekçesi, vergi kimlik numarasını veya TC kimlik numarasını gösteren belge, nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf,
Başvuru dilekçesi, serbest meslek erbabının vergi kimlik numarasını veya TC kimlik numarasını gösteren belge, engelli kişiye ait nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf, engelli kişiye bakmakla yükümlü olduğunu gösteren belge
Başvuru dilekçesi, vergi kimlik numarasını veya TC kimlik numarasını gösteren belge, nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf.
1-) Engel oranı % 90 ‘ nın altında olan engelli bireyler için ,
2-) Engel oranı %90 ‘ nın üzerinde olan engelli bireyler için ,
3-) Engelli bireyler tarafından 5 yılda bir defaya mahsus olmak üzere satın alınan araçlarda ÖTV tahsil edilmeyecektir .(Yukarıda cins ve özellikleri belirtilen taşıtların malûl ve engelliler tarafından ilk iktisabından sonra deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi halinde yeni bir aracın alınmasında 5 yıl şartı aranmamaktadır.)
4-)Vergi ödemeksizin alınabilecek araç türleri,
Gereken belgeler ile yetkili araç satım bayilerine başvuran engelli bireyler, sakatlığına uygun olarak üretilmiş aracı ÖTV indiriminden faydalanarak satın alabilirler. Satış ve devir işlemlerini takip edemeyecek engelli bireyler için, yetkili bir kişiyi mahkeme kanalı ile vasi olarak ataması, devir işlemlerini hızlandıracaktır.
Engelini belirten tam teşekküllü hastaneden alınmış rapor yeterlidir .
Gereken evrakların bulundukları yerin vergi dairesine teslimi ile , engelli bireyler MTV ödemezler .
Konut alımında emlak vergisi muafiyetinden yararlanmak isteyen engelli bireyler, engel durumlarını gösterir sağlık kurulu raporu ile ikamet yer belediyelerine başvurmalıdırlar.
Engel türüne göre özel üretilmiş araç ve gereçler , hareket ettirici donanımı bulunan motorlu veya motorsuz koltuklar , bisiklet , motosiklet ve motor hacmi 1600 CC ‘yi aşmayan binek otomobiller , engel oranı ve türü nedeniyle el ayak fonksiyonunu tamamen yitirmiş engelliler tarafından bizzat kullanılmayacak fakat 3. dereceye kadar olan bir yakını tarafından kullanılabilecek motor hacmi 2500 CC’ ye kadar olan taşıtlar(binek otomobiller ve arazi taşıtları hariçtir.
10-) ENGELLİLER İÇİN KAMU KURUMLARI TARAFINDAN SAĞLANAN İNDİRİM VE HAKLAR
11-) ENGELLİ BİREYLERİN ULAŞIMLA İLGİLİ HAKLARI:
12-) ENGELLİLERE SAĞLANAN DİĞER HAK VE İNDİRİMLER :
13-) BAROLAR TARAFINDAN VERİLEN ADLİ YARDIM HİZMETİ
Adli yardım, avukatlık ücretlerini ve diğer yargılama giderlerini karşılama olanağı bulunmayan tüm bireyler için avukatlık hizmetlerinin sağlanmasıdır.
Adli yardım istemi, Kocaeli Barosu adli yardım bürosuna veya ilçelerde baro temsilcilerine yapılır. Bu hizmetten yalnızca engelli bireyler değil; tüm vatandaşlar faydalanabilmektedir.
Ayrıca Kocaeli Barosu Engelli Hakları Komisyonu bünyesindeki avukatlar da engellilere ve yakınlarına hakları konusunda bilinçlenmeleri konusunda ve dava ya da icra yolu ile yapacakları takiplerde yardımcı olmaktadır.
Başvuru Merkezi :
Kocaeli Barosu Binası Adli Yardım Servisi
Adres : Ankara Karayolu No : 111 Kocaeli Plaza K : 5 İzmit/KOCAELİ ( Perşembe pazarı yanı ) Tel : 0 262 321 41 12, 0262 324 56 56, 0262 322 36 36
14-) KOCAELİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNİN ENGELLİ BİREYLERE YÖNELİK HİZMETLERİ
İle Büyükşehir Belediyesi Kara Ulaşım Şube Müdürlüğü Kent Kart Servisine müracaat ederek kent kart temin edebilir.
