Engelli Emlak Vergisi Muafiyeti Için Gerekli Belgeler

Türkiye sınırları içerisinde gayrimenkulü olanların, her yıl Mayıs ve Kasım aylarında iki taksit halinde emlak vergisi ödemeleri gerekiyor. Bina, arsa ve arazi için ödenen bu vergileri belediyeler tahsil ediyor. Bu kapsamda yılı ilk taksitinin bu ay sonuna kadar () ödenmesi gerekiyor.

Bazı kişiler ise belli şartları sağlamaları halinde emlak vergisinden muaf oluyorlar. Aslında muaf demek pek de doğru değil, onlar için emlak vergisi oranı indirimli (yüzde 0) olarak uygulanıyor. Bu konuyla ilgili başta emeklilerden olmak üzere çok birçok kişiden sorular geliyor.

Biz de bu yazımızda, indirimli vergi oranı kapsamına giren mükelleflerin sorduğu sorulara, Vergi İdaresince verilen yazılı cevapları (mukteza) baz alarak cevap bulmaya çalışacağız.

1. İndirimli emlak vergisi uygulamasından kimler yararlanabiliyor?

Aşağıda sayılan kişiler indirimli emlak vergisi oranı (yüzde 0) uygulamasından yararlanabiliyorlar. Yani bu kişiler kapsama giren meskenleri için emlak vergisi ödemiyorlar:

• Emekliler,
• Hiçbir geliri olmayanlar,
• Engelliler,
• Gaziler,
• Şehitlerin dul ve yetimleri.

2. Uygulamadan yararlanma şartları nelerdir?

İndirimli emlak vergisi oranı (yüzde 0) uygulamasından yararlanmak isteyen yukarıdaki kişilerin hepsi için geçerli bazı şartlar bulunuyor. Bunlardan ilki, Türkiye sınırları içinde sahip olunan konutun (imar barışı kapsamında yapı kayıt belgesi alınmış konutlar dahil) brüt yüzölçümünün metrekareyi aşmaması. Diğer şart ise sadece tek bir konuta (mesken) sahip olunması.

Buna göre kapsama giren kişilerin, birden fazla meskene veya birden fazla meskende hisseye sahip olmaları durumunda, indirimli vergi oranı (yüzde 0) uygulamasından yararlanmaları mümkün olmuyor. Bu durumda sahip oldukları bütün gayrimenkuller için emlak vergisi ödemeleri gerekiyor.

Ayrıca indirimli oran uygulaması sadece konuta ilişkin olduğu için, bir tane dahi olsa sahip olunan işyeri için emlak vergisi ödenmesi gerektiği unutulmamalı. Belli zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler (yazlık gibi) için de bu haktan yararlanılamıyor.

Bir de bu kişilerin ilgili belediyeye başvurarak durumlarına uygun form veya taahhütnameleri doldurmaları gerektiğini de hatırlatmak isteriz.

Emekliler

3. Yukarıdaki genel şartların dışında emekliler için özel şartlar var mı?

Sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı alan emeklilerin sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanabilmeleri için, belirtilen aylıkların dışında, başka gelirlerinin olmaması gerekiyor. Yani ücret, kira, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı gibi gelirleri olan emekliler bu imkandan yararlanamıyor.

Ancak emekli maaşı dışında, sadece menkul sermaye iradı (örneğin banka faizi, temettü gibi) elde eden emekliler için özel bir durum var. Buna göre yılındaki söz konusu gelirleri 53 bin liradan az olan emekliler, yılında metrekareyi geçmeyen tek meskenleri için emlak vergisi ödemeyecekler.

4. Sahip olduğu tek konutu kiraya verip başka bir evde kiracı olarak oturan emekli, indirimli emlak vergisi oranından yararlanabilir mi?

Emekli maaşı dışında başkaca bir geliri olmayan kişi, sahip olduğu meskeni kiraya verip kendisi de kirada oturuyorsa, indirimli vergi oranı avantajından yararlanabilir. Ancak, kira sözleşmeleri eşi adına düzenlenen mükellefler söz konusu meskenleri için bu imkândan yararlanamıyorlar.

5. Kendine ait tek evi kiraya verip eşine ait evde oturan emekli indirimli emlak vergisi oranından yararlanabilir mi?

Sahip olunan tek meskeni kiraya vererek gayrimenkul sermaye iradı elde edilmesi ve eşe ait evde oturulması durumunda, söz konusu mesken için indirimli emlak vergisi oranı uygulanmasından faydalanılamıyor.

6. Her ikisi de emekli ve birer konuta sahip olan eşlerin ikisi de indirimli emlak vergisi oranından yararlanabilir mi?

Sahip olunan meskende bizzat oturuluyor olması ve eşe ait meskenin kiraya verilmesi durumunda, sadece oturulan mesken için indirimli emlak vergisi oranı (sıfır) uygulanır. Eşe ait meskenin kiraya verilmemesi ve bu meskenden gelir elde edilmemesi durumunda ise her iki mesken için de bu avantajdan yararlanılması mümkün.

7. İkamet ettiği meskenin yanı sıra; işyeri, arsa ve araziye sahip olan emekli, mesken için indirimli bina vergisi oranından yararlanabilir mi?

Burada kriter, söz konusu gayrimenkullerden gelir elde edilip edilmemesi. Yani gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziler emeklinin bu uygulamadan yararlanmasına engel teşkil etmiyor. Ancak belirtilen gayrimenkullerden gelir (kira gibi) elde edilmesi durumunda indirimli emlak vergisi uygulamasından yararlanılamıyor.

8. Tapuda adına kayıtlı tam mülkiyet ve kuru mülkiyet olmak üzere iki ayrı meskeni olan emekli sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanabilir mi?

Tam mülkiyet ve kuru mülkiyet olmak üzere adına kayıtlı iki ayrı taşınmazı olan mükellefler indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanamazlar.

9. Yurt dışında bir sosyal güvenlik kurumundan emekli maaşı alan bir kişi indirimli emlak vergisi uygulamasından yararlanabilir mi?

Yasa hükmünde yer alan “kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumları” ifadesinden Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulan sosyal güvenlik kurumlarının anlaşılması gerekiyor. Bu nedenle yurt dışındaki bir sosyal güvenlik kurumundan aylık alan kişiler, indirimli (sıfır) bina vergisi uygulamasından yararlanamıyorlar.

Emekli olduğunu geç bildiren kişi, geçmişe dönük olarak indirimli emlak vergisi oranı uygulamasından yararlanabilir mi?

Gerekli şartları taşımakla birlikte verilmesi gereken formun veya emlak vergisi bildiriminin süresinde verilmemesi, indirimli bina vergisi oranının (sıfır) uygulanmasına engel teşkil etmiyor. Gerekli formların daha sonra verilmesi halinde, bu uygulamadan, zamanaşımı süreleri dikkate alınmak suretiyle geçmişe dönük olarak faydalanılabiliyor.

Engelliler

Belediye engellilerden hangi belgeleri istiyor?

Engelli kimlik kartı sahibi mükelleflerin, bu kartlarını belediyede ilgili görevliye ibraz etmeleri ve dolduracakları forma fotokopisini eklemeleri yeterli.

Engelli kimlik kartı olmayanların ise tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış sağlık kurulu raporunun aslını veya onaylı örneğini belediyeye ibraz etmeleri gerekiyor. Ayrıca raporun fotokopisinin de belediyede doldurulan forma eklenmesi şart.

Engelliye ait hisseli dükkânların olması durumunda, engelli kişi sahip olduğu tek meskeni için indirimli bina vergisi oranından yararlanabilir mi?

Engellilerin bir işte çalışmaları, herhangi bir şekilde gelir elde etmeleri veya işyeri, arsa veya araziye sahip olmaları, brüt metrekareyi geçmeyen tek meskenleri için indirimli bina vergisi oranından (sıfır) yararlanmalarına engel teşkil etmiyor.

Sahip olduğu tek meskeni kiraya vererek yakınlarının yanında oturan engelli kişi indirimli vergi oranından yararlanabilir mi?

Engelli kişilerde gelir şartı aranmadığından sahip olunan tek meskenini kiraya vererek yakınlarının yanında oturan engelli kişilerin, kirada bulunan meskeni için indirimli bina vergisi uygulamasından yararlanmaları mümkün.

Şehitlerin dul ve yetimleri ile gaziler

Şehitlerin dul ve yetimleri ile gazilerin bu imkândan yararlanmak için ne yapmaları gerekiyor?

Şehitlerin dul ve yetimleri ile gazilerin brüt metrekareyi geçmeyen tek meskenleriyle ilgili indirimli bina vergisi oranından (sıfır) yararlanabilmeleri için kendi durumlarına ilişkin formu imzalayarak belediyeye vermeleri yeterli. İlgili belediye tarafından mükelleflerin durumuna ilişkin bilgiler Sosyal Güvenlik Kurumundan elektronik ortamda sağlanabiliyor.