Tel: 444 11 41
Kara Ulaşım Şube Müdürlüğü: Oramiral Salim Dervişoğlu Cad. No:88 (Fuar İçi) İzmit/KOCAELİ
Tel:321 57 56
Engelli vatandaşlarımızın dış dünyayla iletişimlerinde kolaylık sağlaması amacıyla yürürlüğe alınan ÖTV indirimleriyle araç satın alınması uygulamasıyla pek çok engelli vatandaşımız düşük fiyatlarda araç sahibi olabiliyor. Ancak engelli kişi vefat ettiğinde ne gibi değişiklikler meydana geliyor merak ediliyor. Bu bağlamda arama motorlarında engelli araç sahibi vefat ederse ne olur? Sorusu yoğun şekilde araştırılmaya devam ediyor. Engelli vergi indirimiyle alınan araç için ÖTV ödenir mi öğrenmek isteyenler hazırladığımız içerikte tüm detaylara ulaşabilirler. İşte engelli araç sahibi vefat ederse ne olur sorusunun yanıtları ve diğer tüm bilgiler…
Engelli vatandaşlarımız için devlet tarafından sunulan ÖTV indirimli otomobil alma hakkında iki bölümlük süreç bulunmaktadır. Hak sahibi engelli vatandaş alınacak otomobili kendisi kullanacaksa ehliyetinin bulunması ve engellilik durumuna göre aracın ne tarafında nasıl bir tertibata ihtiyaç duyulduğunu bildirmesi gerekmektedir. Tüm bu şartlar yerine getirildikten sonra herhangi bir otomobil satışı yapılan bayiiden engelli raporuyla birlikte ÖTV indirimiyle araç satın alınabilmektedir. Ancak engelli ÖTV indirimiyle alınan otomobillerde 5 yıl boyunca satış işlemi yapılamamaktadır. Aracın satışı yapılsa dahi 5 senelik süre boyunca tekrar ÖTV indirimi hakkından yararlanarak otomobil alımı yapılamaz. 5 senelik zorunlu süre dolmadan otomobilin satılması zaruri durumlarda ÖTV farkı ödenmek zorundadır.
Engelli şahısların devletin sağladığı ÖTV indirimi ile araç satın alması sonrasında herhangi bir sebeple vefat etmesi durumunda söz konusu araç, hayatını kaybeden engelli kişinin ailesine pay edilmektedir.
Örnekle anlatılacak olursa 3 çocuğa sahip ailenin babasının engelli durumda olması ve ÖTV indiriminden yararlanarak otomobil alması sonrasında hayatını kaybetmesi durumunda ailede anne ve 3 kardeş şeklinde araç üzerinde 4 varis bulunmaktadır.
Muristen varislere geçiş olacaksa ÖTV ödenmesine lüzum bulunmamaktadır. Ancak engelli şahsın vefatının sonrasında araç aile üyelerinin üzerine alınması sonrasında ilk dönem itibariyle MTV ödemeleri yapılmaya başlayacaktır.
Öte yandan aracın sahibi olan engelli kişinin ölmesi sonrasında araç üzerinde hak sahibi olan diğer varisler sahip oldukları payları tek bir varis aktarabilirler. Noter ile birlikte imza altına alınacak feragatname vasıtasıyla araç geçişi yapılabilmektedir. Örnekte verdiğimiz anne ve 3 kardeşten, anne ile birlikte 2 kardeş kalan tek kişiye haklarını devredebilirler. Bu durumda kalan tek kişi aracın ruhsatının sahibi olmuş olur. Mirasta varis olanlar yine miras üzerinde hak sahibi olan bir kişiye araç deviri yaptığından yine ÖTV ödenmesi gerekmemektedir. Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) aracın devir işlemlerinin yapıldığı dönemin sonrasındaki ilk dönemde tahsil edilmeye başlanır.
Tüm bu bilgiler üzerinden bilinmesi gereken en önemli nokta araç sahibi vefat eden engelli kişinin üzerinde kayıtlı herhangi bir mal varlığı bulunmamasıdır. Eğer araç sahibi vefat eden engelli şahsın üzerinde başka bir mal varlığı bulunmuyorsa, miras varislerinden birisi üzerine araç geçişi yapıldığında ÖTV ödemesi yapılmalıdır. Tekrar örnekle izah edecek olursak, hayatını kaybeden engelli araç sahibinin üzerinde konut tapusu yahut herhangi başka bir mal varlığı kayıtlıysa anne ve kardeşlerin feragatname ile aracı tek bir varis üzerine geçirmeleri ÖTV çıkmayacaktır ancak söz konusu araç sahibi vefat eden engelli şahsın kayıtlı hiçbir mal varlığı bulunmuyorsa ÖTV ödemesi çıkacaktır.
Engelli araç alımı için gerekli evraklar nelerdir? ÖTV indirimli engelli aracı satın alırken gereken belgeler listesi Sıfır engelli araç fiyatları 2021: ÖTV indirimli engelli araç fiyatları ne kadar, araç alım şartları nelerdir? Engelliden engelliye araç satışı nasıl yapılır? ÖTV indirimli engelli araç devri nasıl olur, şartları nelerdir?