Hiçbir geliri olmayanlar

Hiçbir geliri olmayan kişiler için genel şartlar dışında hangi şartlar aranıyor?

İsmi üzerinde bu kişilerin; ücret, ticari, sınai veya mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, gayrimenkul geliri vb. hiçbir gelirinin bulunmaması gerekiyor. Menkul sermaye iratları için belirlenen ve emekliler için uygulanan sınır ( yılında 53 bin liradan az menkul sermaye iradı) bu kişiler için de geçerli.

Tek meskene sahip hiçbir geliri olmayan bir ev hanımı, eşinin çalışması durumunda indirimli bina vergisi oranı uygulamasından yararlanabilir mi?

Hiçbir geliri olmayan mükelleflerin eş ve çocuklarının gelir veya meskene sahip olması durumu, indirimli vergi uygulanmasına engel teşkil etmiyor. Bu nedenle diğer şartların varlığı halinde indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanabilirler.

65 yaş maaşı alanlar veya nafaka alan kişiler sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanabilir mi?

Hiçbir geliri olmadığını beyan eden kişilerin; ücret, ticari, sınai, mesleki ve zirai faaliyet geliri ile menkul ve gayrimenkul sermaye iradı, faiz ve temettü veya benzeri bir gelirinin olmaması gerekiyor. Gelirleri sadece nafaka veya 65 yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz ve kimsesizlerin aldığı maaş olan kişiler, metrekareyi aşmayan tek meskenleri için indirimli bina vergisi oranı (sıfır) imkânından yararlanabilirler.

a)     Gelir Vergisi İndirimi;

Engelliler için ekonomik yarar sağlayan bir hak da gelir vergisi indirimidir. sayılı Yasa’nın Maddesi gelir vergisi indirimi konusunu düzenlemiştir.

Bu haktan;

İşçi veya memur olarak çalışanlar veya bunların bakmakla mükellef engelli yakını olanlar.

Serbest meslek erbabı olan veya bakmakla mükellef engelli yakını olanlar.

Basit usulde vergilendirilen tüccar, esnaf, zanaatkâr vb kişiler yararlanabilmektedir.

Gelir vergisi indirimi engel derecesine göre, her yıl bütçe yasasında belirlenen miktarlarda yapılmaktadır.

İşgücü kaybı oranı yüzde 80 ve üzeri olanlar 1. derece, yüzde 60 ile 79 aralığında olanlar 2. derece ve yüzde 40 ile 59 aralığında olanlar ise 3. derece olarak değerlendirilmektedir.

Yılında uygulanacak indirim miktarları şunlardır:

1. Derece engelliler için TL (tahmini olarak aylık TL)*

2. Derece engelliler için TL (tahmini olarak aylık 52,5 TL)

3. Derece engelliler için TL (tahmini olarak aylık (25,5 TL)

* (Burada belirtilen tahminler, kişilerin evli, çocuklu olmasına bağlı olarak değişiklik gösterecektir, Belirtilen miktar kadar daha az vergi ödeyeceklerlerdir.)

Başvuru için gerekli belgeler ve işlemler:

İndirimden yararlanmak isteyen kişiler nüfus cüzdanı örneği ve işyerinden çalıştığına dair belge ile birlikte çalıştıkları ilin defterdarlığına veya ilçelerde vergi dairesi müdürlüğü veya mal müdürlüğüne başvurabilirler.

Vergi dairesi başvuru sahibini en yakın sağlık kurulu raporu vermeye yetkili hastaneye bir resmi yazı ile gönderecektir.

Sağlık Kurulu yönetmeliğe uygun işlemleri yaparak hazırlanan raporu, ilgili vergi dairesine gönderecektir. Sağlık Kurulu Raporları, Maliye Bakanlığı bünyesindeki Merkez Sağlık Kurulu, yetkili hastane tarafından verilmiş olan Sağlık Kurulu Raporu’nu yeniden değerlendirir ve kararını bir rapor olarak bildirir.

Karar ya kişinin vergi indirimine hak kazanamadığı şeklinde veya derecesine göre alacağı vergi indirimini belirtir şekilde düzenlenir. Karar kişinin çalıştığı kurum veya kuruluşa yazıyla bildirilir.

Unutmayınız:

Gelir vergisi indiriminden yararlanacak kişiler, Merkez Sağlık Kurulu’nun yazısının bir örneğini mutlaka çalıştıkları işyerinden almalıdır.

İl veya ilçe sınırları dışında bir yere işyeri değişikliği yapılması halinde, Merkez Sağlık Kurulu kararının bir örneğini yeni işyerinin bulunduğu defterdarlık, vergi dairesi müdürlüğü veya mal müdürlüğüne bildirmek suretiyle indirimden yararlanmayı sürdürebilir.

Vergi indirimine hak kazandığınıza ilişkin Merkez Sağlık Kurulu kararı, İş Yasasına tabi olarak çalışanların emeklilik işlemleri için de verilmesi gereken zorunlu belgeler arasında yer almaktadır.

Dayanak:

sayılı Gelir Vergisi Kanunu

tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tesbit Şekli ile Uygulanması Hakkında Yönetmelik”

b)     KDV ve Gümrük Vergisi Muafiyeti

Engellilerin eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş her türlü araç ve gereç, bilgisayar programları KDV’den istisna tutulmuştur ( sayılı Yasa’nın Maddesi).

Engellilerin kullanımına mahsus eşyalar ithal edildiğinde bunların gümrük vergisi ödenmemektedir ( sayılı Yasa’nın Maddesi).

Dayanak:

sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu,

sayılı Gümrük Kanunu,

tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 2 seri numaralı “Gümrük Genel Tebliği (Muafiyetler)”

c)     Emlak Vergisi Muafiyeti

Engellilerin brüt m2’yi geçmeyen bir konutu bulunuyor ise bu konutun emlak vergisi ödenmeyecektir.

sayılı Yasa’nın 8. Maddesi, bununla ilgili yetkiyi Bakanlar Kuruluna vermiştir. Bakanlar Kurulu yasanın verdiği yetkiyle emlak vergisi oranını engelliler için sıfır olarak belirlemiştir.

Bununla ilgili olarak konutun bulunduğu belediye başkanlığına sağlık kurulu raporunuzla birlikte bir beyanname verilmesi gerekmektedir.

Dayanak:

sayılı Emlak Kanunu

tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 47 seri numaralı “Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği”

d)     Bireysel Ulaşım Araçlarının Alımında Vergi Kolaylığı

Ulaşımlarını bireysel araçlarıyla yapmak isteyen engelliler için de Özel Tüketim ve Motorlu Taşıtlar Vergisi indirimi sağlanmaktadır.

Bu haktan;

· Sağlık Kurulu Raporunda “özel tertibatlı araç kullanabilir” kararı bulunan, H sınıfı ehliyet sahibi engelliler,*

· Sağlık Kurulu Raporuyla işgücünün yüzde 90 veya üzerini kaybedenler engelliler.

* ÖTV/2 (/3) Sirküleri ile otomatik vitesli araçlar da ÖTV indirimi kapsamına alınmıştır. Sirkülerde “Sol alt ekstremitede (ayak veya bacak) sakatlığı olanlar için otomatik vites “hareket ettirici özel tertibat” olarak kabul edildi.

H sınıfı ve özel tertibatlı araç kullanabilen engelliler, aracın onaylı teknik çizimi ve raporlarıyla; otomatik vitesli araçlar için ise aracın otomatik vitesli olduğuna dair ‘uygunluk belgesi’nin aslı veya noter onaylı örneği"ni maliye müdürlüğüne başvurarak vergi muafiyet belgesini alırlar. Bu belgeyle otomobillerini ÖTV ödemeden satın alabilirler.

Bu şekilde alınan araçların ruhsatlarına sahibinden başkası tarafından kullanılamaz şerhi düşülür. Plakalarına engelli amblemi konulur.

Yüzde 90 ve üzeri işgücü kaybı olan engelliler ise maliye müdürlüğüne yalnız raporlarıyla başvurur ve ilgili belgeyi alabilirler.

Aracın tescil işlemlerinde, engelli adına aracı kullanabilecek yakınları veya ücretli olarak aracı kullanacak kişinin adları yazılır. Bu kişilerin dışında aracın kullanımı yasaktır.

ÖTV ve Motorlu Taşıtlar Vergisi muafiyetinden yararlanacak engellilerin alacakları araçlar ve sınırları:

· Binek tipi otomobillerde () motor hacmi cm3’ü aşamaz.

· Eşya taşımaya mahsus araçlarda () motor hacmi cm3’ü aşamaz.

· Motorlu bisiklet veya bir yardımcı motoru bulunan tekerlekli taşıtlar ()

Bu koşulları sağlayan engellilere 5 yıl süre ile geçerli olmak üzere otomobili ilk alımda (birinci el veya sıfır araç) ÖTV ödenmemektedir. Beş yılın bitiminde veya her hangi bir nedenle aracın tümüyle kullanım dışı olması (pert) halinde yeniden ÖTV muafiyetinden yararlanılabilir.

ÖTV muafiyetinden yararlanan engelliler aynı zamanda sayılı Yasanın 4. Maddesine göre Motorlu Taşıtlar Vergisinden de muaf tutulmaktadır.

Dayanak:

sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu

sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu

tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 7 seri numaralı “Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği”

Türkiye sınırları içerisinde gayrimenkule sahip herkesin ödediği bir vergi türü olan emlak vergisinden, bazı kişiler belli şartları sağlamaları durumunda muaf tutulmaktadır. Emekliler, hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığından ibaret olan kişiler, ev hanımları, gaziler, şehitlerin dul ve yetimleri ve engelli vatandaşlar gerekli şartları yerine getirdikleri taktirde emlak vergisinden muaf tutulmaktadır.

Türkiye sınırları içerisinde gayrimenkule sahip herkes, her yıl mayıs ve kasım aylarında iki taksit halinde emlak vergisi ödemeleri yapmaktadır. Bina, arsa ve arazi için ödenen bu emlak vergileri belediyeler tarafından tahsil edilmekte. Fakat bu durum bazı kişiler için belli şartları sağlamaları durumunda muaf tutulmaktadır. Yani, başka bir deyişle söz konusu bu kişiler için vergi oranları, Bakanlar Kurulu'nca sıfır veya indirimli olarak belirleniyor. Peki, kimler emlak vergisi ödemez ? Türkiye sınırları içerisindeki Emlak Vergisi Kanunu'na göre emlak vergisinden muaf olan kişiler emekliler, hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığından ibaret olan kişiler, ev hanımları, gaziler, şehitlerin dul ve yetimleri ve engelli vatandaşlardır.

Emlak Vergisi Muafiyet Şartları Nelerdir?

Peki, emlak vergisi muafiyet şartları nelerdir ? İndirimli emlak vergisi oranı yüzde sıfır uygulamasından, Türkiye sınırları içinde brüt yüzölçümü metrekareyi geçmeyen, sadece bir konutu olan kişiler tarafından yararlanılmaktadır. Buna göre bu kapsama giren kişilerin, birden fazla meskene sahip olmaları durumunda, indirimli vergi oranı yüzde sıfır uygulamasından yararlanmaları mümkün olmamaktadır. Bu durumda sahip oldukları bütün gayrimenkuller için emlak vergisi ödemeleri gerekmektedir.

Engelliler için Emlak Vergisi Muafiyet Belgeleri Nelerdir?

Engelli emlak vergisi muafiyeti için engelli kimlik kartının belediyedeki ilgili görevliye ibraz edilmesi ve orada verilen forma, fotokopilerin eklenmesi gerekmektedir. Engelli kimlik kartı olmayanların ise tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınmış sağlık kurulu raporunun aslını veya onaylı örneğini belediyedeki ilgili görevliye ibraz etmesi ve fotokopisinin forma eklemesi gerekmektedir.

Hiçbir Geliri Olmayan Kişiler için Emlak Vergisi Muafiyet Şartları Nelerdir?

Hiçbir geliri olmayan kişilerin emlak vergisi muafiyeti için ücret, ticari, sınai, mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri ve gayrimenkul geliri gibi hiçbir gelire sahip olmaması gerekmektedir.

Ev Hanımları için Emlak Vergisi Muafiyet Şartları ve Gerekli Belgeler Nelerdir?

Hiçbir geliri olmayan ev hanımları için eş ve çocuklarının gelir veya meskene sahip olması durumu, indirimli vergi uygulanmasına engel teşkil etmemektedir. Bu nedenle diğer şartların varlığı halinde ev hanımları indirimli bina vergisi oranı yüzde sıfır uygulamasından yararlanabilmektedir. Peki, ev hanımı emlak vergisi muafiyeti için gerekli belgeler nelerdir? Ev hanımı emlak vergisi muafiyeti için vergi mükellefiyetinin bulunmadığına dair bir belge ve Emekli Sandığı, Bağ Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü’nden alınan aktif sigortalı olmadığını gösterir bir belge gerekmektedir.